Wikipedia

Wojciech Bucior

Wojciech Bucior ps. „Kunigas” (ur. 15 kwietnia 1889 w Jędrzejowie, zm. 1940 w ZSRR) – major taborów Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, starosta w okresie II Rzeczypospolitej, ofiara zbrodni katyńskiej.

Wojciech Bucior
Ilustracja
Wojciech Bucior (przed 1934)
Data i miejsce urodzenia

15 kwietnia 1889
Jędrzejów

Data i miejsce śmierci

1940
USRR, ZSRR

Starosta powiatu sanockiego
Okres

od stycznia 1936
do czerwca 1939

Poprzednik

Izydor Wagner

Następca

Zygmunt Szacherski

Starosta powiatu trembowelskiego
Okres

od czerwca 1939
do września 1939

Poprzednik

Ludwik Schreider

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP)
Multimedia w Wikimedia Commons
Wojciech Bucior (w środku z laską) podczas konferencji gospodarczo-leśnej w Rymanowie

Życiorys

edytuj

Urodził się 15 kwietnia 1889 w Jędrzejowie jako syn Wawrzyńca i Franciszki[1][2][3][4]. Poprzez rodzinę był związany z Ostrowcem Świętokrzyskim[4][5]. Kształcił się w Progimnazjum w Sandomierzu, gdzie podjął działalność w szkolnej konspiracji[6]. W lutym 1910 jako eksternista zdał egzamin dojrzałości w C. K. II Szkole Realnej we Lwowie[7]. Przez osiem semestrów studiował geodezję na Politechnice Lwowskiej[3][4]. Od 1910 przez rok odbywał służbę wojskową w armii Imperium Rosyjskiego[3]. Następnie działał w Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie” i Polskich Drużynach Strzeleckich[3][4].

Po wybuchu I wojny światowej 2 sierpnia 1914 wstąpił do oddziałów strzeleckich Legionów Polskich[3][4]. Pod koniec sierpnia 1914 w Kielcach wstąpił do oddziału konnego Wąsowicza[8]. Wpierw służył w II batalionie, następnie przeszedł do 1 pułku ułanów (tzw. „Beliniaków”) w ramach I Brygady w stopniu chorążego (w tym czasie nosił przydomek „Kunigas”[9])[3][4]. W 1915 służył jako wachmistrz w II szwadronie pod dowództwem por. Mariusza Zaruskiego w składzie dywizjonu rtm. Władysława Beliny-Prażmowskiego[10][3]. Od 5 lutego do 31 marca 1917 był słuchaczem kawaleryjskiego kursu oficerskiego przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce. Kurs ukończył z wynikiem dobrym. Posiadał wówczas stopień wachmistrza sztabowego[11]. Później był żołnierzem w służbie taborów legionowych[3]. Został mianowany chorążym taborów od 1 kwietnia 1917[12]. Po kryzysie przysięgowym od końca lipca 1917[13] do października 1918 był internowany w forcie Beniaminów[14][3]. Za swoją służbę w Legionach Polskich otrzymał Order Virtuti Militari[15].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił 1 listopada 1918 do Wojska Polskiego. Był zweryfikowany w stopniu porucznika taborów w Dowództwie Okręgu Generalnego „Lwów”[3]. Brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej i wojnie polsko-bolszewickiej w latach 1919–1920[3]. 27 sierpnia 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu rotmistrza, w wojskach taborowych, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich. W tym czasie był odkomenderowany ze szwadronu zapasowego taborów nr 6 do dowództwa Frontu Wołyńskiego[16]. Był referentem wojsk taborowych frontu, a następnie 1 Armii oraz zastępcą dowódcy taborów 2 Armii[3].

Po zakończeniu wojny został mianowany kapitanem taborów ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[17][18]. W 1923, 1924 był oficerem 6 dywizjonu taborów we Lwowie[19][20]. 1 października 1925 został wyznaczony na stanowisko kwatermistrza 6 szwadronu taborów we Lwowie[21]. W kwietniu 1927 został przesunięty na stanowisko pełniącego obowiązki dowódcy 6 szwadronu taborów[22]. W styczniu 1928 został przeniesiony do kadry oficerów taborowych z równoczesnym przydziałem do 6 Okręgowego Szefostwa Artylerii i Uzbrojenia we Lwowie na stanowisko kierownika referatu taborowego[23][24]. 18 lutego 1928 roku został awansowany na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów taborowych[25]. 1 kwietnia 1929 został przeniesiony do Szefostwa Intendentury i Taborów Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie na stanowisko kierownika referatu taborów[26]. W październiku 1930 został komendantem kadry 6 dywizjonu taborów we Lwowie[27][28]. Od 1 kwietnia 1934 odbywał praktykę w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w wymiarze 6 miesięcy[29]. Z dniem 30 września 1935 został przeniesiony w stan spoczynku[30].

W styczniu 1936 został mianowany na urząd starosty powiatu sanockiego[31][32][33], który pełnił przez trzy lata. W Sanoku w 1936 został przewodniczącym sanockiego komitetu Zjazdu Górskiego zorganizowanego w sierpniu 1936 w Sanoku[34]. Ponadto w tym mieście pełnił funkcję prezesa Związku Oficerów Rezerwy[35][36]. W 1938 dokonał administracyjnego zawieszenia działalności dwóch czytelni ukraińskiego stowarzyszenia „Proswita”, działających w Komańczy i Osławicy i oskarżanych o szerzenie antagonizmu i nienawiści do ludności polskiej[37].

Funkcję sekretarza W. Buciora pełnił były legionista Jerzy Adamski (brat Tadeusza, szwagier Wacława i Władysława Brzozowskich)[38]. W czasie służby w Sanoku Wojciech Bucior pełnił funkcję przewodniczącego Związku Oficerów Rezerwy RP[2]. W czerwcu 1939 został mianowany starostą powiatu trembowelskiego[39][40] i sprawował ten urząd do końca II Rzeczypospolitej we wrześniu 1939.

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 na terenach wschodnich II Rzeczypospolitej został aresztowany przez Sowietów. Na wiosnę 1940 został zamordowany przez NKWD. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 41/2-24 oznaczony numerem 347)[2][41]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Poprzednik Wojciecha Buciora na stanowisku starosty sanockiego, Izydor Wagner, także został ofiarą zbrodni katyńskiej dokonywanej na terenach ukraińskich[42].

Wojciech Bucior był żonaty[43]. Przewodniczącą zarejestrowanego 7 marca 1938 Powiatowego Komitetu Pomocy Dzieciom i Młodzieży w Sanoku była Ludmiła Bucior[44] (zm. w 1978, Gwynedd, Walia)[45].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Wojciech Bucior. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2020-12-21].
  2. ↑ a b c Andrzej Brygidyn: Sanocka Lista Katyńska. Jeńcy Kozielska, Ostaszkowa, Starobielska oraz innych obozów i więzień Polski kresowej pomordowani w Rosji Sowieckiej. Sanok: 2000, s. 34.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l Żołnierze Niepodległości ↓.
  4. ↑ a b c d e f Marek Wójcicki: Ostrowczanie wśród Ofiar Zbrodni Katyńskiej. 13 kwietnia 2010. [dostęp 2017-10-20].
  5. ↑ Część II – I. Biografie (region świętokrzyski). W: Katyń 1940–2010 Katalog wystawy. Kielce: Wojewódzka Biblioteka Publiczna Im. Witolda Gombrowicza w Kielcach, 2010, s. 42. ISBN 978-83-60108-82-6.
  6. ↑ Michał Laskowski, Józef Madey: Ruch wolnościowy młodzieży szkolnej w Sandomierzu (1899–1906). W: Pamiętnik Koła Sandomierzan 1925–1935. Warszawa–Sandomierz: Koło Sandomierzan, 1936, s. 142.
  7. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Szkoły Realnej we Lwowie za rok szkolny 1910. Lwów: 1910, s. 90.
  8. ↑ Janusz Żuławski. Rodowód i organizacja 1. pułku ułanów leg. pol. im. Józefa Piłsudskiego. „Przegląd Kawaleryjski”. 7 (93), s. 11, 1933. 
  9. ↑ Maria Janina Olexińska. Polskie pseudonimy wojskowe 1908-1918. „Panteon Polski”, s. 6, nr 40. Styczeń 1928. 
  10. ↑ Janusz Żuławski. Rodowód i organizacja 1. pułku ułanów leg. pol. im. Józefa Piłsudskiego. „Przegląd Kawaleryjski”. 7 (93), s. 26, 1933. 
  11. ↑ CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 11.
  12. ↑ Mianowania w Legionach. „Nowa Reforma”, s. 3, nr 201 z 1 maja 1917. 
  13. ↑ Felicjan Sławoj Składkowski: W Beniaminowie. Kartki z pamiętnika. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1938, s. 38.
  14. ↑ Kalendarium. backowice-gmina.pl. [dostęp 2014-07-25].
  15. ↑ Kronika wojskowa. Wykaz odznaczonych orderem wojskowym „Virtuti Militari” V kl. z b. 1. p. ułanów Legjonów Polskich. „Żołnierz Polski”. 31 (310), s. 31, 1922. 
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 34 z 8 września 1920 roku, s. 805.
  17. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1039.
  18. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 950.
  19. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1033.
  20. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 943.
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 109 z 21 października 1925 roku, s. 587.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 11 kwietnia 1927 roku, s. 114.
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 20 stycznia 1928 roku, s. 5.
  24. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 518, 522.
  25. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 lutego 1928 roku, s. 49.
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 130.
  27. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 20.
  28. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 283, 788.
  29. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935 roku, s. 53.
  30. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 87.
  31. ↑ Zmiany w obsadzie starostw na terenie województwa lwowskiego. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 3, nr 1077 z 30 stycznia 1936. 
  32. ↑ Kronika miejska. „Gazeta Lwowska”, s. 2, nr 16 z 22 stycznia 1936. 
  33. ↑ Z ostatnich dni. Nowi starostowie. „Wschód”, s. 8, nr 1 z 30 stycznia 1936. 
  34. ↑ Program Zjazdu Górskiego w Sanoku 1936 r. 14–17 sierpnia. Warszawa: 1936, s. 9.
  35. ↑ Edward Zając, Oświata i szkolnictwo. Życie kulturalne – Organizacje o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i sportowym, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 608.
  36. ↑ Historia naszej szkoły. spzahutyn.szkolnastrona.pl. [dostęp 2014-04-19].
  37. ↑ Antagonizm i nienawiść do Polski szerzą ukraińskie czytelnie „Proświty”. Znamienne pismo władz adminstracyjnych. „Warszawski Dziennik Narodowy”. 283B, s. 4, 15 października 1938. 
  38. ↑ Sanockie dworki. W: Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 214–215. ISBN 83-909787-0-9.
  39. ↑ Zmiany personalne na terenie województw lwowskiego i tarnopolskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 2, nr 139 z 23 czerwca 1939. 
  40. ↑ Zmiany personalne na terenie Województwa tarnopolskiego. „Wschód”. Nr 137, s. 3, 2 lipca 1939. 
  41. ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 10. [dostęp 2015-01-22].
  42. ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 102. [dostęp 2015-01-22].
  43. ↑ Borys Łapiszczak: Sanok w Galicji i Lodomerii (Judaika) na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. XII. Sanok: Poligrafia, 2009, s. 53. ISBN 83-918650-6-1.
  44. ↑ Sprawozdanie z działalności Wojewódzkiego Komitetu Pomocy Dzieciom i Młodzieży za czas od 1 września 1937 do 31 sierpnia 1938 r.. Lwów: 1938, s. 91.
  45. ↑ Ludmila Bucior. ancestry.co.uk. [dostęp 2017-06-26]. (ang.).
  46. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 stycznia 1923, s. 32.
  47. ↑ Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 407.
  48. ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352.
  49. ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 12, s. 122, 11 listopada 1935. 

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Wojciech_Bucior&oldid=74997440”