Miłkowice (stacja kolejowa)
Miłkowice – węzłowa stacja kolejowa w Miłkowicach, w województwie dolnośląskim, w Polsce. Położona na linii nr 275 z Wrocławia do Gubina, stanowiąca jednocześnie początek linii nr 282 do Jasienia przez Węgliniec. Obie linie na odcinkach Wrocław - Miłkowice i Miłkowice - Węgliniec funkcjonują jako część europejskiej magistrali kolejowej E 30.
nr rej. A/3121/809/L z 28 grudnia 1987 | |
Perony 3 i 4 oraz budynek dworca | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Data otwarcia |
1845 |
Poprzednie nazwy |
Arnsdorf (b. Liegnitz), Jaranów |
Rodzaj | |
Dane techniczne | |
Liczba peronów |
4 |
Liczba krawędzi peronowych |
4 |
Kasy |
|
Linie kolejowe | |
Położenie na mapie gminy Miłkowice | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu legnickiego | |
51°15′19,8″N 16°03′14,8″E/51,255500 16,054111 |
Dawniej istotna stacja rozrządowa w ruchu towarowym, nazywana w środowisku kolejarzy „bramą do Legnicy”[1].
Ruch pasażerski
edytujRok | Wymiana pasażerska na dobę |
---|---|
2017[2] | 300-499 |
2022[3] | 300-499 |
Ruch pociągów
edytujLinia 275 między Wrocławiem a Miłkowicami oraz 282 między Miłkowicami a Węglińcem funkcjonują jako część magistrali kolejowej E 30 układu AGTC, przystosowanej do wysokiej przepustowości z prędkościami do 160 kilometrów na godzinę dla pociągów pasażerskich i do 120 km/h dla pociągów towarowych[4].
Od grudnia 2017 ruch pociągów na stacji w Miłkowicach jest sterowany zdalnie z lokalnego centrum sterowania PKP PLK w Bolesławcu[5][6].
Historia
edytujPrzed II wojną światową
edytujStacja w Miłkowicach powstała w ramach budowy w latach 1844–1847 magistrali kolejowej Wrocław – Berlin, należącej do Kolei Dolnośląsko–Marchijskiej[7]. Uruchomienie odcinka linii kolejowej z Legnicy do Bolesławca nastąpiło 1 października 1845 roku[7].
Po przejęciu przez państwo pruskie Kolei Dolnośląsko-Marchijskiej wybudowano nowy odcinek magistrali przez Bory Dolnośląskie, skracający odległość i czas przejazdu między Wrocławiem a Berlinem. Linię uruchomiono 15 maja 1875 roku. Z Miłkowic uczyniono stację węzłową[8]. Z tego okresu pochodzi budynek dworca kolejowego[9].
W ramach programu modernizacji na przełomie lat 20. i 30. XX w. stacji kolejowych Deutsche Reichsbahn stacja w Miłkowicach została zmodernizowana i rozbudowana[10]. W październiku 1925 roku do stacji włączono nowo wybudowaną kolejową towarową obwodnicę Legnicy[11]. Przed II wojną światową władze hitlerowskie rozbudowały węzeł kolejowy w celach militarnych[12]. Powstało osiedle pracowników kolei[12]. W Miłkowicach powstała druga co do wielkości w prowincji śląskiej towarowa stacja rozrządowa, a na kolei znalazło pracę wielu mieszkańców miejscowości[13]. W drugiej połowie lat 30. XX wieku wzniesiono lokomotywownię przeznaczoną na elektrowozownię, ale planowana elektryfikacja magistrali berlińskiej nie doszła wówczas do skutku[1].
Po II wojnie światowej
edytujPo II wojnie światowej Miłkowice włączono jako część tzw. Ziem Odzyskanych w granice Polski. Stację Miłkowice przejęły Polskie Koleje Państwowe.
W czasach PRL na stacji funkcjonowała lokomotywownia obsługująca w szczytowym okresie 72 parowozy[14]. Działały również: wagonownia, warsztaty i biura administracji kolejowej[15]. Koleje zatrudniały ok. 2000 osób, tj. 80% mieszkańców gminy Miłkowice, determinując charakter miejscowości jako osiedla zakładowego[15]. Na stację przyjeżdżało do 240 pociągów na dobę. Do rozrządzania wagonów wykorzystywano 25 spośród 40 istniejących torów[15][14].
Elektryfikacji ciągu Wrocław - Węgliniec dokonano w latach osiemdziesiątych XX wieku. 28 grudnia 1984 do stacji dotarł oficjalnie pierwszy pociąg elektryczny z Wrocławia, obsługiwany jednostką EN57[16]. Sieć trakcyjną na odcinku Miłkowice - Węgliniec uruchomiono 23 grudnia 1985 roku. Podczas prac nad elektryfikacją na okolicznych szlakach wymieniono dotychczasową sygnalizację kształtową na semafory świetlne[10].
W 1988 roku miłkowicka stacja zajęła I miejsce we współzawodnictwie stacji rozrządowych na terenie Dolnośląskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych[15].
Po roku 2000
edytujPodczas restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego PKP w 2000 roku, władze przedsiębiorstwa zdecydowały o ograniczeniu zatrudnienia. Załogę w miłkowickich jednostkach kolei zredukowano o 90% do poziomu 200 osób, wywołując niespotykany wcześniej wzrost bezrobocia w gminie[17].
Dworzec kolejowy poza spełnianiem funkcji związanych z kolejową mieścił przejściowo: bar, posterunek policji, aptekę. Na I piętrze znajdowały się mieszkania pracownicze[9]. Budynek zamknięto w 2003 roku[1]. Właściciel (PKP SA) bezskutecznie usiłował sprzedać gmach w 2013 roku[18].
Zaliczenie fragmentów linii biegnących przez Miłkowice do magistrali E 30 objętej Umową AGTC zobowiązała Polskę do modernizacji korytarza[19]. Prace w ramach modernizacji linii między Legnicą a Węglińcem rozpoczęto w listopadzie 2004 roku[4]. Układ torowy stacji został przebudowany i zredukowany (m.in. rozebrano torowiska stacji rozrządowej), nieużywane obiekty, w tym lokomotywownia - rozebrane. Wyremontowano perony nr 1 i 2, obsługujące pociągi pasażerskie od strony Węglińca i Wrocławia. Sterowanie zmodernizowaną stacją odbywa się w całości na odległość, z Bolesławca. Roboty ukończono w styczniu 2006 roku[19].
Od ok. 2010 roku dawną wagonownię dzierżawiły Koleje Dolnośląskie, lokując w niej bazę serwisową. W 2018 roku z przyczyn ekonomicznych baza KD została przeniesiona do nowo zbudowanego obiektu w Legnicy[20].
Społeczność
edytujStaraniem miejscowego stowarzyszenia „Kolejarz”, skupiającego m.in. emerytów dawnego przedsiębiorstwa PKP, Miłkowice oficjalnie stanowią od stycznia 2017 roku wioskę tematyczną pn. „Miłkowice – Wioska Kolejarzy”[21].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Miłkowice. [w:] Ogólnopolska Baza Kolejowa [on-line]. 2016-09-06. [dostęp 2019-09-18].
- ↑ Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
- ↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
- ↑ a b PRZEM: Tory do remontu. [w:] Słowo Polskie Gazeta Wrocławska [on-line]. Polskapresse, 2004-11-12. [dostęp 2019-09-18]. (pol.).
- ↑ PKP Polskie Linie Kolejowe SA: Lokalne Centrum Sterowania w Bolesławcu, dostęp: 2014-10-15
- ↑ Istotne.pl: Powstało nowe centrum sterowania ruchem kolejowym, dostęp: 2014-10-15
- ↑ a b Kolej Dolnośląsko-Marchijska. W: Michał Jerczyński, Stanisław Koziarski: 150 lat kolei na Śląsku. Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1992, s. 27-30.
- ↑ Jarosław Garbacz: Ekspres z Breslau do Berlina. [w:] gazetawroclawska.pl [on-line]. dolnośląskiepresse, 2010-10-22. [dostęp 2019-09-18]. (pol.).
- ↑ a b Filip Marczyński, Andrzej Andrzejewski, Bartosz Szarafin, Piotr Słowiński, Piotr Kaszuwara: TOP5 dolnośląskich dworców - wygrywają Miłkowice. [w:] radiowroclaw.pl [on-line]. Polskie Radio Wrocław, 2017-08-25. [dostęp 2019-09-18]. (pol.).
- ↑ a b Rozwój techniki kolejowej na linii Berlin-Wrocław. W: Michał Jerczyński: Wrocławskie dworce kolejowe. Praca zbiorowa pod red. Marii Zwierz. Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2006, s. 53-54.
- ↑ Linia kolejowa nr 296 Wielkie Piekary - Miłkowice (obwodnica towarowa Legnicy). [w:] dolnośląskie-org.pl [on-line]. [dostęp 2019-09-18].
- ↑ a b Tomasz Woźniak: Miłkowice: Fortuny tracone na hazard. [w:] Gazeta Wrocławska [on-line]. Polskapresse, 2009-10-22. [dostęp 2019-09-18]. (pol.).
- ↑ Dariusz Knitter: Arnsdorf - Miłkowice w książce Sigismunda Zedlitz. [w:] niederschlesien.org.pl [on-line]. [dostęp 2019-09-18]. (pol.).
- ↑ a b Andrzej Andrzejewski: Mają przyciągnąć turystów. Mieszkańcy Miłkowic stawiają na drezyny.. Polskie Radio Wrocław, 2017-07-30. [dostęp 2019-09-18]. (pol.).
- ↑ a b c d Zygmunt Sobolewski: Kolej na bieg w Miłkowicach. [w:] Wolna Droga. Pismo Sekcji Krajowej Kolejarzy NSZZ „Solidarność” [on-line]. SOLKOL sp. z o.o., 2015-07-10. [dostęp 2019-09-18]. (pol.).
- ↑ kz. Elektrycznym z Wrocławia do Legnicy. „Gazeta Robotnicza”, s. 6, 1984-12-29.
- ↑ Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Miłkowice. Miłkowice: Agencja Rozwoju Regionalnego „Arleg” Legnica, październik 2004, s. 18.
- ↑ Zygmunt Sobolewski: Dworzec na własność. [w:] Wolna Droga. Pismo Sekcji Krajowej Kolejarzy NSZZ „Solidarność” [on-line]. SOLKOL sp. z o.o., 2013-06-21. [dostęp 2019-09-18]. (pol.).
- ↑ a b Zygmunt Sobolewski: Modernizacja korytarza E 30. [w:] Wolna Droga. Pismo Sekcji Krajowej Kolejarzy NSZZ „Solidarność” [on-line]. SOLKOL sp. z o.o., 2006-09-01. [dostęp 2019-09-18]. (pol.).
- ↑ AB: Dzięki nowemu zapleczu KD zaoszczędzą 22 mln zł. [w:] Kurier Kolejowy [on-line]. KOW, 2017-12-11. [dostęp 2019-09-18]. (pol.).
- ↑ Zygmunt Sobolewski: Miłkowice wciąż są „kolejarską wioską” - powiedział „Wolnej Drodze” Zygmunt Zynek - Prezes Stowarzyszenia „Kolejarz”. [w:] Wolna Droga. Pismo Sekcji Krajowej Kolejarzy NSZZ „Solidarność” [on-line]. SOLKOL sp. z o.o., 2017-08-11. [dostęp 2019-09-18]. (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Miłkowice w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
- Miłkowice w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – atlaskolejowy.net
- Stacja Miłkowice na zdjęciach archiwalnych i współczesnych na wortalu polska-org.pl
- Stacja Miłkowice na zdjęciach archiwalnych i współczesnych na wortalu fotopolska.eu
- „Miłkowice - Wioska Kolejarzy” - witryna Stowarzyszenia „Kolejarz”
Miłkowice | ||
Linia 275 Wrocław Muchobór – Gubinek (74,572 km) | ||
odległość: 4,361 km
|
odległość: 7,199 km
| |
Linia 282 Miłkowice – Jasień (0,000 km) | ||
odległość: 8,991 km
| ||
Linia 296 Wielkie Piekary – Miłkowice (12,684 km) | ||
odległość: 10,519 km
|