Wikipedia

Kazimierz Surman

Kazimierz Surman (ur. 20 grudnia 1924 w Krakowie, zm. 4 marca 1978 w Sanoku) – polski żołnierz, polityk, działacz kultury.

Kazimierz Surman
Data i miejsce urodzenia

20 grudnia 1924
Kraków

Data i miejsce śmierci

4 marca 1978
Sanok

Przewodniczący Prezydium MRN w Sanoku
Okres

od 1 grudnia 1954
do 31 marca 1956

Poprzednik

Adam Miler

Następca

Tadeusz Powrózek

Życiorys

edytuj

Urodził się 20 grudnia 1924 w Krakowie[1][2][3][4]. Był synem Wincentego i Apolonii z domu Hachaj (1898-1951)[3]. W rodzinnym Krakowie kształcił się w szkole podstawowej, a od 1937 uczył się w Gimnazjum im. Bartłomieja Nowodworskiego, gdzie do 1939 ukończył dwie klasy[3][4].

Podczas II wojny światowej od 1940 do 1942 był zatrudniony jako prowadzący biuro kancelaryjne w firmie budowlanej Tadeusza Russaka[3]. Po otrzymaniu karty na przymusowe roboty przymusowe w III Rzeszy, po czym schronił się w Dębicy[3]. Do Krakowa wrócił w sierpniu 1944[3]. Tam został ujęty w ulicznej łapance i osadzony w obozie KL Plaszow[3].

Po wkroczeniu sowietów i odzyskaniu wolności pracował jako referent zaopatrzenia w Fabryce Mydła „Kołłątaj” w Krakowie[3]. Po zakończeniu wojny został członkiem PPS i działał w Komitecie Dzielnicowym Dębniki[3][4]. Jako ochotnik w marcu 1945 został przyjęty do Ludowego Wojska Polskiego[4]. W 1947 ukończył naukę w Oficerskiej Szkole Piechoty w Krakowie ze stopniem chorążego[2][3]. W tym samym roku został dowódcą plutonu w jednostce wojskowej w Sanoku[3][4]. 21 stycznia 1949 został zdemobilizowany i przeniesiony do rezerwy[3][4].

 
Nagrobek Kazimierza Surmana

Po odejściu ze służby wojskowej pracował w Rejonowym Urzędzie Likwidacyjnym w Sanoku[3], jako kierownik sekcji planów zbiorczych i bilansów w Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego (PKPG) przy Prezydium Powiatowej Radzie Narodowej w Sanoku[2][3], w biurze Powiatowego Pełnomocnika Skupu, jako instruktor powiatowy, jako kierownik Oddziału Kultury Prezydium PRN w Sanoku, jako inspektor techniczny w Muzeum Historycznym w Sanoku[3], jako kierownik Powiatowego Domu Kultury w Sanoku[3]. W Sanoku działał społecznie, był członkiem PCK, TPD[2]. Był także aktywny na polu kulturalnym, zainicjował powstanie w 1950 radiowęzła w Sanoku nadającego program lokalny będąc jego redaktorem i pierwszym spikerem, był przewodniczącym rady społecznej PDK w Sanoku, działającego w budynku przy ul. Adama Mickiewicza w Sanoku, śpiewał w chórze[2]. W 1952 został sekretarzem, a w 1953 zastępcą przewodniczącego Komisji Drogowej Miejskiej Rady Narodowej (MRN) w Sanoku[5]. W 1954 został wybrany radnym MRN w Sanoku[6]. Od 1 grudnia 1954 do 31 marca 1956 pełnił stanowisko przewodniczącego Prezydium MRN w Sanoku[2][7][3][4]. Został odwołany jednogłośną decyzją rady po przedstawieniu zarzutów wskazujących m.in. na podanie przez niego nieprawdziwych informacji w ankiecie personalnej oraz wytykających wrogi stosunek do PZPR (zarzuty wsparli wówczas radny MRN Romuald Bobrzak i przewodniczący prezydium PRN Stanisław Janik)[8]. W 1957 został kierownikiem Wydziału Kultury Powiatowej Rady Narodowej w Sanoku[2]. Na przełomie lat 50. i 60. sprawował stanowisko kierownika Wydziału Kultury Prezydium MRN w Sanoku[9][10]. Został wybrany członkiem Kolegium Karno-Administracyjnego w Sanoku kadencji 1964-1967[11]. Został członkiem powołanego 31 stycznia 1968 społecznego komitetu ORMO w Sanoku[12]. Po wyborach do MRN w 1969 został członkiem Komisji Ochrony Porządku Publicznego i Bezpieczeństwa Publicznego oraz Komisji Oświaty i Kultury[13]. Od 1970 do 1972 był dyrektorem sanockiego PDK[14]. Od 1 stcznia 1976 do końca życia pracował na stanowisku starszego przewodnika muzealnego w Muzeum Historycznym w Sanoku[3][4].

Od 6 grudnia 1948 był żonaty z Izabelą Jadwigą Naczas (1924-1999)[1][2][3][15]. Miał dzieci[2]. Zmarł 4 marca 1978 w Sanoku[1][3][4]. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku[16].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c Księga Zmarłych 1975–1995 Sanok. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 26 (poz. 28).
  2. ↑ a b c d e f g h i Pozwalamy sobie przedstawić. Kazimierz Surman. „Nowiny”. Nr 31, s. 2, 6-7 lutego 1960. 
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Zając 2003 ↓, s. 7.
  4. ↑ a b c d e f g h i Oberc 2008 ↓, s. 345.
  5. ↑ Stachowicz 2008 ↓, s. 140, 141.
  6. ↑ Stachowicz 2008 ↓, s. 146.
  7. ↑ Andrzej Brygidyn: W latach powojennych. W dobie stalinowskiego terroru. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 783. ISBN 83-86077-57-3.
  8. ↑ Stachowicz 2008 ↓, s. 150-151.
  9. ↑ Stachowicz 2008 ↓, s. 198.
  10. ↑ Andrzej Romaniak: Sanok. Fotografie archiwalne – Tom II. Wydarzenia, uroczystości, imprezy. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2011, s. 246, 248, 250, 252, 262, 270. ISBN 978-83-60380-30-7.
  11. ↑ Stachowicz 2008 ↓, s. 194.
  12. ↑ Stachowicz 2008 ↓, s. 219.
  13. ↑ Stachowicz 2008 ↓, s. 216, 218, 219.
  14. ↑ Franciszek Oberc: Sanok. Instytucje kultury. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1999, s. 66. ISBN 83-909787-3-3.
  15. ↑ Izabela Surman. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2021-07-18].
  16. ↑ Kazimierz Surman. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2021-07-18].

Bibliografia

edytuj
  • Edward Zając. Poczet gospodarzy miasta. Dramat lat pięćdziesiątych. „Tygodnik Sanocki”. Nr 44 (625), s. 7, 31 października 2003. 
  • Władysław Stachowicz. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950–1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 131-320, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  • Franciszek Oberc. Burmistrzowie Sanoka (przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, naczelnicy). „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 339-350, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Kazimierz_Surman&oldid=69613840”