Bogumił Jasinowski

polski historyk filozofii i kultury

Bogumił Jasinowski (ur. 26 marca 1883 w Warszawie[1], zm. 8 maja 1969 w Santiago[2]) – polski historyk filozofii i kultury, profesor Uniwersytetu Wileńskiego.

Bogumił Jasinowski
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 marca 1883
Warszawa

Data i miejsce śmierci

8 maja 1969
Santiago, Chile

Zawód, zajęcie

historyk filozofii

Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Życiorys

edytuj

Był synem Izydora i Heleny z Weintraubów[1]. Ukończył IV gimnazjum w Warszawie[1] (1901), następnie studiował prawo na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim[1] (1901-1905). W kolejnych latach kontynuował studia na uniwersytetach w Berlinie i Monachium[1] (1906-1909, filozofię), w Charkowie[1] (1909-1910, prawo, 1910 kandydat praw) i w Zurychu[1] (1913-1916, 1916 doktorat). Pracował przez kilka lat jako adwokat w Warszawie. W 1918 habilitował się na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim z historii filozofii i został kierownikiem Katedry Historii Filozofii na tej uczelni. W 1920 objął Katedrę Filozofii w Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie (do 1924). Lata 19261930 spędził na badaniach z dziedziny historii filozofii w Paryżu, 1930-1931 był docentem w I Katedrze Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. W 1931 przeniósł się na Uniwersytet Wileński, gdzie został profesorem nadzwyczajnym i kierownikiem Katedry Filozofii. Po wybuchu II wojny światowej wyemigrował do Ameryki Południowej. Nie zaprzestał pracy dydaktycznej, wykładał historię filozofii na uniwersytecie w Buenos Aires (1944-1945), historię filozofii średniowiecznej, neoplatonizm i teorię prawa na uniwersytecie w Santiago de Chile (1945-1954, kierował Katedrą Historii Filozofii Średniowiecznej) oraz historię filozofii na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie w Londynie (1955-1969, kierował Katedrą Historii Filozofii).

Członkostwo w towarzystwach naukowych

edytuj

W 1930 został członkiem korespondentem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Należał także do Towarzystwa Prawniczego w Warszawie (od 1917)[1], Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie[1], Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, Członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.

Zakres badań

edytuj

Zajmował się historią filozofii, historią kultury i nauki oraz prawem państwowym. Określił stanowisko neoplatonizmu w historii filozofii. Badał poglądy filozoficzne i historiozoficzne Gottfrieda Wilhelma Leibniza, Heinricha Rickerta, Wilhelma Windelbanda oraz dorobek socjologiczny Edwarda Abramowskiego. Wykazywał związki między teorią kopernikańską a filozofią neoplatońską, pitagorejską i augustiańską. Interesował się również parlamentaryzmem rosyjskim.

Wybrane publikacje

edytuj
  • Parlamentaryzm, Duma Państwowa i reprezentacja polska (1907)
  • Teorja doboru naturalnego a teorja poznania (1911)
  • O istocie neoplatonizmu i jego stanowisku w dziejach filozofii (1917-1918)
  • Die analytische Urteilsehre Leibnizens in ihrem Verhaeltniss zu seiner Metaphysik (1918)
  • Historia neoplatonizmu (1918)
  • Konflikt rozumu i wiary a rozwój dziejowy filozofii (1922)
  • Sur l'esprit veritable de la philosophie italienne (1930)
  • Wschodnie chrześcijaństwo a Rosja. Na tle rozbioru pierwiastków cywilizacyjnych Wschodu i Zachodu (1933)
  • La renaissance de l'atomisme au XIX s. et ses proemisses historiques (1942)
  • Copoernico como sabio, hombre de fe y patriota (1943)
  • La revelacion de la Edad Media (1944)
  • El problema de la Historia y su lugar en el conocimiento del Derecho (1945)
  • Bosquejo pragmatico de Filosofia del Derecho (1946)
  • Naturaleza a Historia (1956)
  • Saber y dialectica (1957)
  • Renacimiento Italiano y Pensamiento Moderno (1968)

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 294.
  2. Marcelo Alvarado Meléndez: El ideario neoplatónico-pitagórico en la filosofía de la historia de Bogumil Jasinowski. [w:] Mapocho. Revista de Humanidades. Nr 72, s. 169 [on-line]. memoriachilena.gob.cl, 2012. [dostęp 2019-08-31]. (hiszp.).

Bibliografia

edytuj
  • Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 1: A-J, Wrocław 1983

Linki zewnętrzne

edytuj
  • Marek Kornat, Bogumił Jasinowski (1883-1969) i jego interpretacja bolszewizmu [1].