Wikipedia

Pesa 620M

Pesa 620M – szerokotorowy spalinowy wagon silnikowy produkowany od 2004 przez Pesę Bydgoszcz dla Kolei Litewskich (12 sztuk) i Ukraińskich (11 sztuk), a od 2011, we współpracy z Biełkommunmasz, także dla Kolei Białoruskich (6 sztuk). Powstało łącznie 29 sztuk.

620M[1][2][3][4]
Ilustracja
Litewski 620M na stacji Marcinkańce
Kraj produkcji

 Polska
 Białoruś

Producent

Pesa Bydgoszcz
Biełkommunmasz Mińsk

Lata budowy

2004–2013

Układ osi

B’2’

Wymiary
Masa służbowa

50 / 56,7 t

Długość

26 400 / 27 350 mm
(różne źródła)

Szerokość

3000 mm

Wysokość

4222 / 4435 mm
(różne źródła)

Średnica kół

840 mm

Napęd
Typ silników

spalinowy MAN lub MTU

Parametry eksploatacyjne
Rodzaj przekładni

hydrodynamiczna

Prędkość konstrukcyjna

120 km/h

Parametry użytkowe
Wysokość wejścia

1345 mm
(od główki szyny)

Liczba miejsc siedzących

91

Liczba miejsc ogółem

171 (7 os./m²)

Multimedia w Wikimedia Commons

Historia

edytuj

Po wprowadzeniu na polski rynek spalinowych wagonów silnikowych 214M Partner w 2001[5] Pesa postanowiła produkować podobne pojazdy dla kolei szerokotorowych. Pierwsze zostały zakupione przez Koleje Ukraińskie[6]. W 2004 620M-001 zaprezentowano na targach InnoTrans w Berlinie[7] i rozpoczęto dostawy dla zamawiającego. Oprócz pojazdów 620M na Ukrainę trafił także jeden pokrewny silnikowy wagon inspekcyjny 610M. Kolejne zamówienia na 620M pojawiły się także z Litwy i Białorusi. Pojazdy białoruskie są produkowane wspólnie z Biełkommunmasz Mińsk, do którego zadań należy m.in. wyposażenie wnętrza[2].

Po doświadczeniach z eksploatacji 620M koleje na Ukrainie i Litwie postanowiły także zamówić bardziej pojemną, dwuczłonową wersję tych pojazdów – Pesa 630M[8].

 
620M


Konstrukcja

edytuj
 
Wózek
 
Wejście do pojazdu

620M jest wersją rozwojową wagonu spalinowego Partner (Pesa 214M). Podstawową różnicą między pierwowzorem jest przystosowanie do szerszego toru (1520 mm) i szerszej skrajni (T1 według GOST 9238-83), co umożliwiło zastosowanie w przestrzeni pasażerskiej układu siedzeń 2+3[1]. Zasięg pojazdu wynosi 1000 km[1][2].

Wytrzymałość konstrukcji 620M jest zgodna z normą PN-EN 12663 (kat. PII). W pojazdach zastosowano wózki toczne typu 8AS i napędowe 3MSb produkcji Pesy[3]. Dwa stopnie usprężynowania zawieszenia stanowią sprężyny śrubowe i poduszki pneumatyczne[2][3]. W wózkach mogą być zamontowane zestawy kołowe dla rozstawu toru 1520 mm, jak i 1435 mm (umożliwia to samodzielny przejazd 620M przez terytorium Polski)[9]. Wagony mogą pracować w trakcji wielokrotnej (do trzech pojazdów)[3].

Wnętrze pojazdów jest w pełni klimatyzowane i wyposażone w monitoring. Przy jednym z wejść znajduje się przestrzeń wielofunkcyjna[3][10].

Numer
egzemplarza 		Przewoźnik Układ osi Typ silnika Liczba i moc
silników 		Przekładnia Masa
służbowa 		Źródła
001 ÷ 004 Koleje Ukraińskie B'2' MTU 6R183TD13H 1 × 315 kW hydrodynamiczna
Voith Tr211re3 		50 t [1]
005 ÷ 008
011 ÷ 012 		Koleje Ukraińskie B'2' MAN D2876LUE623 1 × 385 kW hydrodynamiczna
Voith Tr211re4 		50 t [1]
Koleje Litewskie B'2' MAN D2876LUE623 1 × 382 kW
/1 × 385 kW
(różne źródła) 		hydrodynamiczna
Voith Tr211re4 		50 t [2][11]
ДП1 001 ÷ 003 Koleje Białoruskie B'2' MAN 1 × 382 kW
/1 × 412 kW
(różne źródła) 		Voith 56,7 t [2][10]

Eksploatacja

edytuj
Państwo Przewoźnik Liczba
sztuk 		Numery Wersja Lata
dostaw
  Ukraina Koleje Ukraińskie 11 001 ÷ 008, 011 ÷ 012 2004–2008 [1][12]
025 620McU 2012 [13][4]
  Litwa Koleje Litewskie 12 009, 010, 013 ÷ 022 2008–2011 [2]
  Białoruś Koleje Białoruskie 6 ДП1-001 ÷ 006
(620M 023, 024, 026, ?, ?, ?) 		620McB 2012–2013 [2][14][15][16]

Ukraina

edytuj
 
Krymski 620M-025
 
620M-011 obsługujący lotnisko

Eksploatowane na Ukrainie pojazdy spalinowe do obsługi ruchu pasażerskiego wyprodukowane przez Ganz-MÁVAG (serie D i D1) oraz RVR Ryga (seria DR1) były już znacznie wyeksploatowane. Koleje Ukraińskie początkowo planowały zamówić wagony spalinowej w czeskich zakładach Vagonka Studénka, ostatecznie jednak, ze względu na problemy finansowe, zdecydowano się złożyć zamówienie w bydgoskiej Pesie[6].

Dostawy rozpoczęto w 2004 roku. Na ukraińskie tory wyjechał wtedy wagon inspekcyjny 610M przeznaczony dla kierownictwa Kolei Ukraińskich i pierwsze wagony 620M przeznaczone do obsługi regularnych relacji pasażerskich[1].

Pierwotnie zamówienie opiewało na cztery spalinowe wagony motorowe, które miały być wykorzystywane na mało obciążonych trasach[17]. Pozytywne doświadczenia z eksploatacji pojazdów spowodowały, że Koleje Ukraińskie zamówiły kolejne partie szynobusów, które przekazały w użytkowanie Kolei Południowej i Kolei Lwowskiej[1]. Łącznie w latach 2004–2009 dostarczono na Ukrainę 10 wagonów silnikowych serii 620M[1].

W październiku 2012 dostarczono nową jednostkę (620M-025) na Krym[13][18]. Pojazd ten, w malowaniu nawiązującym do flagi Republiki Autonomicznej Krymu[4], został uroczyście oddany do użytku 26 października na dworcu w Symferopolu. 620M-025 został zakupiony do obsługi połączeń między Dżankojem, Armiańskiem i Teodozją[19].

30 listopada 2018 uruchomione zostało połączenie Kijów Centralny – port lotniczy Kijów-Boryspol do którego obsługi skierowano 4 zmodernizowane wagony motorowe 620M[20] do obsługi 27 par połączeń[21]. W ciągu pierwszych kilkunastu dni funkcjonowania połączenia średnie napełnienie składu wyniosło 30 osób[21]. W kwietniu 2019 zakończono modernizację szóstego wagonu motorowego[22].

Litwa

edytuj
 
620M na stacji w Wilnie

W 2008 zamówienie na szynobusy serii 620M do obsługi linii lokalnych o małym natężeniu ruchu złożyły Koleje Litewskie[12]. Pierwszy wagon zaprezentowano uroczyście w październiku 2008 na dworcu kolejowym w Wilnie[2]. Do 2009 dostarczono w sumie 4 pierwsze pojazdy[12]. 2 października 2008 uruchomiono w Wilnie połączenie obsługiwane przez 620M między dworcem kolejowym a portem lotniczym[23]. Cztery dostarczone pesy, oprócz trasy na lotnisko, w 2009 obsługiwały także połączenia Wilno – Szostaków, Radziwiliszki – Możejki i Szawle – Rakiszki[24].

Umowę na dostarczenie 8 kolejnych podpisano 19 kwietnia 2010 w Wilnie[25]. Od zakończenia dostaw w kwietniu 2011 w eksploatacji na Litwie jest 12 sztuk 620M[26][2]. Nowe wagony pozwoliły na całkowite wycofanie z eksploatacji pojazdów serii D1. Poza wymienionymi wcześniej relacjami 620M obsługują także połączenia z Wilna do Stasił, Kien, Ignalina i Marcinkańc, z Kowna do Marijampola, Kibart, Szostakowa i Trok oraz z Radziwiliszek do Szawli[2].

Białoruś

edytuj
 
620M w Kalinkowiczach

W 2011 zamówienie na sześć pojazdów serii 620M złożyły Koleje Białoruskie. Produkcja dla tego kontrahenta odbywa się we współpracy polskich zakładów firmy Pesa Bydgoszcz i białoruskiej firmy Biełkommunmasz[27]. Pierwszy pojazd został dostarczony przez Pesę do Mińska 23 grudnia 2011[28]. Od stycznia do kwietnia 2012 przeprowadzono próby techniczno-ruchowe na linii Stołpce – Horodziej[2]. 13 kwietnia 2012 pierwsza jednostka została odebrana przez zamawiającego od firmy Biełkomunasz[29]. Białoruskie szynobusy serii 620M noszą w nomenklaturze Kolei Białoruskich oznaczenie DP1 (ДП1)[28].

Uroczyste włączenie nowej serii do eksploatacji miało miejsce 1 maja 2012 na dworcu w Kalinkowiczach[30]. Pierwsze dwa pojazdy przeznaczono do połączeń klasy ekonomicznej Kalinkowicze – Wasilewicze – Chojniki i Kalinkowicze – Sławieczna. 25 sierpnia 2012 rozpoczęto obsługę kolejnym pojazdem 620M połączeń, tym razem klasy biznes, w relacjach Orsza Centralna – Pahodzina i Krzyczew I – Orsza Centralna – Pahodzina. Wagon do ich obsługi stacjonuje w lokomotywowni w Mohylewie[31].

W 2013 roku Pesa podpisała kolejny kontrakt na dostawę pojazdów kolejowych dla Białorusi – 3 sztuk typu 730M[32].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g h i Marek Graff, Krzysztof Rutkowski. Wagony silnikowe i zespoły trakcyjne kolei ukraińskich produkcji Pesy Bydgoszcz. „Świat Kolei”. 9/2011, s. 36-37. Łódź: EMI-PRESS Wydawnictwa Techniczne i Naukowe. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l Marek Graff, Robertas Šalčiunas. Spalinowe wagony silnikowe produkcji Pesy na kolejach Litwy i Białorusi. „Świat Kolei”. 11/2012, s. 15-19. Emi-press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  3. ↑ a b c d e Prospekty na stronie producenta: 620M dla kolei ukraińskich i 620M dla kolei litewskich
  4. ↑ a b c На следующей неделе в Крыму запустят рельсовый автобус. auto.investigator.org, 2012-10-18. [dostęp 2012-12-26]. (ros.).
  5. ↑ Paweł Terczyński: Atlas lokomotyw 2002. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2002, s. 78. ISBN 978-83-901902-6-6.
  6. ↑ a b Marek Graff. Autobusy szynowe z Pesy na Ukrainie. „Świat Kolei”. 8/2007, s. 10-11. Łódź: EMI-PRESS Wydawnictwa Techniczne i Naukowe. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  7. ↑ Tomasz Tomaszewski. Polscy producencie na InnoTrans 2004. „Świat Kolei”. 11/2004, s. 3. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  8. ↑ jm, Rynek Kolejowy: Pesa podpisała pierwszą umowę na Innotrans. Rynek Kolejowy, 2012-09-18. [dostęp 2012-09-18]. (pol.).
  9. ↑ Ryszard Piech: Pesa dla szerokiego toru. inforail.pl, 2008-05-27. [dostęp 2016-02-15]. (pol.).
  10. ↑ a b Дизель-поезда серии ДП1. rw.by. [dostęp 2012-12-28]. (ros.).
  11. ↑ Automotrisa 620M. „Riedmenys”. litrail.lt. [dostęp 2014-09-22]. (lit.). 
  12. ↑ a b c Michał Grobelny. Polscy eksporterzy w branży kolejowej. „Rynek Kolejowy”. 2/2010. s. 53. (pol.). 
  13. ↑ a b kondziolot: Nowa PESA 620M-025 w drodze na Ukrainę [Podzamcze]. [w:] 2012-10-16 [on-line]. yuotube.com. [dostęp 2012-12-23]. (ros.). (Крым жемчужина Украины).
  14. ↑ ВОВА-ЭР9Т: Рельсовый автобус PESA 620M-023. pfoto-rzd.com, 2012-02-19. [dostęp 2012-12-23]. (ros.).
  15. ↑ matej_solec: PESA 620M #620M-024. rail.phototrans.eu, 2012-02-21. [dostęp 2012-12-23]. (pol.).
  16. ↑ Artem-262: Дизель-поезд ДП1-006, станция Орша-Центральная (03-11-2013). parovoz.com, 2013-11-05. [dostęp 2014-02-09]. (ros.).
  17. ↑ Ryszard Piech: Pesa dla szerokiego toru. InfoRail, 2008-05-27. [dostęp 2012-07-08]. (pol.).
  18. ↑ railman: 620М-025 Украина, АР Крым, станция Джанкой. trainpix.org, 2012-10-22. [dostęp 2012-12-23]. (ros.).
  19. ↑ В Крыму вышел на маршрут первый рельсовый автобус. auto.investigator.org, 2012-10-26. [dostęp 2012-12-26]. (ros.).
  20. ↑ Polskie szynobusy Pesy rozpoczęły kursowanie na kijowskie lotnisko Boryspol. rynek-lotniczy.pl, 2018-11-30. [dostęp 2018-11-30]. (pol.).
  21. ↑ a b Kijów: Pociąg na lotnisko przez 2,5 tyg. przewiózł 30 tys. pasażerów. rynek-lotniczy.pl, 2018-12-20. [dostęp 2018-12-20]. (pol.).
  22. ↑ Kolejna ukraińska PESA przystosowana do obsługi połączeń lotniskowych. inforail.pl, 2019-04-10. [dostęp 2019-04-10]. (pol.).
  23. ↑ Dworzec kolejowy z lotniskiem połączy autobus szynowy. pesa.pl, 2008-10-02. [dostęp 2017-02-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-26)].
  24. ↑ M. Graff. Kolejowe wagony silnikowe z Pesy dla Litwy i Ukrainy. „Świat Kolei”. 12/2009, s. 11. Emi-press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  25. ↑ Wilno. Bydgoska Pesa ma w ręku kolejny kontrakt! Wyprodukuje osiem pociągów dla Litwy. strefabiznesu.pomorska.pl, 2010-04-19. [dostęp 2014-09-22].
  26. ↑ Ryszard Piech: Szerokotorowe składy Pesy coraz popularniejsze. InfoRail, 2008-04-22. [dostęp 2012-07-08]. (pol.).
  27. ↑ PESA powraca na rynek białoruski. rynek-kolejowy.pl, 2011-02-09. [dostęp 2011-02-09].
  28. ↑ a b ПЕРВЫЙ ДИЗЕЛЬНЫЙ ПОЕЗД ДП-1 ПРОХОДИТ ПУСКО-НАЛАДОЧНЫЕ ИСПЫТАНИЯ. bkm.by, 2012-01-27. [dostęp 2012-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-03)]. (ros.).
  29. ↑ ПЕРВЫЙ „РЕЛЬСОВЫЙ АВТОБУС” ГОТОВ К РАБОТЕ. bkm.by, 2012-04-17. [dostęp 2012-07-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-14)]. (ros.).
  30. ↑ Белорусская железная дорога в режиме подконтрольной эксплуатации открыла движение поездов региональных линий эконом-класса. rw.by, 2012-05-02. [dostęp 2012-12-28]. (ros.).
  31. ↑ Белорусская железная дорога открывает новые маршруты региональных линий бизнес-класса. rw.by, 2012-08-24. [dostęp 2012-12-28]. (ros.).
  32. ↑ БЖД скоро получит первый трехвагонный дизель-поезд из Польши. telegraf.by, 2013-11-05. [dostęp 2013-11-08]. (biał.).


Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Pesa_620M&oldid=67828572”