Wikipedia

Solec (województwo opolskie)

wieś w województwie opolskim
Ten artykuł dotyczy miejscowości w województwie opolskim. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Solec (dodatkowa nazwa w j. niem. Altzülz) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała[4]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Wysoczyzny Bialskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez nią rzeka Biała.

Solec
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Jana Chrzciciela
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Biała

Liczba ludności (2011)

198[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-210[3]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0491541

Położenie na mapie gminy Biała
Mapa konturowa gminy Biała, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Solec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Solec”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Solec”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Solec”
Ziemia50°22′56″N 17°43′18″E/50,382222 17,721667[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 198 osób[2].

Geografia

edytuj

Położenie

edytuj

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 6 km od granicy z Czechami, na Wysoczyźnie Bialskiej. Należy do Euroregionu Pradziad[5]. Leży na obszarze 389,9 ha. Ma charakter rolniczy. Głównymi uprawami są tutaj pszenica, rzepak i buraki cukrowe[6]. Przez granice administracyjne wsi przepływa rzeka Biała. Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[7].

Środowisko naturalne

edytuj

W Solcu panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,3 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Solca wynoszą 621 mm. Dominują wiatry zachodnie[8].

Nazwa

edytuj

Nazwa miejscowości pochodzi od polskiej nazwy soli kuchennej[9]. Polską historyczną nazwą miasta była nazwa Solec. Heinrich Adamy w swoim spisie nazw miejscowości na Śląsku, wydanym w 1888 roku we Wrocławiu, wymienia genezę nazwy „Von der Saline Czulicz bei Bialy kommt der name Zülz” (pol. Od salin Czuliczów obok Białej wywodzi się nazwa Zülz)[9]. Niemiecka nazwa Zülz pochodzi więc od zgermanizowanego nazwiska śląskiego rodu Czuliczów, do których należała salina (miejsce pozyskiwania soli) usytuowana w okolicy obecnej miejscowości Biała. Topograficzny opisu Śląska z 1865 roku wymienia miasto Biała (Zülz)[10] oraz leżący w pobliżu Solec (Alt-Zülz)[11] we fragmencie „Alt-Zülz (1534 Soletz, polnisch Sollec)”[11].

12 lutego 1948 r. ustalono urzędową polską nazwę miejscowości – Solec, określając drugi przypadek jako Solca, a przymiotnik – solecki[12].

W historycznych dokumentach nazwę miejscowości wzmiankowano w różnych językach oraz formach: de Solech (1278), in Antiquo Culcz (1285), de Antiquo Czulz (1285), in Antiquo Zculz (1285), Czultz, de Zeulcz, districtus Belnensi ordini S. Johannis (1350), Echar- dus … de Sulcz (1354), der alte Czulcz (1383), Solecz antiquum … alias Czulcz antiquum (1447), Soletz (1534), Solecz (1635), parochus Solecensis, in villa Solec (1679), Culc (1687), Alt-Ziltz, Silesius Cilcensis, pro capellano Cilcii, Alt-Ziltz, Zilcenses, In pago Alt-Ciltz (1687), Alt Zultz, P[ol.] Solec (1736), Alt Zulz (1743), Alt-Zulz, pohln. Solez (1784), Zulz, Alt-, Sollec (1845), Altzulz (Solec), Zulz Alt (Solec) (1900), Solec – Alt Zulz (1939), Altzulz (1941), Altzulz – Solec, -lca, solecki (1948), Solec, -lca (1982)[13].

Historia

edytuj
 
Solec (Alt Zülz) wśród miejscowości ziemi prudnickiej na mapie z 1804

Wieś lokowano w 1225[14]. W Solcu istniała komandoria joannitów. Komtur był proboszczem kościoła. Zakonnicy żyli z ofiar parafian, prowadząc równocześnie folwark. Pierwszy kościół drewniany wzniesiono w 1285. Drugi kościół murowany zbudowano w 1525. Obecny kościół neobarokowy jest z 1904. Konsekrowano go w 1912. Joannici prowadzili parafię do kasaty klasztorów na Śląsku w 1810[15]. Obecnie w Solcu ma swoją siedzibę rzymskokatolicka Parafia św. Jana Chrzciciela, administracyjnie należąca do dekanatu bialskiego w diecezji opolskiej[16]. Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego głogóweckiego w Monarchii Habsburgów[17]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[18]. Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu grabie w słup, za nimi skrzyżowane dwa cepy, a w otoku napis: ALTZÜLTZER: GEM: S / NEYSTAETER CREYS (pol. Gmina Solec / Powiat Prudnicki)[19].

 
Pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli podczas I i II wojny światowej

Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 270 mieszkańców Solca 12 posługiwało się językiem niemieckim, a 258 językiem polskim[20]. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Solec znalazł się po stronie wschodniej, w obszarze objętym plebiscytem[21]. Do głosowania uprawnionych było w Solcu 195 osób, z czego 145, ok. 74,4%, stanowili mieszkańcy (w tym 136, ok. 69,7% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 193 głosy (ok. 99,0% uprawnionych), w tym 192 (ok. 99,5%) ważne; za Niemcami głosowało 167 osób (ok. 86,5%), a za Polską 25 osób (ok. 13,0%)[22]. W Solcu działało graniczne przejście drogowe uruchomione na czas głosowania. Po zakończeniu plebiscytu, Niemcy przeprowadzili dwa ataki na straż graniczną w Solcu, podczas których doszło do strzelanin[23]. W latach 20. XX wieku powstał pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli podczas I wojny światowej[24].

Na frontach II wojny światowej zginęło 32 mieszkańców Solca. Tablice z ich nazwiskami postawiono przy pomniku upamiętniającym poległych w I wojnie światowej[24]. W okresie walk o Prudnik w kwietniu i maju 1945 Rosjanie tymczasowo ewakuowali przez Solec do Strzeleczek niemieckich i polskich mieszkańców Prudnika i okolicznych wsi[25].

W latach 1945–1950 Solec należał do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego. W latach 1945–1954 wieś należała do gminy Gostomia[26], a w latach 1954–1972 do gromady Gostomia[27]. Podlegała urzędowi pocztowemu w Białej[28].

W 1949 we wsi znajdowała się szkoła podstawowa prowadzona przez Inspektorat Szkolny w Prudniku[29]. Podczas dożynek w 1991 w Solcu w miejscu, w którym przebiegała granica plebiscytu, postawiony został obelisk z tekstem: In der Heimat bin ich geboren. Drum gabich sie auch nicht verloren. O/S Abstimmungsgrenze 20.03.1921 (pol. W tej ojczyźnie jestem urodzony, dlatego nie oddam jej na zgubę. Granica plebiscytowa 20.03.1921)[30]. W 2004 Solec przystąpił do Programu Odnowy Wsi Opolskiej[31].

Mieszkańcy

edytuj

Miejscowość zamieszkiwana jest przez mniejszość niemiecką oraz Ślązaków[32]. Mieszkańcy wsi posługują się gwarą prudnicką, będącą odmianą dialektu śląskiego. Należą do podgrupy gwarowej nazywanej Goloki[33].

Liczba mieszkańców wsi

edytuj

Zabytki

edytuj
 
Kościół i cmentarz

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[41]:

  • kościół par. pw. św. Jana Chrzciciela, z l. 1902–1904
  • cmentarz kościelny.

Zgodnie z gminną ewidencją zabytków w Solcu chronione są ponadto[42]:

  • układ ruralistyczny wsi
  • kapliczka

Pomniki i obiekty upamiętniające

edytuj
  • Pomnik poległych w I i II wojnie światowej – pomnik w Solcu powstały w latach 20. XX wieku jako upamiętnienie mieszkańców wsi, którzy polegli w I wojnie światowej. Dostawiono do niego dwie tablice, każda z szesnastoma nazwiskami mężczyzn, którzy zginęli podczas II wojny światowej. Na każdej tablicy znajduje się symbol Krzyża Żelaznego. Zgodnie z kryteriami w sprawie upamiętnień na obszarze RP żołnierzy niemieckich przyjętymi w uchwale Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w 1995, pomnik został uznany za nieprawidłowy[24].
  • Pomnik poległych w I i II wojnie światowej
  •  
  •  

Gospodarka

edytuj

W Solcu siedzibę mają firmy Zakład Murarski Badura Roman, Murarstwo Badura Jan i „Badura” Firma Budowlana, zrzeszone w Cechu Rzemieślników i Przedsiębiorców w Prudniku[43].

Transport

edytuj

W zarządzie Wydziału Drogownictwa Starostwa Powiatowego w Prudniku znajdują się drogi powiatowe: nr 1208O relacji Biała – Solec – Rostkowice – Wilków – Mionów – Błażejowice Dolne – Mochów oraz nr 1256O relacji Nowy Browiniec – Browiniec Polski – Solec – Biała – Ligota Bialska – Otoki[44].

Solec posiada połączenia autobusowe z Głogówkiem, Prudnikiem. We wsi znajduje się jeden przystanek autobusowy[45].

Transport autobusowy w Solcu obsługiwany był przez PKS Prudnik[46]. W 2004 prudnicki PKS został sprywatyzowany z udziałem Connex Polska[47]. W 2008, w wyniku połączenia spółek PKS Connex Prudnik i PKS Connex Kędzierzyn-Koźle, utworzona została spółka Veolia Transport Opolszczyzna[48], w 2013 przejęta przez Arriva Bus Transport Polska[49]. W 2019 Arriva wycofała się z Prudnika[50]. Wówczas organizacją przewozów pasażerskich w Solcu i okolicy zajęły się ościenne PKS-y[51]. W grudniu 2021 powołano Powiatowo-Gminny Związek Transportu „Pogranicze”, mający na celu poprawę jakości transportu[52].

Oświata

edytuj

W miejscowości Solec znajduje się e-Centrum, czyli sala edukacyjna wyposażona w komputery multimedialne. W tej sali odbywa się wiele zajęć edukacyjnych.

Kultura

edytuj

W Solcu działa Niemieckie Koło Przyjaźni (Deutscher Freundeskreis) – oddział terenowy Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim[53].

Religia

edytuj

W Solcu znajduje się katolicki kościół św. Jana Chrzciciela, który jest siedzibą parafii św. Jana Chrzciciela (dekanat Biała)[54].

Turystyka

edytuj
 
Wjazd do Solca od strony Białej. Po prawej tablica z nieoficjalnym herbem wsi.

Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Solcu[55]. Przez Solec przebiega trasa Kolarskiego Rajdu Dookoła Ziemi Bialskiej, za przejechanie którego PTTK Prudnik przyznaje odznakę[56].

12 lipca 2010, w ramach organizowanego w Prudniku VI Europejskiego Tygodnia Turystyki Rowerowej, w którym wzięli udział rowerzyści z całej Europy, przez Solec prowadziła trasa „Szlakiem Pielgrzyma”[57].

Szlaki turystyczne

edytuj

Przez Solec prowadzą szlaki turystyczne:

Szlaki rowerowe

edytuj

Przez Solec prowadzą szlaki rowerowe[60]:

Bezpieczeństwo

edytuj

Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 15 Komendy Powiatowej Policji w Prudniku (Posterunek Policji w Białej)[61].

Teren wsi, jak i całej gminy Biała, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[62]. Gminę Biała obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[63].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 126418
  2. ↑ a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1173 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  5. ↑ Mapa interaktywna [online], emapy.com [dostęp 2020-08-22].
  6. ↑ Solec – Urząd Miejski w Białej [online], biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-22].
  7. ↑ Bank Danych o Lasach – Mapa [online], bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23].
  8. ↑ Klimat: Solec: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org [online], pl.climate-data.org [dostęp 2020-08-22].
  9. ↑ a b Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 10, OCLC 456751858 (niem.).
  10. ↑ Triest 1865 ↓, s. 1087.
  11. ↑ a b Triest 1865 ↓, s. 1094.
  12. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 grudnia 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. M.P. z 1948 r. nr 14, poz. 55.
  13. ↑ Urszula Bijak: Nazwy miejscowe Polski, t. XIV, So-Stą, hasło „Solec (3)”. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2018, s. 60. ISBN 978-83-64007-50-7.
  14. ↑ Halina Zofia Szulc: Typy wsi Śląska Opolskiego na początku XIX wieku i ich geneza. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1968, s. 27.
  15. ↑ Piknik rycerski w Solcu [online], web.archive.org, 12 listopada 2014 [dostęp 2020-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2014-11-12].
  16. ↑ Rocznik Diecezji Opolskiej. Opole: Wydawnictwo Świętego Krzyża, 2006, s. 82–83. ISBN 83-7342-095-9. (pol.).
  17. ↑ Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736.
  18. ↑ Andrzej Dereń, XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X.
  19. ↑ 839 Altzülz (Solec) I [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 12 sierpnia 2021 [dostęp 2024-01-11] (pol.).
  20. ↑ a b Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 75.
  21. ↑ Natomiast z pow. prudnickiego należą do terenu plebiscytowego tylko następujące gminy, które tutaj poniżej według polskich i niemieckich nazw imiennie podajemy, „Instrukcja dla Komitetów Parytetycznych”, 2, 1921, s. 22.
  22. ↑ Odpis urzędowego dziennika Komisji Międzysojuszniczej Rządzącej i Plebiscytowej na Górnym Śląsku w Opolu „Journal Officiel de Haute-Silésie” Nr. 21 z dnia 7-go maja 1921 r., zawierającego wyniki plebiscytu na Górnym Śląsku.. Katowice: Biuro Sejmu Śląskiego, 1932-10-10, s. 7. [dostęp 2013-07-05]. (fr. • pol.).
  23. ↑ Usiłowane rozbrojenie policji plebiscytowej, „Gazeta Opolska”, Bronisław Koraszewski – redaktor naczelny, 84, Opole: Nakładem i drukiem wydawnictwa „Gazety Opolskiej”, 14 kwietnia 1921, s. 4.
  24. ↑ a b c Pomniki upamiętniające żołnierzy niemieckich, którzy zginęli w II wojnie światowej podlegające kontroli komisji wojewody opolskiego (29.10.2002 r., 5 i 12.11.2002 r.), „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 6 (636), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 5 lutego 2003, s. 12, ISSN 1231-904X.
  25. ↑ Antoni Barszczyński, Oswobodzenie Prądnika, „Nasz Głos”, Kazimierz Kanwiszer – redaktor naczelny, 9 (49), Prądnik [Prudnik]: Spółdzielnia Wydawnicza „Promień”, 16 marca 1947, s. 3.
  26. ↑ Powiat Prudnicki (Prudnik), [w:] Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Według stanu na z dnia 1 VII 1952 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1952, s. 249–250.
  27. ↑ Uchwała Nr VII/28/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu prudnickiego, „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 12, Opole: Prezydium WRN, 27 grudnia 1954, s. 10–11.
  28. ↑ Wykaz gromad wchodzących w skład gminy, „Głos Prądnika”, Czesław Żelazny – redaktor naczelny, 3 (4), Prądnik [Prudnik]: Powiatowy Komitet Osadniczy, 23 listopada 1946, s. 5.
  29. ↑ Śląsk 1949 ↓, s. 151.
  30. ↑ Zapomnieli o korzeniach, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 1 (19), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 13 stycznia 1991, s. 6, ISSN 1231-904X.
  31. ↑ Solec [online], Rozwój Wsi Opolskiej Program Odnowy Wsi, 8 lipca 2020 [dostęp 2023-05-30] (pol.).
  32. ↑ Ludność Ziemi Prudnickiej, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 52 (266), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 24 grudnia 1995, s. 10, ISSN 1231-904X.
  33. ↑ Robert Hellfeier, Chrzelicka mowa? cz. I, „Panorama Bialska”, Rafał Magosz – redaktor naczelny, 6 (279), Biała: Gminne Centrum Kultury, czerwiec 2018, s. 8, ISSN 1232-7352.
  34. ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1871) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
  35. ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1885) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
  36. ↑ Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1905) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
  37. ↑ a b c Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt in Oberschlesien [online], verwaltungsgeschichte.de [zarchiwizowane z adresu 2017-07-08].
  38. ↑ Ludność wiejska. Wyniki badania struktury ludności wsi z dnia 15 X 1966, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Opolu, 1969, s. 214.
  39. ↑ a b c d Solec [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-09-26], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  40. ↑ Andrzej Dereń, Jak wyludniła się Twoja miejscowość: sprzedam wieś pod Prudnikiem, „Tygodnik Prudnicki”, 2 (1202), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 stycznia 2014, s. 11, ISSN 1231-904X.
  41. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 104.
  42. ↑ Ewidencja – Gmina Biała [online], bip.wuozopole.pl [dostęp 2023-02-11].
  43. ↑ Lista Rzemieślników [online], cechprudnik.eu [zarchiwizowane z adresu 2023-12-09].
  44. ↑ Wykaz dróg powiatu prudnickiego [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2024-09-26].
  45. ↑ Rozkład jazdy PKS na przystanku Solec, gm. Biała [online], e-podroznik.pl [dostęp 2023-08-18].
  46. ↑ PKS Connex Prudnik / Przewozy pasażerskie / Rozkład jazdy [online], pks-prudnik.com.pl [dostęp 2024-04-08] [zarchiwizowane z adresu 2006-10-23].
  47. ↑ Damian Wicher, Nowy PKS, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 49 (732), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 grudnia 2004, s. 5, ISSN 1231-904X.
  48. ↑ Zbigniew Taylor, Ariel Ciechański, Deregulacja i przekształcenia przedsiębiorstw transportu lądowego w Polsce na tle polityki spójności UE: Deregulation and transformation among Poland’s surface-transport companies against the background of the EU cohesion policy, IGiPZ PAN, 29 grudnia 2017, s. 126, ISBN 978-83-61590-74-3 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  49. ↑ Arriva przejmuje Veolia Transport Polska. infobus.pl, 2013-06-06. [dostęp 2024-04-08].
  50. ↑ Arriva zamyka komunikację lokalną w sześciu ośrodkach [online], transport-publiczny.pl, 28 listopada 2018 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  51. ↑ Maciej Dobrzański, Kto od lipca obsłuży przewozy pasażerskie? [online], Prudnik24, 16 lutego 2019 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  52. ↑ Maciej Dobrzański, Powołują związek, który ma ułatwić komunikację [online], Prudnik24, 18 sierpnia 2021 [dostęp 2024-04-08] (pol.).
  53. ↑ DFK Solec / Alt Zülz
  54. ↑ Parafie według dekanatów [online], diecezja.opole.pl [dostęp 2023-05-02] (pol.).
  55. ↑ Regulamin Odznaki Krajoznawczej Ziemi Prudnickiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-01].
  56. ↑ Regulamin Odznaki Turystyczno-Krajoznawczej Kolarskiego Rajdu Dookoła Ziemi Bialskiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-08].
  57. ↑ Trasy rowerowe VI ETTR w Prudniku, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (1019), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 lipca 2010, s. 20–21, ISSN 1231-904X.
  58. ↑ Ścieżki rowerowe – Urząd Miejski w Białej [online], biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-22].
  59. ↑ Szlakiem zabytkowych kościołów [online], turystyka.biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-22] (pol.).
  60. ↑ Okolice Prudnika, [w:] Karol Kawałko, Szlaki rowerowe Śląska Opolskiego, Piła: Wydawnictwo BIK: na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2009, s. 13, ISBN 978-83-7618-031-1.
  61. ↑ Posterunek Policji w Białej [online], prudnik.policja.gov.pl [dostęp 2024-02-25] (pol.).
  62. ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580).
  63. ↑ PSG w Opolu [online], slaski.strazgraniczna.pl, 19 sierpnia 2012 [dostęp 2024-05-08].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Solec_(województwo_opolskie)&oldid=74856776”