Portal:Chiny

 < Portale < Geografia < Azja < Chiny

edytuj   Witamy w Portalu Chiny Portal Ta strona to portal dla wikipedystów zainteresowanych Chinami: ich historią, współczesnością, geografią i kulturą. Jego celem jest przedstawienie informacji dotyczących Chin oraz pomoc w dalszym rozwijaniu artykułów poświęconych Państwu Środka. Chiny (chin. trad. 中華, chin. upr. 中华, pinyin: Zhōnghuá) – region historyczno-kulturowy w Azji, będący jedną z najstarszych cywilizacji, zamieszkany przez jedną piątą światowej populacji. Rozciągający się od Pamiru do Pacyfiku i od Amuru do Morza Południowochińskiego obszar jest znacznie zróżnicowany pod względem językowym, etnicznym i kulturowym. Zamieszkany jest przez kilkadziesiąt narodowości, z których największą są Chińczycy Han. Chiny obejmują kilka obszarów odróżniających się od reszty kraju pod względem historycznym, kulturowym i etnicznym, takie jak Tybet, Mandżurię czy Turkiestan Wschodni. Licząca ponad 5000 lat chińska cywilizacja jest ojczyzną wielu wynalazków, m.in. prochu, papieru, druku czy kompasu. Wywarła znaczny wpływ na pobliskie cywilizacje Japonii, Korei, Indochin oraz Mongolii. W węższym znaczeniu terminu Chiny używa się w odniesieniu do Chińskiej Republiki Ludowej, pretensje do reprezentowania chińskiej państwowości rości sobie jednak również Republika Chińska na Tajwanie. więcej informacji o Chinach... Pomóż w rozwijaniu portalu. Jeżeli chcesz edytować tę stronę przejdź tutaj edytuj   Artykuł miesiąca Szesnaście Królestw (chiń. upr. 十六国; chiń. trad. 十六國; pinyin Shíliù guó; Wade-Giles Shih-liu-kuo) - epoka historii Chin trwająca od roku 304 do 439, w trakcie której ich część północna była podzielona na rywalizujące ze sobą krótkotrwałe państwa, rządzone niemal wyłącznie przez dynastie obcego pochodzenia. Ogólna charakterystyka okresu Nazwa okresu pochodzi od dzieła "Kronika Wiosen i Jesieni Szesnastu Królestw" autorstwa Cui Honga (zm. 525), jednego z głównych źródeł do historii epoki. W rzeczywistości w epoce Szesnastu Królestw w północnych Chinach było o wiele więcej państw deklarujących swoją niezależność - Piero Corradini doliczył się ich aż 41. Zdecydowana większość z nich została założona przez ludy obcego pochodzenia, od czasów Cui Honga nazywane Wu Hu (五胡) - "Pięciu Barbarzyńców". Do Wu Hu zaliczano Xiongnu, Xianbei, Di, Qiang i Jie. Upadek dynastii Han zapoczątkował okres rozbicia; chwilowe zjednoczenie osiągnięte przez dynastię Jin okazało się nietrwałe, wobec słabości militarnej państwa. Północ Chin została podzielona na stosunkowo niewielkie i niestabilne organizmy polityczne, których elity rządzące w większości były niechińskie i wywodziły się z nomadów stepu. więcej... Zaproponuj następny artykuł miesiąca! edytuj   Grafika miesiąca Buddyjskie posągi wychwalające Buddę Tian Tan w Hongkongu Zaproponuj następną grafikę miesiąca! edytuj   Wyróżnione artykuły Lista wyróżnionych haseł powiązanych tematycznie z Chinami: Artykuły na medal: Pismo chińskie, Nathu La Dobre artykuły: China Open 2010, Dynastia Han, Dynastia Song, Liu Mingchuan, Makau, Mauzoleum Qianling, Pingyuan, Poliandria w Tybecie, System irygacyjny Dujiangyan, Sima Qian, Su Song, Wang Mang, Zhu Qizhen, Trinlej Gjaco edytuj   Czy wiesz... ...czym był Najwyższy Kres według Shao Yonga? ...jakie cele stawiał poezji Bai Juyi? ...kiedy Qin i Ba podporządkowały sobie Shu? ...który chiński malarz miał obsesję czystości, a część życia spędził na łodzi? ...jakie było ulubione żółte wino cesarza Kangxi? ...na czym polegał fubing? Archiwum edytuj   Tematy Historia Historia Chin Historia Chińskiej Republiki Ludowej Historia Tajwanu Historia Hongkongu Historia Makau Neolit i starożytność Kultura Hemudu Kultura Yangshao Kultura Longshan Kultura Liangzhu Dynastia Xia Dynastia Shang Dynastia Zhou Cesarstwo Dynastia Qin Dynastia Han Epoka Trzech Królestw Dynastia Jin Dynastie Południowe i Północne Dynastia Sui Dynastia Tang Pięć Dynastii i Dziesięć Królestw Dynastia Song Dynastia Yuan Dynastia Ming Dynastia Qing Wydarzenia I wojna opiumowa II wojna opiumowa powstanie tajpingów powstanie bokserów Wojna chińsko-japońska (1937-1945) Incydent 28 lutego Długi Marsz kampania stu kwiatów Wielki skok naprzód rewolucja kulturalna Protesty na placu Tian’anmen Zamieszki w Tybecie w 2008 roku Geografia Państwa Chińska Republika Ludowa Republika Chińska Prowincje Anhui Fujian Gansu Guangdong Hajnan Hebei Heilongjiang Henan Hubei Hunan Jiangsu Jiangxi Jilin Junnan Kuejczou Liaoning Qinghai Shaanxi Shanxi Syczuan Szantung Zhejiang Regiony autonomiczne Kuangsi Mongolia Wewnętrzna Ningxia Sinciang Tybetański Region Autonomiczny Specjalne regiony administracyjne Hongkong Makau Miasta Pekin Szanghaj Kanton Changchun Chengdu Chongqing Dalian Fuzhou Hangzhou Harbin Jinan Lhasa Nankin Ningbo Qingdao Shenyang Shenzhen Suzhou Tiencin Urumczi Wuhan Xiamen Xi’an Zhengzhou Góry Ałtyn-Tag Himalaje Karakorum Kunlun Qin Ling Tienszan Wielki Chingan Niziny Nizina Chińska Nizina Mandżurska Wyżyny Wyżyna Tybetańska Wyżyna Mongolska Wyżyna Południowo-Wschodnia Pustynie Gobi Takla Makan Ałaszan Wody Amur Dongting Hu Huang He Jangcy Kuku-nor Poyang Hu Rzeka Perłowa Tai Hu Wielki Kanał Flora bambus miłorząb dwuklapowy liczi ryż herbata chińska Fauna chow chow delfin chiński panda wielka panda mała pekińczyk jedwabnik morwowy Polityka Zwolennicy Demokratycznej Partii Postępowej Demokratyczna Partia Postępowa lub Demokratyczna Partia Postępu (chiń. upr. 民主进步党; chiń. trad. 民主進步黨; pinyin Mínzhǔ Jìnbù Dǎng, ang. Democratic Progressive Party, DPP) – tajwańska partia polityczna założona w 1986 przez opozycyjnych działaczy podziemia demokratycznego. Opowiada się w polityce zagranicznej za niepodległością Tajwanu i liberalizmem w polityce gospodarczej. Przewodniczy koalicji wyborczej Zielonych. W latach 2000-2008 partia rządząca. Od 2008 na czele partii stoi Tsai Ing-wen. więcej... Ekonomia i gospodarka Changfeng Flying GAC Changfeng Motor Co., Ltd. – chińskie przedsiębiorstwo branży motoryzacyjnej zajmujące się produkcją samochodów sportowo-użytkowych. Spółka powstała w 1996 roku w wyniku przekształcenia się wojskowych zakładów nr 7319, które od 1988 roku produkowały samochody terenowe. Głównymi udziałowcami spółki są Guangzhou Automobile Group (29,00%), Changfeng Group (21,98%) oraz Mitsubishi Motors (14,59%).... więcej... Społeczeństwo Dazibao (chiń. upr. 大字报; chiń. trad. 大字報; pinyin dàzìbào; tłumaczone często jako gazetka wielkich hieroglifów lub gazetka wielkich znaków) – to w Chinach ręcznie kaligrafowana gazetka wywieszana na ogół na murze lub ścianie w miejscu publicznym, zawierająca protest, tekst propagandowy lub innego rodzaju informacje, często spoza oficjalnego obiegu. Tego rodzaju gazetki pojawiały się już w czasach Cesarstwa Chińskiego, ale nabrały znaczenia po rewolucji demokratycznej w 1911 roku, kiedy rozpoczęto walkę z analfabetyzmem. Jako dazibao wywieszano często także gazety o ograniczonym nakładzie, fragmenty artykułów, pamflety polityczne itp. więcej... Turystyka i zabytki Świątynia Pięciu Pagód w Hohhocie Świątynia Pięciu Pagód (chiń. 五塔寺; pinyin Wǔtǎ sì) – świątynia buddyjska w zabytkowej części Hohhotu, w regionie autonomicznym Mongolia Wewnętrzna, w północnych Chinach. Świątynię Pięciu Pagód wybudowano w latach 1727–1732 jako część dawnego kompleksu świątynnego Cideng (chiń. trad. 慈灯寺; pinyin Cídēng sì), który zrekonstruowano w 2006 roku. Wzniesiona na planie prostokąta świątynia liczy ok. 16,5 metra wysokości. Głównym materiałem użytym do budowy były kamienie i cegły. Budynek dzieli się na trzy części: podest, znajdującą się na podeście główną część budowli oraz pięć pagód na samej górze. Dolny fragment głównej części budynku zdobi inkrustowana Diamentowa Sutra zapisana sanskrytem, pismem mongolskim oraz tybetańskim. więcej... Kultura Świątynia Zhenguo Świątynia Zhenguo – buddyjska świątynia położona 10 km od miasta Pingyao, w wiosce Haodongcun (郝洞村), w prowincji Shanxi, w Chinach. Najstarszy pawilon świątyni, Pawilon Wanfo, został zbudowany w 963 roku, za rządów Północnej dynastii Han i znany jest z charakterystycznych, bardzo dużych wsporników, podtrzymujących dach oraz podniesione okapy. Posągi wewnątrz pawilonu są jedynymi przykładami buddyjskiej rzeźby chińskiej z X wieku. więcej... Sport Ding Junhui Ding Junhui – zawodowy snookerzysta chiński, obecnie mieszkający w Wielkiej Brytanii. Ding rozpoczął grać w snookera w wieku 9 lat, kiedy to z nudów dołączył do gry ze swoim ojcem i jego kolegami. Ćwiczył 8 godzin dziennie, aby w roku 2003 zostać najwyżej notowanym zawodnikiem snookera w Chinach. W 2002 zdobył mistrzostwo świata amatorów w kategorii do lat 21. W marcu 2005 uczcił swoje 18. urodziny awansem do finału turnieju rankingowego China Open w Pekinie, pokonując po drodze kilku zawodników z pierwszej "szesnastki" światowego rankingu: Petera Ebdona, Marco Fu i Kena Doherty. W finale pokonał wielokrotnego mistrza świata Stephena Hendry'ego 9:5. Było to jego pierwsze w karierze zwycięstwo w turnieju rankingowym. więcej... edytuj   Projekty siostrzane Chiny na Wikinews Chiny na Wikiźródłach Chiny na Wikicytatach Język chiński na Wikibooks Język chiński na Wikisłowniku Chiny na Commons Czym są portale? • Portal:Portale • Czym są wikiprojekty?