Lista pierwszych kosmonautów według obywatelstwa
lista w projekcie Wikimedia
Poniższa lista zawiera nazwiska pierwszych astronautów z danego kraju, którzy odbyli lot kosmiczny (pod uwagę brane jest obywatelstwo posiadane w czasie trwania misji), a także datę startu; lista uszeregowana jest chronologicznie. Do października 2023 r. w kosmos polecieli przedstawiciele 46 państw.
Lista chronologiczna
edytujWszystkie daty podane są według czasu uniwersalnego (UTC).
Inne fakty
edytujW niektórych przypadkach można mówić o podwójnym obywatelstwie astronautów odbywających swój pierwszy lot kosmiczny. Zatem, w zależności od przyjętego kryterium, powyższa lista może ulegać zmianie:
- Paul Scully-Power urodził się w Australii, lecz poleciał w kosmos już jako obywatel Stanów Zjednoczonych (5 października 1984).
- Taylor Gun-Jin Wang urodził się w Chińskiej Republice Ludowej w chińskiej rodzinie, lecz poleciał w kosmos już jako obywatel Stanów Zjednoczonych (29 kwietnia 1985).
- Patrick Baudry urodził się we francuskiej części Kamerunu (obecnie Kamerun), lecz w kosmos poleciał już jako obywatel Francji (17 czerwca 1985).
- Shannon Lucid urodziła się w Chińskiej Republice Ludowej w amerykańskiej rodzinie (rodzice pochodzenia europejskiego), lecz poleciała w kosmos jako obywatelka Stanów Zjednoczonych (17 czerwca 1985).
- Franklin Chang-Díaz urodził się w Kostaryce, ale w kosmos poleciał już jako obywatel Stanów Zjednoczonych (12 stycznia 1986).
- Andy Thomas urodził się w Australii, lecz poleciał w kosmos już jako obywatel Stanów Zjednoczonych (19 maja 1996).
- John Herrington został pierwszym rdzennym Amerykaninem (plemię Czikasawów – ang. Chickasaw), który poleciał w kosmos (24 listopada 2002)[g][g].
Uwagi
edytuj- ↑ a b c d W roku 1991 Związek Radziecki rozpadł się na: Armenię, Azerbejdżan, Białoruś, Estonię, Gruzję, Kazachstan, Kirgistan, Litwę, Łotwę, Mołdawię, Rosję, Tadżykistan, Turkmenistan, Ukrainę i Uzbekistan. W czasie gdy ZSRR się rozpadało, kosmonauci Siergiej Krikalow i Aleksandr Wołkow przebywali na pokładzie stacji kosmicznej Mir. Zatem polecieli w kosmos jako obywatele Związku Radzieckiego, a powrócili na Ziemię jako obywatele Rosji. Pierwszymi Rosjanami, którzy polecieli w kosmos po rozpadzie ZSRR, byli Aleksandr Kaleri i Aleksandr Wiktorienko.
- ↑ Alan Shepard wykonał lot suborbitalny. Pierwszym Amerykaninem, który odbył lot orbitalny był John Glenn (20 lutego 1962).
- ↑ a b W roku 1993 Czechosłowacja podzieliła się na: Czechy i Słowację.
- ↑ a b W roku 1990 Niemcy Wschodnie i Zachodnie połączyły się. 22 stycznia 1992 Ulf Merbold został pierwszym obywatelem zjednoczonych Niemiec, który poleciał w kosmos.
- ↑ a b c d e f g h Ta osoba leciała jako pozarządowy komercyjny turysta kosmiczny.
- ↑ Ilan Ramon był pierwszym Izraelczykiem, który poleciał w kosmos, lecz zginął w czasie powrotu na Ziemię – wahadłowiec Columbia, którym leciał, rozpadł się podczas wchodzenia w atmosferę.
- ↑ a b c d e f g h i Ten lot był suborbitalny.
- ↑ a b Był to lot suborbitalny na pokładzie statku SpaceShipTwo. Loty statku SpaceShipTwo przekraczają amerykańską definicję lotu kosmicznego (80,47 km), ale nie przekraczają linii Kármána (100 km), która jest używana przy definicji FAI stosowaną w większości dokumentacji lotów kosmicznych.