Proustyt

Proustyt
	Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy	prustyt
Skład chemiczny	arsenowa sól srebra Ag3AsS3
Twardość w skali Mohsa	2-2,5
Przełam	nierówny, muszlowy
Łupliwość	wyraźna według ścian romboedru
Układ krystalograficzny	trygonalny
Właściwości mechaniczne	kruchy
Gęstość	5,57-5,64 g/cm³
	Właściwości optyczne
Barwa	czerwona w odcieniach (cynobrowy)
Rysa	czerwona w odcieniach
Połysk	diamentowy, półmetaliczny, w skupieniach ziemistych matowy
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Proustyt (prustyt) – minerał z gromady siarkosoli. Jest kruszcem srebra. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich.

Nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego chemika Josepha Prousta (1754-1826).

Charakterystyka

Właściwości

Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym (przyjmują postać słupa o podstawie trójkąta), romboedru, lub skalenoedru. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, dendrycznych, w formie wypryśnięć, nalotów lub impregnacji^[1], Jest izostrukturalny z pirargyrytem (Ag₃SbS₃). Jest kruchy, przezroczysty. Rozpuszcza się w kwasie azotowym, łatwo topliwy^[1]. Często zawiera domieszki antymonu. Pod wpływem światła ciemnieje i staje się nieprzezroczysty^[2].

Występowanie

Składnik utworów hydrotermalnych i żył kruszcowych. Współwystępuje z argentytem, pirargyrytem, stephanitem, polibazytem, arsenem, akantytem, barytem, tetraedrytem, chlorargyrytem, srebrem rodzimym, kalcytem^[3]^[2].

Miejsca występowania:

Na świecie: Chile, Francja, Meksyk, Niemcy, Kanada, USA, Brazylia, Rosja, Włochy, Czechy, Peru, Maroko^[1].

W Polsce: został znaleziony na Dolnym Śląsku w Ciechanowicach, Miedziance k. Janowic Wielkich^[2], Kowarach (Rudawy Janowickie), w okolicach Bolkowa (Góry Kaczawskie), a także w Boguszowie-Gorcach koło Wałbrzycha.

Zastosowanie

źródło otrzymywania srebra – ponad 65% Ag,
atrakcyjny dla kolekcjonerów,
czasami wykorzystywany do wyrobu biżuterii.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c JanJ. Parafiniuk JanJ., ATLAS MINERAŁÓW, Multico Oficyna Wydawnicza, 2019, s. 90, ISBN 978-83-7073-845-7 .
↑ ^a ^b ^c EligiuszE. Szełęg EligiuszE., MINERAŁY I SKAŁY POLSKI, Multico Oficyna Wydawnicza, 2023, s. 70, ISBN 978-83-7763-668-8 .
↑ RupertR. Hochleitner RupertR., Minerały, kamienie szlachetne, skały, Multico Oficyna Wydawnicza, 15 kwietnia 2022, s. 32, ISBN 978-83-7073-816-7 .

Bibliografia

Leksykon Przyrodniczy – Minerały i kamienie szlachetne, „Horyzont” 2002
J. Parafiniuk: Minerały systematyczny katalog 2004, TG ”Spirifer” W-wa 2005
A. Bolewski: Mineralogia szczegółowa, Wyd. Geolog. 1965
A. Bolewski, A. Manecki: Mineralogia szczegółowa, Wyd. PAE. 1993
W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. ”Alma – Press” 2003

Linki zewnętrzne

artykuł o proustycie na stronie Webmineral.com (ang.)
proustyt na stronie Mindat.org (ang.)

[:0-1] JanJ. Parafiniuk JanJ., ATLAS MINERAŁÓW, Multico Oficyna Wydawnicza, 2019, s. 90, ISBN 978-83-7073-845-7 .

[:1-2] EligiuszE. Szełęg EligiuszE., MINERAŁY I SKAŁY POLSKI, Multico Oficyna Wydawnicza, 2023, s. 70, ISBN 978-83-7763-668-8 .

[3] RupertR. Hochleitner RupertR., Minerały, kamienie szlachetne, skały, Multico Oficyna Wydawnicza, 15 kwietnia 2022, s. 32, ISBN 978-83-7073-816-7 .

[1]

[2]

[3]