Cerkiew św. Mikołaja w Rabem

Cerkiew św. Mikołaja w Rabem – drewniana greckokatolicka cerkiew, wzniesiona we wsi Rabe w drugiej połowie XIX wieku. Obecnie rzymskokatolicki kościół filialny Świętej Rodziny

Cerkiew św. Mikołaja w Rabem
obecnie kościół Świętej Rodziny
Zabytek: nr rej. A-133 z dnia 15.03.1969[1]
kościół filialny
Ilustracja
Elewacja frontowa
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Rabe

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Podwyższenia Krzyża Świętego w Czarnej Górnej

Wezwanie

Świętej Rodziny (obecnie);
św. Mikołaja (poprzednio)

Położenie na mapie gminy Czarna
Mapa konturowa gminy Czarna, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Rabe, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Rabe, cerkiew”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Rabe, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu bieszczadzkiego
Mapa konturowa powiatu bieszczadzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Rabe, cerkiew”
Ziemia49°21′57,2″N 22°39′39,6″E/49,365889 22,661000

Obiekt włączony do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia

edytuj

Cerkiew w Rabem powstała w roku 1852[2] lub 1858[3] z fundacji mieszkańców wsi, w miejsce wcześniejszej cerkwi, wzmiankowanej już w roku 1756. Konsekrowana w roku 1861. Po roku 1951 nieużytkowana w celach sakralnych. Mieścił się w niej magazyn, w którym podobno przez pewien czas przechowywano przedmioty zabrane z innych bieszczadzkich cerkwi[2]. W roku 1971 przejęta przez kościół rzymskokatolicki. Po trwającym do roku 1974 remoncie, pełni funkcje kościoła filialnego parafii w Czarnej.

Architektura i wyposażenie

edytuj

Cerkiew w Rabem jest świątynią orientowaną, trójdzielną o konstrukcji zrębowej. Wszystkie człony zbudowane na planie kwadratu. Do prezbiterium od północy przylega zakrystia. Nawa szersza i wyższa od pozostałych części. Dach dwukalenicowy, nad nawą łamany z sześciobocznym bębnem, który zwieńcza latarnia z cebulastym hełmem. Całość obiega dach okapowy.

W cerkwi zachował się częściowo rozmontowany ikonostas, w którym brak ikon kilku proroków. Część ikon powieszona na bocznych ścianach nawy i w prezbiterium. W babińcu i w nawie znajdują się również ikony z cerkwi w Lutowiskach, przedstawiające Narodziny Najświętszej Marii Panny, Mojżesza, Aarona oraz Ostatnią Wieczerze.

Wokół cerkwi

edytuj

Obok cerkwi stoi zbudowana na planie kwadratu murowana dzwonnica – brama, kryta dachem namiotowym. Dzwony z dzwonnicy zostały w roku 1953 zdjęte i oddane na złom przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego po tym, jak bito w nie aby uczcić śmierć Józefa Stalina[2]. Na starym cmentarzu zachowało się kilka starych nagrobków.

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych. [dostęp 2012-02-14]. (pol.).
  2. a b c Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, str. 199-200 ISBN 83-89188-08-2
  3. Stanisław Kryciński, Cerkwie w Bieszczadach, Pruszków: Wydawnictwo Rewasz, 2005, s. 227-228, ISBN 83-89188-39-2, ISBN 83-89188-38-4, OCLC 69495051.

Bibliografia

edytuj