Cystodiaceae

rodzina roślin

Cystodiaceaerodzina paproci z rzędu paprotkowców (Polypodiales). Jest to takson monotypowy obejmujący jeden rodzaj Cystodium. Należy do niego w zależności od ujęcia jeden[2] lub dwa[3] gatunki. Są to paprocie naziemne. Szerszy zasięg ma Cystodium sorbifolium występujące na wyspach od Borneo po Wyspy Admiralicji. Cystodium solomonense (czasem wyróżniany jako podgatunek) jest endemitem Wysp Salomona[4][3].

Cystodiaceae
ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

telomowe

Gromada

naczyniowe

Klasa

paprocie

Podklasa

paprotkowe

Rząd

paprotkowce

Rodzina

Cystodiaceae

Nazwa systematyczna
Cystodiaceae J.R.Croft
Kew Bull. 41(4): 797. 1986[2]

Morfologia

edytuj

Kłącze pełzające do wyprostowanego pokryte długimi, wielokomórkowymi włoskami. Liście podwójnie pierzasto złożone, z ogonkiem liściowym gęsto owłosionym. Odcinki liścia o językowatym kształcie, siedzące, piłkowane na brzegu. Blaszka rzadko owłosiona, przy czym włoski są członowane. Kupki zarodni na końcach pojedynczych żyłek[4].

Systematyka

edytuj

Paprocie te dzięki badaniom molekularnym zostały potwierdzone jako przynależne do grupy kladów bazalnych rzędu paprotkowców Polypodiales (tzw. grupa „lindsaeoids”)[2], wyodrębnianej też w randze podrzędu Lindsaeineae[5]. Dawniej, mimo różnic anatomicznych i morfologicznych, klasyfikowane były w obrębie szeroko ujmowanych olbrzymkowatych jako prawdopodobnie spokrewnione z rodzajem diksonia Dicksonia[4]. W 1986 na odrębność taksonomiczną tego rodzaju zwrócił uwagę James R. Croft po raz pierwszy podnosząc go do rangi odrębnej rodziny. W systemie Smitha i in. (2006) rodzaj ten włączony został prowizorycznie do rodziny Lindsaeaceae, ale z podkreśleniem jego odmienności[6]. W systemie PPG I z 2016[2] i Nitta i in. z 2022 w randze monotypowej rodziny[5].

Pozycja filogenetyczna rodziny w rzędzie paprotkowców[5]
paprotkowce


Saccolomataceae




Cystodiaceae




Lonchitidaceae



Lindsaeaceae







Pteridaceaeorliczkowate




Dennstaedtiaceae





Cystopteridaceaepaprotnicowate





Rhachidosoraceae




Diplaziopsidaceae




Aspleniaceaezanokcicowate




Desmophlebiaceae



Hemidictyaceae








Thelypteridaceaezachylnikowate




Woodsiaceaerozrzutkowate





Onocleaceaeonokleowate



Blechnaceaepodrzeniowate




Athyriaceaewietlicowate









Hypodematiaceae




Didymochlaenaceae




Dryopteridaceaenerecznicowate




Lomariopsidaceae




Nephrolepidaceaenefrolepisowate




Tectariaceae




Oleandraceae




Davalliaceaedawaliowate



Polypodiaceaepaprotkowate














Podział rodziny[3]

rodzaj Cystodium J.Sm., Gen. Fil.: t. 96 (1841)

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  2. a b c d e The Pteridophyte Phylogeny Group, A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI10.1111/jse.12229.
  3. a b c Cystodium J.Sm.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-01-01].
  4. a b c K.U.Kramer, P.S. Green (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. I. Pteridophytes and Gymnosperms. Berlin, Heidelberg, New York, London, Paris, Tokyo, Hongkong, Barcelona: Springer-Verlag, 1990, s. 98. ISBN 0-387-51794-4.
  5. a b c Nitta J.H. i inni, An open and continuously updated fern tree of life, „Frontiers in Plant Science”, 13, 2022, DOI10.3389/fpls.2022.909768 [dostęp 2023-08-06].
  6. Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf. A classification for extant ferns. „Taxon”. 55 (3), s. 705–731, 2006. (ang.).