Graniczna Placówka Kontrolna Pietrowice
Graniczna Placówka Kontrolna Pietrowice – zlikwidowany pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza wykonujący kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu bezpośrednio w przejściu granicznym na granicy z Czechosłowacją.
Siedziba GPK do 01.01.2003 (lipiec 2020) | |
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1946; |
Rozformowanie |
1952; |
Tradycje | |
Rodowód |
PPK Pietrowice |
Kontynuacja |
GPK SG w Pietrowicach |
Dowódcy | |
Ostatni |
mjr Wirgiliusz Przychodzki |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Formacja | |
Podległość |
10 Oddział OP |
Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Pietrowicach – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej wykonująca kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu bezpośrednio w przejściach granicznych na granicy z Czechosłowacją/Republiką Czeską[b].
Placówka Straży Granicznej w Pietrowicach – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej realizująca zadania w ochronie granicy państwowej na granicy z Republiką Czeską.
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujJesienią 1946 sformowany został drogowy Przejściowy Punkt Kontrolny Pietrowice (PPK Pietrowice) kategorii C o etacie nr 7/12[c]. W 1947 przeformowany na kategorię D według etatu nr 7/33W 1948 nastąpiła kolejna reorganizacja Wojsk Ochrony Pogranicza. Oddziały WOP przeformowano w brygady Ochrony Pogranicza, a GPK WOP Pietrowice przemianowano na Graniczną Placówkę Ochrony Pogranicza Pietrowice kategorii D i przeformowano według etatu nr 7/54. W 1950 przeformowana na etat nr 096/27 i przeniesiona do Głuchołaz. Na jej bazie sformowano Punkt Kontrolny Małego Ruchu Granicznego (PK MRG) w Pietrowicach[d] podległy pod Strażnicę WOP Krase Pole. Włączona w etat nr 352/2 4 Brygady WOP[1].
Graniczna Placówka Kontrolna Pietrowice została sformowana w 1972 w strukturach 4.Górnośląskiej Brygady WOP. W 1976 zniesiona została numeracja brygad WOP. Wówczas to zarządzeniem DWOP z 17 lutego 1976 i 25 lipca 1976 przyjęto tylko nazwę „regionalną” Górnośląska Brygada WOP[2] i GPK Pietrowice w jej strukturach funkcjonowała do 15 maja 1991.
- Straż Graniczna:
16 maja 1991 po rozwiązaniu Wojsk Ochrony Pogranicza, Graniczna Placówka Kontrolna Pietrowice weszła w podporządkowanie Śląskiego Oddziału Straży Granicznej w Raciborzu (ŚlOSG)[3] i przyjęła nazwę Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Pietrowicach.
W 2000 rozpoczęła się reorganizacja struktur Straży Granicznej związana z przygotowaniem Polski do wstąpienia, do Unii Europejskiej i przystąpieniem do Traktatu z Schengen. Podczas restrukturyzacji wprowadzono kompleksową ochronę granicy już na najniższym szczeblu organizacyjnym tj. strażnica i graniczna placówka kontrolna. Wprowadzona całościowa ochrona granicy zniosła podział na graniczne jednostki organizacyjne ochraniające tylko tzw. „zieloną granicę” i prowadzące tylko kontrole ruchu granicznego. W wyniku tego, 2 stycznia 2003 GPK SG w Pietrowicach przejęła wraz z obsadą etatową pod ochronę odcinek granicy państwowej, po zlikwidowanej strażnicy SG w Krasnym Polu[4].
Od 2 stycznia 2003 miejscem dyslokacji GPK SG w Pietrowicach był obiekt po byłej strażnicy SG w Krasnym Polu.
Jako Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Pietrowicach funkcjonowała do 23 sierpnia 2005 i 24 sierpnia 2005 Ustawą z 22 kwietnia 2005 O zmianie ustawy o Straży Granicznej...[5] została przekształcona na placówkę Straży Granicznej w Pietrowicach (Placówka SG w Pietrowicach) z miejscem dyslokacji w Krasnym Polu.
Jako Placówka SG w Pietrowicach z miejscem dyslokacji w Krasnym Polu funkcjonowała do 15 stycznia 2008, kiedy to została zlikwidowana. Ochraniany przez placówkę odcinek granicy państwowej, przejęła Placówka Straży Granicznej w Opolu (Placówka SG w Opolu) z tymczasową siedzibą w Krasnym Polu[6].
Ochrona granicy
edytuj- Straż Graniczna:
1 czerwca 2001 na odcinku strażnicy SG w Pomorzowicach zostało uruchomione drogowe przejście graniczne, w którym kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu wykonywała załoga GPK SG w Pietrowicach.
2 stycznia 2003 GPK SG w Pietrowicach przejęła pod ochronę odcinek granicy państwowej, po rozformowanej strażnicy SG w Krasnym Polu:
- Włącznie znak graniczny nr II/87, wyłącznie znak gran. nr II/109.
Podległe przejścia graniczne
edytuj- Stan z 15 maja 1991
- Straż Graniczna:
- Stan z 20 grudnia 2007
- Pietrowice-Krnov – do 21.12.2007
- Pomorzowiczki-Osoblaha – 01.06.2001–21.12.2007
- Chomiąża-Chomýž – 02.01.2003–21.12.2007
- Lenarcice-Linhartovy – 02.01.2003–21.12.2007
- Gadzowice-Rusín – 24.07.2006–21.12.2007.
Dowódcy/komendanci granicznej placówki kontrolnej
edytuj- por. Stanisław Wiśniewski[7]
- mjr/ppłk Kazimierz Górecki[8][7] (od 1972)
- kpt./mjr Wirgiliusz Przychodzki[7] (był w 1984[9]–01.04.1991[10][11]).
- Komendanci GPK SG:
- Komendant placówki SG
Uwagi
edytuj- ↑ Od 1991 graniczna placówka kontrolna Straży Granicznej, a od 2005 placówka Straży Granicznej.
- ↑ Od 1 stycznia 1993 z Republiką Czeską.
- ↑ Rozkaz Ministra Obrony Narodowej nr 0153/Org. z 21.09.1946.
- ↑ Rozkaz MBP nr 037/0rg. z 18.12.1950.
- ↑ mjr SG Wirgiliusz Przychodzki odszedł na emeryturę.
- ↑ mjr SG Krzysztof Hartabus odszedł na emeryturę.
- ↑ ppłk SG Zbigniew Gajek przeszedł do placówki SG w Opolu.
Przypisy
edytuj- ↑ ASGran., sygn. 2825/1 ↓, s. 109.
- ↑ Żurawlow 2011 ↓, s. 41.
- ↑ Zarządzenie nr 021 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 07.05.1991, utworzono Śląski Oddział SG.
- ↑ Zarządzenie nr 058 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 13.12.2002 zmieniające zarządzenie w sprawie organizacji wchodzących w skład Straży Granicznej komend, strażnic, granicznych placówek kontrolnych, dywizjonów, pododdziałów odwodowych oraz ośrodków szkolenia w ramach III etapu realizacji programu dostosowania Straży Granicznej do standardów Schengen, polegającą na włączeniu wytypowanych strażnic w struktury gpk. W wyniku przeprowadzonej reorganizacji we wszystkich oddziałach SG 62 strażnice zostały włączone w struktury gpk.
- ↑ W miejsce dotychczas funkcjonujących strażnic oraz granicznych placówek kontrolnych utworzono placówki Straży Granicznej. Funkcjonariusze i pracownicy pełniący służbę i zatrudnieni w strażnicach oraz granicznych placówkach kontrolnych Straży Granicznej stali się odpowiednio funkcjonariuszami i pracownikami placówek Straży Granicznej (Dz.U. z 2005 r. nr 90, poz. 757).
- ↑ Reorganizacja ŚlOSG 15.01.2008. sm.strazgraniczna.pl, 2008-01-16. (pol.).
- ↑ a b c Jarmoliński 2013 ↓, s. 170.
- ↑ Gacek 2005 ↓, s. 65.
- ↑ Gacek 2005 ↓, s. 21.
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wewnętrznych nr 077 z dnia 17.04.1991.
- ↑ Gacek 2005 ↓, s. 25.
- ↑ Rozkaz nr Pf-57 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 28.03.1991.
- ↑ Święto Straży Granicznej w Cieszynie. sm.strazgraniczna.pl, 2007-05-16. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Henryk Dominiczak, Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985, Warszawa: Wojskowa Drukarnia w Łodzi, 1985 .
- Tadeusz Jarmoliński: Kontrola ruchu granicznego w Polsce w latach 1945–1990. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2013. ISBN 978-83-909484-7-8.
- Stefan Gacek: Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945–1991. Gliwice: Wydawnictwo Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego, 2005.
- Sławomir Żurawlow, Pododdziały Ochrony Pogranicza w Jaworzynce, Istebnej i Koniakowie – Rys historyczny 1922–2008, Gliwice: Gminny Ośrodek Kultury w Istebnej, 2011 .
- Archiwum Straży Granicznej, zespół DWOP, sygn. 2825/1. Rejestr główny jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza.