Wikipedia

Gdynia

miasto w województwie pomorskim
Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia hasła Gdynia.

Gdynia (ⓘ, kaszub. Gdiniô, niem. Gdingen[a]) – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce, w województwie pomorskim, położone nad Morzem Bałtyckim, na Pobrzeżu Gdańskim i Pojezierzu Wschodniopomorskim. Wchodzi w skład Trójmiasta (wraz z Gdańskiem i Sopotem), jest zatem jednym z miast centralnych aglomeracji Trójmiasta. Według stanu na 30 czerwca 2024 roku Gdynia liczy ok. 240,5 tys. mieszkańców[3] (dwunaste miejsce w Polsce[4]). Po nowym podziale działek terenu morskiego zwiększyła powierzchnię do 391 km² (wcześniej 135,1 km²) z czego 66 proc. obejmuje obszar morski[5]. Jest najludniejszym w Polsce miastem niewojewódzkim[6].

Gdynia
miasto na prawach powiatu
Ilustracja
Wieżowce Sea Towers oraz hotel Courtyard Gdynia Waterfront
Herb Flaga
Herb Flaga
Dewiza: Gdynia – miasto z morza i marzeń
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Aglomeracja

trójmiejska

Data założenia

przed 1253 (osada), 1921 (miasto)

Prawa miejskie

4 marca 1926[1]

Prezydent

Aleksandra Kosiorek

Powierzchnia

391,51[2] km²

Wysokość

0–205,7 m n.p.m.

Populacja (30.06.2024)
• liczba ludności
• gęstość


240 554[3]
614,4 os./km²

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

od 81-000 do 81-919

Tablice rejestracyjne

GA

Położenie na mapie Trójmiasta
Mapa konturowa Trójmiasta, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Gdynia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Gdynia”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Gdynia”
Ziemia54°31′09″N 18°32′22″E/54,519167 18,539444
TERC (TERYT)

2262011

SIMC

0934100

Hasło promocyjne: Gdynia – moje miasto
Urząd miejski
Urząd Miasta Gdyni
al. Marszałka Piłsudskiego 52–54
81-382 Gdynia
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Wiadomości w Wikinews
Cytaty w Wikicytatach
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa
BIP

Prawa miejskie Gdynia uzyskała 4 marca 1926 roku[1]. Impulsem do rozwoju miasta była budowa portu, który powstał w celu zapewnienia Polsce dostępu do morskich szlaków i bazy marynarki wojennej wobec niepewnej sytuacji w Wolnym Mieście Gdańsku. Szybki napływ ludności i dynamiczny rozwój portu sprawiły, że w ciągu kilkunastu lat po nadaniu praw miejskich Gdynia ze wsi rybackiej przekształciła się w miasto zamieszkane przez blisko 130 tys. osób (1939).

Środowisko naturalne

edytuj
 
Dom Żeglarza Polskiego zbudowany w 1937 roku stanowi kwintesencję modernizmu charakterystycznego dla przedwojennej Gdyni

Graniczy z powiatami kartuskim, puckim, wejherowskim i miastami Gdańsk oraz Sopot. Przez miasto płyną małe rzeki: Kacza oraz Chylonka. Gdynia znajduje się na 2. miejscu pod względem ludności i powierzchni w województwie pomorskim, a 12. pod względem ludności i trzecim pod względem powierzchni w Polsce. Powierzchnia miasta wynosi 391,5 km². Najniżej położonym miejscem jest tafla wody Zatoki Gdańskiej – 0 m n.p.m. Najwyższe wzniesienie to Góra Donas o wysokości 206,5 m n.p.m.[7]

Osobny artykuł: Ukształtowanie terenu i krajobraz w Gdyni.

Klimat

edytuj

Gdynia znajduje się w strefie klimatu umiarkowanego, przejściowego między morskim a kontynentalnym, który modyfikowany jest pod wpływem bezpośredniego sąsiedztwa Morza Bałtyckiego. W zależności od pory roku morze podwyższa bądź obniża temperaturę powietrza w stosunku do głębi lądu, tzn. gdy temperatura morza jest wyższa niż powietrza, ogrzewa atmosferę, oddając ciepło i analogicznie na odwrót. Średnia temperatura w styczniu to −0,9 °C, a w lipcu to 17,2 °C, natomiast średnia roczna to 7,9 °C. Miasto jest jednym z najbardziej nasłonecznionych miejsc w Polsce, zwłaszcza w maju i czerwcu, gdy średnie nasłonecznienie wynosi 20,66 MJ/m². Także pod względem wilgotności wykazuje większe wartości, które w miesiącach zimowych wynoszą około 82%, natomiast najmniejsze wartości notuje się w czerwcu – 74%, a także występuje większa liczba dni mglistych. W okresie rocznym największy średni poziom dobowego zachmurzenia występuje w okresie od listopada do lutego, a najniższy – w maju i czerwcu. Upodabnia to Gdynię do warunków występujących w pozostałej, nizinnej części Polski. Pod względem opadów największe są w lipcu – 70 mm, a najmniejsze w marcu – 23 mm. Położenie w cieniu opadowym Pojezierza Pomorskiego powoduje, że suma roczna opadu atmosferycznego jest niższa o ok. 100 mm w stosunku do reszty kraju i wynosi 535 mm. Wiatry przeważnie wieją z kierunku zachodniego i południowo-zachodniego, wykazując dużą zmienność kierunku i prędkości, a w okresie wiosennym szczególnie dostrzegalna jest cyrkulacja bryzowa. Ze względu na zróżnicowanie rzeźby terenu i występującego zabudowania wyróżnia się następujące obszary:

  • mezoklimat Wysoczyzny Gdańskiej,
  • mezoklimat strefy krawędziowej Wysoczyzny Gdańskiej,
  • mezoklimat wschodniego fragmentu Pradoliny Kaszubskiej.

Dnia 17 stycznia 1931 roku w Gdyni zanotowano najniższe ciśnienie w Polsce – 960,2 hPa[8].


Średnia dobowa temperatura morza (°C)[9]
Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Rok
3,2 2,7 2,2 4,5 10,0 14,9 18,4 19,1 17,3 13,2 9,6 5,9 10,0

Toponimia

edytuj

Podobnie jak sąsiedni Gdańsk i małopolski Gdów nazwa wywodzi się od prasłowiańskiej podstawy *gъd oznaczającej „mokry, wilgotny, bagienny” i równocześnie „zarośnięty” (lit. gudē, chorw. gdinjica = „mały las”, żupa serbska Gacka, u Konstantyna Porfirogenety w De administrando imperio Gutzeka, łac. Goduscani, żupa chorwacka Gacko zamieszkiwana przez plemię Gadczan, w kronikach frankijskich natio Guduscanorum pod rządami księcia Borny dux Guduscanorum oraz kilka nazw miejscowych w Serbii Gacko [Gъd-ьsko], nazwa rzeki w Słowenii Gacka, chorwacki Gdinj na Hvarze, Dinjiška w Dalmacji, czeska Kdyně, po niem. Gedein).

Nazwa po raz pierwszy pojawia się na piśmie w 1253 roku jako Gdina, w 1570 roku – Gdigna (gn = ń), a potem już zgermanizowane Gdingen. Między XIV a XVI w. dołączono żywotny na pomorzu sufiks -ino, Gdynino w 1365 roku, Gdinino w 1534 roku – być może w związku z wymową kaszubską. Jest to nazwa topograficzna o budowie Gd-ynia, *gъd + przyrostek archaiczny -ynia w znaczeniu lokalizującym miejsce, gdzie ziemia jest mokra, bagienna (porównaj Kcynia, Lutynia, nazwa rzeki Radynia czy chorwackie Gdinj < Gdinja). Znaczenie lokalizujące przyrostka -ynia przybliżają polskie wyrazy pustynia = „miejsce puste, bezleśne”, świątynia, jaskinia etc.[10]

Nazwę miasta noszą lub nosiły następujące statki i okręty:

  • ORP „Gdynia” – statek wycieczkowy, w przededniu II wojny światowej wcielony do Marynarki Wojennej jako okręt-baza;
  • ORP „Gdynia” – statek pasażerski, w latach 1939–1941 w Marynarce Wojennej;
  • ORP „Gdynia” – kuter rakietowy służący w MW w latach 1965–1989;
  • M/V „Gdynia” – kontenerowiec, własność szczecińskiego armatora Euroafrica. Obecnie jednostka przebudowana na cementowiec pływa pod nazwą M/V Cemisle.
 
Widok z Kamiennej Góry na Marinę Gdynia. Na dalszym planie Molo Południowe i Basen I Prezydenta, w głębi Mierzeja Helska

Historia

edytuj
Osobne artykuły: Historia Gdyni i Kalendarium historii Gdyni.

Podział administracyjny

edytuj
Osobny artykuł: Dzielnice Gdyni.
 
21 Dzielnic Gdyni

Gdynia jako jedno z pierwszych miast w Polsce wprowadziła 8 maja 1991 roku do Statutu Miasta podział na dzielnice. 9 grudnia 1992 roku Rada Miasta, wprowadzając zmiany w Statucie, podzieliła niektóre z nich. Na przykład Śródmieście przekształcono w trzy odrębne dzielnice: Śródmieście Centrum, Śródmieście Kamienną Górę oraz Śródmieście Port. W wyniku tych podziałów liczba dzielnic w Gdyni wzrosła z 13 do 24. Kolejne dwie zmiany nastąpiły w 1998 roku: w kwietniu połączono dotychczasowe dzielnice Chylonia i Chylonia Nowa w dzielnicę Chylonia, zaś w grudniu dzielnicę Port, która zajmowała duży obszar, ale była zamieszkana przez niewiele ponad 100 mieszkańców, włączono do dzielnicy Śródmieście. 23 stycznia 2019 roku dzielnice Witomino-Radiostacja i Witomino-Leśniczówka zostały połączone w dzielnicę Witomino, zmniejszając tym liczbę dzielnic z 22 do 21. Obecny kształt dzielnic jest przede wszystkim odzwierciedleniem tradycyjnych podziałów. Z tego powodu pojawiają się duże dysproporcje pomiędzy wielkością dzielnic zarówno pod względem powierzchni, jak i liczby mieszkańców. Najludniejszą dzielnicę, Chylonię, zamieszkuje 20 717 osób, gdy najmniej liczą sobie Babie Doły, bo zaledwie 2376 mieszkańców[11]. Z kolei największy obszar zajmuje dzielnica Chwarzno-Wiczlino – 25,53 km², która jest ponad 39 razy większa od najmniejszej Kamiennej Góry (0,64 km²).

Administracja i polityka

edytuj

Prezydent Miasta

edytuj
Osobny artykuł: Włodarze i prezydenci Gdyni.

Obecnie prezydentem Gdyni jest Aleksandra Kosiorek.

Rada Miasta

edytuj
Ugrupowanie Kadencja 2002–2006[12] Kadencja 2006–2010[13] Kadencja 2010–2014[14] Kadencja 2014–2018[15] Kadencja 2018–2024[16] Kadencja 2024–2029[17]
Sojusz Lewicy Demokratycznej 5 (SLD-UP) – – – – –
Naprzód Gdynio! – Lista Prawicowa 2 – – – – –
Samorządność Wojciecha Szczurka 21 17 21 17 17 5
Prawo i Sprawiedliwość – 5 2 6 5 3
Platforma Obywatelska – 6 5 5 5 13
Wspólna Gdynia – – – – 1 –
Gdyński Dialog – – – – – 7

Gdynia jest członkiem Komunalnego Związku Gmin „Dolina Redy i Chylonki”. Mieszkańcy Gdyni wybierają parlamentarzystów z okręgów wyborczych z siedzibą komisji wyborczej w Gdyni, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 1.

Konsulaty

edytuj

Siedziby konsulatów rozmieszczone są głównie w dzielnicy Śródmieście. Należą do nich konsulaty: Królestwa Belgii, Republiki Cypryjskiej, Królestwa Danii, Malty oraz Królestwa Norwegii. Konsulat Malty otwarto w połowie 2012 roku na Placu Kaszubskim (obecnie ul. Wolności 18). Ponadto zs. w Gdyni funkcjonują również konsulaty[18]: Chile[19], Francji oraz Luksemburga[20][21].

Przemysł, gospodarka i finanse

edytuj
 
Port morski Gdynia
 
Stocznia remontowa „Nauta”. Na pierwszym planie doki pływające
 
Terminale kontenerowe w Gdyni

Od początku istnienia Gdynia miała gospodarkę związaną z morzem. W czasach bycia wioską odnosiło się to do istnienia przystani rybackiej na Oksywiu. Gdy nadano osadzie prawa miejskie w 1926 roku na jej terenie istniał już od 6 lat port, który z czasem przejął rolę gospodarczego symbolu miasta. Wówczas był to jedyny liczący się port przeładunkowy i pasażerski w Polsce z uwagi na krótką linię brzegową w okresie międzywojennym oraz niemożność korzystania z portu w Gdańsku. Równocześnie w Gdyni rozwijał się przemysł stoczniowy. Od lat 90. XX w. w Gdyni rozwija się sektor finansowy i oddawane są do użytku biurowce firm z różnych branż. Od 2001 roku w Gdyni funkcjonuje Pomorski Park Naukowo-Technologiczny.

Gospodarka morska

edytuj
Osobny artykuł: Port morski Gdynia.

W Gdyni znajduje się 2. pod względem przeładunków port morski w Polsce. Jego specjalizacją są przeładunki kontenerów. Mimo tego uchodzi on za najbardziej wszechstronny z portów na polskim wybrzeżu[23]. Jest również głównym portem pasażerskim Trójmiasta[24].

Gdynia jest siedzibą wielu firm z branży gospodarki morskiej – stoczni (Stocznia Gdynia S.A., Stocznia Marynarki Wojennej S.A., Stocznia Remontowa „Nauta” S.A.), przedsiębiorstw powiązanych z funkcjonowaniem portu (Bałtycki Terminal Kontenerowy, Balticon Sp. z o.o., Gdynia Container Terminal S.A., HES Gdynia Bulk Terminal Sp. z o.o.), armatorów (Polskie Linie Oceaniczne), agencji żeglugowych, firm brokerskich, transportowych i spedycyjnych (C. Hartwig Gdynia S.A., ATC Cargo S.A., Chipolbrok S.A., Maersk Sp. z o.o. Mirtrans Sp. z o.o.), oraz wielu innych. Od kwietnia 2010 roku siedzibę w Gdyni ma polska spółka DNV – Det Norske Veritas. DNV Academy Gdynia to pierwsze centrum szkoleń w wirtualnej rzeczywistości dla branży morskiej.

Przemysł

edytuj

W Gdyni siedziby mają zakłady przemysłu spożywczego (w tym przetwórstwa rybnego): Dalmor S.A., Wilbo S.A. Ponadto w mieście siedziby mają firmy z branży budowlanej (AB Inwestor, Allcon S.A., Ekolan S.A., Invest Komfort S.A., Mega S.A., MTM). Branżę elektroniczną reprezentuje producent sprzętu radiowego nadawczo-odbiorczego – Radmor S.A. (kiedyś Zakłady Radiowe Radmor S.A.). Spośród innych inwestorów w Gdyni zaistniał działający w branży telekomunikacyjnej Vector S.A., lokując w mieście swoje zakłady. Od 1997 roku działa także filia szwedzkiego koncernu Dellner Couplers AB, zajmującego się produkcją sprzęgów kolejowych i tramwajowych.

Usługi

edytuj
 
Centrum Kwiatkowskiego

W latach 90. XX w. w Gdyni obok istniejącego od początków miasta przemysłu portowo-stoczniowego zaczął się rozwijać sektor finansowy oraz nowoczesnych technologii. Mają tam siedziby spółki prowadzące działalność o charakterze bankowym (do 2014 Nordea Bank S.A., oddziały i filie banku o zasięgu ogólnokrajowym), telekomunikacyjnym i informatycznym (Polkomtel S.A., Prokom Investments, Prokom Software S.A., Thomson Reuters, Finastra(inne języki)). Branżę telewizji kablowej reprezentują Vectra S.A. oraz Multimedia Polska – dwie kolejne firmy, których siedzibą również jest Gdynia.

Handel

edytuj
 
Miejska Hala Targowa przed remontem

W Gdyni znajduje się szereg centrów handlowych: Centrum Handlowe „Riviera” (poprzednia nazwa „Wzgórze”), Centrum Handlowe Kwiatkowskiego, Centrum Handlowe Szperk, Centrum Handlowe Witawa, Centrum Handlowe Batory, Dom Towarowy „Chylonia”, Trójmiejskie Centrum Handlowe „Klif” oraz zespół Miejskich Hal Targowych.

Budżet

edytuj
  • Budżet na rok 2007:
    • dochody: 886 618 337 zł[25]
    • wydatki: 1 044 051 122 zł[26]
  • Budżet na rok 2008:
    • dochody: 884 459 850 zł[27]
    • wydatki: 1 058 673 004 zł[28]
  • Budżet na rok 2009:
    • dochody: 924 958 471 zł[29]
    • wydatki: 1 103 080 045 zł[30]
  • Budżet na rok 2010[31]:
    • dochody: 1 043 458 990 zł
    • wydatki: 1 148 771 733 zł
  • Budżet na rok 2011[32]:
    • dochody: 1 027 957 430 zł
    • wydatki: 1 109 822 606 zł
  • Budżet na rok 2012[33]:
    • dochody: 1 140 886 022 zł
    • wydatki: 1 200 265 200 zł
  • Budżet na rok 2013[34]:
    • dochody: 1 115 550 000 zł
    • wydatki: 1 252 851 795 zł
  • Budżet na rok 2014[35]:
    • dochody: 1 200 003 620 zł
    • wydatki: 1 209 131 368 zł
  • Budżet na rok 2015[36]:
    • dochody: 1 235 868 716 zł
    • wydatki: 1 246 276 744 zł
  • Budżet na rok 2016[37]:
    • dochody: 1 361 861 891 zł
    • wydatki: 1 305 723 596 zł
  • Budżet na rok 2017[38]:
    • dochody: 1 409 717 609 zł
    • wydatki: 1 454 638 330 zł
  • Budżet na rok 2018[39]:
    • dochody: 1 605 977 090 zł
    • wydatki: 1 612 370 849 zł
  • Budżet na rok 2019[40]:
    • dochody: 1 357 732 423 zł
    • wydatki: 1 395 896 989 zł[41]
  • Budżet na rok 2022[42]:
    • dochody: 1 729 209 843 zł
    • wydatki: 1 933 779 288 zł

Demografia

edytuj
Zobacz też: Ludność i powierzchnia Gdyni.

Według stanu na 30 czerwca 2020 roku w Gdyni mieszkało 245 867 mieszkańców. Gęstość zaludnienia miasta wyniosła więc 1823 osób na km². Na 100 mężczyzn przypadało 111 kobiet. Struktura wiekowa uwidacznia, zgodne z ogólnokrajową tendencją, stopniowe starzenie się ludności miasta – pod koniec 2008 roku ludność w wieku poprodukcyjnym stanowiła 18,8% całkowitej liczby mieszkańców, zaś wartości dla ludności w wieku przedprodukcyjnym oraz produkcyjnym osiągnęły odpowiednio 16,5% i 64,7%[43]. Liczba zawartych związków małżeńskich w 2017 roku wyniosła 1302[44]. Pod koniec grudnia 2013 roku bezrobocie w Gdyni wynosiło 6,4%[45].

Ulica Chylońska ma najwięcej mieszkańców w całym Trójmieście. W czwartym kwartale 2016 roku liczba osób zameldowanych wynosiła 7046[46].

  • Wykres liczby ludności Gdyni na przestrzeni ostatnich 148 lat

Największą populację Gdynia odnotowała w 1998 roku – 253 521 mieszkańców[47].

0,5% ludności Gdyni (1141 osób w 2011 roku) posługuje się na co dzień językiem kaszubskim[48].

Według raportu przedstawionego w 2007 roku przez prof. Janusza Czapińskiego na podstawie badań[49], standard życia w Gdyni był wówczas najwyższy w Polsce.

Wspólnoty religijne

edytuj
 
Bazylika Morska pw. Najświętszej Marii Panny Królowej Polski
 
Kościół rzymskokatolicki św. Michała Archanioła
 
Kościół polskokatolicki Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
 
Kościół Adwentystów Dnia Siódmego
 
Kościół Nowoapostolski

W Gdyni dominuje wyznanie rzymskokatolickie. Jest ponad 30 kościołów katolickich (z których najstarszy – zabytkowy pw. św. Michała Archanioła w Oksywiu – pochodzi z XIII w.), a także polskokatolicki pw. Wniebowzięcia NMP (parafialny). W mieście znajdują się także zbory różnych kościołów protestanckich, zbór Kościoła Nowoapostolskiego oraz 8 zborów Świadków Jehowy korzystających z dwóch Sal Królestwa[50][51]. Swoją działalnością Gdynię obejmuje także Beit Trójmiasto, postępowa gmina żydowska[52].

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące kościoły i związki wyznaniowe:

Irwingianizm

edytuj

Judaizm

edytuj

Katolicyzm

edytuj

Protestantyzm

edytuj

Restoracjonizm

edytuj
  • Świadkowie Jehowy:
    • 8 zborów korzystających z dwóch Sal Królestwa: Gdynia–Chylonia, Gdynia–Cisowa, Gdynia–Grabówek, Gdynia–Karwiny, Gdynia–Oksywie, Gdynia–Pogórze, Gdynia–Redłowo, Gdynia–Witomino[51]

Cmentarze

edytuj

Gdynia dysponuje 3 cmentarzami komunalnymi: w Witominie, Kosakowie i Małym Kacku[80].

Komunikacja

edytuj
 
Dworzec Główny
Osobny artykuł: Transport w Gdyni.

Według projektu „Planu zabudowy gminy Gdynia” (Bebaungsplan der Gemeinde Gdingen) Hermanna z 1913 roku Drogą Oksywską (obecnie ul. Świętojańska) miał jeździć tramwaj konny[81]. Początki komunikacji miejskiej w Gdyni sięgają 1927 roku, kiedy to uruchomiono pierwszą linię autobusową z placu Kaszubskiego na Oksywie. Współcześnie transport miejski organizowany jest przez samorząd, natomiast wykonują go wyłaniane w przetargach spółki komunalne i prywatne. Ponadto w Gdyni znajduje się stacja kolejowa Gdynia Główna, na której zatrzymują się pociągi SKM oraz dalekobieżne. Gdynia jest połączona z Warszawą (przez Sopot i Gdańsk) linią kolejową E65.

Komunikacja morska

edytuj
 
MF Stena Spirit w terminalu promowym Stena Line

Obiekty przystosowane dla jednostek pływających w Gdyni:

Komunikacja miejska w Gdyni

edytuj
 
Gdyński Solaris Trollino 12
Osobny artykuł: Zarząd Komunikacji Miejskiej w Gdyni.
Osobny artykuł: PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście.

Kultura

edytuj
Osobny artykuł: Kultura w Gdyni.

Kina

edytuj
Osobny artykuł: Kina w Gdyni.

W Gdyni istnieje 1 multipleks, otwarty w październiku 2013 roku Helios. Przy Gdyńskiej Szkole Filmowej znajduje się również kino pod nazwą Gdyńskie Centrum Filmowe. GCF charakteryzuje się małą ilością reklam przed filmem, tańszymi biletami oraz zróżnicowanym repertuarem, możemy zobaczyć tu zarówno oscarowe hity, jak i filmy alternatywne czy kino niezależne. Pozostałe obiekty w ograniczonym stopniu zajmują się projekcją filmów. Są nimi DKF Żyrafa[87] działająca przy Klubie Filmowym, DKF Pod wiszącą skałą w IX Liceum Ogólnokształcącym w Gdyni[88], oraz Grom. Historyczne kina, takie jak Goplana czy istniejące od okresu międzywojennego Warszawa zostały zamknięte i przekształcone w budynki pełniące inne funkcje.

Teatry

edytuj
 
Teatr Muzyczny im. Danuty Baduszkowej
  • Teatr Muzyczny im. Danuty Baduszkowej – największy teatr w Gdyni, istnieje od 1958 roku, obiekt dysponuje drugą pod względem wielkości sceną w kraju. Instytucja prowadzona jest wspólnie przez miasto i samorząd województwa pomorskiego. Prócz ramowych spektakli odbywa się w nim corocznie Festiwal Polskich Filmów Fabularnych, Ladies’ Jazz Festival oraz okazjonalnie spektakle Festiwalu Szekspirowskiego.
  • Teatr Miejski im. Witolda Gombrowicza – funkcjonuje od 1991 roku.
    • Funkcjonuje przy nim Scena Letnia TM, wystawiająca dla publiczności w lipcu i sierpniu spektakle na plaży w Orłowie.
  • Scena teatralna przy Centrum Kultury w Gdyni (w lecie sztuki wystawiane są na scenie letniej na plaży w Orłowie).
    • Grupa teatralna SAM (przy Centrum Kultury w Gdyni).
    • Grupa teatralna Scena 138 (teatr amatorski).
  • Teatr Gdynia Główna – scena teatralna na terenie dworca Gdynia Główna, zorganizowana w 2013 roku
  • Fundacja Teatru Czwarte Miasto (grupa teatralna bez stałej siedziby).
  • Teatr Portowy – impresariat, spektakle odbywają się w Sali Koncertowej Portu Gdynia.
  • Teatr Gościnny – impresariat, istnieje przy Klubie Muzycznym „Ucho”.

Galerie

edytuj
 
Dom w Gdyni-Orłowie, gdzie w 1920 roku mieszkał Stefan Żeromski. Obecnie wystawa dotycząca pisarza
  • Debiut
  • Desa
  • Domek Żeromskiego
  • Galeria „Tygiel”
  • Galeria 78
  • Galeria Engel
  • Galeria obrazów „Urszula”
  • Galeria Tiffany
  • Graffiti
  • Profile
  • Salon Sztuki Orientalnej
  • Strych
  • Towarzystwo Miłośników Gdyni
  • Galeria Sojo-Art
  • Galeria sztuki współczesnej „od czasu do czasu”

Muzea

edytuj
 
Muzeum Emigracji zbudowano w byłym dworcu morskim
 
Muzeum Marynarki Wojennej
 
Centrum Nauki Experyment
 
ORP „Błyskawica” – okręt muzeum

Do Nabrzeża Pomorskiego przycumowane są dwie jednostki pływające, które pełnią funkcje pływających obiektów muzealnych.

  • Niszczyciel ORP „Błyskawica”, funkcję okrętu muzeum pełni od 1976 roku. Wybudowana w brytyjskiej stoczni jednostka służyła w Marynarce Wojennej RP w latach 1939–1946, powróciła do Polski w 1947 roku i służyła w Marynarce Wojennej do roku 1969. W 1976 roku przycumowała w Gdyni jako pływające muzeum.
  • Żaglowiec „Dar Pomorza”, funkcję statku muzeum pełni od 1983 roku. W 1929 roku został zakupiony we Francji i pełnił funkcję fregaty szkolnej Szkoły Morskiej w Gdyni.

Biblioteki

edytuj
  • Miejska Biblioteka Publiczna

Inne instytucje kultury

edytuj

Film

edytuj
 
Pomnik Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni
  • Od 1986 roku w Gdyni odbywa się Festiwal Polskich Filmów Fabularnych (od 2010 roku, w maju, wcześniejsze edycje miały miejsce we wrześniu). Podczas festiwalu w Teatrze Muzycznym wyświetlane są filmy fabularne produkcji polskiej, a najlepszym z nich przyznawane są Złote Lwy. W mieście działa Gdyńska Szkoła Filmowa, która w 2015 roku weszła w skład Gdyńskiego Centrum Filmowego usytuowanego w Kompleksie Forum Kultury[90].
  • Pomorskie Warsztaty Filmowe (organizowane przez Pomorską Fundację Filmową w Gdyni).

Muzyka i taniec

edytuj
 
Open’er Festival (2009)

W Gdyni organizuje się festiwale muzyki popularnej, jak i muzyki poważnej.

Sztuki wizualne

edytuj

Do gdyńskich festiwali z zakresu szeroko rozumianych sztuk wizualnych zaliczyć można festiwal form multimedialnych Transvizualia oraz plenerowy festiwal rytmu i ognia Frog.

Literatura i pokrewne

edytuj
  • Od 2006 roku wręczana jest Nagroda Literacka Gdynia, z którą związane są także imprezy cykliczne: festiwal literacki „Literaturomanie” oraz Jesienne Spotkania z Laureatami. Nagroda w formie pamiątkowych statuetek (Kostek Literackich) przyznawana jest autorom najlepszych książek z dziedziny prozy, poezji i eseistyki.
  • Ogólnopolski Konkurs Recytatorski.

Imprezy masowe i plenerowe

edytuj
 
Red Bull Air Race Gdynia (2014)

Do większych imprez kulturalnych, które odbywają się co roku, należy zaliczyć CudaWianki – cykl wydarzeń, tj. koncerty, parady i happeningi, które inaugurują sezon letni w Gdyni.

Media

edytuj

W Gdyni wydawane są tytuły prasowe związane z tematyką morską („Bandera”, Namiary na Morze i Handel, Przegląd Hydrograficzny) oraz lokalne gazety – Dziennik Bałtycki (dodatek lokalny) oraz Nasze Miasto. Siedziby mają dwaj operatorzy telewizji kablowej – Vectra oraz Multimedia Polska i należąca do tej spółki telewizja Tele-Top. O istotnych gdyńskich wydarzeniach na bieżąco informuje telewizja regionalna Pomorska.TV. W przeszłości z Gdyni nadawały również dwie lokalne rozgłośnie radiowe: Eska Nord i Radio Hello.

Od listopada 2009 roku w Gdyni ukazuje się „Bliza” – gdyński kwartalnik artystyczny, którego redaktorem naczelnym jest pisarz Paweł Huelle[91].

Od listopada 2014 roku w Gdyni ponownie reaktywowano tygodnik miejski „Kurier Gdyński”, wydawany przez wydawnictwo Polskapresse.

Od kwietnia 2017 roku w Gdyni ponownie reaktywowano rozgłośnie radiową „Gdynia Radio”[92], aktualnie działa ona na zasadzie radia internetowego[93].

Ochrona zdrowia

edytuj
 
Uniwersyteckie Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej GUM

Szpitale publiczne

edytuj
  • Szpital Morski im. PCK[94]
  • Szpital Św. Wincentego a Paulo[94] (d. Szpital Miejski im. J. Brudzińskiego[95])
  • Uniwersyteckie Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej[96]

Edukacja

edytuj
 
Uniwersytet Morski w Gdyni – gmach główny przy ul. Morskiej 83
 
Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte

W Gdyni istnieje 46 przedszkoli, 41 szkół podstawowych, 19 liceów, 25 techników, 10 szkół branżowych I stopnia oraz 52 szkoły o charakterze policealnym[97]. Wśród tej ostatniej kategorii jest 8 szkół wyższych.

Organizacje pozarządowe

edytuj

Fundacja Gospodarcza powstała w 1990 roku. Jako jedna z pierwszych organizacji pozarządowych w Polsce rozpoczęła działalność na rzecz wspierania przedsiębiorczości, podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników, przeciwdziałania bezrobociu. Obecnie Fundacja prowadzi głównie działalność szkoleniową, m.in. kursy spawania i egzaminy na uprawnienia PRS Polski Rejestr Statków i DNV Det Norske Veritas. Jest też operatorem Pomorskiego Miasteczka Zawodów.

Integrowaniem i koordynowaniem współpracy Gdyni z organizacjami pozarządowymi, szeroko rozumianą animacją społeczną oraz promowaniem działań NGO’sów zajmuje się powołane w 1996 roku Gdyńskie Centrum Organizacji Pozarządowych. W jego ramach realizowany jest m.in. projekt „DOKI – gdyński inkubator aktywności”, mający na celu zachęcenie młodych gdynian do wolontariatu i większej aktywności w przestrzeni miejskiej, kampania społeczna „1% Mały procent, wielka sprawa”, mająca na celu promocję przekazywania 1% podatku na gdyńskie organizacje pożytku publicznego oraz Gdyńskie Warsztaty Podróżnicze „Szerokie Horyzonty”.

Szkoły wyższe

edytuj

Największymi państwowymi uczelniami w mieście są Akademia Marynarki Wojennej oraz Uniwersytet Morski, które związane są z nadmorskim charakterem Gdyni. Pierwsza z nich została zlokalizowana na Oksywiu w 1946 roku decyzją marsz. Polski Michała Rola-Żymierskiego. Podlega Ministrowi Obrony Narodowej, kształci oficerów i podchorążych oraz osoby cywilne. Druga, która została przeniesiona w 1930 roku z Tczewa do Gdyni, edukuje przyszłych oficerów marynarki handlowej oraz specjalistów związanych z gospodarką morską. Ponadto w Śródmieściu znajdują się dwa wydziały Uniwersytetu Gdańskiego: Wydział Biologii oraz Wydział Oceanografii i Geografii. Rozbudowa ich siedziby, mieszczącej się w jednym budynku, została ukończona w 2004 roku.

W Gdyni funkcjonują też uczelnie prywatne, takie jak Pomorska Wyższa Szkoła Humanistyczna, Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego, Wyższa Szkoła Komunikacji Społecznej, Wyższa Szkoła Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych i Politycznych oraz Wyższa Szkoła Bankowa w Gdańsku Wydział Ekonomii i Zarządzania w Gdyni.

W styczniu 2010 roku z inicjatywy środowiska filmowego w mieście powstała też Gdyńska Szkoła Filmowa. Jej program nauczania obejmuje zarówno zajęcia z filmu fabularnego, jak i filmu dokumentalnego, prowadzone szczególnie pod kątem nauczania reżyserii i sztuki operatorskiej filmu[98].

Turystyka

edytuj
 
„Dar Pomorza”
 
Molo w Orłowie

Gdynia posiada rozległe nadmorskie tereny spacerowe. Zalicza się do nich Molo Południowe, będące przedłużeniem Skweru Kościuszki – cumują tam jednostki muzealne – niszczyciel „ORP Błyskawica” oraz żaglowiec „Dar Pomorza”. Na Molu Południowym znajduje się także Akwarium Gdyńskie, a do Helu pływają z niego statki białej floty. W gdyńskiej marinie prowadzone są szkolenia żeglarskie, można także czarterować jachty. Trasy spacerowe mieszkańców to Bulwar Nadmorski oraz kilka kilometrów piaszczystych plaż, które ciągną się do Sopotu i dalej do Gdańska. Dostępny jest również port – przy Nabrzeżu Francuskim, gdzie stawały polskie transatlantyki, w sezonie cumują duże wycieczkowce. Okolice Kapitanatu Portu są dostępne dla każdego. Z Nabrzeża Pilotowego można obserwować wchodzące i wychodzące statki oraz rzucić okiem na port wojenny Gdynia. Panoramę miasta podziwiać można z Kamiennej Góry, willowo-parkowej dzielnicy Gdyni. W północnej części miasta – w dzielnicy Babie Doły, ok. 300 m. od brzegu, znajdują się ruiny niemieckiej torpedowni (druga torpedownia na Oksywiu należy do Marynarki Wojennej). Gdynia jest skomunikowana z resztą Trójmiasta – kolejką SKM z Gdyni Głównej jedzie się do Sopotu 14 minut, a do Gdańska 35 minut. Jako jedno z 4 polskich miast posiada sieć trolejbusową. W 2013 roku przy ul. Świętojańskiej kosztem 8 mln zł powstał infobox – budynek składający się z 3 kontenerów, z makietą miasta o rozmiarach 8 × 4 m, miejscem zabaw dla dzieci, centrum informacji kulturalnej oraz 22-metrową wieżą widokową z panoramiczną windą[99].

W Gdyni nad morzem wyznaczono 4 strzeżone letnie kąpieliska: Gdynia Śródmieście, Gdynia Redłowo, Gdynia Orłowo, Gdynia Babie Doły[100].

W administracyjnych granicach Gdyni, jak i wokół miasta znajdują się lasy i tereny zielone oraz pagórkowaty krajobraz, będący pozostałością polodowcowej pradoliny.

Hotele

edytuj
 
Hotel Mercure Gdynia

Baza hotelowa miasta Gdyni w 2024 roku składa się z: 1 obiektu pięciogwiazdkowego (Hotel Quadrille Relais & Châteaux), 4 obiektów czterogwiazdkowych (Hotel Courtyard by Marriott Gdynia Waterfront, Hotel My Story Gdynia, Hotel Nadmorski, Hotel Różany Gaj), 9 obiektów trzygwiazdkowych (Hotel Antares, Hotel Blick, Hotel Gdynia Boutique, Hotel Hotton, Hotel Jakubowy, Hotel Kuracyjny, Hotel Mercure Gdynia Centrum, Hotel Morski, Hotel Willa Lubicz) oraz 2 obiektów dwugwiazdkowych (Hotel Baltic, Hotel Dom Marynarza).

Szlaki

edytuj

  Szlak Trójmiejski (45,9 km): Gdynia Dworzec PKP – Gdańsk Dworzec PKP
  Szlak Wejherowski (55 km): Sopot Kamienny Potok SKM – Wejherowo Dworzec PKP
  Szlak Zagórskiej Strugi (56 km): Gdynia Wzgórze Św. Maksymiliana SKM – Wejherowo Dworzec PKP
  Szlak Źródło Marii (10,5 km): Gdynia Wielki Kack – Gdańsk Osowa PKP

  Szlak Kępy Redłowskiej (12,6 km): Gdynia Skwer Kościuszki – Gdynia Mały Kack

Ścieżki rowerowe

edytuj

Ścieżki na terenach leśnych[101]

Łącznie: 70,4 km

Ścieżki komunikacyjne[101]

 
Bulwar Nadmorski im. Feliksa Nowowiejskiego
Łącznie: 27,18 km

Spotkania podróżników

edytuj

Od 1999 roku na początku wiosny odbywają się Ogólnopolskie Spotkania Podróżników, Żeglarzy i Alpinistów – Kolosy.

Przyroda

edytuj

Park krajobrazowy i rezerwaty

edytuj
Osobny artykuł: Pomniki przyrody w Gdyni.
  • Trójmiejski Park Krajobrazowy: Został utworzony w 1979 roku. Jego ogólna powierzchnia wynosi 20 104 ha. Park obejmuje część wysoczyzny morenowej wraz z jej strefą krawędziową, w obrębie której występują liczne rozcięcia erozyjne z bardzo atrakcyjnymi geomorfologicznie i krajobrazowo dolinami. Występującymi najczęściej zbiorowiskami roślinności są fitocenozy lasów bukowo-dębowych, bukowych i grądowych, w dnach rozcięć spotyka się lasy łęgowe olszowo – jesionowe. Na terenie Parku w granicach administracyjnych Gdyni znajdują się trzy rezerwaty przyrody i kilkanaście pomników przyrody. Położenie Parku i nagromadzenie w nim obiektów przyrodniczych czyni go jednym z najbardziej interesujących rejonów dla badań przyrodniczych i ochrony środowiska.
  • Rezerwat Kępa Redłowska: Stanowi utworzony w 1938 roku rezerwat krajobrazowy o powierzchni 118,16 ha. Położony w granicach administracyjnych Gdyni, między Orłowem a Kamienną Górą. Celem ochrony jest zachowanie naturalnych lasów bukowych oraz stanowisk jarzęba szwedzkiego i rokitnika zwyczajnego. Rezerwat daje możliwość obserwacji panoramy Gdyni oraz procesów abrazji morskiej. Jest to pierwszy rezerwat utworzony w województwie gdańskim i jeden z najstarszych w Polsce.
  • Rezerwat przyrody Kacze Łęgi: Jest to rezerwat leśno – florystyczny o powierzchni 8,97 ha utworzony w 1983 roku, leżący w dolinie rzeki Kaczej. Obejmuje odcinek potoku z niewielkim dopływem oraz dobrze zachowany fragment lasu łęgowego z okazałym drzewostanem i wieloma drzewami pomnikowymi. Rezerwat chroni pozostałość dawnej szaty roślinnej dolin rzecznych (łęg wiązowy) w formie typowej dla roślinności dna dolin niewielkich rzek.
  • Rezerwat przyrody Cisowa: Rezerwat leśny o powierzchni 24,76 ha, utworzony w 1983 roku w celu zachowania fragmentów buczyny i łęgu jesionowo – olszowego oraz stanowisk roślin chronionych i rzadkich.

Klify

edytuj
 
Klif Orłowski

Strukturami przyrodniczymi występującymi tylko w strefie nadmorskiej, a także najbardziej naturalnymi miejscami pierwotnymi są klify. Warunki siedliskowe spowodowały wykształcenie fitocenoz z wieloma gatunkami roślin rzadkich i chronionych. Klify aktywne, w szczególności Klif Orłowski, stanowią naoczne źródło wiedzy geologicznej. Zarówno klify aktywne, jak i martwe mają walory krajobrazowe, co może je kwalifikować do ochrony także jako zespoły przyrodniczo-krajobrazowe. Klif Redłowski ma wysokość 60 m.

Miasto – ogród Kamienna Góra

edytuj

Zespół obejmuje obszar Kamiennej Góry, na który składają się park „Kamienna Góra”, skarpy klifów od strony Zatoki oraz dzielnica domów jednorodzinnych – rezydencji pochodzących głównie z okresu międzywojennego. Na terenach zielonych występują fragmenty naturalnych drzewostanów porastających klify i niektóre fragmenty zboczy. Wśród drzew dominują buki, klony, często spotyka się dęby, czereśnie, jarzębiny i graby. Licznie występują drzewa i krzewy gatunków i odmian ozdobnych, np. klon jesionolistny, cypryśniki, żywotniki, cisy i jałowce. Wśród terenów zielonych duże obszary zajmują skwery i zieleńce. Ten fragment Gdyni zaliczany jest do dobrze zagospodarowanych.

Zespół dworsko-parkowy

edytuj

Znajduje się przy ul. Folwarcznej 2 w Orłowie. Drzewostan tworzą w nim głównie drzewa rodzime jak: buki, klony, graby, olsze, wierzby, cisy i topole, a z gatunków obcych występują między innymi kasztanowce, daglezje i grochodrzewy. Na jego terenie znajdują się dwa pomniki przyrody (kasztanowce) oraz wiele drzew o rozmiarach drzew pomnikowych (np. buk o średnicy 135 cm.).

Zespół dworsko-parkowy Kolibki

edytuj
 
Stajnie w Kolibkach

Umiejscowiony jest przy al. Zwycięstwa 291 (Orłowo – Kolibki). W skład jego wchodzą – zespół budynków i tzw. „Park Marysieńki”. Obecnie jest tam szkółka jeździecka. Wśród drzew występujących na tym terenie dominują gatunki rodzimego pochodzenia (klon zwyczajny, buk zwyczajny, dąb szypułkowy, lipa drobnolistna, jesion wyniosły, klon, jawor) z niewielką domieszką drzew obcych (np. kasztanowiec). We wschodniej części parku występuje także bardzo stary jesion wyniosły, mający rozmiary drzewa pomnikowego (średnica 173 cm).

Skwer Plymouth

edytuj

Położony jest u zbiegu Ulicy Świętojańskiej i Alei Piłsudskiego, naprzeciwko gmachu Urzędu Miasta. Nazwę zawdzięcza jednemu z siostrzanych miast – brytyjskiemu Plymouth. W nawiązaniu do nazwy skweru w jego krajobraz wkomponowane zostały żonkile sprowadzone z Anglii oraz charakterystyczna brytyjska budka telefoniczna. W rejonie skweru przewidywano niegdyś nową lokalizację Urzędu Miasta[102].

Park Rady Europy

edytuj
 
Park Rady Europy

Jest to obszar zieleni położony między Teatrem Muzycznym a Skwerem Kościuszki, nieopodal Hotelu Gdynia. Łączy on miasto z Bulwarem Nadmorskim i miejską plażą. W okresie międzywojennym miejsce to przewidziane zostało pod urządzenie reprezentacyjnego placu publicznego Forum Morskie, który otaczać miały obiekty użyteczności publicznej. Forum to miało stanowić centralne miejsce Dzielnicy Reprezentacyjnej[103]. Po II wojnie światowej kontynuowano prace nad koncepcją Forum Morskiego organizując m.in. konkursy architektoniczne w latach 1946[104], 1956 i 1963[105][106]. W roku 1961 urządzono alejki parkowe, posadzono drzewa i krzewy[107], a w roku 1997 uchwałą Rady Miasta Gdyni teren ten otrzymał nazwę „Park Rady Europy”[108]. W roku 2007 ogłoszony został ostatni konkurs architektoniczny[109], a planowanej inwestycji władze miasta nadały nazwę „Forum Kultury”. W związku z tym, że reprezentacyjny plac publiczny nigdy nie powstał, Park Rady Europy został zwrócony w 2019 roku następcom byłych właścicielek[110].

Architektura

edytuj
 
Fontanna między Skwerem Kościuszki a Molem Południowym, w tle budynki Sea Towers
Osobny artykuł: Architektura Gdyni.

Gdynia jako miasto powstałe dopiero w okresie międzywojennym jest pozbawiona stylów architektonicznych cechujących starsze miasta. Zbudowana w stylu modernizmu była nazywana białym miastem. W czasie działań wojennych zabudowa nie uległa poważniejszym zniszczeniom, dzięki czemu zachowało się historyczne Śródmieście. W latach 70. i 80. XX w. zaczęły się pojawiać budynki z wielkiej płyty. Na obszarze Gdyni znajduje się również kilka wieżowców, m.in. zespół Sea Towers.

Bezpieczeństwo

edytuj
 
Komenda Portu Wojennego Gdynia

Przestępczość

edytuj
Ta sekcja wymaga modyfikacji na podstawie najświeższych informacji.
Niektóre treści są na pewno lub najprawdopodobniej nieaktualne. Artykuł należy zweryfikować, wskazując w przypisach źródła informacji.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

W okresie od stycznia do września 2007 roku zarejestrowano w Gdyni 6145 przestępstw, o 859 przestępstw (tj. o 12,3%) mniej niż w 2006 roku, co wskazuje na poprawę stanu bezpieczeństwa w Gdyni. W dalszym ciągu utrzymuje się korzystna tendencja, według której Gdynia jest najbezpieczniejszym z miast wchodzących w skład Trójmiasta[111]. Wskaźnik wykrywalności przestępstw był niższy od średniej wojewódzkiej, wyniósł 50,3%. Najwyższy udział (85,7%) wśród stwierdzonych przestępstw miały trudne do wykrycia przestępstwa kryminalne, których wykrywalność wyniosła 50,8%. W okresie od stycznia do września 2007 roku stwierdzono 103 kradzieży samochodów osobowych, tj. mniej o 137 (o 57,1%) od dokonanych w 2006 roku. Osobny problem stanowią wypadki drogowe z ofiarami w ludziach (48) w rejonie gdyńskim – ich liczba była o 6 wyższa w porównaniu do I kwartału 2006 roku. W wypadkach poszkodowanych zostało 61 osób, w tym dwie zginęły na miejscu wypadku.

Wojsko

edytuj
Osobny artykuł: Garnizon Gdynia.

W mieście funkcjonują jednostki związane z Marynarką Wojenną i jednostkami pomocniczymi oraz przynależące do Wojsk Specjalnych i Sił Powietrznych. Port wojenny Gdynia stanowi jedną z baz morskich NATO. Stacjonujące w nim okręty biorą udział w organizowanych corocznie manewrach głównie na obszarze Morza Bałtyckiego.

Sport

edytuj
 
Stadion Miejski w Gdyni
 
Narodowy Stadion Rugby
 
Hala Sportowo-Widowiskowa Gdynia

W Gdyni funkcjonują sekcje i kluby sportowe reprezentujące różne dyscypliny sportu – od piłki nożnej, przez koszykówkę, na żeglarstwie skończywszy. Dla mieszkańców oddano też do użytku kilka basenów. Jeden działa przy Uniwersytecie Morskim, 4 udostępniono na terenie placówek edukacyjnych, a 2 pozostałe istnieją samodzielnie.

Kluby sportowe

edytuj

Gdynia jest reprezentowana przez kilka klubów piłkarskich, do najstarszych należą Arka Gdynia (Puchar Polski w 1979 i 2017 roku) oraz Bałtyk Gdynia. Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej „Nauta Gdynia” to klub piłkarski założony w 1983, występujący dawniej w niższych ligach piłkarskich okręgu gdańskiego. Inne istniejące kluby to Klub Piłkarski Gdynia oraz Pomorzanin Gdynia.

W mieście działa klub rugby RC Arka Gdynia, który zdobył Puchar Europy Regionów w 2005 roku. Z Gdynią związana jest drużyna koszykarska Arki Gdynia, która występuje w PLKK i od 1999 roku w Eurolidze kobiet. W latach 2000–2007 istniała też męska drużyna koszykówki Viking Gdynia. Z przyczyn finansowych jej działalność została zamknięta 11 października[112]. Od sezonu 2009/2010 Gdynię reprezentuje drużyna Asseco Arki Gdynia, która przeniosła swoją siedzibę z Sopotu. Piłka ręczna jest reprezentowana przez męski zespół Arki Gdynia. Do roku 2018 w PGNiG Superlidze Kobiet występowały piłkarki ręczne Arka Gdynia. Decyzją Komisarza Rozgrywek ZPRP, 8 listopada 2018 roku, drużyna została oficjalnie skreślona z tych rozgrywek.

Uczniowski Klub Sportowy Morświn powstał w celu popularyzowania łucznictwa wśród dzieci, młodzieży i dorosłych. Lekkoatletyką zajmuje się Klub Sportowy Zorza. Prowadzi on szkolenia w konkurencjach biegowych od 400 m i finansuje go budżet gminy Gdynia. Lekkoatletyka jest również domeną Klubu Lekkoatletycznego Gdynia. Jego członkowie biorą udział w zawodach o zasięgu wojewódzkim, krajowym, jak i międzynarodowym. Klub Sportowy Złoty Tur zrzesza zawodników trenujących siłowanie na rękę. Miłośnicy paralotniarstwa mogą zrzeszać się od 2002 roku w Glide Club Gdynia. Klub prowadzi działalność w Gdyni i w okolicach (również na Kaszubach). Treningiem judo trudni się Uczniowski Klub Sportowy Viking. Do innych klubów, które również zajmują się judo i których zawodnicy biorą udział w zawodach należą Galeon Gdynia, UKS Viking, Opty Gdynia, Cisowa Gdynia oraz Akademia Judo. Ticada wprowadza w tajniki profesjonalnego nurkowania i aktywnych form turystyki. Prócz szkoleniem nurków zajęła się dodatkowo szkoleniem ratowniczym, strzeleckim oraz prowadzeniem sklepu ze specjalistycznym sprzętem.

Do działalności sportowej należy Gdyńskie Centrum Sportu (dawny GOSiR-Gdyński Ośrodek Sportu i Rekreacji). Dysponuje on kilkoma obiektami do gry, w tym Stadionem Miejskim do gry w piłkę nożną (z którego korzystają m.in. piłkarze nożni Arki Gdynia) i stadionem rugby. Na przyległej działce znajduje się będąca własnością Urzędu Miasta Gdyni Gdynia Arena.

Ulokowanie Gdyni nad morzem przyczyniło do pojawienia się klubów żeglarskich, jak Jacht Klub Morski „Gryf” i Yacht Klub Polski. Oba kluby mają przedwojenną tradycję – pierwszy istnieje od 1928 roku, a drugi powstał w 1924 roku. YKP Gdynia funkcjonował pierwotnie w Warszawie i jego pierwszym komandorem był gen. Mariusz Zaruski.

Przy Marynarce Wojennej, ale poza strukturą Wojska Polskiego, działa Flota Gdynia. Podzielony jest na sekcje – od podnoszenia ciężarów po tenis ziemny.

W Gdyni istnieją również kluby hokejowe GKH Gdynia i HUKS Niedźwiadki. Nieoficjalną datą powstania tego pierwszego klubu jest 23 grudnia 2001 roku. Tego dnia otwarto pierwsze sztuczne lodowisko w Gdyni. Nie miało ono pełnego wymiaru, pozwoliło jednak na pierwsze treningi gdyńskiej drużyny. GKH Gdynia uczestniczy w trójmiejskiej amatorskiej lidze hokejowej od samego początku, czyli od roku 2005. Największym sukcesem gdyńskiej drużyny było wicemistrzostwo ligi w sezonie 2007/2008.

Nieistniejące kluby sportowe

edytuj

Cykliczne imprezy sportowe

edytuj
  • Herbalife Triathlon Gdynia

W latach 2014 i 2019 odbyły się zawody RedBull Air Race.

Gdynia w kulturze

edytuj
 
Donald Pleasence, jeden z odtwórców roli Ernsta Stavro Blofelda
  • W 1927 roku w Gdyni, Gdańsku i Pucku nakręcono film sensacyjny Zew morza w reż. Henryka Szary. Ten pierwszy polski film sensacyjny i pierwszy nagrany na morzu został zrekonstruowany cyfrowo w 2013 roku.
  • W powieści Operacja Piorun pióra Iana Fleminga Gdynia jest miejscem narodzin Ernsta Stavro Blofelda, szefa organizacji WIDMO (SPECTRE), jednego z najgroźniejszych przeciwników Jamesa Bonda. Miało to miejsce w 1908 roku (kiedy tak naprawdę, miasto jeszcze nie istniało).
  • Gdynia jest miejscem akcji filmu kryminalnego Ostatni kurs.
  • W Gdyni rozgrywa się akcja odcinka serialu 07 zgłoś się pt. Dlaczego pan zabił moją mamę?
  • O powstaniu Gdyni jest film fabularny Miasto z morza.
  • Losy Gdyni od założenia aż po wojnę opisuje trylogia Tak Trzymać!.
  • Gdynia na planszy Monopoly Świat – jesienią 2008 roku. Gdynia jako pierwsze miasto polskie znalazła się na planszy Monopoly[114].

Miasta partnerskie

edytuj

Gdynia utrzymuje kontakty partnerskie z następującymi miastami[115]:

Miasto Państwo Data podpisania porozumienia
Aalborg   Dania 1987-08-04 4 sierpnia 1987(dts)
Brooklyn   Stany Zjednoczone 1991-02-14 14 lutego 1991(dts)
Haikou   Chiny 2006-04-24 24 kwietnia 2006(dts)
Karlskrona   Szwecja 1990-03-29 29 marca 1990(dts)
Kilonia   Niemcy 1985-06-25 25 czerwca 1985(dts)
Kłajpeda   Litwa 1993-01-12 12 stycznia 1993(dts)
Kotka   Finlandia 1988-03-09 9 marca 1988(dts)
Kristiansand   Norwegia 1991-09-21 21 września 1991(dts)
Kunda   Estonia 2001-02-24 24 lutego 2001(dts)
Lipawa   Łotwa 1999-10-12 12 października 1999(dts)
Plymouth   Wielka Brytania 1976-09-11 11 września 1976(dts)
Seattle   Stany Zjednoczone 1994-04-23 23 kwietnia 1994(dts)
Związek Wybrzeża Opalowego   Francja 2004-11-25 25 listopada 2004(dts)
Zhuhai[116]   Chiny 2017-05-17 17 maja 2017(dts)
Żytomierz[117]   Ukraina 2022-03-27 27 marca 2022(dts)

Sąsiednie gminy

edytuj

Gdańsk, Kosakowo, Rumia, Sopot, Szemud, Wejherowo, Żukowo

Ludzie związani z Gdynią‎ ‎

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: ‎‎Ludzie związani z Gdynią‎.

Zobacz też

edytuj

Uwagi

edytuj
  1. ↑ W okresie okupacji (lata 1939–1945) stosowano nazwę Gotenhafen.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Rozporządzenie Rady Ministrów o zezwoleniu gminie wiejskiej Gdynia w powiecie wejherowskim w województwie pomorskiem na przyjęcie ustroju według pruskiej ordynacji miejskiej dla sześciu wschodnich prowincyj z dnia 30 maja 1853 r., które zostało opublikowane 4 marca 1926. Dz.U. z 1926 r. nr 21, poz. 127.
  2. ↑ Kamil Kusier: Największe miasta w Polsce znajdują się na Pomorzu? Gminy staną się typowo morskie! Które miasto ma teraz największą powierzchnię?. dziennikbaltycki.pl, 2022-12-14. [dostęp 2023-08-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-17)]. Cytat: Gdynia już jest trzy razy większa. […] Na mocy uchwały rady miasta powierzchnia łączna miasta wzrosła ze 135,2 km kwadratowych do 391,51 km kwadratowych. (pol.).
  3. ↑ a b Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2024 r. (stan w dniu 30.06) [online], Główny Urząd Statystyczny, 15 października 2024 [dostęp 2024-10-28] (pol.).
  4. ↑ Lista miast w Polsce (spis miast, mapa miast, liczba ludności, powierzchnia, wyszukiwarka) [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-12-22] (pol.).
  5. ↑ Gdynia jest teraz oficjalnie prawie trzy razy większa [online], trojmiasto.pl, 13 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-13] (pol.).
  6. ↑ Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019) [online], stat.gov.pl, 30 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-30] (pol.).
  7. ↑ Tomasz Larczyński, 10 szczytów najwyższych dzielnic Trójmiasta. Korona Trójmiasta cz. 6, „Trojmiasto.pl”, 15 października 2022 [dostęp 2022-11-15].
  8. ↑ Ciśnienie najniższe – aktualizacja. [dostęp 2019-06-16].
  9. ↑ Gdynia average sea temperature – seatemperature.org.
  10. ↑ Stanisław Rospond, Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Wrocław 1984, s. 87–89.
  11. ↑ Gdynia w liczbach.
  12. ↑ Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe. wybory2002.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-13].
  13. ↑ Geografia wyborcza – Wybory samorządowe – Państwowa Komisja Wyborcza. wybory2006.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-13].
  14. ↑ Wybory Samorządowe 2010 – Geografia wyborcza – Województwo pomorskie – – m. Gdynia. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-13].
  15. ↑ Wyniki wyborów samorządowych 2014. Skład Rady Miasta Gdyni [OFICJALNE WYNIKI]. Dziennikbaltycki.pl. [dostęp 2015-10-13].
  16. ↑ Wybory samorządowe 2018 [online], wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2018-11-16].
  17. ↑ Pierwsza sesja IX kadencji Rady Miasta Gdyni już 7 maja [online], Oficjalny serwis internetowy miasta Gdynia [dostęp 2024-05-08] (pol.).
  18. ↑ Misje dyplomatyczne, urzędy konsularne i organizacje międzynarodowe w Polsce – Ministerstwo Spraw Zagranicznych – Portal Gov.pl [online], www.gov.pl [dostęp 2019-11-11] (pol.).
  19. ↑ Konsulat Honorowy Republiki Chile w Gdyni [online], www.chile.gd.pl [dostęp 2020-05-05] (pol.).
  20. ↑ Konsulat Honorowy Francji w Trójmieście – Konsulat Honorowy Francji w Gdańsku Gdyni i Sopocie [online], ambassade.com.pl [dostęp 2020-05-05] (pol.).
  21. ↑ Konsulat honorowy Luksemburga w Sopocie | Grand-Duché de Luxembourg – Consulat honoraire à Sopot [online], konsulat-luksemburga.kopoczynski.pl [dostęp 2020-05-05] (pol.).
  22. ↑ Konsulaty honorowe | Belgia w Polsce i na Litwie [online], poland.diplomatie.belgium.be [dostęp 2019-11-11] (pol.).
  23. ↑ Kraj24.pl „Gdynia”, dostęp z dn. 13.07.2010 r.
  24. ↑ World Port Source,„Port of Gdynia” opis portu w Gdyni (ang.).
  25. ↑ Dochody Gdynia: Biuletyn Informacji Publicznej.
  26. ↑ Wydatki budżetu miasta na 2007 rok Gdynia: Biuletyn Informacji Publicznej.
  27. ↑ Dochody Gdynia: Biuletyn Informacji Publicznej.
  28. ↑ Wydatki budżetu miasta na 2008 rok Gdynia: Biuletyn Informacji Publicznej.
  29. ↑ Dochody Gdynia: Biuletyn Informacji Publicznej.
  30. ↑ Wydatki budżetu miasta na 2009 rok Gdynia: Biuletyn Informacji Publicznej.
  31. ↑ Budżet Gminy Miasta Gdyni na rok 2010 Biuletyn Informacji Publicznej.
  32. ↑ Budżet Gminy Miasta Gdyni na rok 2011 Biuletyn Informacji Publicznej.
  33. ↑ Budżet Gminy Miasta Gdyni na rok 2012 Biuletyn Informacji Publicznej.
  34. ↑ Budżet Gminy Miasta Gdyni na rok 2013 Biuletyn Informacji Publicznej.
  35. ↑ Budżet Gminy Miasta Gdyni na rok 2014 Biuletyn Informacji Publicznej.
  36. ↑ Budżet Gminy Miasta Gdyni na rok 2015 Biuletyn Informacji Publicznej.
  37. ↑ Budżet Gminy Miasta Gdyni na rok 2016 Biuletyn Informacji Publicznej.
  38. ↑ Budżet Gminy Miasta Gdyni na rok 2017 Biuletyn Informacji Publicznej.
  39. ↑ Budżet Gminy Miasta Gdyni na rok 2018 Biuletyn Informacji Publicznej.
  40. ↑ Budżet Gminy Miasta Gdyni na rok 2019 Biuletyn Informacji Publicznej.
  41. ↑ Na III półrocze 2019 roku.
  42. ↑ Gdynia przyjęła budżet na 2022 r. głosami Samorządności Wojciecha Szczurka. Cała opozycja przeciwko
  43. ↑ Gdynia: Mieszkańcy – struktura wieku (Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta UM Gdyni na podstawie danych GUS).
  44. ↑ Gdynia: Mieszkańcy – demografia (Opracowanie: Biuro Rozwoju Miasta UM Gdyni na podstawie danych GUS). gdynia.pl:80. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-20)]..
  45. ↑ GUS: Bezrobotni oraz stopa bezrobocia wg województw, podregionów i powiatów (Stan na koniec grudnia 2013 r.). [dostęp 2014-02-16].
  46. ↑ trojmiasto.pl.
  47. ↑ GUS: Bank Danych Lokalnych, faktyczne miejsce zamieszkania, stan na 31 XII 1998.
  48. ↑ Mniejszości narodowe i etniczne oraz społeczność posługująca się językiem kaszubskim wg powiatów w 2011 r. [online]
  49. ↑ Diagnoza Społeczna 2007: Warunki i jakość życia Polaków Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 10 września 2007.
  50. ↑ a b Church finder - Gdynia [online], nak.org [dostęp 2022-08-24].
  51. ↑ a b Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2022-12-18].
  52. ↑ a b Jewish Renewal in Poland [online], jewishrenewalinpoland.com [dostęp 2022-08-24].
  53. ↑ Greckokatolicka placówka duszpasterska w Gdyni [online], grekokatolicy.pl [dostęp 2022-08-24].
  54. ↑ Греко-католицьке душпастирство у Гдині [online], cerkiew.gdansk.domiwka.info [dostęp 2022-08-24].
  55. ↑ Parafie [online], cerkiew.eu [dostęp 2023-06-14].
  56. ↑ Diecezja warszawska [online], polskokatolicki.pl [dostęp 2022-08-24].
  57. ↑ a b c d e f g Dekanat Gdynia Oksywie [online], diecezja.gda.pl [dostęp 2022-08-24].
  58. ↑ a b c d e f g h i Dekanat Gdynia Śródmieście [online], diecezja.gda.pl [dostęp 2022-08-24].
  59. ↑ a b c d e f g Dekanat Gdynia Chylonia [online], diecezja.gda.pl [dostęp 2022-08-24].
  60. ↑ a b c d e f g h Dekanat Gdynia Orłowo [online], diecezja.gda.pl [dostęp 2022-08-24].
  61. ↑ Gdynia [online], piusx.org.pl [dostęp 2023-06-14].
  62. ↑ Rejestr kościołów i innych związków wyznaniowych [online], gov.pl [dostęp 2022-08-24].
  63. ↑ Zbory [online], adwent.pl [dostęp 2022-08-24].
  64. ↑ Zbory [online], kbwch.pl [dostęp 2022-08-24].
  65. ↑ a b Adresy kościołów [online], kosciolbozy.pl [dostęp 2024-01-03].
  66. ↑ Wspólnoty lokalne [online], chrystusowi.pl [dostęp 2022-08-24].
  67. ↑ Zbory [online], baptysci.pl [dostęp 2022-08-24].
  68. ↑ Nasze Zbory [online], kchds.pl [dostęp 2023-06-19].
  69. ↑ Woj. pomorskie [online], kchwe.pl [dostęp 2024-10-31].
  70. ↑ Kościół Chrześcijański „Słowo Wiary” w Gdyni [online], kcsw.org [dostęp 2022-08-24].
  71. ↑ Kontakt [online], kosciolzoe.pl [dostęp 2022-08-24].
  72. ↑ Kościół Chrześcijański Shekinah [online], kosciolshekinah.com [dostęp 2023-03-07].
  73. ↑ Kontakt [online], sopot.luteranie.pl [dostęp 2022-08-24].
  74. ↑ Jerzy Domasłowski, Dzieje Polskiej Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Gdyni (1931-1939). Część II, „Gdański Rocznik Ewangelicki”, VII, 2013, s. 160-177, ISSN 1898-1127.
  75. ↑ Jerzy Domasłowski, Dzieje Polskiej Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Gdyni (1931-1939). Część III, „Gdański Rocznik Ewangelicki”, VIII, 2014, s. 160-177, ISSN 1898-1127.
  76. ↑ Kontakt [online], metodyscipomorze.wordpress.com [dostęp 2023-01-04].
  77. ↑ a b c Znajdź Kościół [online], kz.pl [dostęp 2022-08-24].
  78. ↑ Kontakt – Zbory [online], zboryboze.pl [dostęp 2022-08-24].
  79. ↑ Kontakt [online], kosciolchrystusowy.org [dostęp 2022-08-24].
  80. ↑ Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Gdyni [online], zck.pl [dostęp 2022-08-24].
  81. ↑ Na styku dwóch epok: architektura gdyńskich kamienic okresu międzywojennego; Maria Sołtysik.
  82. ↑ Zarządzenie Nr 8 Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni z dnia 5 września 2003 r. ws. określenia granicy lądowej dla morskiej przystani „Dalmor” w Gdyni (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2003 r. Nr 109, poz. 1975).
  83. ↑ Zarządzenie Nr 9 Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni z dnia 17 października 2003 r. ws. ustalenia granicy lądowej dla morskiej przystani „Żegluga Gdańska” w Gdyni (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2003 r. Nr 128, poz. 2245).
  84. ↑ Zarządzenie Nr 24 Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni z dnia 10 listopada 2005 r. ws. określenia granicy dla przystani morskiej „Marina Gdynia” w Gdyni. umgdy.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-30)]. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2005 r. Nr 119, poz. 2424).
  85. ↑ Zarządzenie Nr 1 Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni z dnia 11 stycznia 2011 r. ws. określenia granicy lądowej dla morskiej przystani rybackiej „Gdynia-Oksywie” (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2011 r., Nr 10, poz. 278).
  86. ↑ Zarządzenie Nr 2 Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni z dnia 11 stycznia 2011 r. ws. określenia granicy lądowej dla morskiej przystani rybackiej „Gdynia-Obłuże” (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2011 r., Nr 10, poz. 269).
  87. ↑ trojmiasto.pl: DKF Żyrafa.
  88. ↑ DKF Pod wiszącą skałą. lo9gdynia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-01)]..
  89. ↑ muzeumgdynia.pl: Muzeum Gdynia – O muzeum.
  90. ↑ Gdyńskie Centrum Filmowe. gdyniakulturalna.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-02)]..
  91. ↑ „Bliza” – gdyński kwartalnik artystyczny, dostęp z dn. 13.07.2010 r.
  92. ↑ „Gdynia Radio” [online].
  93. ↑ Gdynia Radio – Świat w dobrym tonie! – O nas [online], gdyniaradio.com [dostęp 2018-03-19] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-23].
  94. ↑ a b Jednostki – Szpitale Pomorskie Sp. z o.o. [online] [dostęp 2023-08-27].
  95. ↑ Historia – Szpitale Pomorskie Sp. z o.o. [online] [dostęp 2023-08-27].
  96. ↑ Uniwersyteckie Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej [online] [dostęp 2023-08-27].
  97. ↑ Gdyńskie szkoły.
  98. ↑ Gdyńska Szkoła Filmowa, dostęp z dn. 13.07.2010 r.
  99. ↑ Paulina Pietrzak InfoBox w Gdyni – oaza i wieża w sercu Gdyni, metrocafe.pl 24.09.2015.
  100. ↑ Uchwała Nr VII/121/11 Rady Miasta Gdyni z dnia 27 kwietnia 2011 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2011 r. Nr 74, poz. 1560).
  101. ↑ a b Wykaz ścieżek rowerowych na stronie Gdyni. [dostęp 2016-09-19].
  102. ↑ Gdyńskie projekty, które trafiły do kosza. Nowy magistrat, Forum Kultury, lodowisko i inne
  103. ↑ Piotr Pisarek, Niespełniona wizja Forum Morskiego w Gdyni [online], trojmiasto.pl, 24 lipca 2022 [dostęp 2023-06-19] (pol.).
  104. ↑ Kronika Techniczna Wybrzeża. Z konkursu S.A.R.P. na projekt szkicowy regulacji Śródmieścia Gdyni, „Technika Morza i Wybrzeża”, nr 1, 1947, s. 13-14.
  105. ↑ Dyskutujemy o zabudowie Forum Morskiego w Gdyni, „Głos Wybrzeża”, nr 109 (2964), 8 maja 1956.
  106. ↑ Nowy sukces młodych. Forum Morskie w Gdyni, „Życie Warszawy”, nr 295, 12 grudnia 1963 roku.
  107. ↑ Piotr Pisarek, Skomplikowana historia Parku Rady Europy. Doczeka 70. urodzin? [online], trojmiasto.pl, 30 września 2021 [dostęp 2023-06-19] (pol.).
  108. ↑ Uchwała Nr XXXVIII/699/97 Rady Miasta Gdyni z dnia 22 października 1997 r. (Monitor nr 29/97, poz. 262 - 1997-10-22).
  109. ↑ Międzynarodowy konkurs architektoniczny na kulturalne centrum Gdyni [online], Oficjalny serwis internetowy miasta Gdynia [dostęp 2023-06-19] (pol.).
  110. ↑ Michał Sielski, Gdynia musi oddać Park Rady Europy [online], trojmiasto.pl, 5 marca 2019 [dostęp 2023-06-19] (pol.).
  111. ↑ Statystyki. [dostęp 2007-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-20)].
  112. ↑ Oświadczenie dyrekcji Viking Gdynia Gdynia, 11.10.2007 Adam Prabucki.
  113. ↑ KURTZ ELŻBIETA – Encyklopedia Gdańska [online], www.gedanopedia.pl [dostęp 2019-12-01] (pol.).
  114. ↑ Monopoly: Gdynia na planszy. deser.gazeta.pl, 2008-08-21. [dostęp 2016-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-21)].
  115. ↑ Współpraca z miastami siostrzanymi. [dostęp 2011-08-03].
  116. ↑ Witaj przyjacielu Zhuhai!. gdynia.pl, 2017-05-19. [dostęp 2017-07-13]. (ang.).
  117. ↑ Plac przed Muzeum Miasta Gdyni otrzymał nazwę Wolnej Ukrainy. 2022-04-30. [dostęp 2022-05-06]. (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Gdynia&oldid=75341985”