Szczur palmowy

gatunek ssaka

Szczur palmowy[5] (Rattus palmarum) – endemiczny gatunek ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący wyłącznie na archipelagu Nikobarów[4][6].

Szczur palmowy
Rattus palmarum[1]
Zelebor, 1869
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

myszowate

Podrodzina

myszy

Plemię

Rattini

Rodzaj

szczur

Gatunek

szczur palmowy

Synonimy
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania

edytuj

Szczur palmowy występuj na wyspach Wielki Nikobar i Kar Nikobar, należących do archipelagu Nikobarów, w Indiach[7][4].

Taksonomia

edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1869 roku austriacki przyrodnik Johann Zelebor nadając mu nazwę Mus palmarum[3]. Holotyp pochodził z Kar Nikobar, z archipelagu Nikobarów, w Indiach[6].

R' palmarum nie został uwzględniony w żadnych ostatnich badaniach filogenetycznych, ale może być powiązany z R. tiomanicus na podstawie morfologii i prawdopodobnie z R. burrus[7]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[7].

Etymologia

edytuj
  • Rattus: łac. rattus „szczur”[8].
  • palmarum: łac. palmarum „palmowy, z palmy”, od palma „palma”[9].

Morfologia

edytuj

Jest to duży szczur, osiąga długość ciała 225–240 mm, długość ogona 220–231 mm, długość tylnej stopy 48 mm[10][6]. Brak szczegółowych danych dotyczących masy ciała[10]. Ma brunatną, szorstką sierść na grzbiecie i biały spód ciała. Jest podobny do pokrewnego szczura nikobarskiego (Rattus burrus), z którym występuje wspólnie na Wielkim Nikobarze[6].

Ekologia

edytuj

Jest to zwierzę nocne, nadrzewne. Występuje w tropikalnych lasach deszczowych, wśród namorzynów i w koronach palm. Spotykany na wysokości od 50 do 150 m n.p.m.[4]

Populacja

edytuj

Szczur palmowy jest uznawany za gatunek narażony na wyginięcie, ze względu na ograniczony zasięg występowania. Szczury te występują na obszarze mniejszym niż 1200 km². Nie jest znana liczebność populacji ani trend jej rozwoju. Rozbudowa siedzib ludzkich po zniszczeniach spowodowanych tsunami z 2004 roku może grozić ich siedliskom, ale równocześnie rozwój plantacji palm kokosowych może przynieść korzyści temu gatunkowi. Nie jest chroniony, ustawa o ochronie przyrody z 1972 roku uznaje go za szkodnika[4].

  1. a b Nomen nudum.

Przypisy

edytuj
  1. Rattus palmarum, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b L. Fitzinger. Die Ausbeute der österreichischen Naturforscher an Säugethieren und Reptilien während der Weltumsegelung Sr. Majestät Fregatte Novara. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 42, s. 394, 1860. (niem.). 
  3. a b J. Zelebor: Säugethiere. W: B. von Wülerstorf-Urbair: Reise der österreichischen Fregatte Novara um die Erde in den Jahren 1857, 1858, 1859. Zoologischer Theil. Cz. 1. Wien: Kaiserlich-Königliche Hof- und Staatsdruckerei, 1869, s. 26. (niem.).
  4. a b c d e S. Molur, Rattus palmarum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-02-04] (ang.).
  5. Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 280. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  6. a b c d D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Rattus palmarum. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-02-04].
  7. a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 482. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  8. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 601, 1904. (ang.). 
  9. palmarum, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-04] (ang.).
  10. a b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 831–832. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).