Zygmunt Kamiński (duchowny)
Zygmunt Kamiński (ur. 20 lutego 1933 we Wzgórzu, zm. 1 maja 2010 w Szczecinie) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor prawa kanonicznego, biskup pomocniczy lubelski w latach 1975–1984, biskup koadiutor płocki i administrator apostolski sede plena diecezji płockiej w latach 1984–1988, biskup diecezjalny płocki w latach 1988–1999, arcybiskup metropolita szczecińsko-kamieński w latach 1999–2009, od 2009 arcybiskup senior szczecińsko-kamieński.
| ||
| ||
| Kraj działania | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
20 lutego 1933 | |
| Data i miejsce śmierci |
1 maja 2010 | |
| Miejsce pochówku | ||
| Arcybiskup metropolita szczecińsko-kamieński | ||
| Okres sprawowania |
1999–2009 | |
| Biskup diecezjalny płocki | ||
| Okres sprawowania |
1988–1999 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Prezbiterat |
22 grudnia 1956 | |
| Nominacja biskupia |
28 października 1975 | |
| Sakra biskupia |
30 listopada 1975 | |
| Odznaczenia | ||
| ||
| Data konsekracji |
30 listopada 1975 | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||||||||
| Współkonsekratorzy | |||||||||||
| |||||||||||
Życiorys
edytujUrodził się 20 lutego 1933 we Wzgórzu jako najstarszy z trojga dzieci Antoniego i Aleksandry z Rumińskich[1]. Kształcił się w Liceum Biskupim w Lublinie. W latach 1951–1956 odbył formację kapłańską w Wyższym Seminarium Duchownym w Lublinie, jednocześnie studiując na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Na prezbitera został wyświęcony 22 grudnia 1956 w katedrze św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie przez miejscowego biskupa diecezjalnego Piotra Kałwę. W latach 1959–1961 pogłębiał wykształcenie na Wydziale Prawa Kanonicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie w 1965 uzyskał magisterium[2]. W 1971 na Sekcji Prawa Kanonicznego Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego na podstawie dysertacji Aplikacja Mszy św. za wiernych w ustawodawstwie przedkodeksowym Kościoła zachodniego[2] otrzymał doktorat z prawa kanonicznego[3].
W latach 1957–1959 pracował jako wikariusz w parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Piaskach, a po odbyciu studiów w latach 1961–1963 w parafii Najświętszego Serca Jezusowego w Lublinie, a w latach 1963–1966 w parafii św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Lublinie. W 1966 przeszedł do pracy w kurii biskupiej, obejmując stanowisko wizytatora nauczania religii, następnie pełnił funkcje referenta duszpasterstwa młodzieży męskiej i przewodniczącego wydziału duszpasterskiego, a także był notariuszem sądu biskupiego i sędzią prosynodalnym. W 1972 otrzymał godność kanonika honorowego lubelskiej kapituły katedralnej[2].
28 października 1975 papież Paweł VI mianował go biskupem pomocniczym diecezji lubelskiej ze stolicą tytularną Midica[4]. Święcenia biskupie otrzymał 30 listopada 1975 w katedrze św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie. Konsekrował go Bolesław Pylak, miejscowy biskup diecezjalny, w asyście Jana Mazura, biskupa diecezjalnego siedleckiego, i Józefa Drzazgi, biskupa diecezjalnego warmińskiego[2]. Jako dewizę biskupią wybrał słowa „Ut omnes unum sint” (Aby wszyscy byli jedno)[3]. W latach 1975–1984 sprawował urząd wikariusza generalnego diecezji, w latach 1978–1984 zajmował stanowisko wikariusza biskupiego dla rejonu ziemi chełmińskiej. W latach 1976–1984 był proboszczem parafii katedralnej i dziekanem dekanatu Lublin-Miasto. Otrzymał godność dziekana lubelskiej kapituły katedralnej. Objął wykłady z prawa kanonicznego w Wyższym Seminarium Duchownym w Lublinie i na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[2]. W wystąpieniach poruszał problematykę Kościoła i narodu, w związku z czym Służba Bezpieczeństwa przed wizytą papieża Jana Pawła II w Polsce w 1979 zalecała jego szczególną kontrolę[5].
10 stycznia 1984 papież Jan Paweł II mianował go biskupem koadiutorem diecezji płockiej[6]. Urząd objął kanonicznie 30 stycznia 1984. W marcu został ustanowiony wikariuszem generalnym diecezji i moderatorem kurii diecezjalnej, w jego gestii znalazły się sprawy wyższego i niższego seminarium duchownego oraz formacja intelektualna i ascetyczno-duchowa kleru[5]. 20 lipca 1984 został mianowany administratorem apostolskim sede plena[2], a po śmierci biskupa Bogdana Sikorskiego 4 lutego 1988 stał się biskupem diecezjalnym[1]. W diecezji założył Kolegium Teologiczne, Instytut Wyższej Kultury Religijnej, Katolicki Uniwersytet Ludowy w Ciechanowie i Płocki Instytut Wydawniczy. Reaktywował diecezjalne oddziały Caritasu i Akcji Katolickiej. Przyczynił się do powstania w Płocku Klubu Inteligencji Katolickiej, a także pierwszego w Polsce Stowarzyszenia Rodzin Katolickich. Powołał Katolickie Radio Płock (pierwsze katolickie radio po przemianach demokratycznych) i Katolickie Radio Ciechanów[6]. W latach 1990–1991 przeprowadził XLII synod diecezjalny[5]. W 1991 podejmował w Płocku Jana Pawła II podczas jego IV podróży apostolskiej do Polski[7], po czym zarządził diecezjalną peregrynację pobłogosławionej przez papieża kopii obrazu Jezusa Miłosiernego[5].
1 maja 1999 Jan Paweł II przeniósł go na urząd arcybiskupa metropolity szczecińsko-kamieńskiego[4]. Ingres do bazyliki archikatedralnej św. Jakuba w Szczecinie odbył 23 maja 1999, a 29 czerwca 1999 odebrał w Rzymie paliusz[1]. W 2000 dokonał reorganizacji kurii szczecińskiej. Przyczynił się do powstania w 2003 Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego[8], zostając jego wielkim kanclerzem[9], w 2004 założył Archidiecezjalne Archiwum w Szczecinie[8]. W 2004 zwołał pierwszy w historii archidiecezji synod[8]. W 1999 powołał w Szczecinie katolickie gimnazjum i zespół katolickich szkół ogólnokształcących, a w 2000 zespół szkół ogólnokształcących w Pobierowie oraz fundację wspierającą dzieci i młodzież z ubogich rodzin. W 2004 wprowadził w archidiecezji funkcję nadzwyczajnego szafarza Komunii Świętej[5]. W sprawie podwładnego księdza, wobec którego formułowano zarzuty o wykorzystanie seksualne małoletnich w prowadzonym przez niego ośrodku dla młodzieży, negował otrzymane zgłoszenia i zwlekał ze wszczęciem procesu kanonicznego, w wyniku którego duchowny został uznany za winnego[10]. 21 lutego 2009 papież Benedykt XVI przyjął jego rezygnację z urzędu metropolity szczecińsko-kamieńskiego[11][12]. Do czasu kanonicznego objęcia urzędu przez następcę, co nastąpiło 31 marca 2009[13], pełnił funkcję administratora apostolskiego archidiecezji[14].
W Konferencji Episkopatu Polski był przewodniczącym Komisji ds. Duszpasterstwa Turystycznego i Komisji (następnie Rady) Prawnej[3], wszedł w skład Komisji ds. KUL, Komisji ds. Duszpasterstwa Ludzi Pracy[2], Rady Ekonomicznej, a także Kościelnej Komisji Konkordatowej[3]. Od końca lat 70. zasiadał w Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu i Episkopatu Polski, będąc członkiem Zespołu Roboczego ds. Walki z Alkoholizmem i Wychowania w Trzeźwości oraz współprzewodniczącym Zespołu ds. Legislacyjnych, przygotowującego projekt ustawy o stosunku państwa do Kościoła katolickiego[5]. Zajmował stanowisko przewodniczącego rady nadzorczej Spółki Producenckiej „Plus”. W czasie II Synodu Plenarnego w Polsce należał do Głównej Komisji Synodalnej[3].
W 1990 był jednym z założycieli Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” i do 2005 pełnił funkcję wiceprezesa Rady Krajowej stowarzyszenia[5].
Był współkonsekratorem podczas sakr biskupa pomocniczego lubelskiego Piotra Hemperka (1982), a także biskupów płockich – pomocniczych: Romana Marcinkowskiego (1985) i Andrzeja Suskiego (1986) oraz diecezjalnego: Stanisława Wielgusa (1999)[15].
Zmarł 1 maja 2010 w Szczecinie[16]. 7 maja 2010 został pochowany w krypcie biskupów szczecińsko-kamieńskich w archikatedrze szczecińskiej[17].
Odznaczenia i wyróżnienia
edytujW 2010 marszałek Sejmu wykonujący obowiązki Prezydenta RP Bronisław Komorowski nadał mu pośmiertnie Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[18].
W 2005 Sejmik Województwa Zachodniopomorskiego przyznał mu Złotą Odznakę Honorową Gryfa Zachodniopomorskiego[19].
W 2009 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Szczecińskiego. Wcześniej, w 2004, został uhonorowany Złotym Medalem Uniwersytetu Szczecińskiego „Sis qui es pro publico bono”[19].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Z. Jaworski. Ś.p. Ks. abp dr Zygmunt Kamiński Metropolita Szczecińsko-Kamieński (1933-2010). „Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich”. T. 20 Nr 23, s. 89–94, 2010. ISSN 1731-1438. [dostęp 2024-07-09].
- ↑ a b c d e f g K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 64–65. ISBN 83-7052-900-3.
- ↑ a b c d e G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 153–154. ISBN 83-911554-0-4.
- ↑ a b Nota biograficzna Zygmunta Kamińskiego na stronie archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej. kuria.pl. [dostęp 2024-07-08].
- ↑ a b c d e f g R. Misiak: Życie i posługa pasterska arcybiskupa Zygmunta Kamińskiego. Lublin – Płock – Szczecin. kuria.pl. [dostęp 2024-07-09].
- ↑ a b W. Piętka: 10 lat temu zmarł abp Zygmunt Kamiński. plock.gosc.pl, 2020-05-01. [dostęp 2024-07-08].
- ↑ Za nami uroczystości 30. rocznicy wizyty św. Jana Pawła II w Płocku. ekai.pl, 2021-06-07. [dostęp 2024-07-08].
- ↑ a b c Szczecin: uroczystości pogrzebowe abp. Zygmunta Kamińskiego (opis). ekai.pl, 2010-05-07. [dostęp 2024-07-08].
- ↑ M. Górka: Dekada metropolity Zygmunta Kamińskiego. szczecin.wyborcza.pl, 2009-03-31. [dostęp 2024-07-09].
- ↑ I. Dutkiewicz: Pastwisko. Jak przeszłość, strach i bezwład rządzą polskim Kościołem. Warszawa: Wydawnictwo Agora, 2024, s. 384–385, 387–388. ISBN 978-83-268-4464-5.
- ↑ Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Szczecin-Kamień (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2009-02-21. [dostęp 2024-07-08]. (wł.).
- ↑ Komunikat Nuncjatury – arch. szczecińsko-kamieńska. episkopat.pl (arch.), 2009-02-21. [dostęp 2024-07-08].
- ↑ Kanoniczne objęcie Archidiecezji przez nowego Arcybiskupa Metropolitę. kuria.pl. [dostęp 2024-07-08].
- ↑ Nowy Arcybiskup Metropolita Szczecińsko-Kamieński. szczecin.kuria.pl (arch.), 2009-02-21. [dostęp 2022-07-03].
- ↑ Zygmunt Kamiński. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2024-07-08]. (ang.).
- ↑ Zmarł ks. abp Zygmunt Kamiński. „Nasz Dziennik”. Nr 102 (3728), 4 maja 2010. ISSN 1429-4834. [dostęp 2024-07-08].
- ↑ P. Kołodziejski: Pożegnanie Arcybiskupa Seniora Zygmunta Kamińskiego. kuria.pl, 2010-05-07. [dostęp 2024-07-08].
- ↑ M.P. z 2010 r. nr 52, poz. 692. [dostęp 2024-07-08].
- ↑ a b Doktorat honoris causa dla Arcybiskupa Zygmunta Kamińskiego. kuria.pl, 2009-10-24. [dostęp 2024-07-08].
Linki zewnętrzne
edytuj- Nota biograficzna Zygmunta Kamińskiego na stronie archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej. [dostęp 2018-11-18].
- Zygmunt Kamiński [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-11-16] (ang.).