Wikipedia

Bronisław Jarosz (lekarz)

Bronisław Jarosz (ur. 23 marca 1924 w Oknie, zm. 16 stycznia 1977 w Sanoku) – major ludowego Wojska Polskiego, lekarz pulmonolog, działacz społeczny i polityczny.

Bronisław Jarosz
major rezerwy major rezerwy
Data i miejsce urodzenia

23 marca 1924
Okno

Data i miejsce śmierci

16 stycznia 1977
Sanok

Przebieg służby
Siły zbrojne

ludowe Wojsko Polskie

Jednostki

27 pułk piechoty
Bałtycka Brygada WOP

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa (front wschodni)

Późniejsza praca

lekarz

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały” Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal „Za udział w walkach o Berlin”
Odznaka Grunwaldzka Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” (1950–1986)
Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945”
Multimedia w Wikimedia Commons
Bronisław, Marian, Katarzyna i Stanisław Jaroszowie (1945)

Życiorys

edytuj

Urodził się 23 marca 1924 w Oknie w ówczesnym powiecie skałackim[1][2][3][4]. Był synem Stanisława (uczestnik polskiej wojny obronnej w 1939) i Katarzyny[1][5][6][3].

Podczas II wojny światowej po nadejściu frontu wschodniego postanowił wstąpić do ludowego Wojska Polskiego[5]. Służył od sierpnia 1944[7][8]. Został kursantem szkoły podoficerów polityczno-wychowawczych[5]. W Przemyślu został dostrzeżony przez gen. dyw. Karola Świerczewskiego i od tego czasu służył w jego bezpośrednim otoczeniu[5][9]. Wkrótce potem został skierowany do sztabu 3 Armii Wojska Polskiego w Tomaszowie Mazowieckim i awansował na chorążego[5]. Pełnił funkcję oficera do zleceń specjalnych dowódcy Armii gen. Karola Świerczewskiego[7][5]. Później został żołnierzem 10 Dywizji Piechoty w Rzeszowie, gdzie pracował w sztabie dywizji, redagując biuletyn prasowy[5][9]. Od listopada 1944 był zastępcą do spraw polowych dowódcy III batalionu 27 pułku piechoty, stacjonującego w podrzeszowskiej Słocinie[5][8]. Pozostając z tym przydziałem, po przysiędze 10 Dywizji Piechoty w styczniu 1945 wyruszył na front w szeregach swojego pułku będącego w składzie 2 Armii Wojska Polskiego[5][10][9]. Odbył szlak wojenny na zachód, forsowanie Nysy, wyróżniając się w utrzymaniu przyczółka 22 kwietnia 1945[7], Odniósł wtedy rany powodujące inwalidztwo[7]. W stopniu podporucznika był dowódcą wydzielonej grupy macierzystego III batalionu, w 1945 brał udział w walkach o wieś Boxberg, dotarł z wojskami do rzeki Szprewy, następnie przeszedł do działań w Czechosłowacji[5]. W późniejszym został awansowany na stopień majora rezerwy[10][11] i pozostał w tej randze do końca życia[8].

Po wojnie był żołnierzem Wojsk Ochrony Pogranicza[3]. W 1946 był oficerem Bałtyckiej Brygady WOP[3]. Wojskowa Prokuratura 4 Kaszubskiej Brygady Ochrony Pogranicza w Gdańsku prowadziła przeciw niemu sprawę karną zarzucając mu, że będąc oficerem 12 Oddziału WOP w Sopocie w grudniu 1946 w Lęborku wobec wielu osób lżył, wyszydzał i poniżał Rząd Jedności Narodowej i wychwalał Rząd Londyński[4]. Ta sama prokuratura prowadziła przeciw niemu sprawę, w której w 1947 został oskarżony przez Wojskowy Sąd Okręgowy II w Bydgoszczy o chuligaństwo i strzelaninę tj. o czyn z art. 170 Kodeksu Karnego Wojska Polskiego (17 grudnia 1946 w restauracji „Bagatela” w Lęborku miał rozbić szybę, strzelać z pistoletu na ulicy i pobić jedną osobę)[4][3]. W wojsku służył do 10 kwietnia 1948[12]. Jego brat Marian (1921–2008), także był żołnierzem ludowego Wojska Polskiego[9][13][14].

Został lekarzem medycyny o specjalności ftyzjatrii[10]. Był organizatorem służby zdrowia, kierownikiem Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Sanoku, dyrektorem Szpitala Powiatowego w Sanoku od 1964 do 1967 i kierownikiem Poradni Przeciwgruźliczej w Sanoku[1][10][15][16][17][18]. Zdaniem Marcina Drozda dyrektor Jarosz nie sprawdzał się na swoim stanowisku kierując sanockim szpitalem, a ponadto był człowiekiem hulaszczym i lekkomyślnym[19]. W pozytywnym świetle był przedstawiany w źródłach sanockiej organizacji ZBoWiD-owskiej, kierowanej przez swojego brata Mariana[20].

Działał także na polu społeczno-politycznym[10]. Należał do oddziału (powiatowego) w Sanoku Związku Bojowników o Wolność i Demokrację[21], w 1965 został prelegentem tej organizacji[22], 6 lutego 1966 wybrany członkiem zarządu[23][20], ponownie 20 października 1968[24], w 1966[20] i 13 września 1970 powoływany na przewodniczącego komisji socjalno-bytowej[25], 23 maja 1971 ponownie wybrany członkiem zarządu[26], 21 października 1973 wybrany wiceprezesem zarządu i przewodniczącym komisji socjalno-bytowej w oddziale miejskim (działającego od 1 stycznia 1973 wskutek przekształcenia oddziału powiatowego na podstawie zmian administracyjnych)[27][20]. Jako działacz ZBoWiD był członkiem zarządu wojewódzkiego w Rzeszowie[15] i w Krośnie[20] oraz wiceprzewodniczącym i przewodniczącym oddziału ZBoWiD w Sanoku[11][10]. Po kolejnej reorganizacji struktur ZBoWiD w 1975 został członkiem zarządu wojewódzkiego w Krośnie[28], a 15 listopada 1976 wybrany wiceprezesem zarządu koła miejsko-gminnego w Sanoku i ponownie przewodniczącym komisji socjalno-bytowej[29]. Należał także do Związku Inwalidów Wojennych[10]. Był członkiem i działaczem PZPR[30][10]. Udzielał się także jako opiekun harcerzy[11]. W listopadzie 1956 został wybrany przewodniczącym obwodowej komisji wyborczej nr 6 w Sanoku[31]. W latach 60. sprawował mandat radnego Powiatowej Rady Narodowej w Sanoku[32]. Wraz ze swoim bratem Marianem w latach 60. był inicjatorem i organizatorem prelekcji w Sanoku znanych osobistości (wśród nim byli Józef Sobiesiak, Jan Gerhard, Jerzy Łyżwa, Włodzimierz Sokorski)[33]. W 1974 został zastępcą członka zespołu sektora uspołecznionego w Sanoku[34].

Zamieszkiwał przy ul. Głowackiego 17[35]. Zmarł na serce 16[35][36] stycznia 1977 w szpitalu w Sanoku[35][10][37][14][11][38]. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku 18 stycznia 1977[35][10].

Podczas studiów w Krakowie zawarł małżeństwo z pochodzącą z Krosna Władysławą (1930–1999), zakończone wkrótce rozwodem[39] (oboje mieli syna, a jego była żona wyszła powtórnie za mąż za dr. Tadeusza Garskiego i była profesorem patomorfologii)[40][41][42]. Po raz drugi był żonaty w Sanoku ze Zdzisławą z domu Rogozińską (1935-2019, urodzona w Czeremsze, zatrudniona na stanowisku kierowniczym w NBP Oddział w Sanoku[43]), z którą miał dwie córki[14][38], Annę (ur. 1963)[44] oraz Agnieszkę (1970)[potrzebny przypis].

 
Grobowiec Bronisława i Zdzisławy Jaroszów

Odznaczenia

edytuj

W 1973 wnioskowano o odznaczenie Bronisława Jarosza Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[50].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c Deklaracje ↓, s. 8.
  2. ↑ Deklaracje (N) ↓, s. 120.
  3. ↑ a b c d e Sąd Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy 1945-1996 (Wojskowy Sąd Okręgowy II w Bydgoszczy). inwentarz.ipn.gov.pl. [dostęp 2021-04-24]. >Sąd Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy 1945-1996 (Wojskowy Sąd Okręgowy II w Bydgoszczy). inwentarz.ipn.gov.pl. [dostęp 2021-04-24].
  4. ↑ a b c Wojskowa Prokuratura 4 Kaszubskiej Brygady Ochrony Pogranicza w Gdańsku (1946) 1948-1949. inwentarz.ipn.gov.pl. [dostęp 2021-04-24].
  5. ↑ a b c d e f g h i j Witold Szymczyk. Pod znakiem piastowskiego orła. „Widnokrąg”. Nr 41 (107), s. 3, 13 października 1963. 
  6. ↑ Członkowie zwyczajni Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari (2001-2014). klubvm.org.pl. [dostęp 2017-01-13].
  7. ↑ a b c d Deklaracje ↓, s. 11.
  8. ↑ a b c Deklaracje (N) ↓, s. 121.
  9. ↑ a b c d Witold Szymczyk. Generałowi w hołdzie. „Nowiny”. Nr 70, s. 2, 28 marca 1977. 
  10. ↑ a b c d e f g h i j k Bronisław Jarosz. Nekrolog. „Nowiny”. Nr 13, s. 2, 18 stycznia 1977. 
  11. ↑ a b c d ZBoWiD 1986 ↓, s. 226.
  12. ↑ Deklaracje ↓, s. 10.
  13. ↑ Kondolencje. „Nowiny”. Nr 16, s. 2, 21 stycznia 1977. 
  14. ↑ a b c Podziękowanie. „Nowiny”. Nr 22, s. 2, 28 stycznia 1977. 
  15. ↑ a b ZBoWiD 1986 ↓, s. 88.
  16. ↑ Zygmunt Żyłka: Moje wspomnienia z pracy lekarskiej w szpitalu w Sanoku w latach 1964-1999. W: Edward Zając: Zarys dziejów lecznictwa na terenie Ziemi Sanockiej w latach 1485-2009. Sanok: Sanocka Fundacja Ochrony Zdrowia, 2010, s. 79. ISBN 978-83-923106-8-6.
  17. ↑ Edward Zając, Szpital Powszechny w Sanoku, Szpital Specjalistyczny w Sanoku, s. 90, 91, 93.
  18. ↑ Drozd 2015 ↓, s. 328, 329.
  19. ↑ Drozd 2015 ↓, s. 327-330.
  20. ↑ a b c d e Sztandar 1986 ↓, s. 110.
  21. ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 86.
  22. ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 86, 161.
  23. ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 79, 89.
  24. ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 117.
  25. ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 140.
  26. ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 150.
  27. ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 182, 184.
  28. ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 210.
  29. ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 225.
  30. ↑ Deklaracje ↓, s. 8, 11.
  31. ↑ Stachowicz. MRN 2008 ↓, s. 156.
  32. ↑ Stachowicz. MRN 2008 ↓, s. 181, 193, 195, 198, 203, 227, 228.
  33. ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 93.
  34. ↑ Stachowicz. MRN 2008 ↓, s. 229, 233, 234, 248.
  35. ↑ a b c d Księga cmentarna nr 1. Matejki Rymanowska od 1973 do 2004 (stare cmentarze), poz. 391.
  36. ↑ Sztandar 1986 ↓, s. 110. Tu podano dzień 17 stycznia 1977.
  37. ↑ Bronisław Jarosz. Nekrolog. „Nowiny”. Nr 14, s. 2, 19 stycznia 1977. 
  38. ↑ a b Drozd 2015 ↓, s. 329.
  39. ↑ Drozd 2015 ↓, s. 328.
  40. ↑ Drozd 2015 ↓, s. 327-332.
  41. ↑ Prof. dr hab. Władysława Garska 21.04.1930 - 17.03.1999. pol-pat.pl. [dostęp 2021-04-24].
  42. ↑ Władysława Garska. grobonet.erzeszow.pl. [dostęp 2021-04-24].
  43. ↑ Deklaracje (N) ↓, s. 118, 120.
  44. ↑ Deklaracje (N) ↓, s. 124.
  45. ↑ a b c Deklaracje ↓, s. 13.
  46. ↑ a b Deklaracje ↓, s. 8, 10, 13.
  47. ↑ Spotkanie byłych więźniów hitlerowskich obozów zagłady. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 6 (25), s. 3, 15-31 marca 1975. 
  48. ↑ a b c d Deklaracje ↓, s. 8, 13.
  49. ↑ Deklaracje ↓, s. 10, 13.
  50. ↑ Deklaracje ↓, s. 10, 14.

Bibliografia

edytuj
  • Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Oddział w Sanoku. Deklaracje i karty ewidencyjne członków zwyczajnych J Jaracz-Jurcaba 1968-1989, AP Rzeszów – O/Sanok (zespół 659, sygn. 67). s. 1-191.
  • Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Oddział w Sanoku. Deklaracje i karty ewidencyjne członków nadzwyczajnych Indyk-Juszczyk 1968-2006, AP Rzeszów – O/Sanok (zespół 659, sygn. 119). s. 1-159.
  • Arnold Andrunik: Rozwój i działalność Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na Ziemi Sanockiej w latach 1949-1984. Sanok: 1986, s. 1-335.
  • Komitet Organizacyjny Fundacji Sztandaru. Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Zarząd Koła w Sanoku. Sanok: 1986, s. 1-194.
  • Władysław Stachowicz. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950–1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 131-320, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  • Marcin Drozd: Wspomnienia. Sanok: 2014, s. 1-350.
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Bronisław_Jarosz_(lekarz)&oldid=74049364”