Gąsienicowa Turnia

turnia w Tatrach Wysokich

Gąsienicowa Turnia (słow. Gąsienicova turnia, niem. Gąsienica-Turm, węg. Gąsienica-torony[1]) – niewybitne, skaliste wzniesienie we wschodniej grani Świnicy w Tatrach Wysokich. Ma cztery wierzchołki o wysokościach w kierunku od zachodu na wschód: 2266 m, 2279 m, 2279 m, 2276 m[2] (Wielka encyklopedia tatrzańska podaje 2280 m[1]). Od sąsiedniej Niebieskiej Turni oddziela je Niebieska Przełączka Wyżnia (2253 m), a od Świnicy Gąsienicowa Przełączka (2260 m), Świnicka Kopa (2298 m) i Świnicka Szczerbina Wyżnia (2295 m)[2].

Gąsienicowa Turnia
Ilustracja
Od lewej: Niebieska Turnia, Gąsienicowa Turnia, Świnicka Kopa (widok z Kościelca)
Państwo

 Polska

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

2280 m n.p.m.

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się czarny trójkącik z opisem „Gąsienicowa Turnia”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Gąsienicowa Turnia”
Ziemia49°13′10″N 20°00′43″E/49,219444 20,011944

Nazwa pochodzi od Doliny Gąsienicowej, nad którą się wznosi. Północne stoki Gąsienicowej Turni opadają do Mylnej Kotlinki w najwyższym piętrze tej doliny, zaś południowe do polodowcowego kotła Dolinki pod Kołem (górne piętro Doliny Pięciu Stawów Polskich). Górna część tych stoków, zarówno z południowej, jak i północnej strony, to strome ściany, w których znajdują się drogi wspinaczkowe. Stokami południowymi, sporo poniżej wierzchołków, prowadzi czerwony szlak turystyczny z Kasprowego Wierchu na Zawrat. Powyżej szlaku, w pobliżu wierzchołków, znajdują się dwie niewielkie jaskinie: Świnicka Koleba i Świnicka Koleba Niżnia[3].

Latem pierwszymi znanymi zdobywcami byli Stefania Wieniewska (później Klemensiewiczowa) z Zygmuntem Klemensiewiczem i Romanem Kordysem 1 sierpnia 1907 roku. Zimą pierwszego wejścia dokonali Mariusz Zaruski, Henryk Bednarski, Jerzy Cybulski, Józef Lesiecki, Stefan Mazurkiewicz i Stanisław Zdyb 3 marca 1910 roku[3].

Z rzadkich roślin na Gąsienicowej Turni występuje ukwap karpacki – gatunek w Polsce występujący tylko w Tatrach i to na niewielu stanowiskach[4].

Widok z Gładkiej Przełęczy

Przypisy

edytuj
  1. a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  2. a b Tatry Wysokie i Tatry Bielskie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2006, ISBN 83-87873-26-8.
  3. a b Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Liliowe – Mały Kościelec, t. 1, Warszawa: Sport i Turystyka, 1951.
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.