Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (UKSW) (łac. Universitas Cardinalis Stephani Wyszyński Varsoviae) – polski uniwersytet państwowy powstały na bazie Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. UKSW jest publiczną uczelnią, która daje możliwość kształcenia w różnych dziedzinach nauki: od kierunków humanistyczno-społecznych po ścisłe, przyrodnicze, a od 2019 roku także medyczne.

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Universitas Cardinalis Stephani Wyszyński Varsoviae
Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw

Auditorium Maximum Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Dewiza	Soli Deo
Data założenia	3 września 1999
Typ	państwowa
Patron	kardynał Stefan Wyszyński
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Adres	ul. Dewajtis 5 01-815 Warszawa
Liczba pracowników • naukowych	ponad 1100 760
Liczba studentów	10 075 (12.2023)
Rektor	ks. prof. dr hab. Ryszard Czekalski
Członkostwo	Socrates-Erasmus
Położenie na mapie Polski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Położenie na mapie Warszawy Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
52°17′42″N 20°57′35″E
Odznaczenia
Strona internetowa

Uniwersytet posiada 12 wydziałów zlokalizowanych w dwóch kampusach w warszawskiej dzielnicy Bielany: przy ulicach Dewajtis oraz Wóycickiego. Studenci mają do wyboru ponad 40 kierunków studiów, w tym m.in. kierunek lekarski, psychologię, prawo, dziennikarstwo, inżynierię środowiska, filologię włoską lub ekonomię.

W ostatnich latach uniwersytet przekształca się w centrum naukowo-badawcze. W 2016 na kampusie przy ul. Wóycickiego powstało Mazowieckie Centrum Laboratoryjne Nauk Przyrodniczych UKSW. Zajęcia praktyczne dla studentów nauk ścisłych i medycznych odbywają się w kilkudziesięciu laboratoriach badawczych oraz salach do pracy koncepcyjnej. Uniwersytet dysponuje także m.in. halą sportową, studiem radiowo-telewizyjnym oraz symulatorem samochodu osobowego do badań w Instytucie Psychologii.

W 2019 uzyskał wyróżnienie Komisji Europejskiej „HR Excellence in Research”, potwierdzające przestrzeganie zasad Europejskiej Karty Naukowca. Wydziały uczelni znajdują się pod nadzorem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, nad czterema z nich (Teologicznym, Filozofii Chrześcijańskiej, Prawa Kanonicznego oraz Studiów nad Rodziną) dodatkowy nadzór sprawują władze kościelne.

Historia

Biblioteka Główna UKSW – kampus Dewajtis

Auditorium Maximum na Młocinach przy ulicy Wóycickiego 1/3 (bud. 21) – kampus Wóycickiego

W 1954 zlikwidowano Wydział Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zostały one przekształcone w Akademię Teologii Katolickiej (ATK), natomiast usunięty z UW Wydział Teologii Ewangelickiej stał się podstawą utworzenia wielowyznaniowej Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie (ChAT). W tym samym roku z klasztoru pokamedulskiego znajdującego się na terenie warszawskich Bielan zostali wysiedleni marianie, a nowo powstałej ATK został przyznany opuszczony klasztor.

Akademia Teologii Katolickiej była uczelnią państwową, utworzoną decyzją ówczesnej Rady Ministrów. Ponieważ zgodnie z prawem kanonicznym wydziały teologiczne powinny być utworzone lub zatwierdzone przez Stolicę Apostolską, powstanie nowej uczelni zostało źle przyjęte przez środowisko kościelne. Prymas Stefan Wyszyński, ówczesny arcybiskup warszawski, w latach 1953–1956 przebywał w areszcie. Po odzyskaniu wolności nie zaakceptował uczelni od razu. Dopiero od 1960, za zgodą Stolicy Apostolskiej, respektował Akademię i uważał się za wielkiego kanclerza uczelni. Pełne prawa kościelne Akademia Teologii Katolickiej uzyskała w 1989, stając się odtąd uczelnią jednocześnie państwową i kościelną.

W 1954 w Akademii Teologii Katolickiej zatrudnionych było 60 nauczycieli akademickich. Studiowało w niej 415 studentów. Miała ona trzy wydziały: Teologiczny, Prawa Kanonicznego i Filozofii Chrześcijańskiej. Uczelnia była w pełni finansowana przez państwo. Na studia wolno było przyjmować studentów w liczbie ściśle określonej przez władze PRL. W latach osiemdziesiątych XX wieku liczba studentów znacząco wzrosła. W 1987 z części Wydziału Teologicznego został utworzony Wydział Kościelnych Nauk Historycznych i Społecznych.

Dalszy rozwój uczelni nastąpił w latach dziewięćdziesiątych: zwiększyła się liczba profesorów i studentów, otwarto nowe kierunki studiów. Zmiany na uczelni umożliwiły przekształcenie jej w uniwersytet. Nastąpiło to 3 września 1999. Uniwersytet otrzymał imię kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Baza akademicka

UKSW prowadzi zajęcia w dwóch głównych kampusach: przy ul. Dewajtis 5 na Bielanach – kampus Dewajtis (w Lesie Bielańskim) oraz przy ul. Wóycickiego 1/3 na Młocinach – kampus Wóycickiego im. ks. prof. Ryszarda Rumianka. W pierwszym z nich oprócz sal dydaktycznych mieszczą się Biblioteka Główna oraz siedziba władz uczelni.

Kampus na Młocinach jest rozbudowywany. 14 lutego 2008 roku została otwarta na nim pierwsza część Centrum Edukacji i Badań Interdyscyplinarnych – Auditorium Maximum (budynek nr 21), gdzie znajdują się sale wykładowe, pracownie i stołówka studencka. W lutym 2009 oddany do użytku został budynek nr 23, w którym odbywają się zajęcia wydziałów: Nauk Historycznych i Społecznych, Filozofii Chrześcijańskiej oraz Biologii i Nauk o Środowisku. W 2015 otwarto nowo wybudowane Centrum Laboratoryjne Nauk Przyrodniczych (budynek 24). W 2020 oddano do użytku halę sportową. Trwa budowa siedziby Wydziału Medycznego. Collegium Medicum oraz Multidyscyplinarnego Centrum Badawczego (MCB) w Dziekanowie Leśnym.

Do kampusu przy ul. Wóycickiego można dojechać kilkoma liniami autobusowymi, z czego linią „114” bezpośrednio pod bramę kampusu spod metra Młociny. Do kampusu przy ul. Dewajtis trzeba przejść około 1,1 kilometra od przystanku tramwajowego.

Władze w kadencji 2020–2024

• ks. prof. dr hab. Ryszard Czekalski – rektor
• dr hab. Anna Fidelus prof. ucz. – prorektor ds. studenckich i kształcenia
• ks. dr hab. Marek Stokłosa prof. ucz. –– prorektor ds. nauki i współpracy międzynarodowej

Rektorzy

ATK

• 1954-1956 – ks. prof. Jan Czuj
• 1956-1965 – ks. prof. Wincenty Kwiatkowski
• 1965-1972 – ks. prof. Józef Iwanicki
• 1972-1981 – ks. prof. Jan Piotr Stępień
• 1981-1987 – ks. prof. Remigiusz Sobański
• 1987-1990 – ks. prof. Helmut Juros
• 1990-1996 – ks. prof. Jan Łach
• 1996-1999 – ks. prof. Roman Bartnicki

UKSW

• 1999–2005 – ks. prof. dr hab. Roman Bartnicki
• 2005–2010 – ks. prof. dr hab. Ryszard Rumianek
• 2010–2012 – ks. prof. dr hab. Henryk Skorowski
• 2012–2020 – ks. prof. dr hab. Stanisław Dziekoński
• od 2020 – ks. prof. dr hab. Ryszard Czekalski

Doktorzy honoris causa

ATK

• 1982 – kard. Józef Glemp
• 1983 – ks. prof. Josef Georg Ziegler
• 1986 – br. Roger Schütz
• 1989 – ks. prof. Édouard Boné
• 1989 – ks. inf. dr Antoni Liedtke
• 1990 – ks. prof. Lothar Ullrich
• 1990 – o. Józef Maria Bocheński
• 1991 – ks. abp Ignacy Tokarczuk
• 1992 – ks. prof. Norbert Höslinger
• 1992 – kard. Franciszek Macharski
• 1993 – o. Hans Waldenfels S.I.
• 1993 – Henryk Mikołaj Górecki
• 1994 – kard. Jozef Tomko
• 1994 – o. Feliks Bednarski
• 1995 – prof. Alicja Grześkowiak
• 1996 – ks. prof. Gabriel Adrianyi
• 1996 – ks. bp Paul Nordhues
• 1997 – ks. bp Karl Lehmann
• 1997 – prof. Joseph Isensee
• 1998 – kard. Zenon Grocholewski

UKSW

• 29 maja 2000 – abp Józef Kowalczyk
• 8 października 2001 – kard. Józef Glemp
• 15 grudnia 2001 – Jan Paweł II
• 17 kwietnia 2002 – Roland Hetzer, kardiochirurg
• 28 maja 2002 – kard. Marian Jaworski, metropolita lwowski
• 18 grudnia 2002
  • Krzysztof Skubiszewski
  • Andrzej Stelmachowski
• 18 czerwca 2003 – kard. Angelo Sodano,
• 6 października 2003 – kard. Jan Chryzostom Korec, biskup Nitry na Słowacji
• 29 kwietnia 2004 – kard. Edward Michael Egan
• 23 listopada 2006 – Ferenc Mádl, były prezydent Republiki Węgierskiej
• 9 stycznia 2007 – bp Gerhard Ludwig Müller, biskup Ratyzbony
• 26 kwietnia 2007 – prof. Antoni B. Stępień, filozof
• 28 maja 2007 – bp Antoni Stankiewicz
• 25 lipca 2007 – kard. Adam Kozłowiecki
• 21 lutego 2008 – Ryszard Kaczorowski
• 28 maja 2008 – ks. abp dr Robert Zollitsch, przewodniczący Konferencji Episkopatu Niemiec, Fryburg
• 6 października 2008 – prof. Peter Blaho
• 22 stycznia 2009 – ks. prof. dr hab. Michał Heller
• 26 listopada 2009 – prof. Stefan Sawicki
• 28 stycznia 2010 – bp prof. Tadeusz Płoski
• 28 stycznia 2010 – abp Sławoj Leszek Głódź
• 27 maja 2011 – Hanna Suchocka
• 15 września 2011 – kard. Péter Erdő, prymas Węgier
• 23 lutego 2012 – prof. Andrzej Schinzel
• 1 czerwca 2012 – prof. Jerzy Buzek
• 11 października 2012 – Václav Klaus, prezydent Czech
• 21 lutego 2013 – abp Józef Michalik
• 25 kwietnia 2013 – abp Ján Babjak SJ
• 20 lutego 2014 – prof. Teresa Michałowska
• 20 marca 2014 – ks. prof. Kazimierz Popielski
• 31 stycznia 2017 – prof. Henryk Woźniakowski
• 24 października 2017 – Federico Lombardi
• 22 listopada 2017 – prof. Margaret Archer
• 28 maja 2019 – abp Celestino Migliore, nuncjusz apostolski w Rosji
• 25 czerwca 2020 – Bogusław Śliwerski
• 30 czerwca 2021 – prof. Stanisław Grygiel

Studenci i pracownicy

W roku akademickim 2020/2021 na UKSW studiuje około 10 tysięcy studentów, zatrudnionych jest ok. 800 nauczycieli akademickich. Pracowników zatrudnionych w bibliotece, administracji i obsłudze jest 300.

Na uczelni działa wiele organizacji studenckich, między innymi Samorząd Studentów, Niezależne Zrzeszenie Studentów UKSW, Erasmus Student Network UKSW czy koła naukowe.

Wydziały i kierunki studiów

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego obecnie ma dwanaście wydziałów i ponad czterdzieści kierunków studiów. Są to:

• Wydział Teologiczny:

1. Instytut Nauk Teologicznych: teologia (teologia ogólna, nauczycielsko-katechetyczna, misjologia, coaching i mediacje społeczne, turystyka krajów biblijnych), religioznawstwo
2. Instytut Edukacji Medialnej i Dziennikarstwa: dziennikarstwo i komunikacja społeczna, teologia (edukacja medialna i dziennikarstwo)

• Wydział Prawa Kanonicznego: prawo kanoniczne
• Wydział Filozofii Chrześcijańskiej:

1. Instytut Filozofii: filozofia, philosophy and culture of East-Central Europe
2. Instytut Psychologii: psychologia
3. Centrum Ekologii i Ekofilozofii: ochrona środowiska, sustainability studies

• Wydział Nauk Historycznych:

1. Instytut Archeologii: archeologia, zarządzanie dziedzictwem kulturowym
2. Instytut Historii Sztuki: historia sztuki, ochrona dóbr kultury i środowiska
3. Instytut Historii: historia, historia (historia cywilizacji śródziemnomorskiej)

• Wydział Społeczno-Ekonomiczny:

1. Instytut Nauk o Polityce i Administracji: politologia, europeistyka, bezpieczeństwo wewnętrzne
2. Instytut Socjologii: socjologia, praca socjalna
3. Instytut Ekonomii i Finansów: ekonomia

• Wydział Prawa i Administracji: prawo, administracja, stosunki międzynarodowe, stosunki i prawo międzynarodowe, bezpieczeństwo w gospodarce cyfrowej, człowiek w cyberprzestrzeni
• Wydział Nauk Humanistycznych:

1. Instytut Filologii Polskiej: filologia polska
2. Instytut Filologii Klasycznej i Kulturoznawstwa: filologia klasyczna, filologia włoska, kulturoznawstwo, muzeologia

• Wydział Studiów nad Rodziną: nauki o rodzinie
• Wydział Matematyczno-Przyrodniczy. Szkoła Nauk Ścisłych:

1. Instytut Chemii: chemia
2. Instytut Informatyki: informatyka
3. Instytut Matematyki: matematyka
4. Katedra Fizyki: fizyka

• Wydział Nauk Pedagogicznych: pedagogika i pedagogika specjalna
• Wydział Biologii i Nauk o Środowisku: biologia i inżynieria środowiska
• Wydział Medyczny. Collegium Medicum: kierunek lekarski, pielęgniarstwo

Zobacz też

• Since2businness
• Biblioteka Główna Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Centrum Cyfrowej Nauki i Technologii
• Muzeum Cyfrowe UKSW
• Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży
• Niepubliczne Przedszkole UKSW

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
• BartłomiejB. Noszczak BartłomiejB., Okoliczności utworzenia Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1954 r.), „Glaukopis” (15-16/2009), Stowarzyszenie na Rzecz Swobód Obywatelskich, 2009, s. 206–237, ISSN 1730-3419 [dostęp 2018-08-24] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-15] .