Pandka ruda
Pandka ruda[3] (Ailurus fulgens) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny pandkowatych (Ailuridae).
| Ailurus fulgens[1] | |||
| F. Cuvier, 1825 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
pandka ruda | ||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Systematyka
edytujDawniej pandka ruda była zaliczana do szopowatych. Wraz z pandą wielką tworzyła niegdyś podrodzinę pandowatych (Ailurinae) w rodzinie niedźwiedziowatych (Ursidae). Do tej systematyki nawiązują poprzednie polskie nazwy: panda mała[4], panda czerwona, panda ruda, panda mniejsza. Takson po raz pierwszy został opisany przez Frédérica Cuviera w 1825 roku pod nazwą Ailurus fulgens[5]. Jako miejsce typowe autor wskazał Indie Wschodnie[5].
Zasięg występowania
edytujZasięg występowania pandki obejmuje tereny południowych Chin, północno-wschodnich Indii, Nepal i północną Mjanmę.
Tryb życia, charakterystyka, cechy
edytujPandka prowadzi nocny tryb życia i jest zwierzęciem wszystkożernym, jednakże pokarm roślinny jest podstawą jej wyżywienia.
- Długość: 51–63 cm
- Długość ogona: 30–60 cm
- Masa: samce 4,5–6,2, samice 3–4,5 kg
- Ubarwienie: rdzawe lub rdzawobrązowe, pysk, policzki i końce uszu białe; na ogonie ciemniejsze pierścienie, koniuszek ogona puszysty i ciemny, łapy i brzuch ciemniejsze od reszty ciała.
- Rozmnażanie: ciąża trwa od 90 do 150 dni, w miocie 1-5 młodych.
- Siedlisko: lasy na obszarach górzystych
- Status: gatunek zagrożony
Pandka ruda zamieszkuje dziuple lub nory w korzeniach drzew na stromych skalnych zboczach. Pandka ma częściowo wysuwalne pazury, co ułatwia jej wspinaczkę. Żyje w parach lub małych grupach rodzinnych, jak większość drapieżników jest terytorialna i znakuje swój teren wydzielinami specjalnych gruczołów i moczem. Dość dobrze aklimatyzuje się w warunkach ogrodów zoologicznych.
Podgatunki
edytujWyróżnia się dwa podgatunki pandki rudej[6]:
- A. fulgens fulgens
- A. fulgens refulgens
Nazwa
edytujNa terenach występowania pandki rudej w potocznym języku chińskim jest ona nazywana hǔo hú (火狐), co dosłownie oznacza „ognisty lis” (ta nazwa jest stosowana także na określenie zwykłego lisa). W wyniku pomyłki dosłowny angielski odpowiednik tego określenia (firefox) – zamiast nazwy właściwej (red panda lub lesser panda) – znalazł się na stronie internetowej Wellington Zoo. Tłumaczenie to wybrano jako ostateczną nazwę przeglądarki internetowej Mozilla Firefox[7][8].
Przypisy
edytuj- ↑ Ailurus fulgens, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ A. Glatston i inni, Ailurus fulgens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2015.2 [dostęp 2015-08-15] (ang.).
- ↑ Nazwa polska za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 165. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 132. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ a b F. Cuvier: Panda. W: E. Geoffroy Saint-Hilaire, F. Cuvier: Histoire Naturelle des Mammifères. T. 5. Paryż: Chez A. Belin, 1824, s. ryc. + tekst. (fr.).
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Ailurus fulgens. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 30 sierpnia 2009]
- ↑ Why change the name?. mozilla.org. [dostęp 2012-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-30)].
- ↑ Steven Garrity i inni, Mozilla Firefox - Brand Name FAQ [online], 4 września 2006.