Kościół Wszystkich Świętych w Iwoniczu

Kościół Wszystkich Świętych – rzymskokatolicka świątynia w Iwoniczu, siedziba dekanatu Rymanów i parafii pod tym samym wezwaniem.

Kościół Wszystkich Świętych w Iwoniczu
Zabytek: nr rej. A-1341 z 23.03.1989
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Iwonicz

Adres

Długa 6, 38-440 Iwonicz

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki (łaciński)

Parafia

Wszystkich Świętych

Wezwanie

Wszystkich Świętych

Wspomnienie liturgiczne

1 listopada

Położenie na mapie gminy Iwonicz-Zdrój
Mapa konturowa gminy Iwonicz-Zdrój, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Wszystkich Świętych w Iwoniczu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Wszystkich Świętych w Iwoniczu”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Wszystkich Świętych w Iwoniczu”
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego
Mapa konturowa powiatu krośnieńskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Wszystkich Świętych w Iwoniczu”
Ziemia49°36′03,7″N 21°48′03,0″E/49,601028 21,800833

Kościół włączono do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia

edytuj

Kościół wzniesiono w 1464 roku na zlecenie dziedzica Marcina Iwanieckiego[1], budowę ufundował Kazimierz Jagiellończyk. Około 1565 budynek przemianowano na zbór protestancki, który początku ponownie przekazano katolikom[2]. XVII Podczas Oktawy Bożego Ciała w 1624 roku na budynek napadli Tatarzy. Spalili oni większość wsi wraz z plebanią, a wyposażenie kościoła zostało w całości obrabowane. Kościół ponownie splądrowano w 1657 roku podczas najazdu Kozaków i wojsk Franciszka I Rakoczego[1]. Około 1756 roku budowlę przebudowano w stylu barokowym[2]. W 1883 roku proboszcz parafii, ks. Antoni Podgórski wzniósł parterowy budynek klasztoru i kaplicę dla sióstr Felicjanek, a rok później przystąpił do rozbudowy kościoła. Przedłużono nawę, dobudowano wieżę i trzy kaplice. W 1900 roku wzniesiono nowy, murowany klasztor. Podczas I wojny światowej, 27 września 1914, wojska austriackie podpaliły kościół. Pożar ugasili mieszkańcy wsi. Rok później, 8 maja, w Iwoniczu spotkały się artylerie Niemców i Rosjan. Rosjanie uszkodzili kościół przebijając ścianę w kaplicy Matki Bożej Bolesnej oraz jedną ze ścian nawy. 16 kwietnia 1917 Austriacy zrabowali kościelny dzwon oraz cynowe piszczałki organowe. Świątynię wyremontowano w 1927 roku. 1 września 1939 ukończono budowę nowej plebanii. W 1941 Niemcy zrabowali z kościoła dwa kolejne dzwony. 16 i 17 maja 1964 obchodzono 500-lecie konsekracji kościoła, by uczcić jubileusz odlano nowe dzwony[1]. W latach 80. XX wieku wymieniono dach, a w 1995 roku wyremontowano wnętrze zakrystii[2].

Architektura

edytuj

Świątynia barokowa, jednonawowa, wzniesiona z drewna. Oryginalna, gotycka konstrukcja kościoła jest do dziś czytelna. Od zachodu do kościoła dostawiona jest wieża o rzucie zbliżonym do kwadratu, która mieści kruchtę. Dach zdobi niewielka sygnaturka[2]. Na emporze zainstalowano 24-głosowe organy[3].

Dzwonnica

edytuj

Na południowy zachód od kościoła znajduje się drewniana dzwonnica parawanowa z czterema dzwonami[4], w tym trzema odlanymi w 1964 roku[2]. Dzwonnicę wzniesiono w 1984 roku, budowę częściowo opłaciła Polonia w Stanach Zjednoczonych[5].

Dane dzwonów

edytuj
Imię Waga (kg) Ton uderzeniowy Inskrypcje
Franciszek 100 d'' Kto się w opiekę poda Panu swemu
Erazm 200 ais'(+) Przed oczy Twoje winy nasze składamy
Jan 370 a' Na pamiątkę 1000-lecia Chrztu Polski, 500-lecia konsekracji kościoła i II Soboru Watykańskiego powołały nas do życia szlachetne i ofiarne serce parafian iwonickich staraniem ks. proboszcza Erazma Skórnickiego roku Pańskiego 1964

Boże w dobroci nigdy nieprzebrany

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Parafia Iwonicz » Oficjalna strona Parafii Rzymskokatolickiej w Iwoniczu pw. Wszystkich Świętych » Historia [online] [dostęp 2021-08-14] (pol.).
  2. a b c d e Kościół par. pw. Wszystkich Świętych - Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 2021-08-14] (pol.).
  3. Iwonicz ( Kościół Wszystkich Świętych) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2024-09-30] (pol.).
  4. Iwonicz - kościół drewniany [online], www.kosciolydrewniane.pl [dostęp 2024-03-09].
  5. Iwonicz - Dzwonnica z 1984 roku. Atrakcje turystyczne Iwonicza. Ciekawe miejsca Iwonicza [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2021-08-14].

Linki zewnętrzne

edytuj
  • Film dokumentalny pt. Historia Kościoła w Iwoniczu. [dostęp 2021-12-05]. Historię obiektu przedstawia Prof. Piotr Łopatkiewicz – Historyk sztuki, specjalista w zakresie sztuki średniowiecznej