Szlak Architektury Drewnianej (województwo podkarpackie)

Szlak Architektury Drewnianej w województwie podkarpackim, o łącznej długości 1202 km, podzielony jest na 9 tras.

Na opisywanej tu, podkarpackiej część szlaku, najczęściej spotykanymi obiektami są drewniane cerkwie. Nie brak jednak cennych, zabytkowych kościołów, zabudowy wiejskiej, dworków oraz obiektów zabytkowej techniki.

Trasy i obiekty zabytkowe

edytuj

Trasa nr I (krośnieńsko-brzozowska) – 134 km

edytuj
Trasa nr I (krośnieńsko-brzozowska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Krosno   Kościół filialny pw. św. Wojciecha połowa XV w.
Bonarówka   Cerkiew Opieki Matki Boskiej XVII w.
Lutcza   Kościół pw. Wniebowzięcia NMP II poł. XV w.
Golcowa   Kościół parafialny pw. św. Barbary i Narodzenia NMP(inne języki) XV w.
Domaradz   Kościół pw. św. Mikołaja XV w.
Jasienica Rosielna   Kościół parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP 1770 r.
Blizne   Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych poł. XV w. Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Humniska   Kościół parafialny pw. św. Stanisława Biskupa poł. XV w.
Jabłonka   Kościół parafialny pw. Matki Boskiej Częstochowskiej(inne języki) 1936 r.
Dydnia   Dawna plebania 1917 r.
Jaćmierz   Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny poł. XVII w.
Trześniów   Zespół dworski w parku krajobrazowym I poł. XIX w.
Haczów   Dawny kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP i św. Michała Archanioła I poł. XV w. Najstarszy i największy kościół drewniany w Polsce. Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Targowiska   Kościół parafialny pw. św. Małgorzaty(inne języki) 1736 r.
Rymanów-Zdrój   Zespół zabudowy zdrojowej
Królik Polski   Kościół parafialny pw. Narodzenia NMP i św. Wacława 1754 r.
Bałucianka   Cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia Przeświętej Bogarodzicy XVII w.
Klimkówka   Kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła(inne języki) 1854 r.
  Kościół filialny pw. Znalezienia Krzyża Świętego i Pana Jezusa Ukrzyżowanego(inne języki) 1868 r.
Iwonicz-Zdrój   Dawny kościół parafialny pw. św. Iwona i Matki Boskiej Uzdrowienia Chorych 1895 r.
Iwonicz   Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych II poł. XV w.
Rogi   Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja 1600 r.
Wietrzno   Kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła 1752 r.
Wrocanka   Kościół pw. Wszystkich Świętych 1770 r.
Krosno

Trasa nr II (sanocko-dynowska) – 80 km

edytuj
Trasa nr II (sanocko-dynowska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Sanok   Muzeum Budownictwa Ludowego -
kościół św. Mikołaja z Bączala Dolnego
Największy skansen w Polsce, a w nim kościół z Bączala Dolnego będący jednym z najcenniejszych kościołów drewnianych oraz cerkwie: łemkowskie i bojkowskie.
Hołuczków   Cerkiew parafialna greckokatolicka pw. św. Paraskiewy I poł. XIX w.
Siemuszowa   Cerkiew filialna greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego 1841 r.
Tyrawa Solna   Cerkiew parafialna greckokatolicka pw. św. Jana Chrzciciela 1837 r.
Mrzygłód   Zachowany układ miasteczka z drewnianą architekturą wokół rynku
Hłomcza   Cerkiew greckokatolicka pw. Soboru Bogarodzicy 1859 r.
Łodzina   Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogarodzicy 1743 r.
Dobra   Zespół cerkiewny: dwie cerkwie, dzwonnica, plebania, ogrodzenie
Ulucz   Cerkiew greckokatolicka pw. Wniebowstąpienia Pańskiego (pierwotnie klasztorna) pocz. XVI w. Filia Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
Jurowce   Cerkiew parafialna greckokatolicka pw. św. Jerzego 1873 r.
Czerteż   Cerkiew parafialna greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego 1742 r.
Sanok

Trasa II a. Dynów – Bircza

edytuj
Trasa II a. Dynów – Bircza
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Krzemienna
Obarzym   Cerkiew greckokatolicka pw. Wniebowstąpienia Pańskiego 1828 r.
Dynów
Piątkowa   Cerkiew greckokatolicka pw. świętego Dymitra XVI w.
Brzeżawa   Cerkiew greckokatolicka pw. Archanioła Michała 1843 r.
Kuźmina połączenie z trasą III

Trasa nr III (ustrzycko-leska) – 118 km

edytuj
Trasa nr III (ustrzycko-leska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Ustrzyki Dolne
Łodyna   Cerkiew greckokatolicka pw. Michała Archanioła 1862 r.
Liskowate   Cerkiew parafialna greckokatolicka pw. Narodzenia NP Marii 1832 r.
Wojtkowa   Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogarodzicy 1910 r.
Roztoka   Cerkiew greckokatolicka pw. Pokrow Przeświętej Bogarodzicy 1936 r.
Kuźmina   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra 1814 r.
Średnia Wieś   Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP 2. poł. XVI w.
Stefkowa   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskewy 1840 r.
Równia   Cerkiew greckokatolicka pw. Pokrow Przeświętej Bogarodzicy pocz. XVII w.
Ustjanowa Górna   Cerkiew św. Paraskewy 1792 r.
Ustrzyki Dolne

Wariant III a. Ustrzyki Dolne – Chmiel

edytuj
Wariant III a. Ustrzyki Dolne – Chmiel
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Ustrzyki Dolne
Hoszów   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja 1939 r.
Rabe   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja 1858 r.
Żłobek   Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogarodzicy 1830 r.
Czarna   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra Męczennika 1834 r.
Bystre   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła 1902 r.
Michniowiec   Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogarodzicy 1863 r.
Polana   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja 1790 r.
Smolnik   Cerkiew greckokatolicka pw. Archanioła Michała 1791 r. Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Chmiel   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja 1904 r.

Trasa nr IV (sanocko-dukielska) – 113 km

edytuj
Trasa nr IV (sanocko-dukielska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Sanok   Muzeum Budownictwa Ludowego Największy skansen w Polsce, gromadzi zabytkowe obiekty z terenów Beskidu Niskiego, Bieszczadów i podkarpackiego Pogórza.
Szczawne   Dawna cerkiew parafialna greckokatolicka pw. Zaśnięcia Matki Boskiej 1888 Obecnie cerkiew filialna prawosławna.
Rzepedź   Cerkiew filialna greckokatolicka pw. św. Mikołaja 1824
Turzańsk   Dawna cerkiew greckokatolicka pw. Archanioła Michała 1801 Obecnie cerkiew filialna prawosławna, obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Komańcza   Dawna cerkiew parafialna greckokatolicka pw. Matki Boskiej 1802
(odbudowana w 2010)
Obecnie cerkiew parafialna prawosławna.
Wisłok Wielki   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Onufrego 1850
Jaśliska   Zespół zabudowy drewnianej z zachowanym układem miasteczka Aktualnie w zachodniej pierzei rynku unikatowe drewniane domy zawalają się, a ich właściciele zabiegają od lat o szybkie wyburzenie. W ten sposób znika zachowany do naszych czasów polski układ uliczki prowadzącej do kościoła. Świeżo utworzona gmina chce być nowoczesna a więc murowana.
Chyrowa   Cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Bogurodzicy 1780
Olchowiec   Cerkiew greckokatolicka pw. Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja 1934
Krempna   Cerkiew greckokatolicka pw. Świętych Kosmy i Damiana 1778-1782
Kotań   Cerkiew greckokatolicka pw. Świętych Kosmy i Damiana 1782
Świątkowa Mała   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła 1762
Świątkowa Wielka   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła 1757
Pielgrzymka   Dawna cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła 1870-72 Obecnie cerkiew parafialna prawosławna.

Trasa nr V (przemyska) – 67 km

edytuj
Trasa nr V (przemyska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Przemyśl
Zadąbrowie   Cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia Bogarodzicy 1660 r.
Radymno
Miękisz Stary   Cerkiew greckokatolicka pw. Pokrow Przeświętej Bogarodzicy XVII w.
Młyny   Cerkiew greckokatolicka pw. Pokrow Przeświętej Bogarodzicy XVII w.
Chotyniec   Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy 1615 r. Obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Stubienko   Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogarodzicy 1849 r.
Leszno (dawniej Poździacz)   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Bazylego Wielkiego 1737 r.
Medyka   Kościół parafialny pw. św. św. Piotra i Pawła 1607 r.
Przemyśl

Trasa V a. Przemyśl – Kalwaria Pacławska

edytuj
Trasa V a. Przemyśl – Kalwaria Pacławska
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Przemyśl
Kruhel Wielki   Cerkiew greckokatolicka pw. Wniebowstąpienia Pańskiego I poł. XVII w.
Prałkowce   Drewniana dzwonnica z XVIII w. przy murowanej cerkwi greckokatolickiej 1842 r.
Kormanice   Cerkiew greckokatolicka pw. Soboru Bogarodzicy 1922 r.
Młodowice   Dawna cerkiew greckokatolicka pw. Zmartwychwstania Pańskiego i Niepokalanego Poczęcia Bogarodzicy Obecnie cerkiew prawosławna.
Kalwaria Pacławska Małomiasteczkowa zabudowa drewniana wsi przy zespole klasztornym franciszkanów.

Trasa nr VI (lubaczowska) – 189 km

edytuj
Trasa nr VI (lubaczowska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Lubaczów
Borchów   Cerkiew greckokatolicka pw. Niepokalanego Poczęcia NMP 1781 r.
Stare Oleszyce   Cerkiew greckokatolicka pw. Opieki NMP 1787 r.
Dachnów   Cerkiew greckokatolicka pw. Podwyższenia Krzyża Świętego 1864 r.
Cewków   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra 1840 r.
Moszczanica   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła 1713 r.
Kowalówka   Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy 1767 r.
Gorajec   Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia NMP koniec XVI w.
Chotylub   Cerkiew greckokatolicka pw. Przenajświętszej Bogurodzicy Pokrow 1888 r.
Nowe Brusno   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskewy 1713 r.
Łówcza   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskewy 1808 r.
Wola Wielka   Cerkiew Opieki Bogurodzicy 1755 r.
Radruż   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskewy wraz z zespołem obronnym 1583 r. Obiekt doskonale zachowany i udostępniony do zwiedzania, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Lubaczów

Trasa VI a. Lubaczów – Wielkie Oczy

edytuj
Trasa VI a. Lubaczów – Wielkie Oczy
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Lubaczów
Opaka   Dzwonnica ze spalonej cerkwi greckokatolickiej pw. Narodzenia NMP 1756 r.
Szczutków   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra Męczennika 1904 r.
Łukawiec   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra Męczennika 1701 r.
  Kościół rzymskokatolicki pw. Objawienia Pańskiego 1756 r.
Wielkie Oczy   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja 1925 r.

Trasa łącznikowa Przeworsk – Lubaczów

edytuj
Trasa łącznikowa Przeworsk – Lubaczów
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Przeworsk
Rudka   Cerkiew greckokatolicka pw. Zaśnięcia Bogarodzicy 1693 r.
Lubaczów

Trasa nr VII (rzeszowsko-jarosławska) – 133 km

edytuj
Trasa nr VII (rzeszowsko-jarosławska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Rzeszów
Krzemienica   Dawny kościół parafialny pw. św. Jakuba Starszego(inne języki) 1750 r.
Sonina   Kościół pw. św. Jana Chrzciciela(inne języki) poł. XVII w.
Markowa   Skansen Zabytkowa zagroda, w skład której wchodzą: chałupa kmieca, chałupa biedniacka, stajnia przysłupowa, stodoła, sołek, wiatrak i kuźnia – wyposażone bogato w eksponaty.
Krzeczowice   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja XVIII w.
Siennów Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych(inne języki) 1776 r.
Pruchnik   Zespół zabudowy z zachowanym małomiasteczkowym układem przestrzennym
Tyniowice   Cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra 1709 r.
Chłopice   Dawna cerkiew greckokatolicka 1761 r. Od 1788 r. kościół pw. Wniebowzięcia NMP
Nowosielce   Kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny 1595 r.
Kosina   Kościół filialny pw. św. Sebastiana(inne języki) 1737 r.
Wydrze   Zespół dawnego Pałacyku Myśliwskiego "Julin" 1880 r.
Rzeszów

VII a. Trasa łącznikowa z trasą II sanocko-dynowską

edytuj
VII a. Trasa łącznikowa z trasą II sanocko-dynowską
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Pruchnik
Helusz
Bachórzec   Dawny kościół parafialny pw. św. Katarzyny 1760 r.

Trasa nr VIII (jasielsko-dębicko-ropczycka) – 136 km

edytuj
Trasa nr VIII (jasielsko-dębicko-ropczycka)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Jasło
Załęże   Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela 1760 r.
Osiek Jasielski   Kościół parafialny pw. Przemienienia Pańskiego 1419 r. Jeden z najstarszych kościołów drewnianych w Polsce.
Trzcinica   Kościół parafialny pw. św. Doroty 1551 r.
Święcany   Kościół parafialny pw. św. Anny 1520 r.
Jodłowa   Kościół parafialny św. Stanisława Biskupa i Męczennika 1679
Łęki Górne   Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja 1484 r.
Pilzno
Ropczyce
Brzeziny   Kościół parafialny pw. św. Mikołaja 2. poł. XV w.
Gogołów   Kościół parafialny pw. św. Katarzyny 1672 r.
Lubla   Kościół parafialny pw. św. Mikołaja XVI w.
Szebnie   Kościół św. Marcina 1605 r.
Jasło

Trasa nr IX (tarnobrzesko-niżańska) – 232 km

edytuj
Trasa nr IX (tarnobrzesko-niżańska)
Miejscowość Zdjęcie Nazwa obiektu Adres i lokalizacja Czas powstania Uwagi
Sandomierz
Zaleszany
Radomyśl nad Sanem
Dąbrowa Rzeczycka
Zaklików   Kościół pw. św. Anny
(obecnie kaplica cmentarna)
1580 r.
Stalowa Wola-Rozwadów
Stalowa Wola   Kościół pw. św. Floriana 1802 r. Przeniesiony z miejscowości Stany
Nisko
Zarzecze   Kościół pw. Matki Bożej Śnieżnej 1720
  Kaplica cmentarna
Ulanów   Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela i św. Barbary 1643 r.
  Kościół filialny pw. Świętej Trójcy (tzw. flisacki) 1690 r.
Krzeszów   Kościół parafialny pw. Narodzenia NMP 1727 r.
Kopki
Jeżowe
Bojanów
Cmolas   Kościół filialny (dawny szpitalny) pw. Przemienienia Pańskiego 1674 r.
Poręby Dymarskie   Kościół pw. św. św. Stanisława i Wojciecha 1656 r.
Kolbuszowa   Park Etnograficzny – Muzeum Kultury Ludowej Budownictwo Lasowiaków i Rzeszowiaków – grup etnograficznych zamieszkujących tereny środkowej i północnej części województwa podkarpackiego.
Mielec
Sadkowa Góra
Gawłuszowice   Kościół parafialny pw. św. Wojciecha 1677 r.
Bugaj
Tarnobrzeg
Sandomierz

Alfabetyczny spis miejscowości

edytuj

Przy nazwach miejscowości podano numer trasy, przy której się znajduje.

B Bachórzec VII, Bałucianka I, Blizne I, Bonarówka I, Borchów VI, Brzeżawa II, Brzeziny VIII, Bystre III

C Cewków VI, Chłopice VII, Chmiel III, Chotylub VI, Chotyniec V, Chyrowa IV, Cmolas IX, Czarna III, Czerteż II

D Dachnów VI, Dobra II, Domaradz I, Dydnia I

G Gawłuszowice IX, Gogołów VIII, Golcowa I, Gorajec VI

H Haczów I, Hłomcza II, Hołuczków II, Hoszów III, Humniska I

I Iwonicz I, Iwonicz-Zdrój I

J Jabłonka I, Jaćmierz I, Jasienica Rosielna I, Jaśliska IV, Jodłowa VIII, Julin VII, Jurowce II

K Kalwaria Pacławska V, Klimkówka I, Kolbuszowa IX, Komańcza IV, Kormanice V, Kosina VII, Kotań IV, Kowalówka VI, Krempna IV, Krosno I, Królik Polski I, Kruhel Wielki V, Krzeczowice VII, Krzemienica VII, Krzeszów IX, Kuźmina III

L Leszno V, Liskowate III, Lubla VIII, Lutcza I

Ł Łęki Górne VIII, Łodyna III, Łodzina II, Łówcza VI, Łukawiec VI

M Markowa VII, Medyka V, Michniowiec III, Miękisz Stary V, Młodowice V, Młyny V, Moszczanica VI, Mrzygłód II

N Nowe Brusno VI, Nowosielce VII

O Obarzym II, Olchowiec IV, Opaka VI, Osiek Jasielski VIII

P Piątkowa II, Pielgrzymka IV, Polana III, Poręby Dymarskie IX, Poździacz (obecnie Leszno) V, Prałkowce V, Pruchnik VII

R Rabe III, Radruż VI, Rogi I, Roztoka III, Równia III, Rudka VI, Rymanów-Zdrój I, Rzepedź IV

S Sanok II, Siemuszowa II, Siennów VII, Smolnik III, Sonina VII, Stalowa Wola IX, Stare Oleszyce VI, Stefkowa III, Stubienko V, Szczawne IV, Szczutków VI, Szebnie VIII

Ś Średnia Wieś III, Świątkowa Mała IV, Świątkowa Wielka IV, Święcany VIII

T Targowiska I, Tarnobrzeg IX, Trzcinica VIII, Trześniów I, Turzańsk IV, Tyniowice VII, Tyrawa Solna II

U Ulanów IX, Ulucz II, Ustianowa Górna III

W Wielkie Oczy VI, Wietrzno I, Wisłok Wielki IV, Wojtkowa III, Wola Wielka VI, Wrocanka I, Wydrze VII

Z Zadąbrowie V, Zaklików IX, Załęże VIII

Ż Żłobek III

Linki zewnętrzne

edytuj