Cerkiew Opieki Matki Bożej w Młynach

Cerkiew Opieki Matki Bożej w Młynach – dawna cerkiew greckokatolicka, obecnie kościół filialny (pw. Matki Bożej Pocieszenia) rzymskokatolickiej parafii w Korczowej.

Cerkiew Opieki Matki Bożej
w Młynach
obecnie kościół Matki Bożej Pocieszenia
Zabytek: nr rej. A-447 z dnia 15.06.1987[1]
kościół filialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Młyny

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Jakuba Apostoła w Korczowie

Wezwanie

Matki Bożej Pocieszenia (obecnie);
Opieki Matki Bożej (poprzednio)

Położenie na mapie gminy wiejskiej Radymno
Mapa konturowa gminy wiejskiej Radymno, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Młyny, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Młyny, cerkiew”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Młyny, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu jarosławskiego
Mapa konturowa powiatu jarosławskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Młyny, cerkiew”
Ziemia49°58′43,3″N 23°02′16,7″E/49,978694 23,037972
Widok z kaplicą Michała Werbyckiego

Drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Matki Bożej powstała prawdopodobnie pod koniec XVII lub na początku XVIII wieku. Na nadprożu jednego z portali widnieje – jako fragment dłuższego napisu – data 1733, mogąca być datą budowy lub remontu cerkwi. Drugie nadproże z taką samą datą, pochodzące z zachodniego, głównego portalu cerkwi, wbudowane jest wtórnie w ścianę południowej zakrystii.

Cerkiew jest dwudzielna, zbudowana na zrąb na planie prostokąta, z ośmiobocznym bębnem nad nawą, nakrytym dachem namiotowym z niewielką kopułką. Pozostałe dachy są dwuspadowe, o różnym poziomie kalenic, kryte blachą. Szeroki okap oparty na rysiach w połowie wysokości ścian tworzy soboty. Od południa przybudowana jest zakrystia, od zachodu kruchta.

Nawy mają ściany ozdobione polichromią figuralno-ornamentalną z XIX–XX wieku oraz bogate wyposażenie, m.in. ikonostas z XVII-XVIII w. i ołtarze boczne z XVIII w. Portale i ościeża okienne z 1733 roku wycięte są w kształt oślego grzbietu ze zdobieniami snycerskimi. W drzwiach południowych do nawy i drzwiach do zakrystii zamontowane są ozdobne, masywne zamki kowalskiej roboty z XVIII w.

Obok cerkwi stoi drewniana dzwonnica z poł XIX w. konstrukcji słupowej pod dachem namiotowym[2].

W latach 1852–1870 proboszczem greckokatolickiej parafii w Młynach był Michał Werbycki[3], autor muzyki do pieśni Szcze ne wmerła Ukrajina (Ще не вмерла Україна), hymnu narodowego Ukrainy. Pochowany został na tutejszym cmentarzu przycerkiewnym. Członkowie lwowskiego akademickiego chóru "Banduryst" ufundowali kamienny nagrobek w kształcie liry, który został ustawiony na grobie Werbyckiego. W 2004 zbudowano kaplicę, 12 kwietnia 2005 odbyło się jej uroczyste poświęcenie, w którym uczestniczył prezydent Ukrainy Wiktor Juszczenko.

Cerkiew zaliczana jest do zabytków położonych na szlaku architektury drewnianej. W latach 2005–2006 przeprowadzono gruntowny remont.

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2018-07-17].
  2. Krzysztof Zieliński: Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego. PRO CARPATHIA, Rzeszów 2015, s. 189. ISBN 978-83-61577-68-3.
  3. Polska Niezwykła.pl: Szcze ne wmerła Ukraina. [dostęp 2009-02-27]. (pol.).

Bibliografia

edytuj