Turyngit

*Turyngit*
	Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	(Fe2+; ,Mg,Fe3+; ,Al); 6[(OH); 8(Al,Si); 4O; 10]; lub; (Fe2+; ,Fe3+; ,Al); 2[OH]; 2[Al; 1,2−2,0,Si; 2,8−2,9O; 10]·; ·(Mg,Fe2+; ,Fe3+; ); 3[O,OH]; 4
Twardość w skali Mohsa	od 2 do 2,5
Przełam	nierówny
Łupliwość	doskonała, według (001)
Pokrój kryształu	łuseczkowy
Układ krystalograficzny	jednoskośny
Gęstość	3,15-3,19 g/cm³
	Właściwości optyczne
Barwa	oliwkowa, zielonobrunatna, a niekiedy zielonoczarna
Rysa	szarozielona
Połysk	perłowy lub matowy
Współczynnik załamania	n = 1,64-1,68
Inne	nieprzeźroczysty lub przeświecający
	Dodatkowe dane
Szczególne własności	rozpuszczalny w kwasie solnym

Turyngit – złożony minerał z gromady krzemianów żelaza, magnezu i glinu, z grupy chlorytów żelazistych. Odmiana szamozytu^[3].

Nazwa minerału wiąże się z niemiecką Turyngią, w której minerał ten odkryto i tamtejsze okazy po raz pierwszy opisano^[1].

Charakterystyka

Właściwości

Współwystępuje z innymi minerałami rud żelaza: limonitem, magnetytem, syderytem i szamozytem^[1]. Minerał w płomieniu redukującym czernieje i przechodzi w szkliwo. Roztwarza się w kwasie solnym^[2].

Geneza

Produkt przeobrażeń hydrotermalnych, metamorficznych i w skałach osadowych pochodzenia morskiego^[2]^[1].

Występowanie

Występuje w morskich skałach osadowych, w tym w postaci ooidów, tworząc wapienie oolitowe^[1] będące źródłem rud żelaza^[4]. Pojawia się jako produkt hydrotermalny wyższych temperatur oraz w facji zieleńcowej (skały metamorficzne)^[1].

W Polsce: Miedzianka koło Jeleniej Góry, Góry Izerskie. Także Częstochowa i Łęczyca (składnik rud żelaza^[1].

W świecie: rozpowszechniony, m.in. Turyngia; Morawy; okolice Jeziora Górnego (USA)^[1].

Zastosowanie

jeden z minerałów kruszcowych rud żelaza związanych z morskimi skałami osadowymi^[1].

Zobacz też

krzemiany warstwowe

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q Turyngit, [w:] JerzyJ. Żaba JerzyJ., Ilustrowana encyklopedia skał i minerałów, Chorzów: Videograf, 2014, s. 461, ISBN 978-83-7835-297-6 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Turyngit, [w:] AndrzejA. Bolewski AndrzejA., Mineralogia szczegółowa, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1965, s. 586 .
↑ Thuringite, [w:] Mindat.org [online], Hudson Institute of Mineralogy [dostęp 2020-06-11] (ang.).
↑ AntoniA. Polański AntoniA., Geochemia i surowce mineralne, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1974, s. 204 .

[Żaba-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q Turyngit, [w:] JerzyJ. Żaba JerzyJ., Ilustrowana encyklopedia skał i minerałów, Chorzów: Videograf, 2014, s. 461, ISBN 978-83-7835-297-6 .

[Bolewski-2] Turyngit, [w:] AndrzejA. Bolewski AndrzejA., Mineralogia szczegółowa, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1965, s. 586 .

[Mindat-3] Thuringite, [w:] Mindat.org [online], Hudson Institute of Mineralogy [dostęp 2020-06-11] (ang.).

[Polański-4] AntoniA. Polański AntoniA., Geochemia i surowce mineralne, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1974, s. 204 .

[3]

[1]

[2]

[4]

Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	(Fe2+ ,Mg,Fe3+ ,Al) 6[(OH) 8(Al,Si) 4O 10]^[1] lub (Fe2+ ,Fe3+ ,Al) 2[OH] 2[Al 1,2−2,0,Si 2,8−2,9O 10]· ·(Mg,Fe2+ ,Fe3+ ) 3[O,OH] 4^[2]
Twardość w skali Mohsa	od 2 do 2,5
Przełam	nierówny^[1]
Łupliwość	doskonała, według (001)^[2]
Pokrój kryształu	łuseczkowy^[1]
Układ krystalograficzny	jednoskośny^[1]
Gęstość	3,15-3,19 g/cm³^[1]
Właściwości optyczne
Barwa	oliwkowa, zielonobrunatna, a niekiedy zielonoczarna^[1]
Rysa	szarozielona^[1]
Połysk	perłowy lub matowy^[1]
Współczynnik załamania	n $\beta$ = 1,64-1,68^[2]
Inne	nieprzeźroczysty lub przeświecający^[1]
Dodatkowe dane
Szczególne własności	rozpuszczalny w kwasie solnym