Galloanserae – nadrząd ptaków neognatycznych skupiający dwa rzędy: blaszkodziobe (Anseriformes) i grzebiące (Galliformes), w języku angielskim określane zbiorczo nazwą fowl[1].

Galloanserae
Sibley, Ahlquist & Monroe, 1988
Ilustracja
Udomowiona piżmówka (Cairina moschata) z młodymi
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Nadrząd

Galloanserae

Bliskie pokrewieństwo blaszkodziobych z grzebiącymi zasugerował już Thomas Huxley w 1867[2][3]. Istnienie monofiletycznego kladu Galloanseres po raz pierwszy stwierdzono na podstawie analizy cech morfologicznych ich przedstawicieli. Pogląd ten wsparły niemal wszystkie badania oparte na hybrydyzacji DNA-DNA oraz badania genów mitochondrialnych i jądrowych. Apomorfie w obrębie tej grupy skoncentrowane są w obszarze czaszki. Budowa szkieletu przedstawicieli grzebiących (Galliformes) i blaszkodziobych (Anseriformes) wykazuje dość znaczące różnice. Cechy pośrednie znaleźć można u pochodzących z paleogenu przedstawicieli grupy trzonowej Galliformes, szczególnie wśród członków Gallinuloididae, najstarszej znanej rodziny grzebiących. Przykładowo, wykazują one charakterystyczną dla współczesnych blaszkodziobych budowę kości kruczej. Także i stosunkowo długa łopatka oraz długi i smukły carpometacarpus są cechą charakterystyczną dla współczesnych blaszkodziobych, nie zaś przedstawicieli grupy koronnej grzebiących[4].

Kladogram dla 9 rodzajów spośród Galloanseres, opracowany przez Prum et al. (2015)[5]:

Galliformes

Leipoa





Ortalis



Crax





Numida





Odontophorus



Colinus





Rollulus




Bonasa



Gallus








Anseriformes

Chauna




Anseranas




Dendrocygna




Oxyura




Anser




Anas



Aythya








Przypisy

edytuj
  1. Graham K. Taylor, Adrian L. R. Thomas: Evolutionary Biomechanics. Oxford University Press, 2014, s. 85. ISBN 978-0-19-856637-3.
  2. Sérgio R. Pereira & Allan J. Baker: Waterfowl and gamefowl (Galloanserae). W: S. Blair Hedges & Sudhir Kumar (red.): Timetree Of Life. Oxford University Press, 2009, s. 416–418. ISBN 0-19-953503-5.
  3. T. H. Huxley. On the Classification of Birds; and on the Taxonomic Value of the Modifications of certain of the CranialBones observable in that Class. „Proceedings of the Zoological Society of London”, s. 415, 1867. 
  4. Gerald Mayr. The higher-level phylogeny of birds – when morphology, molecules, and fossils coincide. „Oryctos”. 7, s. 67–73, 2008. 
  5. Richard O. Prum, Jacob S. Berv, Alex Dornburg, Daniel J. Field, Jeffrey P. Townsend, Emily Moriarty Lemmon & Alan R. Lemmon. A comprehensive phylogeny of birds (Aves) using targeted next-generation DNA sequencing. „Nature”. 526, s. 569–573, 2015.