Gładka Przełęcz
Gładka Przełęcz (niem. Gladkijoch, Glatter Pass, słow. Hladké sedlo, węg. Gladki-hág) – jedna z najniższych (1993 m) przełęczy w grani głównej Tatr Wysokich. Oddziela Gładki Wierch od Walentkowego Wierchu. Jej nazwa pochodzi od leżącego poniżej przełęczy (od strony Doliny Pięciu Stawów Polskich) mało stromego i trawiastego zbocza Gładkie[1]. Zbocze południowe, opadające do Wierchcichej Doliny jest również trawiaste, nieco tylko bardziej strome. Obydwa są łatwe do przejścia, z tego też powodu przełęcz ta stanowi wygodne i łatwe połączenie Doliny Pięciu Stawów Polskich z Doliną Wierchcichą[2]. Na przełomie XIX i XX wieku była często wykorzystywana przez turystów[3]
Gładka Przełęcz nad Zadnim Stawem Polskim | |
Państwo | |
---|---|
Wysokość |
1993 m n.p.m. |
Pasmo | |
Sąsiednie szczyty | |
Położenie na mapie Tatr | |
Położenie na mapie Karpat | |
49°12′31,1″N 20°00′44,3″E/49,208639 20,012306 |
Pierwsze odnotowane przejście turystyczne z Doliny Cichej do Doliny Pięciu Stawów Polskich – Albrecht von Sydow z przewodnikiem w 1827 r.; zimą – Julia Zembatowa i Józef Lesiecki 9 lub 10 stycznia 1910 r.[3] W 1889 r. przez Gładką Przełęcz Towarzystwo Tatrzańskie poprowadziło szlak z Doliny Pięciu Stawów Polskich do Doliny Cichej (Tichá dolina). Używany był w czasie II wojny światowej przez kurierów i uciekinierów[4]. Obecnie szlak po stronie polskiej jest zamknięty (nadal widoczna jest wyraźna ścieżka). Znakowany szlak turystyczny pozostał tylko po stronie Słowacji (przez Dolinę Cichą i przełęcz Zawory)[2].
Gładka Przełęcz jest też przejściem używanym przez zwierzęta: niedźwiedzie, rysie i jelenie[1].
Szlaki turystyczne
edytujCzasy przejścia podane na podstawie mapy[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1 .
- ↑ a b Władysław Cywiński, Szpiglasowy Wierch, t. 11, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2005, ISBN 83-7104-034-2 .
- ↑ a b Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Walentkowa Przełęcz – Przełączka pod Zadnim Mnichem, t. 4, Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy „Kraj”, 1951 .
- ↑ Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3 .
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X .