Arekowce

rząd roślin

Arekowce, palmowce (Arecales Bromhead) – rząd roślin należących do jednoliściennych. W większości ujęć systematycznych jest to takson monotypowy z jedną rodziną – arekowatymi (Arecaceae). W 2016 roku w systemie APG IV jako takson siostrzany arekowatych zidentyfikowana została niewielka rodzina Dasypogonaceae. Należy do niej kilkanaście gatunków z Australii, podczas gdy arekowate liczą ponad 2,5 tys. gatunków[3][2]. Należące tu rośliny występują na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej (stosunkowo niewielkie ich zróżnicowanie w porównaniu do innych obszarów tropikalnych jest w Afryce), z nielicznymi przedstawicielami w strefie klimatu umiarkowanego (w Europie południowej występuje karłatka niska). Wiele roślin z tej rodziny ma ogromne znaczenie użytkowe, np. kokos właściwy, daktylowiec właściwy, olejowiec gwinejski, sagownica sagowa i winodań wachlarzowata.

Arekowce
Ilustracja
Areka katechu
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

arekowce

Nazwa systematyczna
Arecales Bromhead
Mag. Nat. Hist., n.s., 4: 333. Jul 1840

Morfologia

edytuj

Należą tu rośliny drzewiaste o wzroście zwykle monopodialnym. Liście są okazałe, często w formie pióropusza na szczycie pędu, dłoniasto lub pierzasto złożone wzdłuż nerwu głównego. Cechują się intensywnym przyrostem pierwotnym i silnie rozwiniętym merystemem wierzchołkowym. Kwiaty zebrane w kwiatostany zwykle wsparte pochwą[4].

Systematyka

edytuj

Nazwy synonimiczne dla rzędu: Cocosales Dumortier, Arecanae Takhtajan, Arecidae Takhtajan, Phoenicopsida Brongniart.

Pozycja systematyczna rzędu i jego podział jest dość stały w różnych systemach. W większości ujęć systematycznych jest to takson monotypowy z jedną rodziną – arekowatymi (Arecaceae). W 2016 roku w systemie APG IV jako takson siostrzany arekowatych zidentyfikowana została rodzina Dasypogonaceae.

Pozycja systematyczna i relacje filogenetyczne arekowców wśród jednoliściennych według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]

tatarakowce Acorales




żabieńcowce Alismatales




Petrosaviales





pochrzynowce Dioscoreales



pandanowce Pandanales





liliowce Liliales




szparagowce Asparagales




arekowce Arecales




wiechlinowce Poales




komelinowce Commelinales



imbirowce Zingiberales











Podział rzędu według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]

Arecaceaearekowate



Dasypogonaceae



Pozycja systematyczna według systemu Takhtajana (1997)

Podklasa: arekowe, palmowcowe (Arecidae Takht.), nadrząd: arekopodobne (Arecanae Takht.), rząd: arekowce (palmowce) (Arecales Bromhead) z jedną rodziną arekowate (palmy, palmowate) (Arecaceae Schultz Sch.).

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  2. a b c d Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  3. David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 670-672, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  4. Cole T.CH. i inni, Filogeneza roślin okrytozalążkowych – Systematyka Roślin Kwiatowych, Polskie tłumaczenie/Polish version of (2018) Angiosperm Phylogeny Poster – Flowering Plant Systematics [online], 2018.