Ulica św. Filipa w Krakowie
Ulica św. Filipa – ulica w Krakowie, w dzielnicy I Stare Miasto, na Kleparzu. Łączy ulicę Długą, z rejonem placu Jana Matejki i ulicy Warszawskiej, biegnąc częściowo w linii północnej pierzei Rynku Kleparskiego[1].
Stare Miasto | |||||||||||||||||||||||||||||||
Widok od Rynku Kleparskiego na wschód, perspektywę zamyka Kościół św. Floriana | |||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||
Długość |
351 m | ||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Krakowa | |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||
50°04′06,0″N 19°56′24,0″E/50,068333 19,940000 |
Historia
edytujUlica została wytyczona w średniowieczu, jako trakt łączący kościół św. Floriana z nieistniejącymi już obecnie kościołem św. Walentego i zabudowaniami szpitala dla trędowatych, które to znajdowały się w rejonie dzisiejszego zbiegu ulic Długiej i Pędzichów. Początkowo była to droga bezimienna, w późniejszym czasie nazywano ją ulicą św. Walentego – nazwę tę po raz pierwszy odnotowuje się w 1499 roku. Od początku XVI wieku ulica nazywana była Krowią, co ma związek z faktem, iż mieszkańcy Kleparza pędzili nią bydło na pastwiska miejskie. Nazwa ulicy św. Filipa używana jest od początku XIX wieku i pochodzi ona od rozebranego w 1801 roku kościoła św. Filipa i Jakuba. Wcześniej tą nazwą określano dawną drogę, prowadzącą od Bramy Sławkowskiej do tegoż kościoła[1].
Zabudowa
edytujPod koniec XVII wieku w rejonie ulicy znajdowały się dwa dworki szlacheckie. W 1755 roku cała okoliczna zabudowa została zniszczona w wyniku pożaru Kleparza. Do 1910 roku w rejonie skrzyżowania ulic św. Filipa i Długiej znajdował się jeden z nielicznych dworków kleparskich, zwany „Na Kwiecińskiem”. Obecna zabudowa ulicy ukształtowała się od lat 70. XIX wieku do ok. 1915 roku. Stanowią ją dwu- i trzypiętrowe kamienice czynszowe, wzniesione w stylu historycznym i modernistycznym[1].
- ul. św. Filipa 2 (ul. Długa 25) – kamienica, projektował Henryk Lamensdorf, 1912–1915.
- ul. św. Filipa 3 – kamienica, 1889.
- ul. św. Filipa 5 – kamienica, projektował Kazimierz Zieliński, 1908–1909.
- ul. św. Filipa 6 – Dawny gmach Zarządu Okręgowego Zjednoczenia Kolejowców Polskich w stylu modernistycznym. Projektowali Stanisław Juszczyk i Janusz Zarzecki, 1929–1931.
- ul. św. Filipa 7 – kamienica, projektował Kazimierz Zieliński, 1908.
- ul. św. Filipa 11 – kamienica, projektował Karol Schusler, 1909.
- ul. św. Filipa 12 (ul. Krótka 7) – kamienica, projektował Józef Ertel, 1883.
- ul. św. Filipa 15 – Część zabudowań dawnego browaru.
- ul. św. Filipa 16 (Rynek Kleparski 15) – Kamienica w stylu eklektycznym. Na zlecenie Franciszka Chlipalskiego projektował Józef Gajewski, 1898–1899.
- ul. św. Filipa 17–19 – Zespół Klasztoru Misjonarzy z kościołem pw. św. Wincentego à Paulo. Projektował Jan Sas-Zubrzycki, 1911–1912 (kościół).
- ul. św. Filipa 18 (Rynek Kleparski 16) – Kamienica w stylu eklektycznym. Projektował Aleksander Biborski, 1887–1888.
- ul. św. Filipa 21 – Kamienica w stylu eklektycznym. Projektował Maksymilian Nitsch, 1874.
- ul. św. Filipa 23 – kamienica, projektował Wiktor Miarczyński, 1900.
- ul. św. Filipa 25 (ul. Warszawska 2) – Pałacyk Zdzisława Włodka. Projektował Jan Sas-Zubrzycki, 1898–1899.
-
Widok od Rynku Kleparskiego na zachód
-
ul. św. Filipa 11
Kamienica (proj. Karol Schusler, 1909) -
ul. św. Filipa 16 (Rynek Kleparski 15)
Kamienica Chlipalskiego (proj. Józef Gajewski, 1898–1899) -
ul. św. Filipa 18 (Rynek Kleparski 16)
Kamienica (proj. Aleksander Biborski, 1887–1888) -
ul. św. Filipa 21
Kamienica (proj. Maksymilian Nitsch, 1874)
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Praca zbiorowa: Encyklopedia Krakowa. Wyd. II. T. 1. Kraków: Biblioteka Kraków i Muzeum Krakowa, 2023, s. 567–568. ISBN 978-83-66334-93-9.
Bibliografia
edytuj- Praca zbiorowa Zabytki Architektury i budownictwa w Polsce. Kraków, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2007, ISBN 978-83-9229-8-1 s. 159–160