Dekanat Frydek – jeden z 11 dekanatów tworzących diecezję ostrawsko-opawską Kościoła łacińskiego w Czechach.

Dekanat Frydek
Děkanát Frýdek
Państwo

 Czechy

Siedziba

Frydek-Mistek

Data powołania

1654

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Diecezja

ostrawsko-opawska

Dziekan

ks. Rudolf Sikora

Dane statystyczne (2011)
Liczba parafii

19

Mapa
Dekanat na mapie diecezji
Herb dekanatu

Obecnie dekanat Frydek obejmuje 19 parafii i w części z nich prowadzone są msze w języku polskim dla polskiej mniejszości[1][2][3][4][5]. Obowiązki dziekana pełni (2011) ks. Rudolf Sikora, proboszcz parafii w Gnojniku.

Historia

edytuj

W 1654 biskup wrocławski Karol Ferdynand Waza utworzył w Cieszynie komisariat biskupi. Komisarzem został Andrzej Scodonius, arcydziekan opolski i kustosz raciborski, który 15 października podzielił obszar komisariatu na dekanaty, a te na parafie[6]. Powstało 5 nowych archiprezbiteriatów (dekanatów) podległych komisariatowi: w Cieszynie, Bielsku, Frydku, Frysztacie i Wodzisławiu.

Nowy dekanat Frydecki utworzyło 8 parafii: Błędowicach, Bruzowicach, Dobrej, Domasłowicach, Frydku, Polskiej Ostrawie, Szonowie i Racimowie[7][8]. W 1769 powstał dekanat Karwina i z dekanatu frydeckiego przeszły do niego parafie w Ostrawie, Szonowie i Racimowie[9], a na początku XIX wieku również parafia w Błędowicach. W 1770 wszedł w skład Wikariatu cieszyńskiego. W 1785 na terenie dekanatu powstały 3 nowe parafie w miejscowościach: Borowa, Morawka i Skalica.

Po I wojnie światowej i polsko-czechosłowackim konflikcie granicznym obszar dekanatu znalazł się w granicach Czechosłowacji, wciąż jednak podległy był diecezji wrocławskiej, pod zarządem specjalnie do tego powołanej instytucji zwanej: Knížebiskupský komisariát niský a těšínský[10]. W 1919 i 1938 dekanat posiadał 12 parafii[11][12]: Stare Hamry, Borowa, Bruzowice, Dobracice, Dobra, Domasłowice, Frydek, Gnojnik, Janowice, Morawka, Siedliszcze, Skalica.

Kiedy Polska dokonała aneksji tzw. Zaolzia w październiku 1938 3 powyższe parafie: Dobracice, Domasłowice i Gnojnik włączono do diecezji katowickiej, a w 1940 z powrotem diecezji wrocławskiej, Dobracice i Gnojnik przyłączając do dekanatu Jabłonków, a Domasłowice do dekanatu karwińskiego. W 1940 dekanat składał się więc z 9 parafii pozostałych w Protektoracie Czech i Moraw[13]: Borowa, Bruzowice, Dobra, Frydek, Janowice, Morawka, Siedliszcze, Skalica, Stare Hamry. W 1947 obszar dekanatu wyjęto ostatecznie spod władzy biskupów wrocławskich i utworzono Apostolską Administraturę w Czeskim Cieszynie podległą Watykanowi. W 1978 obszar Administratury podporządkowany został archidiecezji ołomunieckiej, a dekanat frydecki który dotąd posiadał 11 parafii (Borowa, Bruzowice, Dobra, Dobracice, Domasłowice, Frydek, Janowice, Morawka, Siedliszcze, Skalica i Stare Hamry) przejął 8 parafii dekanatu Jabłonków (Jabłonków, Końska, Łomna Górna, Mosty koło Jabłonkowa, Ropica, Trzycież, Trzyniec i Wędrynia) i 2 dekanatu śląskoostrawskiego (Szonów i Racimów)[7]. W 1994 zlikwidowana została parafia w Starych Hamrach, a kościół św. Henryka stał się filialnym parafii w Ostrawicy[14]. W 1996 powstała diecezja ostrawsko-opawska, do której odtąd należy dekanat frydecki, przy czym parafię Borowa przejął dekanat Mistek.

Parafie

edytuj

Na terenie dekanatu znajdują się następujące parafie:

Przypisy

edytuj
  1. Hnojník (sídlo děkanátu)
  2. Mosty u Jablunkova
  3. Ropice
  4. Střítež u Českého Těšína
  5. Třinec
  6. Janusz Spyra: Śląsk Cieszyński w okresie 1653-1848. Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2012, s. 285. ISBN 978-83-935147-1-7.
  7. a b FRÝDECKÝ DĚKANÁT V DATECH
  8. J. Spyra, 2011, s. 286
  9. J. Spyra, 2011, s. 301
  10. Frýdecká farnost v kontextu církevně-správního vývoje Slezska. svatojanskavez.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-25)]. (cz.)
  11. Handbuch des Bistums Breslau und seines Delegaturbezirks für das Jahr 1919. Breslau: Fürstbischöfliche Geheime Kanzlei, 1919, s. 133-134. (niem.).
  12. Handbuch des Erzbistums Breslau für das Jahr 1938. Breslau: Kanzlei der Erzbischöflichen Kurie, 1938, s. 126-127. (niem.).
  13. Handbuch des Erzbistums Breslau für das Jahr 1940. Breslau: Fürstbischöfliche Geheime Kanzlei, 1940, s. 82, 83. (niem.).
  14. Kostel sv. Jindřicha. stare-hamry.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)]. (cz.)

Linki zewnętrzne

edytuj