Mieczysław Michałowicz
Mieczysław Jan Michałowicz (ur. 29 sierpnia?/10 września 1876 w Petersburgu, zm. 22 grudnia 1965 w Warszawie) – polski działacz polityczny i społeczny, podpułkownik lekarz Wojska Polskiego, wolnomularz, rektor Uniwersytetu Warszawskiego w latach 1930–1931, założyciel Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, senator IV kadencji w II RP w latach 1935–1938, poseł w latach 1945–1952 (do Krajowej Rady Narodowej, potem na Sejm Ustawodawczy)[1], założyciel Unii Narodowo-Państwowej w 1922 roku[2].
Data i miejsce urodzenia |
10 września 1876 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
22 grudnia 1965 |
Prezes Stronnictwa Demokratycznego | |
Okres | |
Przynależność polityczna | |
Następca | |
Odznaczenia | |
|
Życiorys
edytujBył synem urzędnika państwowego Tytusa Edwarda Michałowicza i Zofii z Hryckiewiczów[3] (zm. 1934). Od początku bardzo aktywny politycznie – w 1896 przystąpił do PPS, brał udział w rewolucji 1905. W PPS działał do 1906.
Ukończył rosyjską Akademię Wojskowo-Lekarską, a następnie podjął pracę w zawodzie lekarza. Po kilku latach postanowił wyspecjalizować się w dziedzinie pediatrii, studiował w Paryżu pod kierunkiem prof. Antoine Marfana, a następnie w Wiedniu u prof. Theodore Eschericha i Béli Schicka. Kontynuował naukę u prof. Heinricha Finkelsteina w Berlinie, Adalberta Czerny’ego w Strasburgu i prof. Jana Raczyńskiego we Lwowie[4]
W 1922 roku był kapitanem rezerwy, a jego oddziałem macierzystym była Kompania Zapasowa Sanitarna Nr 1[5]. W 1923 roku był już zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 1 batalionu sanitarnego[6].
W dwudziestoleciu międzywojennym prowadził prace badawcze dotyczące opieki nad dzieckiem. Od 1920 był profesorem nadzwyczajnym Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, a od 1927 profesorem zwyczajnym. W roku akademickim 1930/1931 pełnił funkcję rektora, a w kolejnym prorektora[4]. Wykładał również na warszawskiej Akademii Medycznej, był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, członkiem tytularnym (od 1952) i członkiem rzeczywistym (od 1957) Polskiej Akademii Nauk[7]. Jako przedstawiciel Warszawsko-Białostockiej Izby Lekarskiej został wybrany do składu Naczelnej Izby Lekarskiej V kadencji 1935–1939[8].
Został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III i był sklasyfikowany z 17. lokatą na liście starszeństwa oficerów pospolitego ruszenia sanitarnych, grupa lekarzy. Posiadał wówczas przydział do Kadry Zapasowej 1 Szpitala Okręgowego w Warszawie[9].
W latach 1935–1938 był senatorem wybranym przez sanację, pod koniec II RP uniezależnił się od obozu piłsudczykowskiego i wraz z takimi działaczami jak Mikołaj Kwaśniewski, Regina Fleszarowa czy Wincenty Rzymowski został współzałożycielem Stronnictwa Demokratycznego. W 1939 został pierwszym prezesem Zarządu Głównego SD. Protestował przeciw instytucji getta ławkowego[10].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku walczył jako szef sztabu Poznańskiej Brygady Obrony Narodowej[11]. 3 września został ranny.
W czasie okupacji członek Głównej Rady Politycznej[12]. Podczas wojny więziony przez hitlerowców. Po 1944 zaangażował się w reaktywację Stronnictwa Demokratycznego – tym razem już „koncesjonowanego” (był prezesem Rady Naczelnej SD w latach 1945–1949, posłem do KRN i do Sejmu Ustawodawczego, po 1949 honorowym prezesem SD, był zaangażowany w prace Komitetu Słowiańskiego w Polsce.
Był członkiem loży wolnomularskiej w Warszawie w czasach II Rzeczypospolitej[13]. Jako wolnomularz działał w loży Wolność Przywrócona. Był autorem wielu publikacji naukowych z dziedziny pediatrii.
Mieczysław Michałowicz w 1901 poślubił Stanisławę Jaczynowską (zm. 1972) − doktor filozofii, z którą miał syna Jerzego Władysława (1903–1936) − lekarza pediatrę, piłkarza i lekkoatletę, autora prac zakresu wychowania fizycznego[3].
Zmarł 22 grudnia 1965 roku w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 117-4-19,20)[14].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Order Sztandaru Pracy I klasy (22 grudnia 1949)[15]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (9 listopada 1931)[16]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (29 grudnia 1945)[17]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (3 maja 1928)[18][19][20]
- Krzyż Niepodległości (12 marca 1931)[21]
- Złoty Krzyż Zasługi (13 grudnia 1951)[22]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (13 stycznia 1955)[23]
- Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1960)[24]
Przypisy
edytuj- ↑ Kalendarz historyczny na stronie www.chronologia.pl
- ↑ Deklaracja programowa. [Inc.:] Polska jako naród ani na chwilę nie przestawała istnieć [...] : 28 czerwca 1922 r. / [Unia Narodowo-Państwowa]
- ↑ a b Piotr Majewski, Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny, tom IV M−P, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa, 2009, s. 149.
- ↑ a b Maria Roszkowska-Blaim „Katedra i Klinika Pediatrii i Nefrologii” w „Dzieje I Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie”, Warszawski Uniwersytet Medyczny. nefrologia-litewska.wum.edu.pl. [dostęp 2016-03-31].
- ↑ Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 185.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1128, 1213.
- ↑ Członkowie PAN: Skorowidz
- ↑ Z Naczelnej Izby Lekarskiej (kadencja V. 1935–1939). „Lekarz Polski”. Nr 7–8, s. 182, 1935.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 301, 737 tu podano, że urodził się 29 sierpnia 1876 roku.
- ↑ Polish Educator - Senator Balks at "ghetto Benches" in His Class, Jewish Telegraphic Agency, 21 października 1937 [dostęp 2019-02-17] (ang.).
- ↑ Bauer i Polak 1983 ↓, s. 495.
- ↑ Józef Garliński, Polskie Państwo Podziemne, [w:] Zeszyty Historyczne, zeszyt 29, Paryż 1974, s. 6.
- ↑ Ludwik Hass, Ambicje, rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928, Warszawa 1984, s. 232.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: MICHAŁOWICZOWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-01-19] .
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 5, poz. 53 „za wybitne zasługi w pracy społeczno-politycznej”.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 345 „za zasługi na polu naukowym”.
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 28, poz. 47 „w uznaniu zasług, położonych dla odrodzenia Rzeczypospolitej Polskiej przez pracę konspiracyjną w szeregach Stronnictwa Demokratycznego”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 111, poz. 175 „za zasługi na polu opieki społecznej nad dzieckiem”.
- ↑ Odznaczenia orderem Polonia Restituta. „Kurier Warszawski”. Nr 134, s. 16, 15 maja 1928.
- ↑ Kronika. Odznaczenia. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 238 z 16 października 1928. „za opiekę społeczną nad dzieckiem”.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 100 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1952 r. nr 13, poz. 141 „za zasługi w pracy dydaktycznej i naukowej”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z 13 stycznia 1955 r. nr 0/114 - na wniosek Ministra Zdrowia.
- ↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 2, 20 lutego 1960, s. 2.
Bibliografia
edytuj- Alfabetyczny spis oficerów rezerwy. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-05-01.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
- Piotr Bauer, Bogusław Polak: Armia „Poznań” w wojnie obronnej 1939. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1983. ISBN 83-210-0385-0.
- Encyklopedia Powszechna PWN, tom 3.