Wikipedia

Port lotniczy Sarajewo

międzynarodowy port lotniczy

Port lotniczy Sarajewo (bośn. Međunarodni aerodrom Sarajevo, chorw. Međunarodna zračna luka Sarajevo, serb. Међународни аеродром Сарајево, kod IATA: SJJ, kod ICAO: LQSA) – międzynarodowy port lotniczy położony 6,1 kilometrów na południowy zachód od centrum Sarajewa. Jest największym portem lotniczym w Bośni i Hercegowinie.

Port lotniczy Sarajewo
Meðunarodni aerodrom Sarajevo
Međunarodna zračna luka Sarajevo
Међународни аеродром Сарајево
Ilustracja
Państwo

 Bośnia i Hercegowina

Miejscowość

Sarajewo

Typ

cywilne

Właściciel

Dyrekcja Lotnictwa Cywilnego Bośni i Hercegowiny (BHDCA)

Data otwarcia

czerwiec 1969

Kod IATA

SJJ

Kod ICAO

LQSA

Wysokość

521 m n.p.m.

Statystyki ruchu (2023)
Liczba pasażerów

1 362 007

Liczba operacji

14 535

Drogi startowe
Kierunek 29/11:

asfalt, 2600 m

Położenie na mapie Sarajewa
Mapa konturowa Sarajewa, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „SJJ”
Położenie na mapie Bośni i Hercegowiny
Mapa konturowa Bośni i Hercegowiny, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „SJJ”
Ziemia43°49′30,1″N 18°19′59,9″E/43,825028 18,333306
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Historia

edytuj

Transport lotniczy na obszarze Sarajewa rozpoczął się jeszcze przed II wojną światową. W 1930 uruchomiono pierwsze połączenie na trasie Belgrad–Sarajewo–Podgorica, a do obsługi linii wykorzystywano mniejsze samoloty pasażerskie. W tym okresie korzystano z wojskowego lotniska w Rajlovcu, a działalność cywilną prowadziło belgradzkie towarzystwo lotnicze Aeroput, używając francuskich samolotów Potez 29.

Wybuch II wojny światowej spowodował całkowite wstrzymanie cywilnych lotów na terytorium Królestwa Jugosławii. Po jej zakończeniu, od 1947, ponownie uruchomiono regularny transport lotniczy, a połączenia między Sarajewem, Belgradem i Zagrzebiem przejęła jugosłowiańsko-radziecka firma JUSTA, korzystając z lotniska w Butmirze. Firma ta zakończyła działalność po roku, w wyniku napięć politycznych z ZSRR, a na jej miejscu powstała krajowa firma Jugoslovenski Aerotransport (JAT), która używała samolotów DC-3. Samoloty te były w użyciu przez kolejne 22 lata.

W związku z rosnącymi potrzebami i wprowadzeniem nowych typów odrzutowców, które wymagały twardych betonowych nawierzchni na pasach manewrowych, rozpoczęto realizację projektu budowy nowego lotniska w Sarajewie. Po wielu analizach i badaniach wybrano lokalizację na polu sarajewskim, w pobliżu istniejącego lotniska Butmir. Budowa rozpoczęła się pod koniec 1965 i trwała nieco ponad trzy lata. Nowe lotnisko obejmowało asfaltowy pas startowy, drogi kołowania, platformę, terminal oraz wieżę kontrolną. Zainstalowano również odpowiednie wyposażenie radionawigacyjne, umożliwiające obsługę wszystkich typów samolotów, w tym loty nocne i przy trudnych warunkach meteorologicznych. Lotnisko, oficjalnie nazwane Lotniskiem Sarajewo-Ilidża, zostało otwarte 2 czerwca 1969 i tym samym uruchamiając cywilny ruch lotniczy.

W związku z kandydaturą Sarajewa na organizatora Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1984, pojawiła się potrzeba zwiększenia przepustowości lotniska. Zrealizowano projekt wydłużenia pasa startowego o 150 metrów, budowy nowej równoległej drogi kołowania, nowego terminalu i budynku służby kontroli lotów z nową wieżą kontrolną. Zainstalowano również nowy sprzęt radionawigacyjny, co pozwoliło na zmniejszenie minimalnych wymagań operacyjnych i zwiększenie częstotliwości lądowań i startów. Wszystkie te zmiany zostały wprowadzone przed rozpoczęciem igrzysk, co pozwoliło lotnisku obsługiwać większy ruch, w tym pierwsze lądowania dużych samolotów międzykontynentalnych.

W okresie wojny w Bośni i Hercegowinie, w 1992 lotnisko zostało zajęte przez Jugosłowiańską Armię Ludową, a później przez serbskie jednostki paramilitarne. Wszystkie loty cywilne zostały wstrzymane, a lotnisko było wykorzystywane wyłącznie do celów wojskowych i humanitarnych. Jeszcze w tym samym roku siły ONZ utworzyły most powietrzny, który zapewniał wsparcie miastu. W latach 1992–1995 wykonano około 13 000 lotów, dostarczając 160 tysięcy ton pomocy humanitarnej.

 
Siły ONZ na lotnisku w Sarajewie ze wsparciem humanitarnym w czasie wojny
 
Wnętrze terminala w 2024

Po zakończeniu wojny lotnisko zostało ponownie otwarte dla ruchu cywilnego. Croatia Airlines i Top Air uruchomiły połączenia między Sarajewem a Zagrzebiem oraz Stambułem. Do końca 1996 lotnisko było jedynym funkcjonującym lotniskiem cywilnym w Bośni i Hercegowinie. W kolejnych latach przeprowadzono renowację infrastruktury lotniska, w tym modernizację terminalu w 2001[1].

 
Stary budynek terminala pasażerskiego

Linie lotnicze i połączenia

edytuj

Według stanu na listopad 2024 port lotniczy w Sarajewie obsługiwany jest przez 22 linie lotnicze, które oferują bezpośrednie połączenia do 27 destynacji w 18 krajach Europy i Bliskiego Wschodu[2]:

Linia lotnicza Kierunek
Aegean Airlines
  1.   Ateny[3]
  2.   Skopje
Air Arabia Sezonowo:
  1.   Szardża
Air Cairo[4]

Sezonowe czartery:

  1.   Hurghada[5]
Air Serbia
  1.   Belgrad
AJet
  1.   Stambuł-Sabiha Gökçen

Sezonowo:

  1.   Antalya
  2.   Bodrum
Austrian Airlines
  1.   Wiedeń
Croatia Airlines
  1.   Zagrzeb
Eurowings
  1.   Kolonia/Bonn
  2.   Stuttgart
flyadeal

Sezonowo:

  1.   Dżudda[6]
  2.   Rijad[7]
Flydubai
  1.   Dubaj[8]
Flynas[9]

Sezonowo:

  1.   Dżudda
  2.   Rijad

Sezonowe czartery:

  1.   Medyna
Freebird Airlines Sezonowe czartery:
  1.   Antalya
  2.   Bodrum
Gulf Air

Sezonowe czartery:

  1.   Bahrajn[10]
Jazeera Airways[11]

Sezonowo:

  1.   Kuwejt
Jordan Aviation Czartery:
  1.   Amman
Kuwait Airways

Sezonowo:

  1.   Kuwejt[12]
LOT
  1.   Warszawa-Chopin[13]
Lufthansa
  1.   Frankfurt
Norwegian Air Shuttle

Sezonowo:

  1.   Oslo-Gardermoen
  2.   Sztokholm-Arlanda
Nouvelair

Sezonowe czartery:

  1.   Monastyr[14]
Pegasus Airlines
  1.   Antalya
  2.   Stambuł-Sabiha Gökçen
Qatar Airways

Sezonowo:

  1.   Doha[15]
Ryanair
  1.   Bergamo
  2.   Bruksela-Charleroi
  3.   Göteborg
  4.   Londyn-Stansted
  5.   Memmingen
  6.   Sztokholm-Arlanda (od 1 kwietnia 2025)

Sezonowo:

  1.   Saloniki
SAS Sezonowo:
  1.   Kopenhaga
SunExpress
  1.   Antalya
  2.   Izmir (od 21 kwietnia 2024)
Swiss
  1.   Zurych
Tailwind Airlines Sezonowe czartery:
  1.   Antalya
TUI Airways[16]

Sezonowo:

  1.   Londyn-Gatwick
Turkish Airlines
  1.   Stambuł
Wizz Air
  1.   Londyn-Luton[17]
  2.   Rzym-Fiumicino

Sezonowo:

  1.   Abu Zabi

Statystyki ruchu

edytuj

Tabela ruchu

edytuj
Rok Liczba obsłużonych
pasażerów 		Zmiana
(r/r) 		Liczba operacji
lotniczych 		Zmiana
(r/r)
2001 323 499 6 889
2002 310 126 -4,1% 7 403 7,5%
2003 364 512 17,5% 9 878 33,4%
2004 399 607 9,6% 9 982 1,1%
2005 433 222 8,4% 11 309 13,3%
2006 455 626 5,2% 13 433 18,8%
2007 496 756 9,0% 13 891 3,4%
2008 510 396 2,7% 13 599 -2,1%
2009 533 915 4,6% 13 824 1,7%
2010 563 266 5,5% 13 347 -3,5%
2011 599 978 6,5% 11 633 -12,8%
2012 580 058 -3,3% 10 635 -8,6%
2013 665 638 14,8% 11 026 3,7%
2014 709 901 6,6% 12 074 9,5%
2015 772 904 8,9% 11 107 -8,0%
2016 838 966 8,5% 11 399 2,6%
2017 957 969 14,2% 12 773 12,1%
2018 1 045 417 9,1% 13 433 5,2%
2019 1 143 680 9,4% 13 671 1,8%
2020 249 642 -78,2% 5 896 -56,9%
2021 767 134 207,3% 11 467 94,5%
2022 1 377 348 79,5% 15 451 34,7%
2023 1 362 007 -1,1% 13 899 -10,0%
2024 1 587 583 16,6% 14 535 4,6%
Źródło[18]

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Historijski razvoj aerodroma [online], sarajevo-airport.ba [dostęp 2024-11-26].
  2. ↑ Flights from Sarajevo (SJJ) [online], flightconnections.com, 26 listopada 2024 [dostęp 2024-11-26] (ang.).
  3. ↑ Get i inni, Aegean to commence nonstop Sarajevo service [online], 19 stycznia 2024 [dostęp 2024-03-31].
  4. ↑ Air Cairo to launch five new EX-YU routes [online], exyuaviation.com [dostęp 2024-04-25].
  5. ↑ Air Cairo schedules new EX-YU routes [online], exyuaviation.com [dostęp 2024-04-25].
  6. ↑ flyadeal Boosts Sarajevo Service in NS24 [online], AeroRoutes [dostęp 2024-02-29] (ang.).
  7. ↑ Saudi’s Flyadeal schedules Sarajevo and Tivat service [online], exyuaviation.com [dostęp 2024-04-25].
  8. ↑ New routes and new aircraft fuel flydubai’s growth [online], flydubai.com [dostęp 2014-10-06] [zarchiwizowane z adresu 2014-07-24] (ang.).
  9. ↑ Flight Schedule | flynas [online], flynas.com [dostęp 2024-04-25] (ang.).
  10. ↑ Gulf Air to operate Sarajevo [online], echoseven.net (ang.).
  11. ↑ Jazeera Airways Flight Schedules | Jazeera Airways Kuwait [online], jazeeraairways.com [dostęp 2024-04-25].
  12. ↑ Information RouteMap [online], kuwaitairways.com [dostęp 2024-05-20] (ang.).
  13. ↑ LOT to launch Sarajevo operations [online], exyuaviation.com [dostęp 2024-04-25].
  14. ↑ Bosnia and Herzegovina Aviation News : ✈Nouvelair to launch Sarajevo charters [online], blogspot.com [dostęp 2024-04-25].
  15. ↑ Press Release | Qatar Airways [online], qatarairways.com [dostęp 2024-04-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-10] (ang.).
  16. ↑ TUI moves forward Sarajevo launch [online], exyuaviation.com [dostęp 2024-04-25].
  17. ↑ Wizz Air to restore London - Sarajevo service [online], exyuaviation.com [dostęp 2024-04-25].
  18. ↑ Statistika [online], sarajevo-airport.ba [dostęp 2024-11-26].
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Port_lotniczy_Sarajewo&oldid=75373843”