Wikipedia

Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

wydział lekarski Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
(Przekierowano z Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu)
To jest najnowsza wersja przejrzana, która została oznaczona 25 wrz 2024. Od tego czasu wykonano 2 zmiany, które oczekują na przejrzenie.

Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (do 24 listopada 2004 roku Akademia Medyczna w Bydgoszczy) – część Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu ukierunkowana na kształcenie studentów w naukach medycznych, zlokalizowana w Bydgoszczy. Według rankingu Wprost z 2012 roku zajmuje 9. miejsce wśród uczelni medycznych w Polsce[4].

Collegium Medicum
im. Ludwika Rydygiera
w Bydgoszczy
Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
w Toruniu
Nicolaus Copernicus University
Ludwik Rydygier Collegium Medicum in Bydgoszcz
Ilustracja
Budynek administracyjny przy ul. Jagiellońskiej 15
Data założenia

21 lipca 1984[1]

Typ

medyczna

Patron

Ludwik Rydygier

Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Adres

ul. Jagiellońska 13–15
85-067 Bydgoszcz

Liczba pracowników
• naukowych

1311[2]
ok. 650

Liczba studentów

5276[3]

Prorektor UMK ds. Collegium Medicum

prof. dr hab. Dariusz Grzanka

Położenie na mapie Bydgoszczy
Mapa konturowa Bydgoszczy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Collegium Medicum UMK w Bydgoszczy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Collegium Medicum UMK w Bydgoszczy”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Collegium Medicum UMK w Bydgoszczy”
Ziemia53°07′26″N 18°00′28″E/53,123889 18,007778
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Ludwik Rydygier – patron Akademii Medycznej w Bydgoszczy, od 2004 Collegium Medicum UMK; urodzony w Dusocinie k. Grudziądza; lekarz, światowej sławy chirurg i profesor medycyny, rektor Uniwersytetu Lwowskiego.
Budynek ul. Świętojańska 20 należący do uczelni od 2004
Wzniesiona w latach 2005–2006 siedziba Wydziału Farmaceutycznego.
Szpital Uniwersytecki nr 1 im. Antoniego Jurasza w Bydgoszczy.
Szpital Uniwersytecki nr 2 im. Jana Biziela w Bydgoszczy.
Nowa część Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 wzniesiona w 2002 r.
Budynek uczelniany przy ul. Karłowicza 24.
Biblioteka Medyczna przy ul. M. Skłodowskiej-Curie 9.

Według Webometrycznego Rankingu Uniwersytetów Świata ze stycznia 2015 roku, pokazującego zaangażowanie instytucji akademickich w istnieniu w sieci Web, uczelnia zajmuje 3. miejsce w Polsce wśród uczelni medycznych, a na świecie 3673. pośród wszystkich typów uczelni[5].

Wszystkie trzy Wydziały tworzące bydgoskie Collegium Medicum uzyskują najwyższe noty w ewaluacji działalności naukowej prowadzonej przez ministerstwo ds. nauki i szkolnictwa wyższego: za lata 2012–2017 Wydział Lekarski oraz Wydział Farmaceutyczny uzyskały prestiżową kategorię naukową A[6], parametryzacja za okres 2017-2021 przyniosła kategorię B+ dyscyplinom nauk farmaceutycznych, nauk medycznych i nauk o zdrowiu[7]. Od roku akademickiego 2024/2025 rozpoczęto edukację na nowym kierunku lekarsko-dentystycznym. [8]

Charakterystyka

edytuj

Collegium Medicum UMK to wyodrębniona część Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, zlokalizowana w Bydgoszczy, posiadająca trzy wydziały: Wydział Lekarski, Wydział Farmaceutyczny oraz Wydział Nauk o Zdrowiu. Na ich bazie uczelnia kształci na kilkunastu kierunkach i w kilku specjalnościach w ramach tych kierunków. Bazą uczelni oprócz licznych budynków dydaktycznych i administracyjnych są dwa Szpitale Uniwersyteckie w Bydgoszczy: SU nr 1 im. dr. Antoniego Jurasza oraz SU nr 2 im. dr. Jana Biziela. Ponadto jednostki organizacyjne uczelni działają też w innych placówkach w Bydgoszczy: Centrum Onkologii im. prof. Franciszka Łukaszczyka, Hospicjum im. ks. Jerzego Popiełuszki, Kujawsko-Pomorskim Centrum Pulmonologii, Wojewódzkim Szpitalu Obserwacyjno-Zakaźnym im. Tadeusza Browicza oraz w placówkach w Toruniu: Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym im. Ludwika Rydygiera, łączącym Szpital Wielospecjalistyczny dla Dorosłych, Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy, Wojewódzki Ośrodek Lecznictwa Psychiatrycznego z II Kliniką Psychiatrii oraz Regionalne Centrum Stomatologii[9]. Dodatkowo uczelnia prowadzi działalność dydaktyczną w 10 Wojskowym Szpitalu Klinicznym z Polikliniką w Bydgoszczy. Uczelnia posiada trzy domy studenckie: DS nr 1 w dzielnicy Fordon przy ul. Bartłomieja z Bydgoszczy 6, DS nr 2 w centrum miasta przy ul. Jagiellońskiej 13 (w bezpośredniej bliskości Rektoratu), oraz DS nr 3 przy al. Powstańców Wielkopolskich 46 (w bezpośredniej bliskości campusu SU nr 1 im. Jurasza), a także dwa domy akademickie: DA nr 1 przy al. Powstańców Wielkopolskich 44 oraz w Fordonie DA nr 2 przy ul. Osiedlowej 3[10].

Proces dydaktyczny realizowany jest na studiach licencjackich (I stopnia), magisterskich uzupełniających (II stopnia), jednolitych magisterskich oraz doktoranckich (III stopnia, w Szkole Doktorskiej Nauk Medycznych i Nauk o Zdrowiu – Wydział Lekarski, Wydział Nauk o Zdrowiu). Prowadzi się również studia podyplomowe. Jako uczelnia medyczna prowadzi także kształcenie podyplomowe (specjalizacyjne) profesjonalistów w zawodach medycznych: lekarzy, farmaceutów, pielęgniarek i położnych, diagnostów laboratoryjnych[11], specjalistów ochrony zdrowia[12] oraz psychologów[13]. Oddział Zaburzeń Lękowych i Afektywnych z Katedry i Kliniki Psychiatrii prowadzi akredytowane przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne szkolenie psychoterapeutyczne[13]. Wydział Nauk i Zdrowiu prowadzi także kursy dokształcające w zakresie technik radiologicznych oraz fizjoterapeutycznych[14].

W 2010 roku na Collegium Medicum UMK studiowało 5,26 tys. studentów, z tego na studiach stacjonarnych 3,78 tys. W 2004 na uczelni pracowało 495 nauczycieli akademickich, w tym 85 profesorów, 148 adiunktów i 181 asystentów[15]. Aktualnie Collegium Medicum zatrudnia około 1449 pracowników (w tym około 860 nauczycieli akademickich)[16]. Pracownicy zatrudnieni w Collegium Medicum w Bydgoszczy stanowią liczbowo 30%[2] potencjału całego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, zaś studenci – 17%[2]. Prawie połowa studentów obcojęzycznych UMK studiuje w kampusie bydgoski (ponad 400); większość, ponad 30% wszystkich studentów-cudzoziemców UMK wybiera studia na Wydziale Lekarskim[17].

Obok działalności dydaktyczno-wychowawczej i naukowo-badawczej, uczelnia prowadzi wysoko specjalistyczną działalność leczniczą dla całego regionu kujawsko-pomorskiego.

W 2010 wydziały uczelni posiadały pięć uprawnień nadawania stopnia naukowego doktora (nauki medyczne, biologia medyczna, pielęgniarstwo, zdrowie publiczne, fizjoterapia) oraz dwa uprawnienia do nadawania stopnia doktora habilitowanego (nauki medyczne, biologia medyczna)[15]. Po wprowadzeniu w 2018 roku nowej klasyfikacji dziedzin nauki i dyscyplin naukowych i artystycznych, w wyniku przeprowadzonej ewaluacji działalności naukowej CM UMK zyskała uprawnienia do doktoryzowania i habilitowania w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu w trzech dyscyplinach: nauk medycznych, nauk o zdrowiu oraz nauk farmaceutycznych[18]. Poziom naukowy Uniwersytetu zapewnia status uczelni badawczej, który UMK otrzymał jako jedna z 10 polskich uczelni w konkursie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza”, rozstrzygniętym 30 października 2019 roku[16].

Collegium Medicum bierze udział w wielu międzynarodowych programach naukowych i dydaktycznych; jest także organizatorem krajowych i międzynarodowych konferencji naukowych. Pracownicy Collegium Medicum utrzymują kontakty naukowe z ośrodkami w Niemczech (Wuppertal, Berlin, Kilonia, Paderborn), Szwajcarii (Aarau), Holandii (Amsterdam), Francji (Paryż), Szwecji (Lund), Norwegii (Sandvik), Belgii (Antwerpia, Liège) i USA (Houston).

Collegium Medicum prowadzi również inicjatywy ukierunkowane na lokalną społeczność, czego przykładem jest m.in. Festiwal Nauki „Medicalia” organizowany corocznie w listopadzie w Bydgoszczy albo comiesięczny cykl wykładów popularnonaukowych „Medyczna Środa”. Jako uczelnia bydgosko-toruńska jesteśmy współorganizatorem Bydgoskiego Festiwalu Nauki oraz Toruńskiego Festiwalu Nauki[16].

W 1991 uczelnia została wpisana do rejestru członków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)[19].

Uczelnia dotychczas przystąpiła do następujących programów:

Historia

edytuj

Zakład Doskonalenia Lekarzy

edytuj

Rodowód Akademii Medycznej w Bydgoszczy – obecnego Collegium Medicum UMK sięga roku 1951, kiedy powołano w Bydgoszczy pierwszy w Polsce Zakład Doskonalenia Lekarzy dla potrzeb całego kraju, mieszczący się w Szpitalu im. dr Antoniego Jurasza[20]. Gdy w 1953 r. utworzono w Warszawie Instytut Doskonalenia i Specjalizacji Kadr Lekarskich – w Bydgoszczy powołano dziewięć jego zakładów klinicznych i diagnostycznych, zlokalizowanych w bydgoskich szpitalach wojewódzkich. W latach 1953–1957 bydgoskim oddziałem Instytutu kierował prof. Jan Szymański, a od 1957 prof. Jan Małecki[20].

W 1959 Instytut przekształcono w Studium Doskonalenia Lekarzy i włączono do Akademii Medycznej w Warszawie. W Bydgoszczy powołano wówczas II Klinikę Otolaryngologii, a prowadzenie kształcenia podyplomowego lekarzy w pozostałych dyscyplinach medycznych powierzono ordynatorom oddziałów szpitali. W roku 1960 na sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z udziałem przedstawicieli UMK i ministra szkolnictwa wyższego podjęto uchwałę, aby w oparciu o istniejący Oddział Studium Doskonalenia Lekarzy utworzyć w Bydgoszczy Akademię Medyczną. W 1962 uchwałą WRN dla przyszłej uczelni przeznaczono budynki przy ul. Chodkiewicza (obecną siedzibę UKW) oraz niektóre budynki będące wówczas w gestii Wyższej Szkoły Inżynierskiej i Instytutów Rolniczych. W latach 60. nie doszło jednak do powstania uczelni, wobec przeszkody, jaką była zbyt mała liczba samodzielnych pracowników naukowych. Stało się to bodźcem dla środowiska i do 1970 pięciu bydgoskich lekarzy i jeden farmaceuta uzyskało stopnie doktora habilitowanego, a przeszło dwudziestu doktora medycyny. W ten sposób powstała kadra, mogąca stać się zalążkiem uczelni medycznej[20].

Zespół Nauczania Klinicznego

edytuj

W 1971 utworzono w Bydgoszczy Zespół Nauczania Klinicznego Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Gdańsku, szkoląc rotacyjnie studentów V roku. Równocześnie w 1972 zorganizowano Studium Farmaceutyczne Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie, które prowadziło szkolenie farmaceutów z całego kraju. Jego pierwszym kierownikiem został doc. Jan Kubalski. W roku 1974 wprowadzono studia stacjonarne dla V roku oraz wybudowano Dom Nauki, w którym zlokalizowano dom studencki oraz mieszkania dla nauczycieli akademickich[20].

1 września 1975 roku powołano Filię Akademii Medycznej w Gdańsku z siedzibą w Bydgoszczy z zamiejscowym Oddziałem Wydziału Lekarskiego, rozszerzając proces dydaktyczny również na IV rok. Kierownikiem Filii i Oddziału został doc. dr hab. Jan Domaniewski. Utworzono 19 klinik i zakładów. W 1977 oddano do użytku budynek dla Zakładu Patomorfologii i Medycyny Sądowej. W roku 1979 w Bydgoszczy powołano Zamiejscowy II Wydział Lekarski Akademii Medycznej w Gdańsku, którego dziekanem został prof. dr hab. Jan Domaniewski. W Ministerstwie Zdrowia zapadła decyzja o wprowadzeniu pod patronatem i przy pomocy finansowej Światowej Organizacji Zdrowia eksperymentalnego, zintegrowanego od pierwszego roku studiów, nauczania medycyny w Bydgoszczy na wzór holenderski. Władze wojewódzkie w 1980 podjęły decyzję o przekazaniu uczelni budynku, w którym miało zostać zlokalizowanych sześć zakładów teoretycznych. Rekrutacja docentów na kierowników tych zakładów w 1981 nie doszła jednak do skutku z uwagi na wydarzenia społeczno-polityczne. W latach 1982–1983 przystąpiono do energicznych działań na rzecz powołania samodzielnej uczelni[20].

Akademia Medyczna w Bydgoszczy

edytuj

W 1984 na bazie Zamiejscowego Wydziału Lekarskiego gdańskiej AM utworzono w Bydgoszczy Akademię Medyczną (Dz. U. 36, poz. 191 z dnia 23 lipca 1984 r.). Pierwszym rektorem został prof. dr hab. Jan Domaniewski, a prorektorami mianowanymi zostali: prof. dr hab. Bogdan Romański, doc. dr hab. Zygmunt Mackiewicz i doc dr hab. Stanisław Betlejewski. Dziekanem Wydziału Lekarskiego została prof. dr hab. Anna Balcar-Boroń. Uroczysta inauguracja roku akademickiego 1984/1985 była jednocześnie pierwszą w kraju centralną inauguracją wszystkich akademii medycznych[20].

Również w roku 1984 decyzją ministra zdrowia powołano Wydział Farmacji, ponieważ Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie, pomimo prowadzenia długich negocjacji, ostatecznie odmówiło przyłączenia do Akademii swego Studium Farmacji zlokalizowanego w Bydgoszczy. Na Wydziale Lekarskim było wówczas 15 klinik i 13 zakładów. Kadrę Akademii stanowiło 189 nauczycieli akademickich, w tym 6 profesorów i 12 docentów. W 1985 Akademia Medyczna przejęła Szpital Wojewódzki w Bydgoszczy (dziś im. dr. Biziela) przekształcając go w szpital kliniczny. W tym roku zakończono budowę zakładów teoretycznych prowadzących dydaktykę na pierwszych dwóch latach studiów oraz kontynuowano rozbudowę szpitala klinicznego im. dr A. Jurasza. Pozyskano również dom akademicki dla studentów i mieszkania dla kadry[20].

W 1986 uczelnia uzyskała uprawnienia do nadawania stopnia doktora nauk medycznych w zakresie medycyny, a w 1987 w zakresie biologii medycznej oraz doktora habilitowanego nauk medycznych w zakresie medycyny i biologii medycznej. Miało to istotne znaczenie dla dalszego rozwoju kadr naukowych uczelni. W 1987 roku rozpoczął działalność Wydział Farmaceutyczny z kierunkiem analityka medyczna a rok później, zorganizowano przy uczelni Oddział Terenowy Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego[20].

31 stycznia 1989 roku Sejm nadał Akademii Medycznej w Bydgoszczy imię Ludwika Rydygiera. Uczelnia otrzymała również Szpital Kliniczny im. dr Antoniego Jurasza, gdzie uruchomiono kolejne kliniki i zakłady; powołano również Katedrę i Klinikę Chirurgii w Toruniu. W 1990 AM pozyskała budynek przy ul. Jagiellońskiej (po byłym Komitecie Wojewódzkim PZPR), w którym zlokalizowano rektorat, dziekanaty Wydziałów: Lekarskiego i Farmaceutycznego, administrację uczelni oraz sale wykładowe, stołówkę i dodatkowy dom studencki. W 1992 zorganizowano w Szpitalu Uzdrowiskowym w Ciechocinku Katedrę i Klinikę Balneologii i Chorób Przemiany Materii oraz Zakład Balneotechniki[20].

W 1994 Akademia Medyczna w Bydgoszczy posiadała 445 nauczycieli akademickich, w tym: 48 profesorów, docentów i doktorów habilitowanych. Kształcono studentów na dwóch wydziałach z dwoma kierunkami. W 1996 r. przeniesiono Katedrę i Klinikę Psychiatrii do samodzielnego obiektu przy ul. Kurpińskiego oraz utworzono Międzyuczelniane Centrum Fizyki Medycznej. W 1998 rozpoczęto rekrutację na nowo powołanym Wydziale Pielęgniarskim. Oddano do użytku Zespół Poradni Przyklinicznych, nowy budynek Kliniki Rehabilitacji oraz nowoczesny obiekt dydaktyczno-diagnostyczny na terenie Szpitala Klinicznego. W 1999 roku na Wydziale Lekarskim uruchomiono studia doktoranckie, a we Włocławku utworzono zamiejscowy ośrodek dydaktyczny Wydziału Pielęgniarskiego. W 2000 Wydział Pielęgniarski przekształcono w Wydział Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu, wprowadzając nowy kierunek zdrowie publiczne z trzema specjalnościami: medycyna ratunkowa (pierwszy w kraju), dietetyka oraz organizacja i zarządzanie w ochronie zdrowia. Utworzono Międzyuczelniane Podyplomowe Studium Organizacji i Zarządzania w Ochronie Zdrowia wspólnie z Wyższą Szkołą Zarządzania i Finansów w Bydgoszczy[20].

Z kolei w 2001 na Wydziale Lekarskim wprowadzono biotechnologię (druga uczelnia w kraju), a biomedycynę informatyczną jako specjalność na kierunku analityka medyczna na Wydziale Farmaceutycznym. Baza dydaktyczna została powiększona o dwa kolejne, nowocześnie zaadaptowane budynki. Utworzono także wiele nowych klinik w Bydgoszczy i kolejną w Toruniu. W ocenie Ministerstwa Zdrowia AM w Bydgoszczy uzyskała w 2001 najwyższą ocenę dynamiki rozwoju ze wszystkich akademii medycznych w kraju. W 2002 na Wydziale Farmaceutycznym uruchomiono kierunek farmacja, zaś baza Szpitala Klinicznego znacząco się poszerzyła przez oddanie do użytku 10-piętrowego budynku łóżkowego. Na poszczególnych kondygnacjach rozmieszczono m.in. Klinikę Pediatrii Alergologii i Gastroenterologii prof. Mieczysławy Czerwionki-Szafarskiej i Klinikę Pediatrii Hematologii i Onkologii prof. Mariusza Wysockiego z Wojewódzkiego Szpitala Dziecięcego[21]. W roku 2004 zakończono adaptację kolejnego budynku przekazanego przez władze miasta dla jednostek naukowo-dydaktycznych[20].

Głównymi kierunkami badań naukowych prowadzonych na uczelni były: choroby nowotworowe, urazy i ich następstwa dla ustroju, choroby układu krążenia, choroby alergiczne, uzależnienia alkoholowe, nikotynowe i lekowe, ochrona zdrowia matki, dziecka i rodziny, biologia molekularna i genetyka. Oprócz tego prowadzonych było wiele unikatowych prac badawczych z zakresu medycyny i biologii medycznej[19].

W 2004 AM w Bydgoszczy posiadała 115 naukowo-dydaktycznych jednostek organizacyjnych, z tego 44 na Wydziale Lekarskim, 23 na Wydziale Farmaceutycznym, 42 na Wydziale Nauk o Zdrowiu oraz 6 międzywydziałowych i ogólnouczelnianych. Zatrudniano 551 nauczycieli akademickich, w tym 113 samodzielnych pracowników naukowo-dydaktycznych: 26 profesorów zwyczajnych, 65 profesorów nadzwyczajnych oraz 21 doktorów habilitowanych na stanowisku adiunkta. Stopień naukowy doktora posiadało 244 nauczycieli akademickich. Od 1998 siedmiu osobom nadano tytuł doktora honoris causa. Na uczelni w 2004 studiowało 3,72 tys. studentów, więcej niż na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi i Akademiach Medycznych w: Szczecinie, Białymstoku i Gdańsku[20].

Collegium Medicum UMK w Bydgoszczy

edytuj

14 października 2003 roku Senat Akademii Medycznej w Bydgoszczy przyjął uchwałę o połączeniu uczelni z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, zaś senat UMK na posiedzeniu 28 października 2003 roku potwierdził wolę połączenia. Jednym z warunków fuzji uczelni było zachowanie odrębności AM jako Collegium Medicum z własnym patronem i siedzibą w Bydgoszczy. Z dniem 24 listopada 2004 po przyjęciu ustawy przez Sejm (8 października 2004), Senat i podpisie Prezydenta RP (Dz. U. nr 241, poz. 2414), Akademia Medyczna im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy została włączona do Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu jako Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy. Dotychczasowy rektor uczelni stał się prorektorem UMK ds. Collegium Medicum, a prorektorzy – pełnomocnikami rektora UMK. Trzy wydziały należące do bydgoskiego Collegium Medicum stanowią integralną część UMK, lecz jednocześnie zapewniono im autonomię, która wyraża się m.in. w: możliwości samodzielnego prowadzenia polityki kadrowej przez prorektor ds. CM w ramach wyodrębnionego budżetu.

W 2006 oddano do użytku nową siedzibę dla Wydziału Farmacji przy ul. Jurasza, zaś od 2009 rozpoczęto rozbudowę Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 im. dr Jurasza. Zaadaptowano również obiekty przekazane przez miasto Bydgoszcz: m.in. budynki przy ul. Świętojańskiej i Sandomierskiej. W latach 2007–2011 wprowadzono trzy nowe kierunki studiów: dietetykę, położnictwo i ratownictwo medyczne. Na uczelni w 2005 roku studiowało 4,46 tys. studentów. Oprócz studentów z Polski do 2009 roku kształci się tam również ponad 400 studentów z licznych krajów Europy, Afryki i Azji. Korzystają oni z zajęć w języku angielskim, prowadzonych w ramach English Division w oparciu o polski program 4 kierunków studiów, realizowanych na Wydziałach Collegium Medicum. W 2012 roku powołano w tym celu Centrum Kształcenia w Języku Angielskim (Centre for Medical Education in English in Nicolaus Copernicus University Collegium Medicum in Bydgoszcz), a w 2014 roku oddano do użytku siedzibę Centrum oraz dedykowany Dom Studencki nr 3, zlokalizowane w campusie UCK przy ulicy Powstańców Wielkopolskich 46[22].

W ramach Wieloletniego Programu Medycznego Rozbudowy i Przebudowy Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 w Bydgoszczy doszło do poszerzenia i unowocześnienia bazy dydaktyczno-szpitalnej o Zespół Sal Operacyjnych z Oddziałem Anestezjologii i Intensywnej Terapii Medycznej, Centralną Sterylizatornię oraz Szpitalny Oddział Ratunkowy. Z inicjatywy prof. Araszkiewicza w kampusie SU nr 1 im. dr. Jurasza przy ul. Marii Skłodowskiej-Curie powstała także nowy kompleks Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Collegium Medicum. W ukończonym w 2015 roku obiekcie znalazły siedzibę: Katedra i Klinika Psychiatrii – prof. Aleksandra Araszkiewicza, Katedra i Klinika Geriatrii – prof. Kornelii Kędziory-Kornatowskiej, Klinika Dermatologii, Chorób Przenoszonych Drogą Płciową i Immunodermatologii – prof. Rafała Czajkowskiego oraz Katedra Medycyny Paliatywnej – prof. Małgorzaty Krajnik[23]. Kompleks budynków składa się z czterech połączonych ze sobą segmentów, z których dwa mają po trzy kondygnacje i dwa – po dwie kondygnacje. Ich łączna powierzchnia wynosi prawie 10 tys. m kw. W kompleksie znajdują się sale z 236 łóżkami dla pacjentów[24].

Osiągnięciem uczelni było uruchomienie pierwszego w północnej Polsce ośrodka przeszczepu szpiku kostnego w Katedrze i Klinice Pediatrii, Hematologii i Onkologii. Collegium Medicum uczestniczy także w pracach mających na celu utworzenie Regionalnego Centrum Telemedycyny mieszczącego się w Szpitalu Uniwersyteckim nr 1 w Bydgoszczy.

Po zmianie lokalizacji I Kliniki Psychiatrii, w budynku dydaktycznym przy ul. Kurpińskiego w ramach programu „Nauczanie symulacyjne drogą rozwoju dydaktyki medycznej w Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika” w 2016 roku uruchomiono Centrum Symulacji Medycznych[25].

W 2019 ogłoszono konkurs architektoniczny na realizację koncepcji architektoniczno-urbanistycznej rozbudowy bazy naukowo-dydaktycznej na terenach uniwersyteckich znajdujących się między ulicami Jurasza, al. Kard. Wyszyńskiego, Curie-Skłodowskiej i Powstańców Wielkopolskich[26].

Liczne inwestycje realizowane są również na terenie Szpitala Uniwersyteckiego Nr 2 im. dr. Jana Biziela w Bydgoszczy. Placówka przystąpiła do projektu: „Przebudowa i rozbudowa Szpitalnego Oddziału Ratunkowego w Szpitalu Uniwersyteckim Nr 2 im. dr. Jana Biziela w Bydgoszczy”[16].

W latach 2022 i 2023 przetoczyła się szeroka dyskusja nad planami władz UMK dot. utworzenia jednego Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego CMUMK poprzez fuzję bydgoskich szpitali uniwersyteckich SU nr 1 Jurasza oraz SU nr 2 Biziela. Temat połączenia placówek medycznych został zawieszony[27].

Struktura

edytuj

Strukturę organizacyjną Collegium Medicum wyznaczają katedry i kliniki, katedry i zakłady oraz zakłady teoretyczne[19].

Wydział Lekarski

Wydział Lekarski został założony w 1984 roku. Znajduje się przy ul. Jagiellońskiej 13. Do jego jednostek należą[28]:

  • Katedra i Klinika Alergologii, Immunologii Klinicznej i Chorób Wewnętrznych
  • Katedra i Klinika Chirurgii Dziecięcej
  • Katedra i Klinika Chirurgii Klatki Piersiowej i Nowotworów
  • Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej
  • Katedra i Klinika Chorób Oczu
  • Katedra i Klinika Chorób Płuc, Nowotworów i Gruźlicy
  • Katedra i Klinika Dermatologii, Chorób Przenoszonych Drogą Płciową i Immunodermatologii
  • Katedra i Klinika Kardiochirurgii
  • Katedra i Klinika Kardiologii i Chorób Wewnętrznych
  • Katedra i Klinika Neurochirurgii i Neurotraumatologii
  • Katedra i Klinika Neurologii
  • Katedra i Klinika Onkologii i Brachyterapii
  • Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu
  • Katedra i Klinika Pediatrii, Alergologii i Gastroenterologii
  • Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii
  • Katedra i Klinika Urologii Ogólnej, Onkologicznej i Dziecięcej
  • Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii
  • Katedra Biologii Medycznej
  • Katedra Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Onkologicznej
  • Katedra Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Endokrynologicznej
  • Katedra Chirurgii Plastycznej, Rekonstrukcynej i Estetycznej
  • Katedra Chorób Zakaźnych i Hepatologii
  • Katedra Endokrynologii i Diabetologii
  • Katedra Fizjologii
  • Katedra Lingwistyki Stosowanej
  • Katedra Medycyny Sądowej
  • Katedra Nefrologii, Nadciśnienia Tętniczego i Chorób Wewnętrznych
  • Katedra Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej
  • Katedra Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej
  • Katedra Psychiatrii
  • Klinika Transplantologii i Chirurgii Ogólnej
  • Katedra i Zakład Anatomii Prawidłowej
  • Katedra i Zakład Andrologii Klinicznej
  • Katedra i Zakład Biochemii
  • Katedra i Zakład Chemii Ogólnej
  • Katedra i Zakład Farmakologii i Terapii
  • Katedra i Zakład Genetyki Klinicznej
  • Katedra i Zakład Genetyki Molekularnej Komórki
  • Katedra i Zakład Genoterapii
  • Katedra i Zakład Histologii i Embriologii
  • Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego
  • Katedra i Zakład Patomorfologii Klinicznej
  • Katedra i Zakład Radiologii i Diagnostyki Obrazowej
  • Zakład Ekologii i Ochrony Środowiska
  • Zakład Endoskopii Gastroenterologicznej
  • Zakład Endoskopii i Badań Czynnościowych Przewodu Pokarmowego Wieku Rozwojowego
  • Oddział Kliniczny Hematologii i Chorób Rozrostowych Układu Krwiotwórczego
Wydział Farmaceutyczny

Wydział Farmaceutyczny został założony w 1989 roku. Znajduje się przy ul. Jagiellońskiej 15. Do jego jednostek należą[29]:

  • Katedra Biochemii Klinicznej
  • Katedra Biofizyki
  • Katedra Immunologii
  • Katedra Kosmetologii i Dermatologii Estetycznej
  • Katedra Patofizjologii
  • Katedra Podstaw Teoretycznych Nauk Biomedycznych i Informatyki Medycznej
  • Katedra Technologii Postaci Leku
  • Katedra i Zakład Biofarmacji
  • Katedra i Zakład Biologii i Botaniki Farmaceutycznej
  • Katedra i Zakład Bromatologii
  • Katedra i Zakład Chemii Fizycznej
  • Katedra i Zakład Chemii Leków
  • Katedra i Zakład Chemii Nieorganicznej i Analitycznej
  • Katedra i Zakład Chemii Organicznej
  • Katedra i Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej
  • Katedra i Zakład Farmakodynamiki i Farmakologii Molekularnej
  • Katedra i Zakład Farmakognozji
  • Katedra i Zakład Mikrobiologii
  • Katedra i Zakład Patobiochemii i Chemii Klinicznej
  • Katedra i Zakład Propedeutyki Medycyny
  • Katedra i Zakład Technologii Chemicznej Środków Leczniczych
  • Katedra i Zakład Toksykologii
  • Zakład Genotoksykologii
  • Podyplomowe Studium Analityki Medycznej
  • Studium Kształcenia Podyplomowego
Wydział Nauk o Zdrowiu

Wydział Nauk o Zdrowiu został założony w 1997 roku. Znajduje się przy ul. Jagiellońskiej 15. Do jego jednostek należą[30]:

  • Katedra i Klinika Chirurgii Dziecięcej i Traumatologii
  • Katedra i Klinika Gastroenterologii i Zaburzeń Odżywiania
  • Katedra i Klinika Chorób Naczyń i Chorób Wewnętrznych
  • Katedra i Klinika Geriatrii
  • Katedra i Klinika Ginekologii Onkologicznej i Pielęgniarstwa Ginekologicznego

(Katedra Perinatologii, Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej)

  • Katedra i Klinika Neurochirurgii i Neurologii
  • Katedra i Klinika Rehabilitacji
  • Katedra Badania Narządów Zmysłów
  • Katedra Chirurgii Onkologicznej
  • Katedra Ekonomii Zdrowia
  • Katedra Fizjoterapii z Zakładem Kinezyterapii i Masażu Leczniczego oraz Zakładem Terapii Manualnej
  • Katedra Medycyny Ratunkowej i Katastrof
  • Katedra Neuropsychologii Klinicznej
  • Katedra Otolaryngologii, Foniatrii i Audiologii
  • Katedra Pielęgniarstwa i Położnictwa
  • Katedra Zdrowia Publicznego
  • II Katedra Kardiologii

(Katedra Rehabilitacji Kardiologicznej i Promocji Zdrowia)

  • Katedra i Zakład Akupunktury
  • Katedra i Zakład Antropologii
  • Katedra i Zakład Balneologii i Medycyny Fizykalnej
  • Katedra i Zakład Chemii Środków Spożywczych
  • Katedra i Zakład Fizjologii Wysiłku Fizycznego i Anatomii Funkcjonalnej
  • Katedra i Zakład Higieny i Epidemiologii
  • Katedra i Zakład Laseroterapii i Fizjoterapii
  • Katedra i Zakład Muzykoterapii
  • Katedra i Zakład Neurofizjologii Klinicznej
  • Katedra i Zakład Neurolingwistyki
  • Katedra i Zakład Opieki Paliatywnej
  • Katedra i Zakład Pedagogiki i Dydaktyki Pielęgniarskiej
  • Katedra i Zakład Pielęgniarstwa Społecznego
  • Katedra i Zakład Podstaw Kultury Fizycznej
  • Katedra i Zakład Promocji Zdrowia
  • Katedra i Zakład Psychologii Klinicznej
  • Katedra i Zakład Żywienia i Dietetyki
  • Zakład Biologii Układu Wzrokowego
  • Zakład Foniatrii i Rehabilitacji Głosu
  • Zakład Historii Medycyny i Pielęgniarstwa
  • Zakład Informatyki i Metodologii Pracy Naukowej
  • Zakład Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek
  • Zakład Neurotraumatologii
  • Zakład Patologii Nowotworów i Patomorfologii
  • Zakład Podstaw Prawa Medycznego
  • Zakład Pozytonowej Tomografii Emisyjnej i Diagnostyki Molekularnej
  • Zakład Radiologii i Diagnostyki Obrazowej
  • Oddział Kliniczny Medycyny Ratunkowej
  • Oddział Kliniczny Reumatologii i Układowych Chorób Tkanki Łącznej
Jednostki Międzywydziałowe
  • Zakład Dydaktyki
  • Studium Medycyny Społecznej
  • Studium Wychowania Fizycznego i Sportu
  • Samodzielne Stanowisko ds. Doświadczeń na Zwierzętach
  • Samodzielne Stanowisko ds. Przysposobienia Obronnego Studentów
  • Centrum Kształcenia w Języku Angielskim Collegium Medicum UMK
Jednostki Ogólnouczelniane
  • Archiwum Zakładowe Collegium Medicum
  • Biblioteka Medyczna

Przy Wydziale Farmaceutycznym na terenie kampusu SU nr 1 im. dr. A. Jurasza prowadzony jest Ogród Roślin Leczniczych i Kosmetycznych[31].

Kierunki studiów

edytuj
Wydział Lekarski[32]
Wydział Farmaceutyczny

)

Wydział Nauk o Zdrowiu

w ramach kształcenia w języku angielskim, tzw. English Division, funkcjonują 4 kierunki studiów[33]:

Faculty of Medicine (Wydział Lekarski)
  • Medicine (kierunek lekarski)
Faculty of Pharmacy (Wydział Farmaceutyczny)
  • Pharmacy (farmacja)
Faculty of Health Science (Wydział Nauk o Zdrowiu)
  • Nursing (pielęgniarstwo)
  • Physiotherapy (fizjoterapia)

studia podyplomowe prowadzone są w zakresie[11]:

  • analityki medycznej
  • fizjologii stosowanej i klinicznej z elementami fizjologii wysiłku fizycznego
  • profilaktyki i elementów terapii muzycznej
  • fizjoterapii w geriatrii
  • organizacji opieki geriatrycznej, długoterminowej i paliatywnej
  • psychogeriatrii
  • żywienia klinicznego, zbiorowego oraz wspomagania żywieniowego w aktywności ruchowej (w sporcie i rekreacji)

kształcenie doktorantów realizowane w ramach[34]:

  • Szkoły Doktorskiej Nauk Medycznych i Nauk o Zdrowiuoraz
  • Interdyscyplinarnych Anglojęzycznych Studiów Doktoranckich o Zasięgu Międzynarodowym (Faculty of Medicine – Wydział Lekarski)

w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu w 3 dyscyplinach naukowych:

  • nauki farmaceutyczne
  • nauki medyczne
  • nauki o zdrowiu

Budynki uczelniane

edytuj

Niektóre budynki w gestii uczelni:

Zdjęcie Obiekt Rok wzniesienia budynku Dzielnica Bydgoszczy Uwagi
 
 ul. Jagiellońska 15 1852 Śródmieście Budynek dydaktyczno-administracyjny, w gestii uczelni od 1990 r.; mieści m.in. władze uczelni (prorektor), Wydział Nauk o Zdrowiu
 
 ul. Jagiellońska 13 ok. 1985 Śródmieście Budynek administracyjny, mieści m.in. dziekanat Wydziału Lekarskiego, Katedrę Biofizyki oraz Dom Studenta nr 2
ul. 3 Maja 3 Śródmieście Klub Inicjatyw Studenckich
 
 ul. Kurpińskiego 5 Skrzetusko Budynek Katedry i Zakładu Chemii Fizycznej oraz Dermatologii
 
 ul. Kurpińskiego 19 Skrzetusko Centrum Symulacji Medycznych CM
 
 ul. Karłowicza 24 ok. 1985 Skrzetusko Budynek Zakładów Nauk Teoretycznych; mieści m.in. Katedrę Fizjologii, Neuroimmunologii, Biologii Medycznej, Biochemii Klinicznej, Katedry i Zakłady: Biochemii, Histologii i Embriologii
ul. Dębowa 3 Budynek dydaktyczny
 
 Ul. Świętojańska 20 1888 Śródmieście Mieści m.in. Studium Wychowania Fizycznego i Sportu, Studium Medycyny Społecznej, Katedry i Zakłady: Podstaw Kultury Fizycznej, Terapii Manualnej i inne
 
 ul. Techników 3 Kapuściska Budynek dydaktyczny
 
 ul. Sandomierska 16 Kapuściska Budynek dydaktyczny
 
 ul. Łukasiewicza 1 1955 Kapuściska Budynek dydaktyczny
 
 ul. Bartłomieja z Bydgoszczy 6 1985 Fordon Dom Studenta nr 1
 
 ul. Curie-Skłodowiskiej 9 2006 Skrzetusko Budynek Wydziału Farmaceutycznego
Szpitale i centra medyczne
 
 Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr Antoniego Jurasza – ul. Curie Skłodowskiej 9 1938 Skrzetusko Mieści liczne zakłady i katedry oraz oddzielne budynki: Katedry Medycyny Sądowej, audytoryjny i biblioteki medycznej, liczne obiekty dydaktyczne
 
 Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr Antoniego Jurasza – ul. Curie Skłodowskiej 9 (budynek 10-kondygnacyjny) 2002 Skrzetusko Mieści Katedry i Kliniki Chorób Dziecięcych
 
 Szpital Uniwersytecki nr 2 im. dr Jana Biziela – ul. Ujejskiego 75 1980 Wzgórze Wolności Mieści liczne Katedry i Zakłady
 
 Centrum Onkologii im. Prof. Franciszka Łukaszczyka – ul. Romanowskiej 2 1994 Fordon Mieści Katedry i Zakłady
 
 Kujawsko-Pomorskie Centrum Pulmonologii – ul. Seminaryjna 1 1885 Wilczak Mieści Katedry i Zakłady
 
 Wojewódzki Szpital Obserwacyjno-Zakaźny im. Tadeusza Browicza – ul. św. Floriana 12 1910 Śródmieście Mieści Katedry i Zakłady
 
 10 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką – ul. Powstańców Warszawy 5 1985 Osiedle Leśne Mieści Katedry i Zakłady

Władze

edytuj
  • Prorektor UMK ds. Collegium Medicum – prof. dr hab. Dariusz Grzanka

Rektorzy Akademii Medycznej

edytuj

Prorektorzy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika ds. Collegium Medicum

edytuj

Pełnomocnicy Rektora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika ds. kształcenia i spraw studenckich w Collegium Medicum

edytuj
  • prof. dr hab. Michał Szpinda
  • prof. dr hab. Adam Buciński

Doktorzy honoris causa Akademii Medycznej

edytuj

Organizacje studenckie

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Ustawa z dnia 21 lipca 1984 r. o utworzeniu Akademii Medycznej w Bydgoszczy (Dz.U. z 1984 r. nr 36, poz. 191).
  2. ↑ a b c Informacje ogólne.
  3. ↑ „Szkoły wyższe i ich finanse w 2011 r.”, s. 209, 2012. Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1506-2163. (pol.). 
  4. ↑ Ranking Szkół Wyższych.
  5. ↑ Ogólnoświatowy ranking uczelni CSIC.
  6. ↑ Wiadomości – Wydział Lekarski – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu [online], www.wl.cm.umk.pl [dostęp 2023-03-24].
  7. ↑ Znamy wyniki ewaluacji [online], portal.umk.pl [dostęp 2023-03-24] (pol.).
  8. ↑ Dział Promocji i Komunikacji CM, Rekrutacja na nowy kierunek lekarsko - dentystyczny już trwa! [online], www.cm.umk.pl [dostęp 2024-09-04].
  9. ↑ Oddziały [online], Wojewódzki Szpital Zespolony im. L. Rydygiera w Toruniu [dostęp 2023-03-24] (pol.).
  10. ↑ DS i HA, Domy Studenckie i Akademickie [online], www.cm.umk.pl [dostęp 2023-03-24].
  11. ↑ a b Kształcenie podyplomowe [online], www.cm.umk.pl [dostęp 2023-03-24].
  12. ↑ Szkolenie specjalizacyjne w ochronie zdrowia – Wydział Nauk o Zdrowiu – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu [online], www.wnoz.cm.umk.pl [dostęp 2023-03-24].
  13. ↑ a b Wydział Lekarski – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu [online], www.wl.cm.umk.pl [dostęp 2023-03-24].
  14. ↑ Wydział Nauk o Zdrowiu – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu [online], www.wnoz.cm.umk.pl [dostęp 2023-03-24].
  15. ↑ a b http://www.stat.gov.pl/bdl/app/dane_podgrup.display?p_id=418738&p_token=0.8764036718931587 dane dla 2010 r. z Banku Danych Lokalnych GUS.
  16. ↑ a b c d e Dział Promocji i Informacji CM, Historia [online], www.cm.umk.pl [dostęp 2023-03-24].
  17. ↑ UMK w liczbach [online], Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu [dostęp 2023-03-24] (pol.).
  18. ↑ Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych w Polsce – Biuro Obsługi Badań UW [online] [dostęp 2023-03-24] (pol.).
  19. ↑ a b c Krystyna Kwaśniewska, Naukowcy Bydgoszczy – słownik biograficzny 1997, Mieczysław Rak, wyd. 2, Bydgoszcz: Instytut Wydawniczy „Świadectwo”, 1997, s. 357–381, ISBN 83-85860-48-7, OCLC 802102178.
  20. ↑ a b c d e f g h i j k l Historia szkolnictwa wyższego w Bydgoszczy. Praca zbiorowa pod red. Zygmunta Mackiewicza. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Bydgoszcz 2004. ISBN 83-917322-7-4.
  21. ↑ Historia Szpitala – Szpital Uniwersytecki im. A. Jurasza [online] [dostęp 2023-03-24] (pol.).
  22. ↑ M.M. Bydgoszcz, Zwiedzamy luksusowy akademik Collegium Medicum w Bydgoszczy. Już otwarty! [wideo, zdjęcia] [online], Bydgoszcz Nasze Miasto, 16 września 2014 [dostęp 2023-03-24] (pol.).
  23. ↑ Galeria zdjęć – UCK [online], www.cm.umk.pl [dostęp 2023-03-24].
  24. ↑ Uroczyste otwarcie UCK w Bydgoszczy [online].
  25. ↑ Centrum Symulacji Medycznych – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu [online], csm.cm.umk.pl [dostęp 2023-03-24].
  26. ↑ Tak mogą się zmienić okolice szpitala Jurasza. Collegium Medicum rozstrzyga konkurs.
  27. ↑ Jarosław Więcławski, Decyzja w sprawie połączenia szpitali Biziela i Jurasza w Bydgoszczy [online], Bydgoszcz Nasze Miasto, 30 stycznia 2023 [dostęp 2023-03-24] (pol.).
  28. ↑ Jednostki wydziałowe WL. Collegium Medicum UMK. [dostęp 2015-01-26]. (pol.).
  29. ↑ Jednostki wydziałowe WF. Collegium Medicum UMK. [dostęp 2015-01-26]. (pol.).
  30. ↑ Jednostki wydziałowe WNOZ. Collegium Medicum UMK. [dostęp 2015-01-26]. (pol.).
  31. ↑ Wydział Farmaceutyczny, OGRÓD ROŚLIN LECZNICZYCH I KOSMETYCZNYCH [online], www.cm.umk.pl [dostęp 2023-03-24].
  32. ↑ Kierunki – Rekrutacja [online] [dostęp 2023-03-24] (pol.).
  33. ↑ Centre for Medical Education in English [online], study.cm.umk.pl [dostęp 2023-03-24].
  34. ↑ Informacje ogólne – Szkoły doktorskie – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu [online], www.phd.umk.pl [dostęp 2023-03-24].
  35. ↑ Samorząd Doktorantów UMK – Szkoły doktorskie – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu [online], www.phd.umk.pl [dostęp 2023-03-24].
  36. ↑ a b c d Dział Promocji i Informacji CM, Organizacje studenckie [online], www.cm.umk.pl [dostęp 2023-03-24].

Bibliografia

edytuj
  • Bednarski Henryk. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe (1959-1979). Studium historyczno-socjologiczne. Prace Wydziału Nauk Humanistycznych. Seria F, nr 12. Bydgoszcz 1979. ISBN 83-917322-7-4.
  • Bednarski Henryk: Szkolnictwo wyższe i środowisko naukowe. [w:] Bydgoszcz wczoraj i dziś 1945-1980. Praca zbiorowa pod red. Stanisława Michalskiego. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa-Poznań 1988, s. 215–224
  • Dziedziczko Andrzej: Piąty rok działalności Filii Akademii Medycznej w Gdańsku. [w:] Kalendarz Bydgoski 1980
  • Historia szkolnictwa wyższego w Bydgoszczy. Praca zbiorowa pod red. Zygmunta Mackiewicza. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Bydgoszcz 2004. ISBN 83-917322-7-4.
  • Korpalska Walentyna: Akademia Medyczna im. Ludwika Rydygiera. [w:] Kalendarz Bydgoski 2000
  • Krystyna Kwaśniewska, Naukowcy Bydgoszczy – słownik biograficzny 1997, Mieczysław Rak, wyd. 2, Bydgoszcz: Instytut Wydawniczy „Świadectwo”, 1997, s. 357–381, ISBN 83-85860-48-7, OCLC 802102178.
  • Romeyko-Baciarelli Krystyna: Miasto studentów. [w:] Kalendarz Bydgoski 2004

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Collegium_Medicum_Uniwersytetu_Mikołaja_Kopernika&oldid=74831949”