Gubin (Niemcy)
Gubin[1] (niem. Guben, dolnołuż. Gubin, w latach 1961–1990 Wilhelm-Pieck-Stadt Guben) – miasto w niemieckiej części Łużyc Dolnych, znajdujące się na lewym brzegu Nysy Łużyckiej, w kraju związkowym Brandenburgia. Leży na granicy z Polską. W 1945 r. Gubin został podzielony na zachodnią – niemiecką (Guben), oraz polską część wschodnią – Gubin, obecnie samodzielne miasto. Do 21 grudnia 2007 r. zlokalizowane były tutaj drogowe i kolejowe przejścia graniczne z Polską.
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kraj związkowy | |||||
Prawa miejskie |
1235 | ||||
Burmistrz |
Fred Mahro | ||||
Powierzchnia |
44 km² | ||||
Wysokość |
45 m n.p.m. | ||||
Populacja (31 grudnia 2013) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
03561 | ||||
Kod pocztowy |
03172 | ||||
Tablice rejestracyjne |
SPN, FOR, GUB, SPB | ||||
Położenie na mapie Brandenburgii | |||||
Położenie na mapie Niemiec | |||||
51°57′N 14°43′E/51,950000 14,716667 | |||||
Strona internetowa |
Historia
edytujPo raz pierwszy wzmiankowane w pocz. XIII w. (1211) w dokumencie Henryka Brodatego zwalniającym z opłat celnych sól importowaną z Gubina i podającym, że posiadał prawo składu. W 1235 nadano przywilej lokacyjny i magdeburskie prawa miejskie, a w 1311 prawo do bicia własnej monety. Od 1367 miasto znajdowało się w granicach Korony Czeskiej, od 1469 Węgier, od 1490 ponownie Czech, a w 1635 wraz z Dolnymi Łużycami weszło w skład Elektoratu Saksonii, w latach 1697–1763 połączonego unią personalną z Polską. W rezultacie w 1749 przez Gubin poprowadzony został trakt pocztowy łączący Warszawę i Drezno[2].
Po klęsce Napoleona i wspierającej go Saksonii, na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego w 1815 miasto zostało częścią Prus, z którym w 1871 zostało częścią Rzeszy Niemieckiej. Od 1884 roku należało do rejencji rejencji frankfurckiej w prowincji Brandenburgia.
17 listopada 2006 w Gubinie otwarto tzw. Plastinarium kontrowersyjnego niemieckiego artysty Gunthera von Hagensa.
Demografia
edytujOd II poł. XIX wieku miasto notowało dynamiczny rozwój demograficzny – w 1860 miasto liczyło ok. 15 tys. mieszkańców, by w 1939 posiadać ich 45,8 tys. (z czego ok. 28 tys. w części prawobrzeżnej).
Obecnie Gubin liczy 17 655 mieszkańców[3]. Wraz z polskim Gubinem tworzy aglomerację transgraniczną liczącą 34 691 mieszkańców.
Zabytki
edytuj- Słup dystansowy poczty polsko-saskiej z herbami Polski i Saksonii z 1736 (rekonstrukcja z 1989)
- Kościół Dobrego Pasterza, ewangelicki, wybudowany w latach 1902–1903 w stylu secesyjnym
- Willa fabrykanta Ludwiga Meyera, wybudowana w 1898 roku w stylu neorenesansowym, w której od 1996 mieści się Niemiecko-Słowiańskie Centrum Kultury (niem. Deutsch-Slawische Kulturzentrum)
- Dworzec kolejowy
- Kamienice przy ulicach Frankfurckiej (Frankfurter Straße) i Berlińskiej (Berliner Straße)
Nieopodal dworca kolejowego znajduje się charakterystyczny, półokrągły budynek tzw. Zielonej Poczty przy Berliner Straße, otwartej w 1928 roku[4].
-
Pocztowy słup dystansowy
-
Kościół Dobrego Pasterza
-
Willa Ludwiga Meyera
-
Kamienice przy Berliner Straße
Gospodarka
edytujMiasto miało „od zawsze” handlowy charakter, ze względu na swoje dogodne położenie – pogranicze słowiańsko-germańskie, ważne szlaki handlowe z północy na południe z Pomorza Zachodniego do Czech (wzdłuż Odry i Nysy Łużyckiej) oraz z zachodu na wschód z Łużyc do Wielkopolski. Handlowano wołami i zbożem z kupcami szkockimi, węgierskimi i polskimi. Ponadto uprawiano tu winorośl i wytwarzano wino, z którego swego czasu miasto słynęło. Zajmowano się również żeglugą na Nysie i Odrze.
W XIX w. założono na lewobrzeżnych, zachodnich przedmieściach Gubina pierwszą na Łużycach mechaniczną przędzalnię wełny. Od tego czasu miasto stało się znanym ośrodkiem włókienniczym.
Komunikacja
edytujW mieście znajduje się stacja kolejowa. Od roku 1904 w Gubinie natomiast kursowały tramwaje.
Współpraca międzynarodowa
edytujWspółpraca krajowa
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 206. ISBN 978-83-254-1988-2.
- ↑ Szkice z historii poczty [online], www.pocztowokurierski.pl [dostęp 2017-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-15] (pol.).
- ↑ www.statistik-berlin-brandenburg.de. statistik-berlin-brandenburg.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-16)]..
- ↑ Samorząd na granicy, czyli niemiecko-polska obrona poczty w Guben.