Wikipedia

Ambasada Stanów Zjednoczonych w Warszawie

Ambasada, konsulaty i placówki USA na terenie Polski
(Przekierowano z Ambasada Stanów Zjednoczonych Ameryki w Polsce)

Ambasada Stanów Zjednoczonych w Warszawie (ang. U.S. Embassy Warsaw) – placówka dyplomatyczna Stanów Zjednoczonych w Polsce mieszcząca się w Warszawie na Alejach Ujazdowskich 29–31.

Ambasada Stanów Zjednoczonych w Warszawie
U.S. Embassy in Warsaw
Logo
Ilustracja
Ambasada Stanów Zjednoczonych przy Al. Ujazdowskich w Warszawie
Państwo

 Polska

Data utworzenia

1871, 1919, 1945

Ambasador

Mark Brzezinski

Zatrudnienie

90+[1]

Adres
Al. Ujazdowskie 29-31
00-540 Warszawa
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Ambasada Stanów Zjednoczonych w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ambasada Stanów Zjednoczonych w Warszawie”
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ambasada Stanów Zjednoczonych w Warszawie”
Ziemia52°13′28,63″N 21°01′25,67″E/52,224619 21,023797
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Rezydencja ambasadora Stanów Zjednoczonych w Warszawie przy ul. Idzikowskiego 34 (od 1967)
Rezydencja ambasadora w Warszawie w kamienicy Kościelskich przy ul. Świętojańskiej 2 (ok. 1935−1938)
Dawna siedziba konsulatu w pałacu Czapskich (1905, 1910–1911); rezydencja ambasadora (1938−1939)
Dawna siedziba ambasady w pałacu Wołowskiego przy ul. Foksal (1922)
Była siedziba Ambasady w Al. Ujazdowskich 29 (1936–1939)
Ambasada USA w Warszawie w Al.Ujazdowskich 29 podczas hitlerowskiego bombardowania w trakcie obrony Warszawy w 1939
Dawna siedziba ambasady w willi Gawrońskich (1948–1953)
Konsulat Generalny Stanów Zjednoczonych Ameryki w Krakowie przy ul. Stolarskiej 9 (1974-)
Dawna siedziba Konsulatu Stanów Zjednoczonych Ameryki w Gdańsku przy Elisabethwall (1922–1939)
B. Siedziba Konsulatu Stanów Zjednoczonych w Krakowie przy ul. Karmelickiej 9 (1947)
Była siedziba Konsulatu Stanów Zjednoczonych w Krakowie w hotelu Francuskim przy ul. Pijarskiej 13 (1946)
B. siedziba Ośrodka Informacji Handlowej i Technicznej USA przy ul. Wiejskiej 20 (1975-1991)

Podział organizacyjny

edytuj

Historia przedstawicielstw

edytuj

Do I wojny światowej

edytuj

Służba konsularna Stanów Zjednoczonych na terenie dzisiejszej Polski, na terytorium ówczesnego Imperium Rosyjskiego, była obecna już w latach 1871–1917. Konsulat mieścił się w Warszawie m.in. przy ul. Senatorskiej 31 (1876[2]-1879[3]), ul. Erywańskiej 4b (1880-1882[4]), ul. Erywańskiej 6a (1883–1887), obecnie nie istnieje, ul. Erywańskiej 12 (1888–1903), obecnie nie istnieje, kolejne – w Pałacu Czapskich przy ul. Krakowskie Przedmieście 5 (1905), ul. Smolnej 10 (1909), obecnie nie istnieje, ul. Krakowskie Przedmieście 5 (1910–1911) i w kamienicy Taubenhausa w al. Ujazdowskich 18, róg ul. Matejki 9 (1912–1913), obecnie nie istnieje.

Na terenie Królestwa Prus Stany Zjednoczone utrzymywały placówki konsularne m.in.[5]:

  • w Gdańsku (1836–1916), przy Brotbänkergasse 705, obecnie ul. Chlebnicka 38 lub 39 (1839), Krebsmarkt 7, ob. Targ Rakowy (1867–1872), Fleischergasse 34, ob. ul. Rzeźnicka (1874–1880), Brotbänkergasse 11 (1884), Frauengasse 45, ob. ul. Mariacka (1886–1888), w Domu Schlütera przy Jopengasse 2, ob. ul. Piwna (1890–1899), Jopengasse 51 (1900), Jopengasse 64 (1902–1903), Hundegasse 43, ob. ul. Ogarna (1904–1905), Langermarkt 45, ob. Długi Targ (1907–1914), Große Wollwebergasse 4, ob. ul. Tkacka (1915), Jopengasse 64 (1916–1917), początkowo jako agencja konsularna, od 1906 w randze konsulatu
  • w Gubinie (1897–1898), agencja konsularna
  • w Szczecinie (1798–1917), konsulat (1798–1816), konsulat generalny (1816–1819), konsulat (1829–1917), przy Rosengarten 1, ob. ul. Podgórna (1881-1884), Hohenzollernstraße 1, ob. ul. Bolesława Krzywoustego (1885-1888), Birten-Allee 40, ob. ul. Malczewskiego (1890-1892), Lindenstr. 30, ob. al. 3 Maja (1893), Große Wollweberstraße 19, ob. Tkacka (1894-1895), Augustaplatz 1, ob. pl. Lotników (1896-1897), Königsplatz 4, ob. pl. Żołnierza Polskiego (1898-1909), Königsplatz 14 (1910-1913), Königsplatz 1 (1914-1916), Augustastraße 44, ob. ul. Małopolska (1917)[6]
  • w Świnoujściu (1905–1911), agencja konsularna
  • w Toruniu (1906–1916), konsulat przy Waldauerstr./ul. Wałdowskiej, obecnie Curie-Skłodowskiej 27
  • we Wrocławiu (1875–1917), agencja konsularna przy Junkernstraße 2, ob. ul. Ofiar Oświęcimskich (1875–1877), konsulat przy Gartenstraße 10, ul. Józefa Piłsudskiego (1877–1878), Wallstraße 20, ul. Włodkowica (1878–1879), Museumplatz 13, pl. Muzealny (1879–1880), Museumstraße 7, ul. Muzealna (1880–1882), Tauentzienstraße 13, ul. Tadeusza Kościuszki (1882–1887), Zwingerplatz 5, pl. Teatralny (1887–1890), Agnesstraße 1, ul. Bałuckiego (1890–1893), Höfchenstraße 67, ul. Tadeusza Zielińskiego (1893–1894), Kaiser-Wilhelm-Straße 9, ul. Powstańców Śląskich (1894–1900), Schweidnitzer Stadtgraben 28, ul. Podwale (1900–1904), Körnerstraße 11, ul. Trwała (1904–1914), Elsasserstraße 12, ul. Zaolziańska (1914–1917),
  • w Żarach (1898–1911), agencja konsularna

Po I wojnie światowej

edytuj

Pierwsze amerykańskie przedstawicielstwo dyplomatyczne w Warszawie powołano w 1919; jego siedzibą w randze poselstwa (American Legation), był przez kilka miesięcy Hotel Bristol[7], później pałac Zamojskich przy ul. Senatorskiej 37 (1919[8]–1923[9]), następnie pałac Wołowskiego[10], nazywany też pałacem Bourbona przy ul. Foksal 3 (1923–1930). Następnie przedstawicielstwo w 1930 podniesione do rangi ambasady, przeniesiono do pałacu Potockich przy ul. Krakowskie Przedmieście 15 (1932), do kamienicy Bohdanowicza w Al. Ujazdowskich 11 (1933[11]–1936), i do willi Stanisława Lilpopa z 1852 (proj. Jan Heurich „starszy”) w Al. Ujazdowskich 29[12], w którym mieściło się do 1939. Z chwilą inwazji niemieckiej na Polskę ambasadę przeniesiono do Paryża (1939–1940), a następnie do Londynu (1940–1945).

Biuro handlowe znajdowało się przy ul. Jasnej 11 (1923), ul. Szkolnej 2 (1924-1925), w Al. Ujazdowskich 36 (1930), a następnie 47 (1937-1939).

Stany Zjednoczone utrzymywały też konsulat w Warszawie (konsulat generalny) (-1941): w willi Marconiego z 1843 (proj. Henryk Marconi) w Al. Jerozolimskich 35 róg ul. Marszałkowskiej 101 (1923)[13], w kamienicy braci Arona i Izraela Bachrachów przy ul. Jasnej 11; 24 pokoje I piętra (1923-1928)[14],

Po II wojnie światowej

edytuj

W okresie 1945–1947 ambasada była zlokalizowana w hotelu Polonia w Alejach Jerozolimskich 45, następnie w willi/pałacyku Gawrońskich w Al. Ujazdowskich 23, ówcześnie al. Stalina (1948–1953), w willi Wernickiego w Al. Ujazdowskich 31 (1957[15]−1959[16]), w przebudowanym pałacu Mokronowskich przy ul. Kościelnej 12 (1961[17]–1962[18]). Po rozebraniu w 1963 willi Lilpopa oraz Willi Wernickiego, na ich miejscu władze amerykańskie wybudowały (proj. Welton Becket and Associates z Los Angeles) nową siedzibę, która służy im do dnia dzisiejszego (od1963[19]). W 1968 oddano też do użytku aneks od ul. Pięknej.

Przy Ambasadzie USA funkcjonowały:

Od II wojny światowej Stany Zjednoczone utrzymywały/utrzymują urzędy konsularne:

Sekcja handlowa/promocji handlu

edytuj

W okresie międzywojennym biuro handlowe znajdowało się przy ul. Jasnej 11 (1923[9]), ul. Szkolnej 2 (1924[32]-1925), w Al. Ujazdowskich 36 (1930), a następnie 47 (1937–1939).

W 1972 otwarto placówkę promocji handlu pod nazwą Ośrodka Informacji Handlowej i Technicznej USA, który kolejno funkcjonował przy ul. Wiejskiej 20 (1975[33]-1991), Ośrodka Rozwoju Handlu (Trade Development Center) w Alejach Jerozolimskich 56c (1996–2003), Sekcji Handlowej przy ul. Poznańskiej 2–4 (2004–2014), obecnie przy ul. Koszykowej 54 (2014–).

Rezydencja ambasadora

edytuj

W okresie międzywojennym poseł mieszkał w kamienicy Kościelskich przy ul. Świętojańskiej 2, róg pl. Zamkowego (ok. 1935–1938), w pomieszczeniach zajmowanych później przez Ambasadę Rumunii[34]. Funkcję rezydencji ambasadora pełnił też pałac Czapskich przy ul. Krakowskie Przedmieście 5 (1938–1939).

W 1948 rezydencja ambasadora mieściła się w pałacyku Z. Okoniewskiego z 1900 przy ul. Emilii Plater 17, obecnie stanowiącym rezydencję ambasadora Maroka. Współcześnie 30-pokojowa rezydencja ambasadora USA mieści się przy ul. Idzikowskiego 34. Oddano ją do użytku w 1967, kiedy ambasadorem Stanów Zjednoczonych w Polsce był John A. Gronouski. W jednym z apartamentów Henry Kissinger nocował w czasie prowadzonych w Warszawie poufnych rozmów amerykańsko-chińskich[35][36][37][38].

Kierownicy przedstawicielstwa

edytuj
  • 1871–1872 – Charles de Hofman, wicekonsul
  • 1875–1898 (1901) – Joseph Rawicz, konsul honorowy (1829–1901)
  • 1901 – Bolesław Horodyski, wicekonsul
  • 1901 – Angus Campbell, konsul[39]
  • 1902–1903 – Hernando de Soto, wicekonsul (1866–1928)
  • 1903–1905 – Clarence R. Slocum, konsul (1870–1912)
  • 1907–1908 – Hernando de Soto, konsul
  • 1908–1909 – George N. Ifft, konsul (1865–1947)
  • 1910 – Felix W. Smith, wice– i zastępca konsula (1872–1920)
  • 1914 – dr Thomas E. Heenan, konsul (1848–1914)
  • 1914–1917 – Hernando de Soto, konsul

oraz Ambasadorowie Stanów Zjednoczonych w Polsce

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Misje dyplomatyczne, urzędy konsularne i organizacje międzynarodowe w Polsce [online] [dostęp 2020-01-14].
  2. ↑ Józefa Ungra Kalendarz Warszawski Popularno-Naukowy Illustrowany na rok przestępny 1876
  3. ↑ Józefa Ungra Kalendarz Warszawski Popularno-Naukowy na rok 1879
  4. ↑ Rafalskiego Warszawski Rocznik Adresowy Firm Handlowych, Przemysłowych i Rękodzielniczych : z dołączeniem adresów znakomitszych firm prowincyi powiększony wiadomościami informacyjnemi na rok 1882.
  5. ↑ Records of Consular Posts 1790–1963, [w:] [1].
  6. ↑ Adreß- und Geschäfts-Handbuch für Stettin 1881-1917
  7. ↑ „Jego wspomnienia to kopalnia wiedzy”. Historia pierwszego dyplomaty USA w Warszawie 30 stycznia 2019, [w:] [2].
  8. ↑ Małgorzata Skowrońska: Nasz drogi Gibson, Ale Historia z 28 maja 2018, dod. do Gazety Wyborczej.
  9. ↑ a b Liste du corps diplomatique à Varsovie en Juillet 1923.
  10. ↑ Powojenna siedziba Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.
  11. ↑ Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1933.
  12. ↑ Ambasada Amerykańska Willa Stanisława Lilpopa | Fundacja Warszawa 1939 [online], warszawa1939.pl [dostęp 2018-01-23] (pol.).
  13. ↑ Haliczanin: kalendarz powszechny zastosowany do potrzeb wszystkich mieszkańców Małopolski i Kresów Wschodnich na rok Pański 1923, Lwów.
  14. ↑ Jerzy S. Majewski: Tu w kolejkach po wizy do USA stali już przed wojną, Gazeta Wyborcza z 3 września 2010, [w:] [3].
  15. ↑ Spis telefonów w m. st. Warszawy i województwa warszawskiego : rok 1957/58.
  16. ↑ Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1959, PWG Warszawa.
  17. ↑ Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1961, PWE Warszawa.
  18. ↑ Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1962, PWE Warszawa.
  19. ↑ Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1963, PWE Warszawa.
  20. ↑ Liste du Corps Diplomatique à Varsovie 1948.
  21. ↑ Longin Pastusiak: Z tajników archiwów dyplomatycznych. Stosunki polsko-amerykańskie w latach 1948–1954, Wyd. Adam Marszałek Toruń 2004.
  22. ↑ a b Spis telefonów Warszawskiego Okręgu Poczty i Telekomunikacji na rok 1951.
  23. ↑ Spis telefonów w m. st. Warszawy i województwa warszawskiego : rok 1957/58
  24. ↑ https://download.cloudgdansk.pl/gdansk-pl/d/20150963544/wykaz-obiektow-skarbu-panstwa-administrowanych-przez-gznk-do-pytania-nr-38-i-39.pdf
  25. ↑ Międzynarodowe Targi Gdańskie, Katalog Oficjalny 1947
  26. ↑ Likwidacja była reakcją na zamknięcie przez USA polskich konsulatów w Chicago, Detroit i Nowym Jorku; źródło: Reading Eagle – 1 marca 1954, [w:] [4].
  27. ↑ Liste du Corps Diplomatique à Varsovie 1946
  28. ↑ Liste du Corps Diplomatique à Varsovie 1947
  29. ↑ Anna Szczepańska-Dudziak: Konsulat USA w Poznaniu - w cieniu zimnowojennej rywalizacji (1946-1951), Przegląd Zachodni 2018, nr 1
  30. ↑ W Willi Adolfa Landsberga z 1912, następnie siedziba konsulatu ZSRR (1948–1951), obecnie Wydawnictwa Poznańskiego.
  31. ↑ Poznań – Chopina 4 [online], fotopolska.eu [dostęp 2018-10-23].
  32. ↑ Liste du corps diplomatique à Varsovie en Juillet 1924.
  33. ↑ prospekt Ośrodka Informacji Handlowej i Technicznej USA.
  34. ↑ Marek Wrede. Mansjonaria, kamienica Kościelskich. Zarys historii. „Rocznik Warszawski”. XXIV, s. 17, 1995. 
  35. ↑ https://dziendobry.tvn.pl/styl-zycia/tak-mieszka-ambasador-usa-da288982
  36. ↑ http://moko.waw.pl/d7/fotoblog/rezydencja-ambasadora-usa
  37. ↑ Czy ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce zbiera kanie przy swojej rezydencji? [online], imokotow.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
  38. ↑ Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2024-04-22].
  39. ↑ Nie objął swojej funkcji.

Bibliografia

edytuj
  • Tadeusz Kur: Rezydencje dyplomatyczne w krajobrazie Warszawy, Stolica 1961, nr 29/30, s. 6–7
  • Edward Józef Pałyga: Warszawski korpus dyplomatyczny w okresie międzywojennym, [w:] Warszawa II Rzeczypospolitej 1918–1939, PWN Warszawa 1973
  • Romuald Gelles: Konsulaty we Wrocławiu wczoraj i dziś, Wydawnictwo TW „Wratislavia” Wrocław 1996, s. 192, ISBN 83-86221-07-0.
  • M. Januszewska, D. Lewandowska: Mikrofilmy z Archiwum Narodowego USA, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Informacja Bieżąca nr 4 (23) z 31.01.2002 r.
  • Stosunki dyplomatyczne Polski. Informator. Tom II. Ameryka Północna i Południowa 1918–2007, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Archiwum/Wydawnictwo Askon Warszawa 2008, s. 224, ISBN 978-83-7452-026-3.
  • Patryk Pleskot, Dyplomata, czyli szpieg? Działalność służb kontrwywiadowczych PRL wobec zachodnich placówek dyplomatycznych w Warszawie (1956–1989), Warszawa: IPN, 2013, s. 656, ISBN 978-83-7629-487-2.
  • Andrzej Lek: Korpus dyplomatyczny w Polonia Palace, 17 lipca 2013, [w:] [5]
  • Mariusz Rzeszutko: Konsulaty w Krakowie, Historia i działalność, Petrus Kraków 2014, s. 174, ISBN 978-83-7720-051-3.

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Ambasada_Stanów_Zjednoczonych_w_Warszawie&oldid=74810230”