Cerkiew Opieki Matki Bożej w Młynach
Cerkiew Opieki Matki Bożej w Młynach – dawna cerkiew greckokatolicka, obecnie kościół filialny (pw. Matki Bożej Pocieszenia) rzymskokatolickiej parafii w Korczowej.
nr rej. A-447 z dnia 15.06.1987[1] | |||||||||||
kościół filialny | |||||||||||
Widok ogólny | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||
Miejscowość | |||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Parafia | |||||||||||
Wezwanie |
Matki Bożej Pocieszenia (obecnie); | ||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie gminy wiejskiej Radymno | |||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu jarosławskiego | |||||||||||
49°58′43,3″N 23°02′16,7″E/49,978694 23,037972 |
Drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Matki Bożej powstała prawdopodobnie pod koniec XVII lub na początku XVIII wieku. Na nadprożu jednego z portali widnieje – jako fragment dłuższego napisu – data 1733, mogąca być datą budowy lub remontu cerkwi. Drugie nadproże z taką samą datą, pochodzące z zachodniego, głównego portalu cerkwi, wbudowane jest wtórnie w ścianę południowej zakrystii.
Cerkiew jest dwudzielna, zbudowana na zrąb na planie prostokąta, z ośmiobocznym bębnem nad nawą, nakrytym dachem namiotowym z niewielką kopułką. Pozostałe dachy są dwuspadowe, o różnym poziomie kalenic, kryte blachą. Szeroki okap oparty na rysiach w połowie wysokości ścian tworzy soboty. Od południa przybudowana jest zakrystia, od zachodu kruchta.
Nawy mają ściany ozdobione polichromią figuralno-ornamentalną z XIX–XX wieku oraz bogate wyposażenie, m.in. ikonostas z XVII-XVIII w. i ołtarze boczne z XVIII w. Portale i ościeża okienne z 1733 roku wycięte są w kształt oślego grzbietu ze zdobieniami snycerskimi. W drzwiach południowych do nawy i drzwiach do zakrystii zamontowane są ozdobne, masywne zamki kowalskiej roboty z XVIII w.
Obok cerkwi stoi drewniana dzwonnica z poł XIX w. konstrukcji słupowej pod dachem namiotowym[2].
-
Elewacja zachodnia
-
Widok od strony północnej
-
Dzwonnica
W latach 1852–1870 proboszczem greckokatolickiej parafii w Młynach był Michał Werbycki[3], autor muzyki do pieśni Szcze ne wmerła Ukrajina (Ще не вмерла Україна), hymnu narodowego Ukrainy. Pochowany został na tutejszym cmentarzu przycerkiewnym. Członkowie lwowskiego akademickiego chóru "Banduryst" ufundowali kamienny nagrobek w kształcie liry, który został ustawiony na grobie Werbyckiego. W 2004 zbudowano kaplicę, 12 kwietnia 2005 odbyło się jej uroczyste poświęcenie, w którym uczestniczył prezydent Ukrainy Wiktor Juszczenko.
Cerkiew zaliczana jest do zabytków położonych na szlaku architektury drewnianej. W latach 2005–2006 przeprowadzono gruntowny remont.
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2018-07-17] .
- ↑ Krzysztof Zieliński: Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego. PRO CARPATHIA, Rzeszów 2015, s. 189. ISBN 978-83-61577-68-3.
- ↑ Polska Niezwykła.pl: Szcze ne wmerła Ukraina. [dostęp 2009-02-27]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Dmytro Błażejowśkyj: Istorycznyj szematyzm Peremyskoji Eparchiji z wkluczennjam Apostolśkoji Administratury Łemkiwszczyny (1828-1939), Lwów 1995, ISBN 5-7745-0672-X