Myców
Myców – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Dołhobyczów[5][6]. Leży na obszarze Grzędy Sokalskiej na Wyżynie Wołyńskiej, w dolinie rzeki Warężanki, w południowo-wschodniej części województwa lubelskigo.
| wieś | |
 Cerkiew św. Mikołaja | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
84 |
| Kod pocztowy |
22-540<[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LHR |
| SIMC |
0886972[5] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego  | |
Położenie na mapie gminy Dołhobyczów  | |
 50°26′52″N 24°00′06″E/50,447778 24,001667[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wieś jest sołectwem w gminie Dołhobyczów. W skład sołectwa Myców wchodzi także niezamieszkana wieś Wyżłów[7].
Obręb ewidencyjny Myców ma specyficzny kształt na południu, gdzie przyjmuje on formę haczyka okalającego od trzech stron Oserdów w powiecie tomaszowskim. W ten sposób cały ciąg granicy wschodniej do jej załamania ku zachodowi na wysokości Oserdowa należy do gminny Dołhobyczów i powiatu hrubieszowskiego[8]. W miejscu załamania granica państwa styka się z północną przedwojenną granicą miasta Bełz.
W miejscowości znajduje się zabytkowa drewniana cerkiew greckokatolicka św. Mikołaja.
Ludność
edytujMyców według danych z marca 2011 liczył 102 mieszkańców, w tym 54 kobiet i 48 mężczyzn. Były 63 osoby w wieku produkcyjnym, 18 w wieku przedprodukcyjnym i 21 w wieku poprodukcyjnym[9]. Od przełomu w 1989 zaznaczyła się wyraźna tendencja spadkowa liczby ludności (w 1998 wieś liczyła 141 mieszkańców, a w 2009 – 113)[10].
Historia
edytujMyców w 1435 należał do podkomorzego bełskiego i starosty buskiego Gotarda z Falęcic, którego potomkowie zaczęli się nazywać Micowskimi. Micowscy w 1567 sprzedali wieś Matczyńskim. W latach 1693–1698 właścicielem Mycowa był Adam Bełżecki, stolnik bełski. Na początku XIX wieku należała do Głogowskich, a następnie do Wiktora Obniskiego. W tym czasie w Mycowie zbudowano dwukondygnacyjny klasycystyczny pałacyk połączony dwunastokolumnową galerią z oficyna oraz założono park w stylu romantycznym. W 1870 drogą koligacji rodzinnych Myców znalazł się w rękach Hulimków. W 1926 Aleksander Hulimka sprzedał wieś Janowi Bilińskiemu i był on jej właścicielem do II wojny światowej. Pod koniec wojny zabudowania dworskie i park całkowicie zniszczono. W latach 1945–1947 dominującą we wsi ludność ukraińską wysiedlono. Na znacjonalizowanych gruntach założono PGR[11].
Zabytki
edytuj- Drewniana cerkiew greckokatolicka św. Mikołaja z 1859, a po 1948 na magazyn. Jako własność PGR-u cerkiew niszczała, z czasem opustoszała, a jej stan pogarszał się. Od 2006 świątynia służy znowu wiernym jako kaplica rzymskokatolicka parafii w Żniatynie. Jest to obiekt z nietypowym jak na budownictwo greckokatolickie podwójnym chórem[12]. Wewnątrz zachowała się także piękna polichromia o motywach roślinnych, figuralnych i iluzjonistycznych.
- Cmentarz rzymskokatolicki, na którym zachowały się klasycystyczne i neorenesansowe nagrobki ziemiańskie, a także krzyże z ośrodka kamieniarskiego w Bruśnie[13].
- Secesyjna kaplica grobowa Hulimków z 1900[14][13]. Zlokalizowano ją na cmentarzu rzymskokatolickim. Powstała według projektu lwowskiego architekta Władysława Sadłowskiego, a dekorację rzeźbiarską wnętrza wykonał krakowski rzeźbiarz Alojzy Bunsch[15]. Kaplica została zbudowana na planie kwadratu, wieńczy ją kopuła oparta na okrągłym bębnie i zakończona latarnią. Głównym elementem wystroju wnętrza była wielka płaskorzeźba ołtarzowa Zdjęcie z Krzyża[16] autorstwa Alojzego Bunscha, obecnie w kościele w Tarnawie Dolnej. Nad drzwiami znajdował się dawniej witraż przedstawiający Chrystusa upadającego pod krzyżem, po bokach widnieją reliefy z wyobrażeniem aniołów. W grobowcu spoczywa m.in. generał WP Jan Hulimka (1869-1930). W zdewastowanym wnętrzu zachowały się resztki cennych polichromii w stylu Młodej Polski[17].
Turystyka
edytuj- Zabytkowa cerkiew św. Mikołaja w Mycowie jest obiektem Transgranicznego szlaku turystycznego Bełżec – Bełz[18].
Galeria
edytuj-
Na cmentarzu przycerkiewnym -
Kaplica grobowa Hulimków -
Tablica na kaplicy grobowej -
Cmentarz rzymskokatolicki
.jpg)
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 84405
- ↑ Wieś Myców w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-03], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-03].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 810 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ BIP gminy, sołectwa [dostęp 2024-01-01]
- ↑ Myców w Geoportalu
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Bank Danych Lokalnych: miejscowości
- ↑ Katarzyna Warmińska, Dziewiętnastowieczne byłe świątynie greckokatolickie z Chłopiatyna, Lisek, Dłużniowa i Budynina jako przykłady trójkopułowych cerkwi drewnianych z południowo-wschodniej części województwa lubelskiego oraz ich problematyka konserwatorska. [dostęp 2015-12-30]. (pol.).
- ↑ G. Ruszczyk: Architektura drewniana w Polsce. Warszawa: Sport i Turystyka-Muza S.A, 2009. ISBN 978-83-7495-623-9.
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2015-12-22].
- ↑ "Architekt". Rok VI (1905). Zeszyt 10, s. 159-160.
- ↑ red. J. Langman. O polskiej sztuce religijnej. Wyd. Związek Artystów Śląskich, Katowice 1932, s. 159. Płaskorzeźba ołtarzowa Zdjęcie z Krzyża z kaplicy w Mycowie autorstwa Alojzego Bunscha znajduje się obecnie w kościele w Tarnawie Dolnej koło Wadowic.
- ↑ Płaskorzeźba – kościół Tarnawa Dolna. [dostęp 2016-06-10].
- ↑ Powiat Hrubieszowski – Zabytki. powiathrubieszow.pl/. [dostęp 2016-06-10].
- ↑ Bełżec – Bełz. Transgraniczny szlak turystyczny – strona szlaku. [dostęp 2015-12-21].
Bibliografia
edytuj- G. Ruszczyk, Architektura drewniana w Polsce, Sport i Turystyka-Muza S.A., Warszawa 2009. ISBN 978-83-7495-623-9
- "Architekt", Rok VI (1905), Zeszyt 10, s. 159-160.
- Internetowy Polski Słownik Biograficzny, Sadłowski Władysław Aleksander (1869–1940). [Dostęp: 18.02.2015]
- Grzegorz Rąkowski, Polska egzotyczna. Część 2, Oficyna Wydawnicza "Rewasz", Pruszków 2012, s. 305. ISBN 978-83-62460-26-7
- Myców, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 822.