Komenda Rejonu Uzupełnień Równe
Komenda Rejonu Uzupełnień Równe (KRU Równe) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[1].
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Rozformowanie |
1939 |
Tradycje | |
Rodowód |
PKU Równe |
Działania zbrojne | |
kampania wrześniowa | |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Podległość | |
Skład |
PKU typ I |
Historia komendy
edytujPo wprowadzeniu pokojowej organizacji służby poborowej na obszarze Okręgu Korpusu Nr II została utworzona Powiatowa Komenda Uzupełnień Równe obejmująca swoją właściwością powiaty: ostrogski i rówieński[2][3][4].
18 listopada 1924 weszła w życie ustawa z dnia 23 maja 1924 o powszechnym obowiązku służby wojskowej[5], a 15 kwietnia 1925 rozporządzenie wykonawcze ministra spraw wojskowych do tejże ustawy, wydane 21 marca tego roku wspólnie z ministrami: spraw wewnętrznych, zagranicznych, sprawiedliwości, skarbu, kolei, wyznań religijnych i oświecenia publicznego, rolnictwa i dóbr państwowych oraz przemysłu i handlu[6]. Wydanie obu aktów prawnych wiązało się z przejęciem przez władze cywilne (administracji I instancji) większości zadań związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem poboru[7][8]. Przekazanie większości zadań władzom cywilnym umożliwiło organom służby poborowej zajęcie się wyłącznie racjonalnym rozdziałem rekruta oraz ewidencją i administracją rezerw. Do tych zadań dostosowana została organizacja wewnętrzna powiatowych komend uzupełnień i ich składy osobowe. Poszczególne komendy różniły się między sobą składem osobowym w zależności od wielkości administrowanego terenu[9].
1 stycznia 1925 siedziba powiatu ostrogskiego została przeniesiona z Ostroga do Zdołbunowa. Jednocześnie zmieniono dotychczasową nazwę powiatu ostrogskiego na powiat zdołbunowski. Tego samego dnia z sześciu gmin powiatu rówieńskiego został utworzony powiat kostopolski z siedzibą starostwa w Kostopolu[10]. Od tego czasu okręg poborowy PKU Równe obejmował powiaty: kostopolski, rówieński i zdołbunowski[6].
Zadania i nowa organizacja PKU określone zostały w wydanej 27 maja 1925 instrukcji organizacyjnej służby poborowej na stopie pokojowej[7]. W skład PKU Równe wchodziły dwa referaty: I) referat administracji rezerw i II) referat poborowy[7]. Nowa organizacja i obsada służby poborowej na stopie pokojowej według stanów osobowych L. O. I. Szt. Gen. 3477/Org. 25 została ogłoszona 4 lutego 1926. Z tą chwilą zniesione zostały stanowiska oficerów ewidencyjnych[11][12][13].
12 marca 1926 została ogłoszona obsada personalna Przysposobienia Wojskowego, zatwierdzona rozkazem Dep. I L. 6000/26 przez pełniącego obowiązki szefa Sztabu Generalnego gen. dyw. Edmunda Kesslera, w imieniu ministra spraw wojskowych. Zgodnie z nową organizacją pokojową Przysposobienia Wojskowego zostały zlikwidowane stanowiska oficerów instrukcyjnych przy PKU, a w ich miejsce utworzone rozkazem Oddz. I Szt. Gen. L. 7600/Org. 25 stanowiska oficerów przysposobienia wojskowego w pułkach piechoty[14].
Od 1926, obok ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność PKU Równe normowała „Tymczasowa instrukcja służbowa dla PKU”, wprowadzona do użytku rozkazem MSWojsk. Dep. Piech. L. 100/26 Pob.[15]
Z dniem 1 października 1927 powiat kostopolski został wyłączony z PKU Równe i włączony do nowo utworzonej PKU Sarny[16].
W marcu 1930 PKU Równe była nadal podporządkowana Dowództwu Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie i administrowała powiatami: równieńskim i zdołbunowskim[17]. W grudniu tego roku komenda posiadała skład osobowy typ I[15].
31 lipca 1931 gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[18].
1 lipca 1938 weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Równe została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Równe przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938[19], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 o powszechnym obowiązku wojskowym[20]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Równe normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[21] .
Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr II, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiaty: rówieński i zdołbunowski[1].
Obsada personalna
edytujPoniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU i KRU Równe, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w 1926 i 1938.
- Komendanci
- płk piech. Mikołaj Korszun-Osmołowski (do 26 X 1923 → komendant PKU Krzemieniec[22][3])
- płk piech. Adolf Dąbrowski (26 X 1923[22] – VII 1924 → 24 pp[23])
- ppłk piech. Władysław I Nowakowski (VII 1924[23] – V 1925[24] → dyspozycja dowódcy OK II)
- mjr piech. Ludwik Mijakowski (V 1925[24] – III 1929 → dyspozycja dowódcy OK II[25])
- ppłk dypl. art. Leon Ludomir Zubrzycki (VIII 1929[26] – I 1930 → dyspozycja dowódcy OK II[27])
- ppłk piech. Józef Bronisław Kuś[28] (od III 1930[29])
- mjr dypl. piech. Karol Jeżowski (1939[30], †1940 Bykownia)
- I referent
- mjr piech. Gustaw Płaskowicki (do 1 VII 1923 → komendant PKU Ostrowiec[32])
- kpt. piech. Mikołaj Pieślak (1 VII 1923[33] – VII 1924[34] → 44 pp)
- kpt. kanc. Józef Władysław Albiński (XI 1924[35][36] → II referent PKU Kościan[37])
- mjr / ppłk piech. Tadeusz Ludwik Chłopicki-Wajda (1 XII 1924[38] – V 1925[24] → 7 pp Leg.)
- kpt. piech. Mieczysław Żyromski (V 1925[24] – II 1926 → kierownik I referatu)
- II referent – urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Marian Łukasiewicz (1923 – 1924)
- oficer instrukcyjny
- oficer ewidencyjny na powiat ostrogski – urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Ludwik Pawelec (1 VI 1923[40] – IV 1925[41] → OE Olkusz PKU Miechów)
- oficer ewidencyjny na powiat rówieński
- urzędnik wojsk. XI rangi Jan Richter (1923)
- urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Marian Palczyński (od VIII 1924[42])
- kierownik I referatu administracji rezerw i zastępca komendanta
- kpt. piech. Mieczysław Żyromski (II – IX 1926[47] → kierownik I referatu PKU Bydgoszcz)
- kpt. piech. Mieczysław Chudziński (IX[48] – X 1926[49] → kierownik I referatu PKU Ostrów Poznański)
- kpt. piech. Stanisław II Stańkowski (od XII 1926[50])
- kpt. piech. Józef Sękowski (był w 1932 – I 1934[51] → kierownik I referatu PKU Biała Podlaska)
- kpt. piech. Stanisław Jakub Miodoński (VI 1934 – VI 1938[52] → kierownik I referatu KRU)
- kierownik II referatu poborowego
- por. kanc. Marek Kleinfeld (od II 1926)
- por. piech. Janusz Jakubowski (był 1932 i w VI 1935)
- referent – por. kanc. Marian Łukasiewicz (II 1926 – XI 1928 → PKU Częstochowa[53])
- W listopadzie 1926 por. kanc. Marian Palczyński został przydzielony do 45 pp celem przeszkolenia[54].
Uwagi
edytuj- ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[55].
- ↑ Stanisław Jakub Miodoński ur. 15 marca 1893, kapitan ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1919 w korpusie oficerów piechoty, oficer 43 pp, odznaczony Krzyżem Walecznych[57].
- ↑ Michał Komorski ur. 8 listopada 1893, kapitan ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1919 w korpusie oficerów piechoty, oficer 44 pp[58].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
- ↑ Almanach oficerski 1923/24 ↓, s. 35.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1477.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1346.
- ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 61, poz. 609.
- ↑ a b Dz.U. z 1925 r. nr 37, poz. 252.
- ↑ a b c Jarno 2001 ↓, s. 169.
- ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393, autor użył sformułowania „wszystkie czynności przygotowawcze do poboru, jak również jego przeprowadzenie przeszły do władz administracyjnych”, co nie odpowiadało podziałowi kompetencji władz wojskowych i cywilnych, określonych we wspomnianych aktach prawa.
- ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393–394.
- ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 68, poz. 655.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 7-20.
- ↑ Moczyński 1928 ↓, s. 393, wg autora stanowiska oficerów ewidencyjnych, po krótkotrwałym przydzieleniu ich do władz administracyjnych, zostały zniesione w 1925.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 169, autor także datuje zniesienie stanowisk oficerów ewidencyjnych na 1925, co stoi w sprzeczności z ogłoszoną 4 lutego 1926 obsadą służby poborowej na stopie pokojowej.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 1-10.
- ↑ a b Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 28 z 14 października 1927, poz. 350.
- ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931, poz. 290.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 173.
- ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
- ↑ Historia WKU Suwałki ↓.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 71 z 13 listopada 1923, s. 750.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 73 z 30 lipca 1924, s. 416.
- ↑ a b c d Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 52 z 13 maja 1925, s. 250.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929, s. 86.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 sierpnia 1929, s. 299.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 21 stycznia 1930, s. 6.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934, s. 23, sprostowano imiona z „Józef II” na „Józef Bronisław”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930, s. 103.
- ↑ a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 856.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1477, 1562, 1564–1565.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 12 czerwca 1923, s. 393.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 24 czerwca 1923, s. 426.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 72 z 28 lipca 1924, s. 411.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 72 z 28 lipca 1924, s. 412.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 95 z 18 września 1924, s. 532, przesunięto termin odejścia z PKU Nowy Targ na 1 listopada 1924.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 118 z 5 listopada 1924, s. 659.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 118 z 5 listopada 1924, s. 658.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 82 z 2 stycznia 1924, s. 760.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 30 marca 1923, s. 225.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 39 z 2 kwietnia 1925, s. 186.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 89 z 31 sierpnia 1924, s. 503.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926, s. 9.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 522.
- ↑ Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 11, 49, 103.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 10, 41, 102.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 20 września 1926, s. 310.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 20 września 1926, s. 311.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 45 z 20 października 1926, s. 368.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 31 grudnia 1926, s. 457.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934, s. 9.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 155.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 363.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 49 z 17 listopada 1926, s. 405.
- ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
- ↑ Stanisław Miodoński. Fundacja Kresy-Syberia. [dostęp 2019-01-08].
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 46, 573.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 46, 574.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1 lipca 1933. Warszawa: Przegląd Piechoty, 1933.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwca 1935. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, 1935. [dostęp 2016-06-05].
- Karol Firich, Stanisław Krzysik, Tadeusz Kutrzeba, Stanisław Müller, Józef Wiatr: Almanach oficerski na rok 1923/24 zeszyt 2, dział III. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1923.
- Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
- Jarosław Kowalewski: Historia Wojskowej Komendy Uzupełnień w Suwałkach. Wojskowa Komenda Uzupełnień w Suwałkach. [dostęp 2019-05-18].
- Henryk Moczyński: Służba poborowa. W: Dziesięciolecie Odrodzenia Polskiej Siły Zbrojnej 1918–1928. Henryk Stanisław Mościcki (red.) Włodzimierz Dzwonkowski (red.) Tadeusz Bałaban (red.). Warszawa: Tadeusz Złotnicki, 1928, s. 391–394.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.