Dyskusja wikiprojektu:Rocznice/ekspozycje/01-04
2013 - eksponowane na SG
edytuj
Plik:Schlieffen Alfred Graf FM 10005099-r1.jpg (right|80px|Alfred von Schlieffen)
- 1643 – urodził się angielski uczony Isaac Newton (na alegorycznym portrecie William Blake'a jako „mierniczy Wszechświata”) – fizyk, matematyk i astronom, twórca teorii grawitacji i korpuskularnej teorii światła, współtwórca rachunku różniczkowego i całkowego – którego fundamentalne dzieło Philosophiae naturalis principia mathematica dopiero rok temu zostało przełożone na język polski
- 1913 – zmarł pruski feldmarszałek Alfred von Schlieffen (na fotografii), autor nieudanego planu wojny na dwa fronty przeciw Rosji i Francji – mającego w skali strategicznej rozwinąć manewr okrążający, który w skali taktycznej przyniósł Hannibalowi zwycięstwo pod Kannami
- 1923 – Włodzimierz Lenin ukończył pisać List do Zjazdu (tzw. „testament Lenina”), w którym negatywnie ocenił swych potencjalnych następców na przywództwie WKP(b): Trockiego, Zinowiewa, Kamieniewa, Piatakowa i „ulubieńca partii” – Bucharina oraz zamieścił sugestię usunięcia Józefa Stalina ze stanowiska sekretarza generalnego partii
- 1943 – w trakcie ucieczki z miejsca straceń zginął ujęty przez Niemców Jerzy Iwanow-Szajnowicz, polsko-rosyjskiego pochodzenia agent brytyjskiej SOE, działający w okupowanej przez III Rzeszę Grecji
2015 – ekspozycja na SG
edytuj4 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Dafroza, Dobromir i Krystiana; dzień niepodległości Birmy
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1785 – urodził się niemiecki filolog Jacob Ludwig Karl Grimm, który razem z bratem Wilhelmem zebrał i opublikował znane na całym świecie baśnie
- 1940 – urodził się chiński pisarz i dramaturg Gao Xingjian (na fotografii), laureat Nagrody Nobla
- 1960 – urodził się wokalista, autor tekstów i piosenek, producent muzyczny i filmowy Michael Stipe, członek i jeden z założycieli amerykańskiej grupy rockowej R.E.M.; tegoż dnia zmarł francuski pisarz, dramaturg, eseista, reżyser teatralny Albert Camus (na fotografii), laureat Nagrody Nobla, czołowy reprezentant egzystencjalizmu w literaturze
- 1965 – zmarł angloamerykański poeta, dramaturg i krytyk literacki Thomas Stearns Eliot, laureat Nagrody Nobla
- 1970 – grupa The Beatles (bez Johna Lennona) nagrała ostatnią piosenkę do swego ostatniego albumu Let It Be
- 2010 – zmarł polski pilot szybownik Tadeusz Góra, pierwszy w historii odznaczony Medalem Lilienthala
2016 – ekspozycja na SG
edytuj4 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Aniela, Benedykta i Dobromir; dzień niepodległości Mjanmy
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1881 – urodził się niemiecki rzeźbiarz i grafik Wilhelm Lehmbruck, przedstawiciel ekspresjonizmu, autor rzeźb przedstawiających kobiety i mężczyzn o wydłużonych proporcjach
- 1886 – zmarł polski patriota, działacz niepodległościowy oraz pisarz i poeta Michał Czajkowski – Sadyk Pasza (na portrecie), uczestnik powstania listopadowego, po którego upadku wyemigrował z kraju; od 1841 w służbie u tureckiego sułtana, założył polską wieś w Turcji Adampol, dowodził w wojnie krymskiej sformowanym przez siebie oddziałem kozackim, później osiadł na Ukrainie i działał na rzecz pojednania polsko-rosyjskiego; autor romantycznych powieści historycznych, zaliczany do szkoły ukraińskiej polskiego romantyzmu
- 1946 – urodził się polski ekonomista i polityk Marek Borowski (na fotografii), wicepremier i minister finansów w latach 1993–1994, marszałek Sejmu w latach 2001–2004
- 1951 – urodziła się polska bizneswoman Solange Olszewska, w latach 2008–2015 prezes Solaris Bus & Coach, według organizatorów i głosujących w plebiscycie „Ludzie Wolności” wraz z mężem Krzysztofem jest „symbolem polskiego sukcesu w motoryzacji i współpracy gospodarczej”
- 1961 – zmarł austriacki fizyk teoretyk Erwin Schrödinger, jeden z twórców mechaniki kwantowej, laureat Nagrody Nobla, autor eksperymentu myślowego znanego jako „kot Schrödingera”
- 1986 – zmarł lider irlandzkiego zespołu rockowego Thin Lizzy Phil Lynott
- 2006 – premier Izraela Ariel Szaron doznał udaru mózgu, po którym zapadł w śpiączkę; osobą pełniącą obowiązki szefa rządu został wicepremier Ehud Olmert
2017 – ekspozycja na SG
edytuj4 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Aniela, Benedykta i Dobromir; dzień niepodległości Mjanmy
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1747 – urodził się francuski arystokrata Dominique Vivant Denon, artysta, podróżnik i archeolog-amator, jeden z pionierów egiptologii
- 1847 – Samuel Colt (na ilustracji) sprzedał amerykańskiemu rządowi pierwszą partię rewolwerów własnej konstrukcji
- 1927 – masowiec SS Wilno jako pierwszy polski statek wszedł do portu w Gdyni
- 1947 – ukazało się pierwsze wydanie niemieckiego tygodnika „Der Spiegel” (logo)
- 1967 – zmarł Donald Campbell, brytyjski wielokrotny rekordzista prędkości na lądzie i wodzie
- 2007 – Nancy Pelosi została pierwszą w historii kobietą-spikerem Izby Reprezentantów USA
2018 – ekspozycja na SG
edytuj4 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Aniela, Benedykta i Dobromir; dzień niepodległości Mjanmy
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1108 – zmarła Gertruda Mieszkówna, najdawniejszy polski pisarz znany z imienia dzięki Kodeksowi Gertrudy, w którym zostały umieszczone modlitwy jej autorstwa
- 1643 – urodził się angielski uczony Isaac Newton (na portrecie), autor Philosophiae naturalis principia mathematica z prawami powszechnego ciążenia i ruchu, niezależny od Leibniza twórca rachunku różniczkowego
- 1933 – urodził się polski fizyk Andrzej Trautman, profesor ze szczególnym wkładem do teorii fal grawitacyjnych
- 1948 – Mjanma uzyskała niepodległość od Wielkiej Brytanii
- 1958 – zakończył się lot Sputnika 1 (na znaczku pocztowym), pierwszego sztucznego satelity Ziemi; tegoż dnia premiera polskiego filmu Eroica
- 1983 – zespół Eurythmics wydał swój drugi album Sweet Dreams (Are Made of This), dzięki któremu zapewnił sobie światową sławę
2019 – ekspozycja na SG
edytuj4 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Aniela, Benedykta i Dobromir; dzień niepodległości Mjanmy
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1669 – opublikowane zostały Listy portugalskie, co przyczyniło się do rozkwitu powieści epistolarnej
- 1809 – urodził się Louis Braille, twórca pisma dla niewidomych (na popiersiu)
- 1919 – wojna polsko-bolszewicka: pierwszy atak Armii Czerwonej na Wilno
- 1919 – pułkownik Marian Januszajtis-Żegota (na fotografii) próbował przeprowadzić zamach stanu, mający na celu obalenie rządu Jędrzeja Moraczewskiego
- 1979 – oficjalne rozpoczęcie obserwacji Jowisza przez bezzałogowaą sondę kosmiczną Voyager 1
- 1989 – zmarł polski aktor Kazimierz Brusikiewicz, działacz Związku Artystów Scen Polskich
2020 – ekspozycja na SG
edytuj4 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Aniela, Benedykta i Dobromir; dzień niepodległości Mjanmy
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1900 – urodził się amerykański ornitolog James Bond, „dawca personaliów” dla bohatera szpiegowskich powieści Iana Fleminga
- 1940 – urodził się chiński pisarz i dramaturg Gao Xingjian (na fotografii), laureat Nagrody Nobla; tegoż dnia podpisano polsko-francuską umowę o utworzeniu na terenie Francji polskich jednostek wojskowych
- 1960 – urodził się wokalista, autor tekstów i piosenek, producent muzyczny i filmowy Michael Stipe, członek i jeden z założycieli amerykańskiej grupy rockowej R.E.M.; tegoż dnia zmarł francuski pisarz, dramaturg, eseista, reżyser teatralny Albert Camus (na fotografii), laureat Nagrody Nobla, czołowy reprezentant egzystencjalizmu w literaturze
- 1970 – grupa The Beatles (bez Johna Lennona) nagrała ostatnią piosenkę do swego ostatniego albumu Let It Be
- 2010 – w Dubaju oficjalnie otwarto wieżowiec Burdż Chalifa
2021 – ekspozycja na SG
edytuj4 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Aniela, Benedykta i Dobromir; dzień niepodległości Mjanmy
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1881 – urodził się niemiecki rzeźbiarz i grafik Wilhelm Lehmbruck, przedstawiciel ekspresjonizmu, autor rzeźb przedstawiających kobiety i mężczyzn o wydłużonych proporcjach
- 1886 – zmarł polski patriota, działacz niepodległościowy oraz pisarz i poeta Michał Czajkowski – Sadyk Pasza, uczestnik powstania listopadowego, po którego upadku wyemigrował z kraju; od 1841 w służbie u tureckiego sułtana, założył w Turcji polską wieś Adampol, dowodził w wojnie krymskiej sformowanym przez siebie oddziałem kozackim, później osiadł na Ukrainie i działał na rzecz pojednania polsko-rosyjskiego; autor romantycznych powieści historycznych, zaliczany do szkoły ukraińskiej polskiego romantyzmu
- 1941 – zmarł francuski filozof Henri Bergson (na fotografii), główny twórca prądu filozoficznego zwanego intuicjonizmem, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury
- 1946 – urodził się polski ekonomista i polityk Marek Borowski, wicepremier i minister finansów w latach 1993–1994, marszałek Sejmu w latach 2001–2004
- 1951 – urodziła się polska bizneswoman Solange Olszewska, w latach 2008–2015 prezes Solaris Bus & Coach, według organizatorów i głosujących w plebiscycie „Ludzie Wolności” wraz z mężem Krzysztofem jest „symbolem polskiego sukcesu w motoryzacji i współpracy gospodarczej”
- 1961 – zmarł austriacki fizyk teoretyk Erwin Schrödinger, jeden z twórców mechaniki kwantowej, laureat Nagrody Nobla, autor eksperymentu myślowego znanego jako „kot Schrödingera”
- 1986 – zmarł lider irlandzkiego zespołu rockowego Thin Lizzy Phil Lynott (na fotografii)
2022 – ekspozycja na SG
edytuj4 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Aniela, Benedykta i Dobromir; dzień niepodległości Mjanmy
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1752 – zmarł Gabriel Cramer, szwajcarski matematyk i fizyk
- 1847 – Samuel Colt (na ilustracji) sprzedał amerykańskiemu rządowi pierwszą partię rewolwerów własnej konstrukcji
- 1877 – Henry Morton Stanley, kontynuujący badania Konga i Nilu po śmierci Davida Livingstone’a, dotarł do rozległych wodospadów, które zostały nazwane jego imieniem
- 1927 – masowiec SS Wilno jako pierwszy polski statek wszedł do portu w Gdyni
- 1947 – ukazało się pierwsze wydanie niemieckiego tygodnika „Der Spiegel” (logo)
- 1967 – zmarł Donald Campbell, brytyjski wielokrotny rekordzista prędkości na lądzie i wodzie
- 2007 – Nancy Pelosi została pierwszą w historii kobietą-spikerem Izby Reprezentantów USA
2023 – ekspozycja na SG
edytuj4 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Aniela, Benedykta i Dobromir; dzień niepodległości Mjanmy
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1643 – urodził się angielski uczony Isaac Newton (na portrecie), autor Philosophiae naturalis principia mathematica z prawami powszechnego ciążenia i ruchu, niezależny od Leibniza twórca rachunku różniczkowego
- 1868 –
okręt podwodny Nautilus utknął na mieliznach Cieśniny Torresa - 1933 – urodził się polski fizyk Andrzej Trautman, profesor ze szczególnym wkładem do teorii fal grawitacyjnych
- 1948 – Mjanma uzyskała niepodległość od Wielkiej Brytanii
- 1958 – premiera polskiego filmu Eroica; tegoż dnia zakończył się lot Sputnika 1 (na znaczku pocztowym), pierwszego sztucznego satelity Ziemi
- 1983 – zespół Eurythmics wydał swój drugi album Sweet Dreams (Are Made of This), który mu zapewnił światową sławę
2024 – ekspozycja na SG
edytuj4 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Aniela, Benedykta i Dobromir; dzień niepodległości Mjanmy
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1809 – urodził się Louis Braille, twórca pisma dla niewidomych (na popiersiu)
- 1894 – w życie wszedł tajny sojusz militarny Rosji i Francji (tzw. dwuporozumienie)
- 1919 – pułkownik Marian Januszajtis-Żegota (na fotografii) próbował przeprowadzić zamach stanu, mający na celu obalenie rządu Jędrzeja Moraczewskiego
- 1944 – II wojna światowa: rozpoczęła się akcja „Burza”
- 1964 – papież Paweł VI rozpoczął swą pierwszą podróż apostolską; w Ammanie spotkał się z królem Jordanii Husajnem, w Nazarecie z prezydentem Izraela Zalmanem Szazarem, zaś w Jerozolimie na Górze Oliwnej z patriarchą Konstantynopola Atenagorasem
- 2004 – na Marsie wylądował amerykański lądownik Spirit; tegoż dnia w wyborach zarządzonych po ustąpieniu Eduarda Szewardnadze na urząd prezydenta Gruzji został wybrany Micheil Saakaszwili