Gęśle

Gęśle (nazwa spokrewniona ze staropolskim gędźba: muzyka; również gęśla lub gęśl) – stary, prosty, ludowy instrument smyczkowy, którego kształt i strój zmieniał się zależnie od epoki i terenu. Znane w krajach słowiańskich, bałkańskich i na Bliskim Wschodzie. Dźwięki wydobywa się przez szarpanie lub częściej przez pociąganie strun prymitywnym smyczkiem. Do dziś bywają używane (m.in. na Podhalu) występujący w trzech rodzajach:

• gęśle archaiczne – najwcześniejsza forma drewnianych gęśli mająca od 5 do 9 strun;
• gęśle bez „skrzydła” – masywniejsze niż gęśle „skrzydłopodobne” (archaiczne) i – jak sama nazwa mówi – nie mają skrzydła; mają zazwyczaj od 9 do 13 strun;
• gęśle z „oknem” – pochodzą z XIII wieku. Mają 7 strun, z których jedna jest burdonowa, a pozostałe są nastrojone diatonicznie;
• złóbcoki – charakterystyczne dla Podhala, mają od 3 do 4 strun.

Gęśle

ang. gusle, alb. lahuta

Klasyfikacja naukowa

321.321-71 Chordofon złożony

Klasyfikacja popularna

strunowy, smyczkowy