Bukówko
Bukówko (do 1945 niem. Neu Buckow) – wieś w Polsce położona województwie zachodniopomorskim, w powiecie białogardzim, w gminie Tychowo.
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
47 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2022) |
252 |
| Strefa numeracyjna |
94 |
| Kod pocztowy |
78-220[2] |
| Tablice rejestracyjne |
ZBI |
| SIMC |
0313934 |
Położenie na mapie gminy Tychowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu białogardzkiego  | |
 53°59′10″N 16°11′36″E/53,986111 16,193333[1]
| |
W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Bukówko, po jej zniesieniu w gromadzie Dobrowo. W latach 1975–1998 wieś należała do woj. koszalińskiego. Według danych UM na dzień 31 grudnia 2014 roku wieś miała 292 stałych mieszkańców[3].
Do lutego 2012 r. w skład sołectwa wchodziła także wieś Słonino, obecnie jest ona samodzielnym sołectwem[4].
Położenie
edytujWieś leży w odległości ok. 10 km na północ od Tychowa, przy drodze wojewódzkiej nr 167, nad rzeką Chotlą, przy trasie byłej linii wąskotorowej Białogard - Świelino.
Historia
edytujWieś chłopsko-dworska. Część chłopska założona w XVI w. W 2 połowie XVII w. powstał majątek ziemski i zespół dworski, który w 1772 r. został nadany w lenno rodzinie von Münchow, do której należał pobliski majątek Bukowo. W 1774 r. kupił je Karol Wilhelm von Woedke. W XIX w. kolejnymi właścicielami Bukówka byli: od 1804 r. rodzina von Versen, która kupiła ją razem z sąsiednią posiadłością w Bukowie, następnie właścicielem był radca von Kleist i od 1852 r. kupiec Appelius z Berlina. W 1884 r. jako posiadacz majątku występuje przedstawiciel rodziny von Heydebreck. Prawdopodobnie pozostali oni właścicielami Bukówka aż do 1945 r. W okresie międzywojennym wieś liczyła ok. 400 mieszkańców. W części chłopskiej były 4 duże gospodarstwa i 4 mniejsze, szkoła, karczma, sala zebrań wiejskich, punkt pocztowy i kilka sklepów. W majątku działała gorzelnia, młyn wodny i kuźnia[5].
Zabytki
edytuj
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[6]:
- kościół filialny pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela, rzymskokatolicki, należący do parafii pw. Jana Kantego w Dobrowie, dekanatu Białogard, diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej. Późnogotycki, z końca XVI wieku, zbudowany z kamienia, wyróżniony surowym szczytem gotyckim[7], w końcu XIX wieku został powiększony poprzez dobudowanie zakrystii i drewnianej wieży z piramidalnym hełmem[8].
- park pałacowy, z połowy XIX wieku w pobliżu wsi w odległości około 1 km w zachowanym zespole parkowo-pałacowym, do którego prowadzi droga, wzdłuż której położone są zabudowania gospodarcze.
inne zabytki:
- pałac o pow. 1400 m² wybudowany został w 1873 r. - klasycystyczny, na rzucie prostokąta, z ryzalitami w elewacjach frontowej i ogrodowej oraz z werandą od wschodu. Obiekt całkowicie podpiwniczony, korpus dwukondygnacyjny, dach czterospadowy. Skrzydła parterowe z mieszkalnym poddaszem, przykryte dachem dwuspadowym. Otwory prostokątne, zamknięte łukiem pełnym. Do roku 2000 użytkowany na potrzeby szkoły podstawowej. Kubatura pałacu 2 660 m³, pow. użytkowa 930 m². Elewacja budynku zdobiona: gzymsem, płycinowym fryzem, pseudo-ryzalitami i pilastrami. Wokół pałacu park o pow. 12,5 ha, datowany na 1. poł. XIX wieku, krajobrazowy o cechach naturalistycznych z elementami romantycznymi (staw z wyspą), przechodzący w las. Pomnikowe okazy dębów - o obw. 450, 490 i 560 cm. Zabudowania gospodarcze bezstylowe.
Kultura i sport
edytujMiejscowy zespół sportowy to "Graf" Bukówko funkcjonujący od 2003 roku[9].
Komunikacja
edytujW miejscowości znajduje się przystanek komunikacji autobusowej.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 13552
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 108 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ UM: Wykaz liczby mieszkańców w Gminie Tychowo, stan na 31-12-2014 r.
- ↑ Uchwała Rady Miejskiej r. nr XIII/111/12 z 31-01-2012
- ↑ Plan odnowy miejscowości Bukówko na lata 2009-2015 - załącznik do Uchwały Nr XLV/312/10 Rady Miejskiej w Tychowie z dnia 1 marca 2010 r.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. zachodniopomorskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 3. [dostęp 2013-03-30].
- ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 180, ISBN 978-83-7495-133-3.
- ↑ Andrzej Świrko, Szlakami otwartych kościołów dorzecza Parsęty, Elżbieta Mitura, Karlino: Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty, [2007], s. 43, ISBN 978-83-7518-021-3, OCLC 297855984.
- ↑ Ludowy Klub Sportowy "GRAF" z siedzibą w Bukówku. [w:] Ogólnopolska Wyszukiwarka Gospodarcza [on-line]. Mikrotech S.A.. [dostęp 2022-03-20].
Bibliografia
edytuj- Strategia rozwoju Gminy, Tychowo, UG, 2000
- Andrzej Świrko, Pałace, dwory i zamki w dorzeczu Parsęty, POT, 2005, ISBN 83-7263-900-0
Linki zewnętrzne
edytuj- Bukówko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 471.