Pekińczyk

Pekińczyk – jedna z ras psów należąca do grupy psów do towarzystwa, zaklasyfikowana do sekcji spanieli japońskich i pekińczyków. Typ jamnikowaty. Nie podlega próbom pracy.

Pekińczyk

Pekińczyk – pies
Inne nazwy	Pekingese (ang.) Peking Palasthund
Kraj patronacki	Wielka Brytania
Kraj pochodzenia	Chiny
Wymiary
Wysokość	ok. 20 cm
Masa	max. 5 kg (pies), max. 5,5 kg (suka)
Klasyfikacja
FCI	Grupa IX, Sekcja 8, nr wzorca 207
AKC	Toy
ANKC	Grupa 1 – Toys
CKC	Grupa 5 – Toys
KC(UK)	Toy
NZKC	Toy
UKC	Grupa 8 – Companion Dog
Wzorce rasy
FCI AKC ANKC CKC KC(UK) NZKC UKC

Rys historyczny

Pekińczyk jest rasą wyhodowaną w Mandżurii. Do połowy XIX wieku rasa ta znana była wyłącznie w Chinach, gdzie pekińczyki hodowane były jako psy świątynne. Według chińskich wierzeń drobna budowa pekińczyka pozwalała mu łatwo gonić i chwytać pojawiające się w świątyniach demony, a jego waleczne serce – bez trudu stawiać czoła nawet najpotężniejszym złym duchom. Inna legenda wspomina, że pekińczyki miały być owocem miłości lwa do małpki, który to związek został pobłogosławiony przez samego Buddę. Po lwach pekińczyki miały odziedziczyć swoją szlachetność, a po małpce – nietypowy krok. Psy powstałe z tego związku towarzyszyły Buddzie i w razie niebezpieczeństwa zamieniały się w lwy.

Pekińczyk był uważany za ucieleśnienie legendarnego pieska "Fu", który odpędzał złe duchy, czczony był przez Chińczyków jako półbóstwo, jego kradzież karana była śmiercią, a kiedy umierał cesarz, w ofierze składano także jego pekińczyki, tak by również w życiu pozagrobowym mogły chronić zmarłego władcę. Przez wiele wieków rasa była trzymana i hodowana wyłącznie w cesarskim pałacu, a mniejsze osobniki noszone były jako maskotki w dworskich rękawach. Ostatnią miłośniczką i hodowczynią pekińczyków była cesarzowa Cixi (zmarła w 1908 roku).

Pekińczyki pochodzą od azjatyckich wilków, a ich rasa – na podstawie analiz DNA – uznawana jest za jedną z najstarszych na świecie. Pekińczyki mają wspólne korzenie z shih tzu, długowłosym chihuahua, mopsem i papillonem.

Pekińczyki w Europie

Pekińczyki pojawiły się w Europie ok. 1860 roku, kiedy oddziały brytyjskie zdobyły Pałac Letni w Pekinie podczas drugiej wojny opiumowej. Strażnikom cesarskim nakazano zabić wszystkie pekińczyki, by nie wpadły w ręce Brytyjczyków. Pięć sztuk (cztery suki i jeden pies) osobników tej rasy ocalono i trafiły one do Anglii. Jeden z nich, beżowo-biała suka, został podarowany przez porucznika Dunne'a królowej Wiktorii, która ochrzciła go imieniem Looty (Łup). Kolejne dwa, rudy pies imieniem Schlorff oraz biało-czarna suka Hytien, trafiły w ręce siostry admirała Johna Hayna, hrabiny von Wellington. Sir George Fitzroy, służący pod admirałem Haynem, zabrał dwie pozostałe suki i przekazał swym kuzynom, księciu i księżnej Richmond i Gordon. Te dwa pekińczyki dały początek hodowli "Goodwood", znanej później na całym świecie. Wszystkie pięć pekińczyków było odmianą drobną, "rękawkową" (sleeve), w odróżnieniu od osobników przywożonych w późniejszym okresie.

Pierwszego przedstawiciela tej rasy pokazano w Wielkiej Brytanii w 1893 r. W roku 1900 z królewskiej hodowli angielskiej psy przekazano do Niemiec i Holandii, a także do Ameryki.

Pekińczyki w Polsce

Pierwsze pekińczyki dotarły do Polski przed rokiem 1925, ponieważ na odbywającej się wówczas Wszechpolskiej Wystawie w Warszawie były dwa i to różnych właścicieli. W wydanej w 1928 roku książce Maurycego Trybulskiego pt. "Psy, rasy, hodowla, tresura i leczenie" napisano: "Hodowlę piesków pałacowych posiada u nas p. Vostrakowa w Warszawie" – a więc istniała już hodowla. W 1928 roku Maria Bruner sprowadziła z Australii psa Togo, który trwale zaznaczył się w hodowli okresu międzywojennego. Polskie pekińczyki przetrwały II wojnę światową i na pierwszej powojennej wystawie w 1948 roku wystąpiły trzy pekińczyki z hodowli okresu międzywojennego – m.in. Sing Tsar i Hoan-go z hodowli "of White Cottage". W latach siedemdziesiątych we wszystkich oddziałach związku hodowców zarejestrowanych było 800 – 900 pekińczyków.

Wygląd

Młody osobnik

Budowa

Krótki, choć dobrze zbudowany, zwłaszcza w przedniej części, tułów. Głowa duża, szeroka, spłaszczona między uszami. Pysk szeroki i pomarszczony, profil zdecydowanie spłaszczony, kufa czarna. Oczy szeroko rozstawione, okrągłe, ciemne. Uszy w kształcie serca, opadające, z obfitymi frędzlami. Kończyny krótkie, tylne o lekkim kośćcu, przednie – o wygiętych kościach przedramienia. Łapy duże, płaskie, o wywiniętych przednich palcach. Ogon zawinięty nad grzbietem, wysoko osadzony, zawinięty w jedną stronę. Szczególnie cenione są: czarna maska oraz okulary wokół oczu.

Wadami w budowie u pekińczyków są:

• wystający język,
• oczy z niebieską tęczówką,
• cielisty nos,
• zgryz krzyżowy,
• tyłozgryz,
• otwarty przodozgryz,
• za wysoko bądź za nisko osadzone uszy,
• odstające łokcie,
• zbyt proste przednie kończyny,
• stromy, iksowaty bądź beczkowaty tył,
• opadający bądź za bardzo zakręcony ogon.

Szata i umaszczenie

Przeważnie mają długi włos, prosty, bujny. Gruby podszerstek. Wyraźna kryza występuje wokół szyi. Uszy, tył nóg, ogon oraz palce powinny mieć obfite pióra. Kolorystycznie mogą występować wszystkie rodzaje umaszczenia oprócz albinotycznego. W przypadku łat oba kolory muszą występować na tułowiu bez wyraźnej przewagi któregokolwiek z nich. Kłąb powinien być biały.

Zachowanie i charakter

Pekińczyki są psami niezależnymi i nieufnymi wobec obcych, choć są swojemu opiekunowi wiernie oddane. Lubią spokój. W kontaktach z większymi psami, zaatakowane, potrafią walczyć w obronie własnej, a także właściciela, zaliczane są do psów odważnych i walecznych.

Użytkowość

Współcześnie pekińczyki pełnią funkcje reprezentacyjne i są psami do towarzystwa.

Zdrowie i pielęgnacja

Pekińczyki należą do ras brachycefalicznych (mają spłaszczoną twarzoczaszkę), przez co są podatne na wiele chorób (trudności z prawidłowym oddychaniem, co negatywnie oddziałuje na pracę serca). Schorzenia, jakie są możliwe u tej rasy, to: wypadanie gałki ocznej, owrzodzenie rogówki, wodogłowie, problemy z porodem, wady rozwojowe serca i naczyń, kamienie moczowe, zadyszka, rozszczep podniebienia.

Psy wymagają częstego czesania, nie potrzebują jednak strzyżenia. Gubienie sierści jest znaczne. Mają małe wymagania co do ruchu.

Obecność w kulturze

Filatelistyka

Poczta Polska wyemitowała 3 lutego 1969 r. przedstawiający głowę pekińczyka znaczek pocztowy o nominale 3,4 zł, w serii Rasy psów. Druk w technice offsetowej na papierze kredowym. Autorem projektu znaczka był Janusz Grabiański. Znaczek pozostawał w obiegu do 31 grudnia 1994 r..

Bibliografia

• Rino Falappi: Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów. Warszawa: Dom Wydawniczy "Bellona", 2001. ISBN 83-11-09354-7. Brak numerów stron w książce
• Alain Fournier: Ilustrowana encyklopedia psów rasowych. Warszawa: Carta Blanca. Grupa Wydawnicza PWN, 2012. ISBN 978-83-7705-179-5. Brak numerów stron w książce
• Eva-Maria Krämer "Rasy psów", Oficyna Wydawnicza MULTICO Sp. z o.o., Warszawa 2003
• Ammy Marder, Debra Horwitz: Nasz pies. Poradnik dla właścicieli psów. Warszawa: Książka i Wiedza, 1999. ISBN 83-05-13030-4. Brak numerów stron w książce
• Tomasz Spaltenstein "Azjatyckie psy ozdobne", P.W. Egross – Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1993
• David Taylor: Księga psów. Warszawa: Świat Książki, 1995. ISBN 83-7129-102-7. Brak numerów stron w książce