Edmund Hołodyński
Edmund Hołodyński (ur. 11 września 1898 w Ostrorogu, zm. 3 lutego 1969 w Poznaniu) – polski pilot doświadczalny.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
pilot |
| Odznaczenia | |
     
| |
Życiorys
edytujUkończył szkołę budowlaną. W styczniu 1919 roku wziął udział w zdobyciu stacji lotniczej Ławica i w powstaniu wielkopolskim. W 1919 roku odbył przeszkolenie lotnicze na Ławicy pod kierunkiem Wiktora Langa[1]. W 1921 roku rozpoczął naukę w tamtejszej Wyższej Szkole Lotniczej, po jej ukończeniu otrzymał przydział do Parku 3 Pułku Lotniczego w Poznaniu w charakterze oblatywacza. W 1922 roku był jednym z organizatorów Związku Lotników Polskich (ZLP) oraz współredaktorem czasopisma „Lotnik”[2]. Podczas działalności w ZLP pełnił m.in. funkcję wiceprezesa, skarbnika[3] i sekretarza[4], był jednym z współorganizatorów I Konkursu Ślizgowców w 1923 roku w Białce i II Wszechpolskiego Konkursu Szybowcowego w 1925 roku na Oksywiu[5][6].
W 1923 roku współdziałał w założeniu Wielkopolskiej Wytwórni Samolotów Samolot (WWS „Samolot”), gdzie następnie objął funkcję pilota fabrycznego a w późniejszym okresie został szefem pilotów. 20 lutego 1925 roku oblatał pierwszy wyprodukowany w WWS egzemplarz samolotu Hanriot H.28[7].
W marcu 1925 roku w został szefem wyszkolenia otwartej w Poznaniu Cywilnej Szkoły Pilotów, pełnił tę funkcję do zlikwidowania szkoły w 1926 roku[8]. W dniach 10-17 października 1926 roku wziął udział, w załodze z por. obs. Gruszkiewiczem, w tygodniu lotniczym zorganizowanym w Katowicach[9]. W lipcu 1927 roku, również w załodze z por. Gruszkiewiczem, wykonał rajd lotniczy z Poznania do Kowla na wyprodukowanej w WWS „Samolot” maszynie Hanriot H.19[10]. 23 sierpnia 1928 roku, tradycyjnie z por. Gruszkiewiczem, wykonał przelot w trudnych warunkach atmosferycznych z Poznania do Warszawy. Przelot miał na celu zademonstrowanie dobrych właściwości lotnych samolotu Bartel BM-5[11].
Pracę w WWS „Samolot” zakończył z chwilą likwidacji wytwórni w 1930 roku. Znalazł zatrudnienie w Wielkopolskim Klubie Lotników (WKL), gdzie był szkoleniowcem[12]. W 1931 roku Wielkopolski Klub Lotników stał się częścią Aeroklubu Poznańskiego, a Edmund Hołodyński został instruktorem oraz członkiem Komisji Treningowej[13]. W 1931 roku, w załodze z Erykiem Szwencerem, na RWD-4 wziął udział w IV Krajowym Konkursie Samolotów Turystycznych[14]. Zajęli 9. miejsce na 24 startujące załogi[15]. W 1931 roku wylatał ogółem 89 godzin, co było szóstym wynikiem wśród pilotów aeroklubowych w Polsce. W tym roku w Aeroklubie Poznańskim pełnił funkcję kierownika Sekcji Sportowej oraz Sekcji Treningowej[16]. 29 maja 1932 roku wziął udział w święcie Klubu Lotniczego Podlaskiej Wytwórni Samolotów[17]. Był to koniec jego lotniczej aktywności, powrócił do pracy w wyuczonym zawodzie budowlańca.
Po wybuchu II wojny światowej został zmobilizowany do lotnictwa i wziął udział w kampanii wrześniowej. Po zakończeniu II wojny światowej zamieszkał w Przeźmierowie, gdzie pracował w budownictwie. Jako społecznik pracował w ochotniczej straży pożarnej. Od 1945 roku pełnił społecznie funkcję rejonowego komendanta straży pożarnych. Był również jednym z członków Koła Seniorów w Aeroklubie Poznańskim. Zmarł 3 lutego 1969 roku i został pochowany na Cmentarzu Junikowo (pole 22, kwatera 6) w Poznaniu. Pozostawił synów — Zbigniewa i Mirona[18].
Podczas swej kariery pilota wykonał ok. 13 000 lotów, oblatał 15 prototypów i wersji rozwojowych oraz 329 nowo zbudowanych i 64 wyremontowanych w WWS samolotów[18]. Ponadto, jako instruktor lotniczy, wykonał 2500 lotów (z czego w 1925 r. wykonał 2055 lotów[19]).
Oblatane samoloty
edytujSamoloty oblatane przez Edmunda Hołodyńskiego[12]:
| Lp | Nazwa | Data oblotu |
|---|---|---|
| 1 | Hanriot H.28 | 20 lutego 1925 r. |
| 2 | Sp-1 | 24 lipca 1926 r. |
| 3 | Bartel BM-2 | 7 grudnia 1926 r. |
| 4 | Bartel BM-4b | 20 grudnia 1927 r. |
| 5 | Bartel BM-5 | 27 lipca 1928 r. |
| 6 | O-2 | 24 października 1928 r. |
| 7 | Bartel BM-6 | 28 lipca 1930 r. |
| 8 | MN-5 | 21 sierpnia 1930 r. |
Ordery i odznaczenia
edytujOdznaczenia otrzymane przez Edmunda Hołodyńskiego[18]:
— Wielkopolski Krzyż Powstańczy,
— Odznaka Grunwaldzka,
— Odznaka pilota wojskowego,
— Medal Zwycięstwa i Wolności 1945,
— srebrny Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”,
— brązowy Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”.
Przypisy
edytuj- ↑ Pilot Edmund Hołodyński, Skarbnik Zarządu. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 8/1926, s. 118, 20 lutego 1925. Poznań: Związek Lotników Polskich.
- ↑ Lotnik : organ Wielkopolskiego Klubu Lotników. Federacja Bibliotek Cyfrowych. [dostęp 2020-12-]. (pol.).
- ↑ Działalność Związku Lotników Polsk.. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 1/1924, s. 4-5, 15 lutego 1924. Poznań: Związek Lotników Polskich.
- ↑ Ze Związku Lotników Polskich. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 3/1926, s. 46, 16 stycznia 1926. Poznań: Związek Lotników Polskich.
- ↑ REGULAMIN Komisji Sportowej II. Wszechpolskiego Konkursu Szybowców. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 7/1925, s. 8, 27 kwietnia 1925. Poznań: Związek Lotników Polskich.
- ↑ Kulczyński 2018 ↓, s. 19.
- ↑ Nasze chrzciny. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 4-5/1925, s. 3, 15 marca 1925. Poznań: Związek Lotników Polskich.
- ↑ Pierwsze jaskółki Cywilnej Szkoły Pilotów przy fabr. Samolot.. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 9-10/1925, s. 13. Poznań: Związek Lotników Polskich.
- ↑ Działalność Śląska Górnego. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 11/1927, s. 9-10, 18 czerwca 1927. Poznań: Związek Lotników Polskich.
- ↑ Rajd polski. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 2/1927, s. 9, 6 sierpnia 1927. Poznań: Związek Lotników Polskich.
- ↑ Album dziesięciolecia 1930 ↓, s. 186.
- ↑ a b Jędrzejewski 2014 ↓, s. 274.
- ↑ Adam Wojtyga. AEROKLUB POZNAŃSKI. „Skrzydlata Polska”. 5/1931, s. 121, maj 1931. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- ↑ PRZED IV KRAJOWYM KONKURSEM SAMOLOTÓW TURYSTYCZNYCH. „Skrzydlata Polska”. 9/1931, s. 224, wrzesień 1931. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- ↑ Bogdan J. Kwieciński. 4-y KRAJOWY KONKURS SAMOLOTÓW TURYSTYCZNYCH. „Skrzydlata Polska”. 10/1931, s. 243, październik 1931. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- ↑ Działalność klubów lotniczych w Polsce w r. 1931. „Skrzydlata Polska”. 2/1932, s. 32, 36, luty 1932. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- ↑ Święto Klubu Lotniczego Podlaskiej Wytwórni Samolotów. „Skrzydlata Polska”. 7/1932, s. 140, lipiec 1932. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- ↑ a b c Jędrzejewski 2014 ↓, s. 275.
- ↑ W Cywilnej Szkole Pilotów w Ławicy. „Lotnik : organ Związku Lotników Polskich”. 1/1926, s. 10, 2 stycznia 1926. Poznań: Związek Lotników Polskich.
Bibliografia
edytuj- Album dziesięciolecia lotnictwa polskiego. Poznań: "Lotnik", 1930. OCLC 751101296.
- Jerzy Jędrzejewski: Polscy piloci doświadczalni. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe Instytutu Lotnictwa, 2014. ISBN 978-83-63539-05-4. OCLC 883576680.
- Robert Kulczyński: II Wszechpolski Konkurs Szybowcowy Oksywie koło Gdyni (17 maja–14 czerwca 1925 roku). W: Bohaterowie drugiego planu: materiały zebrane i przygotowane z okazji konferencji popularnonaukowej poświęconej przeszłości lotnictwa z cyklu „Historia Skrzydłami Malowana” pod patronatem Prezydenta Koszalina, Koszalin, 8-9 czerwca 2018 r. Warszawa: Fundacja Historyczna Lotnictwa Polskiego, 2018. ISBN 978-83-64424-48-9. OCLC 1101917462.