Cerkiew Opieki Bogurodzicy w Chyrowej

Cerkiew Opieki Bogurodzicy w Chyrowej – dawna łemkowska cerkiew greckokatolicka, wzniesiona w XVIII wieku.

Cerkiew Opieki Bogurodzicy
w Chyrowej
obecnie kościół
Narodzenia Najświętszej Marii Panny

nr rej. A-75 z dnia 31.01.1985 r.
kościół filialny
Elewacja frontowa
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Miejscowość	Chyrowa
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Jana Chrzciciela w Iwli
Wezwanie	Narodzenia Najświętszej Maryi Panny (obecnie); Opieki Bogurodzicy (poprzednio)
Historia Data zakończenia budowy XVIII w. Poprzednie wyznanie Kościół Greckokatolicki w Polsce do 1947
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno
Położenie na mapie gminy Dukla Chyrowa, cerkiew
Położenie na mapie Polski Chyrowa, cerkiew
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Chyrowa, cerkiew
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego Chyrowa, cerkiew
49°31′42″N 21°37′04″E

Obecnie rzymskokatolicki kościół filialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny.

Obiekt wpisany na listę zabytków w 1985 roku i włączony do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia

Nie jest znana dokładna data wybudowania cerkwi. Na nadprożu portalu babińca umieszczona została data 21 czerwca 1780 r. i tę datę najczęściej przyjmuje się za datę powstania świątyni, choć istnieją również przypuszczenia, że murowane prezbiterium i zakrystia wybudowane zostały wcześniej, nawet w 1707. W 1932 cerkiew została gruntownie wyremontowana, a jej wnętrze ozdobione zostało barwną polichromią. W 1947 cerkiew przejęła rzymskokatolicka parafia w Dukli. Budowla niszczała na skutek braku remontów. W 1982 rozpoczęto nawet rozbiórkę obiektu, jednak szybko została ona wstrzymana. W 1983 cerkiew przejęła parafia w Iwli. Pod koniec lat osiemdziesiątych rozpoczęto remont świątyni.

• 
  Widok ogólny
• 
  Od północy
• 
  Od wschodu

Architektura i wyposażenie

Cerkiew w Chyrowej jest świątynią orientowaną, trójdzielną. Zamknięte półkoliście prezbiterium i sąsiadująca z nim od północy zakrystia murowane, nawa i babiniec drewniane, o konstrukcji zrębowej. Wieża słupowa.

Na ścianach babińca i nawy znajdują się resztki polichromii z 1932 roku, której większa część została usunięta w latach 80. z powodu zniszczenia przez wilgoć. Pomiędzy nawą a prezbiterium rokokowy ikonostas, gruntownie odnowiony na początku lat 90. Za barokowym ołtarzem z XVIII wieku cudowny obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem.

• 
  Od południa
• 
• 
  Otoczenie

Legenda

Miejscowa tradycja głosi, że w Chyrowej na jednym z drzew w cudowny sposób pojawił się obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Mimo prób zabrania obrazu na Słowację wrócił on jednak do Chyrowej. Uznano to za cud i dla obrazu wybudowano specjalnie świątynię. Jeszcze w okresie międzywojennym do cudownego obrazu odbywały się liczne pielgrzymki.

Bibliografia

• Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, str. 151-152 ISBN 83-89188-08-2