Dawaliowate (Davalliaceae) – rodzina paproci z rzędu paprotkowców. Stanowi grupę siostrzaną wobec paprotkowatych (Polypodiaceae). Zalicza się tu 4–5 rodzajów z ok. 65 gatunkami[3], ewentualnie wszystkie te rośliny łączy się w jeden rodzaj – dawalia Davallia[2]. Nazwę nadano jej na cześć szwajcarskiego botanika Edmonda Davalla. Większość przedstawicieli dawaliowatych występuje na obszarach tropikalnych i subtropikalnych Starego Świata. Są to głównie rosnące na pniach drzew epifity lub rośliny naskalne. Kilka gatunków z rodzaju dawalia jest wykorzystywanych jako ozdobne rośliny doniczkowe.

Dawaliowate
Ilustracja
Davalia bullata
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

telomowe

Gromada

naczyniowe

Klasa

paprocie

Podklasa

paprotkowe

Rząd

paprotkowce

Rodzina

dawaliowate

Nazwa systematyczna
Davalliaceae M.R. Schomb.
Reis. Br.-Guiana 2: 883. 12–15 Jul 1848[3][2]
Dawalia kanaryjska

Morfologia

edytuj
 
Davallia pentaphylla

Cechą charakterystyczną są grube, „włochate” kłącza nadziemne. Liście są pierzaste, średniej długości.

Systematyka

edytuj

Klasyfikacja paproci w obrębie rodziny dawaliowatych nigdy nie była ustalona w sposób trwały i podział na rodzaje podlegał częstym zmianom nie dając zadowalających rezultatów[4][5]. Rodzina w systemie Smitha i in. (2006) dzielona była na 4–5 rodzajów[3], przy czym relacje filogenetyczne sugerowały konieczność dalszych rewizji taksonomicznych (w dotychczasowym ujęciu rodzaje były parafiletyczne lub polifiletyczne)[6]. W systemie PPG I z 2016 wszystkie gatunki z rodziny włączono w jeden rodzaj – dawalia Davallia[2].

Pozycja filogenetyczna rodziny w rzędzie paprotkowców[2]
paprotkowce


Saccolomataceae




Cystodiaceae




Lonchitidaceae



Lindsaeaceae







Pteridaceaeorliczkowate




Dennstaedtiaceae





Cystopteridaceaepaprotnicowate





Rhachidosoraceae




Diplaziopsidaceae




Desmophlebiaceae




Aspleniaceaezanokcicowate



Hemidictyaceae








Thelypteridaceaezachylnikowate




Woodsiaceaerozrzutkowate





Onocleaceaeonokleowate



Blechnaceaepodrzeniowate




Athyriaceaewietlicowate









Didymochlaenaceae




Hypodematiaceae




Dryopteridaceaenerecznicowate





Nephrolepidaceaenefrolepisowate



Lomariopsidaceae





Tectariaceae




Oleandraceae




Davalliaceaedawaliowate



Polypodiaceaepaprotkowate













Wykaz rodzajów w ujęciu Smitha i in. (2006)[3]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  2. a b c d e The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229. 
  3. a b c d Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf: A classification for extant ferns. Taxon 55(3): 705–731, 2006. [dostęp 2009-11-13]. (ang.).
  4. Tsutsumi, C., Chen, C.-W., Larsson, A., Hirayama, Y. & Kato, M.. Phylogeny and classification of Davalliaceae on the basis of chloroplast and nuclear markers. „Taxon”. 65, 6, s. 1236-1248, 2016. DOI: 10.12705/656.2. 
  5. Tom A. Ranker, Christopher H. Haufler: Biology and Evolution of Ferns and Lycophytes. Cambridge, Nwe York, Melbourne, Madrid, Cape Town, Singapore, Sao Paulo, Delhi: Cambridge University Press, 2008, s. 443-444. ISBN 978-0-521-69689-0.
  6. Chie Tsutsumi, Xian-Chun Zhang, Masahiro Kato. Molecular Phylogeny of Davalliaceae and Implications for Generic Classification. „Systematic Botany”. 33(1), s. 44-48, 2008. DOI: 10.1600/036364408783887492.