Gładka Przełęcz

przełęcz w Tatrach

Gładka Przełęcz (niem. Gladkijoch, Glatter Pass, słow. Hladké sedlo, węg. Gladki-hág) – jedna z najniższych (1993 m) przełęczy w grani głównej Tatr Wysokich. Oddziela Gładki Wierch od Walentkowego Wierchu. Jej nazwa pochodzi od leżącego poniżej przełęczy (od strony Doliny Pięciu Stawów Polskich) mało stromego i trawiastego zbocza Gładkie[1]. Zbocze południowe, opadające do Wierchcichej Doliny jest również trawiaste, nieco tylko bardziej strome. Obydwa są łatwe do przejścia, z tego też powodu przełęcz ta stanowi wygodne i łatwe połączenie Doliny Pięciu Stawów Polskich z Doliną Wierchcichą[2]. Na przełomie XIX i XX wieku była często wykorzystywana przez turystów[3]

Gładka Przełęcz
Ilustracja
Gładka Przełęcz nad Zadnim Stawem Polskim
Państwo

 Polska
 Słowacja

Wysokość

1993 m n.p.m.

Pasmo

Karpaty, Tatry

Sąsiednie szczyty

Gładki Wierch, Walentkowy Wierch

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Gładka Przełęcz”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Gładka Przełęcz”
Ziemia49°12′31,1″N 20°00′44,3″E/49,208639 20,012306

Pierwsze odnotowane przejście turystyczne z Doliny Cichej do Doliny Pięciu Stawów Polskich – Albrecht von Sydow z przewodnikiem w 1827 r.; zimą – Julia Zembatowa i Józef Lesiecki 9 lub 10 stycznia 1910 r.[3] W 1889 r. przez Gładką Przełęcz Towarzystwo Tatrzańskie poprowadziło szlak z Doliny Pięciu Stawów Polskich do Doliny Cichej (Tichá dolina). Używany był w czasie II wojny światowej przez kurierów i uciekinierów[4]. Obecnie szlak po stronie polskiej jest zamknięty (nadal widoczna jest wyraźna ścieżka). Znakowany szlak turystyczny pozostał tylko po stronie Słowacji (przez Dolinę Cichą i przełęcz Zawory)[2].

Gładka Przełęcz jest też przejściem używanym przez zwierzęta: niedźwiedzie, rysie i jelenie[1].

Zobacz też: Liptowskie Mury.
Gładka Przełęcz

Szlaki turystyczne

edytuj

Czasy przejścia podane na podstawie mapy[5].

  – od strony słowackiej możliwe jest wejście na przełęcz szlakiem czerwonym z Doliny Cichej Liptowskiej.
  • Czas przejścia od szlaku żółtego na przełęcz Zawory: 2:20 h, ↓ 1:40 h
  • Czas przejścia z Zaworów na Gładką Przełęcz: 15 min w obie strony

Przypisy

edytuj
  1. a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  2. a b Władysław Cywiński, Szpiglasowy Wierch, t. 11, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2005, ISBN 83-7104-034-2.
  3. a b Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Walentkowa Przełęcz – Przełączka pod Zadnim Mnichem, t. 4, Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy „Kraj”, 1951.
  4. Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  5. Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.
Panorama w kierunku wschodnim, północnym i zachodnim z Gładkiej Przełęczy