Stanisław Skiba
Stanisław Skiba (ur. 25 marca 1887 w Załężu, zm. 22 stycznia 1970 w Rudzie Śląskiej) – polski lekarz, doktor nauk medycznych, działacz plebiscytowy i niepodległościowy, więzień niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku |
Ruda Śląska-Bielszowice, cmentarz parafialny |
| Zawód, zajęcie | |
| Narodowość | |
| Rodzice |
Andrzej Skiba, Maria z d. Symura |
| Małżeństwo |
Antonina z d. Dudzik |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujStanisław Skiba urodził się 25 marca 1887 roku w Załężu (późniejsza część Katowic)[1]. W marcu 1908 roku ukończył gimnazjum miejskie w Katowicach (późniejsze III Liceum Ogólnokształcące im. A. Mickiewicza)[2]. Studiował we Wrocławiu i Lipsku, a dyplom lekarski uzyskał w 1914 roku w Monachium[1]. W czasie studiów we Wrocławiu był jednym ze studentów skupionych w tajnych organizacjach akademickich pod kierownictwem Związku Młodzieży Polskiej „Zet”[3].
Pracę rozpoczął w szpitalu miejskim w Berlinie, od września 1914 roku przez cztery lata pracował w szpitalu brackim w Królewskiej Hucie, a następnie w Tarnowskich Górach[2]. W 1919 roku rozpoczął pracę jako lekarz w Spółce Brackiej na Załęże. W tamtym czasie był ławnikiem w Radzie Gminnej w Załężu oraz działaczem w miejscowym Komitecie Plebiscytowym[1]. III powstaniu śląskim był członkiem Komisji Parytetycznej i lekarzem 3 Katowickiego Pułku Piechoty im. Jana Henryka Dąbrowskiego[2].
14 czerwca 1922 roku otrzymał na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie tytuł doktora nauk medycznych[2].
W kwietniu 1928 roku Stanisław Skiba objął stanowisko naczelnego lekarza i ordynatora chirurgii szpitala w Bielszowicach (późniejsza część Rudy Śląskiej). W sierpniu i wrześniu 1939 kierował ewakuacją placówki i tymczasowo pełnił funkcję zastępcy dyrektora szpitala w Mysłowicach. Po wybuchu II wojny światowej, 25 września 1939 roku ze względu na swój udział w powstaniach śląskich został zwolniony z pracy. 20 maja 1940 roku został aresztowany przez Gestapo i do 15 kwietnia 1941 roku był więziony w obozach koncentracyjnych, m.in. w Dachau i Sachsenhausen jako więzień polityczny. Od 1 marca 1944 roku do 30 stycznia 1945 roku pracował przymusowo jako lekarz pomocniczy w szpitalu w Szopienicach, a po wkroczeniu wojsk sowieckich był od 31 stycznia do 28 lutego 1945 roku kierownikiem szpitala w Mysłowicach[2].
Po powrocie do mysłowickiej placówki poprzedniego dyrektora, Stanisław Skiba wrócił do szpitala w Bielszowicach, gdzie od 1 marca 1945 roku był ordynatorem chirurgii, a do listopada 1952 roku także dyrektorem placówki. Był zaangażowany w odbudowę polskiej służby zdrowia po II wojnie światowej, a także w pracę społeczną. Od 1 maja 1945 roku działał w Polskim Czerwonym Krzyżu, a także był założycielem i prezesem bielszowickiego koła Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych[2].
Stanisław Skiba zmarł 22 stycznia 1970 roku w Rudzie Śląskiej. Został pochowany na bielszowickim cmentarzu parafialnym[2].
Życie prywatne
edytujStanisław Skiba był synem ślusarza i pracownika gazowni miejskiej w Katowicach Andrzeja i Marii z d. Symura. Miał on rodzeństwo: brata Henryka, Józefa i Pawła oraz siostrę Jadwigę. W domu rodzinnym Skibów pielęgnowano polskie tradycje. 27 października 1917 roku Stanisław Skiba wziął ślub z Antoniną, córką działacza i przewodniczącego Komitetu Plebiscytowego w Mysłowicach Tomasza Dudzika[2].
Odznaczenia
edytujUpamiętnienie
edytuj- Tablica pamiątkowa na fasadzie budynku Szpitala Miejskiego w Rudzie Śląskiej (ul. Główna 11), w dzielnicy Bielszowice, odsłonięta w listopadzie 2023 roku[2].
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Krzysztof Brożek, Polscy lekarze na Górnym Śląsku na przełomie XIX i XX wieku, „Medycyna Nowożytna. Studia nad Kulturą Medyczną” (8/1), 2001, s. 111–143 [dostęp 2024-08-08] (pol.).
- Antoni Steuer, Leksykon załęski, Muzeum Historii Katowic, 2024 [dostęp 2024-08-08] (pol.).