Tarnawatka
Tarnawatka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Tarnawatka[5][6]. Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 17.
| wieś | |
 Dawna cerkiew z 1890 r., obecnie kościół pw. św. Piotra i Pawła | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
84 |
| Kod pocztowy |
22-604[4] |
| Tablice rejestracyjne |
LTM |
| SIMC |
0901140[5] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tomaszowskiego  | |
Położenie na mapie gminy Tarnawatka  | |
 50°32′00″N 23°23′32″E/50,533333 23,392222[1]
| |
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0901157 | Pucharki | część wsi |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wieś jest sołectwem, siedzibą gminy Tarnawatka[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 941 mieszkańców[8].
Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła[9].
Historia
edytujTarnawatka została założona na prawie wołoskim pod koniec XV lub na początku XVI wieku. Początkowo należała do starostwa bełskiego, z czasem utworzono odrębne starostwo tarnawackie[10]. W XIX wieku dobra tarnawackie należały do rodziny Dzieduszyckich, a w 1900 r. zostały sprzedane Tyszkiewiczom. Majątek przeszedł na własność Skarbu Państwa na mocy dekretu PKWN.
W Tarnawatce urodził się Jan Tyszkiewicz (1927–2009), polski kompozytor i dziennikarz radiowy, współpracownik Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Na tutejszym cmentarzu pochowany jest pianista i kompozytor jazzowy Mieczysław Kosz (1944–1973).
Zabytki
edytuj- We wsi znajduje się wybudowana w 1890 r. według projektu arch. Syczugowa dawna prawosławna cerkiew parafialna, od 1921 kościół parafialny rzymskokatolicki pod wezwaniem śś. Piotra i Pawła[11].
- Na dawnym cmentarzu cerkiewnym można odnaleźć kilka nagrobków pochodzących z XIX w.
- Dawny zajazd z pierwszej połowy XIX w. usytuowany przy drodze krajowej nr 17
Sport
edytujW Tarnawatce funkcjonuje Gminny Klub Sportowy Tarnawatka – amatorski klub piłkarski, założony w 1990 roku. Obecnie drużyna seniorów gra w grupie II zamojskiej klasy A. GKS Tarnawatka rozgrywa mecze na stadionie sportowym znajdującym się w Wieprzowie Tarnawackim, o pojemności 200 widzów.
Związani z Tarnawatką
edytuj- Jan Tyszkiewicz – polski kompozytor i dziennikarz radiowy, współpracownik Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa,
- Mieczysław Kosz – pianista i kompozytor jazzowy,
- Piotr Ohryzko – duchowny prawosławny, święty,
- Irena Matuszkiewicz – polska polonistka, dziennikarka i pisarka. Autorka kilkunastu powieści, głównie literatury kobiecej i kryminalnej,
- Józef Kuczmaszewski – polski naukowiec i inżynier, profesor nauk technicznych, rektor Politechniki Lubelskiej.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 138916
- ↑ Wieś Tarnawatka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-11-05], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-11-05].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1294 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Strona gminy, sołectwa
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ W skład starostwa tarnawackiego, oprócz Tarnawatki, wchodziły: Łuszczacz, Majdan Mały, Majdan Wielki, Majdan Zielone, Pańków, Szur Nowy, Werechanie, Wieprzów; Józef Niedźwiedź: Leksykon historyczny miejscowości dawnego województwa zamojskiego, Zamość 2003, s. 503, 517–519, ISBN 83-906745-7-2.
- ↑ Katalog zabytków sztuki w Polsce t.VIII z.17 Tomaszów Lubelski i okolice”, pod red. Ryszarda Brykowskiego i Ewy Smulikowskiej, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1982.
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna strona gminy Tarnawatka
- Parafia Rzymsko- Katolicka pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Tarnawatce
- Tarnawatka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 179.
- Tarnawatka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 652.