Jan Jaremski
Jan Leon Jaremski (ur. 4 maja 1896 w Stechnikowcach, zm. 21 maja 1957 w Krakowie) – żołnierz Legionów Polskich, oficer artylerii Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej i ludowego Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 pułkownik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
4 maja 1896 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 maja 1957 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
1 pułk artylerii |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
     
| |
.png){kind=small}
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Stanisława i Anny z Porochońskich. Absolwent szkoły średniej w Wiedniu, członek Drużyn Strzeleckich.
W 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Walczył pod Nowo-Korczynem, Ostrówkiem, Opatówkiem, Krzywopłotami i Łowczówkiem. W bitwie pod Konarami został ranny. Służył wówczas w 3. kompanii I batalionu 5 pułku piechoty. Do 1 lipca 1915 przebywał w Szpitalu Legionów w Kamieńsku, a następnie w Domu Rekonwalescentów[1]. W październiku 1915 przeniesiony do Kadry Artylerii Legionów w Jeżowie, a później skierowany do Szkoły Artylerii w Wiedniu. Po jej ukończeniu otrzymał przydział do 1 pułku artylerii. Brał udział w bitwach nad Styrem i pod Rudką Miryńską. Po kryzysie przysięgowym internowany w Żurawicy, a później wcielony do armii austriackiej i wysłany na front włoski. W listopadzie 1918 został aresztowany w Tarnopolu przez Ukraińców[2].
W 1919 wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego, został skierowany do tzw. „batalionu tarnopolskiego” i awansowany na stopień podporucznika. W styczniu przeniesiony na stanowisko dowódcy czołówki amunicyjnej w Grupie gen. Bonnina, a później został referentem uzbrojenia 18 Dywizji Piechoty. Za wybitne czyny w czasie ofensywy na Mławę, w walkach pod Ciechanowem i Rudą odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. 19 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu porucznika, w artylerii, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[3].
Po zakończeniu działań bojowych pozostał w zawodowej służbie wojskowej. 1 czerwca 1921 roku nadal pełnił służbę w Dowództwie 18 Dywizji Piechoty, a jego oddziałem macierzystym był 1 pułk artylerii polowej Legionów[4]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 6. lokatą w korpusie oficerów artylerii, a jego oddziałem macierzystym był wówczas 12 pułk artylerii polowej w Złoczowie[5]. W 1923 był przydzielony do Szkoły Strzeleckiej Artylerii, która wchodziła w skład Obozu Szkolnego Artylerii w Toruniu. Pozostawał wówczas oficerem nadetatowym 12 pap[6]. 31 marca 1924 został mianowany kapitanem ze starszeństwem z 1 lipca 1923 i 4. lokatą w korpusie oficerów artylerii[7]. W tym samym roku wrócił do macierzystego pułku w Złoczowie[8]. W kwietniu 1928 został przeniesiony z 12 pap do kadry oficerów artylerii z równoczesnym przydziałem do Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu[9]. W Szkole Podchorążych Artylerii w Toruniu objął stanowisko komendanta klasy, a następnie dowódcy 2 baterii szkolnej. 2 grudnia 1930 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 i 17. lokatą w korpusie oficerów artylerii[10]. We wrześniu 1933 został przeniesiony do 7 pułku artylerii ciężkiej w Poznaniu na stanowisko dowódcy I dywizjonu[11]. W listopadzie 1935 wrócił do Centrum Wyszkolenia Artylerii i zastąpił ppłk. Witolda Sztarka na stanowisku dyrektora nauk Szkoły Podchorążych Artylerii. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 19. lokatą w korpusie oficerów artylerii. Wiosną tego roku w dalszym ciągu pełnił służbę w CWArt. na stanowisku zastępcy komendanta Szkoły Podchorążych Artylerii[12]. W kampanii wrześniowej z oddziałami szkolnymi walczył na linii Bugu[2].
Po wojnie wcielony do ludowego Wojska Polskiego, mianowany pułkownikiem i skierowany do Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu[13]. W 1946 zdemobilizowany.
Pracował jako kierownik Działu Planowania w Centralnym Biurze Konstrukcji Kotłów w Tarnowskich Górach.
Był żonaty z Teresą Wieczorek, miał synów Jana (ur. 1937) i Andrzeja (ur. 1939)[13].
Zmarł w Krakowie i został pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera XXXI-2-27)[14].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 4472[2]
- Krzyż Niepodległości (13 kwietnia 1931)[15][2]
- Krzyż Walecznych[13]
- Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[16]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[17]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[17]
Przypisy
edytuj- ↑ III Lista strat 1915 ↓, s. 13.
- ↑ a b c d Polak (red.) 1991 ↓, s. 55.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 29 stycznia 1921 roku, s. 149.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 278, 667.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 201.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 737, 821, 1524.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 175.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 658, 744.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 148.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 330.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 28 września 1933 roku, s. 200.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 160, 465.
- ↑ a b c Polak (red.) 1991 ↓, s. 56.
- ↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 2022-12-22].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ a b Na podstawie fotografii [1].
Bibliografia
edytuj- Lista strat Legionu Polskiego od lipca do października 1915. Piotrków: Centralny Oddział Ewidencyjny Departamentu Wojskowego NKN, 1915-10-01.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.