Błoniedzielnica miasta Sanoka przy drodze krajowej nr 28, we wschodniej części miasta, pomiędzy ulicami Podgórze, Królowej Bony, Lwowska i Kolejowa. Graniczy z dzielnicami Olchowce, Wójtostwo i Śródmieściem. Od strony wschodniej graniczy z rzeką San.

Błonie
Dzielnica Sanoka
Ilustracja
Widok na dzielnicę Błonie z placu św. Jana (2024)
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

sanocki

Miasto

Sanok

Data założenia

lata 80. XX wieku

W granicach Sanoka

XV wiek

Populacja (ok. 1980)
• liczba ludności


6000

Strefa numeracyjna

(0 13)

Kod pocztowy

38-500

Tablice rejestracyjne

RSA

Położenie na mapie Sanoka
Mapa konturowa Sanoka, w centrum znajduje się punkt z opisem „Błonie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Błonie”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Błonie”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Błonie”
Ziemia49°33′28″N 22°12′36″E/49,557778 22,210000

Historia

edytuj

Na początku kwietnia 1907 nastąpił wylew Sanoku na obszar ówcześnie określanego Podgórza[1].

W lutym 1974 rozstrzygnięto konkurs na projekt nowego osiedla w Sanoku, zorganizowany przez Centralny Związek Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego w Warszawie i Zakład Projektowania i Usług Inwestycyjnych „Inwestprojekt” w Rzeszowie; w którym wygrał projekt biura projektowego z Poznania, któremu przewodził inż. arch. Marian Weigt - w zwycięskim projekcie nowe obiekty mieszkalne (trzy- i czteropiętrowe zostały wkomponowane w istniejące już na tym obszarze budynki, w tym domy jednorodzinne; osiedle zostało zaprojektowane na 8200 mieszkańców, w projekcie były zaplanowane także szkoła, przedszkole, żłobek, zaplecze usługowo-handlowe, zaś nieopodal nad Sanem władze miasta już w 1973 planowały powstanie ośrodka sportowo-rekreacyjnego; budowa nowego osiedla była planowana od 1975 przez pięć lat[2][3][4].

Osiedle Błonie powstało w wyniku przemianowania osiedla im. Ludwika Waryńskiego[5].

Ulica Ogrodowa

edytuj

Przy ulicy Ogrodowej 17 w okresie II Rzeczypospolitej istniała fabryka octu, soków i przetworów owocowych „Eska” Salomona Kramera (ojca Szaloma)[6][7][8][9]. W okresie II wojny światowej i trwającej okupacji niemieckiej przemianowanej ulicy Gartenstrasse 17 działała fabryka konserw owocowych (Säfte und Obstkonservenfabrik), którą prowadził Essig Eska[10][11][12].

W marcu 1939 zorganizowano placówkę wywiadowczą KOP nr 12 w Sanoku[13], która działała w lokalu przy ulicy Ogrodowej, zaś z dniem 1 sierpnia 1939 została przeniesiona do Jasła, a jej miejsce w Sanoku przejęła Placówka wywiadowcza KOP nr 12 ze Stryja[14].

Lotnisko

edytuj

Od kwietnia do 9 października 1946 na terenie Błoni znajdowało się lotnisko polowe Grupy Operacyjnej „Rzeszów”, z którego startowała eskadra 9 samolotów bojowych (Po-2, Li-2) ochraniająca polskie oddziały walczące w rejonie Gór Słonnych, Cisnej i Wetliny z oddziałami UPA. Pole wzlotów-lądowisko usytuowane było przy sztabie 8 drezdeńskiej dywizji piechoty w zakolu lewego brzegu rzeki San. Z sanockiego lądowiska samoloty startowały i lądowały w kierunku na most w Olchowcach. Personel techniczny mieszkał w namiotach na lądowisku Sanok-Baza[15]. W późniejszym okresie, do jesieni 1947, z tegoż lotniska polowego korzystały samoloty eskadry lotniczej Grupy Operacyjnej „Wisła”, wydzielonej z 2 Samodzielnego Mieszanego Pułku Lotniczego stacjonującego na warszawskim Polu Mokotowskim. 30 lipca 1947 rozwiązano GO „Wisła” oraz wspierającą ją lotniczą Eskadrę. Od wiosny 1947 było również zapasowym lądowiskiem lotnictwa czechosłowackiego operującego w ramach „Akcji B” skierowanej przeciwko UPA[16]. Z lotniska tego zostało odtransportowane samolotem sanitarnym typu Dakota ciało zabitego pod Jabłonkami generała Karola Świerczewskiego.

Zabytki

edytuj

MOSiR Sanok

edytuj

Na terenie sanockich Błoni znajdują się Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Sanoku.

Na terenach zielonych w tym miejscu przed 1939 istniał plac ćwiczeń przy ówczesnej ulicy Kąpielowej[17].

Szkoły

edytuj
  • Szkoła Podstawowa nr 1 im. gen. Bronisława Prugara-Ketlinga. Budowana od 1988[18]. Pierwotnie, od 1991 do 2001 jako Szkoła Podstawowa nr 9, nazwana imieniem gen. Bronisława Prugara-Ketlinga i budowana od 1988 (w tym czasie w dzielnicy Błonie imieniem generała nazwano ulicę a inną mianowano Aleje Szwajcarii w związku z działalnością tego wojskowego)[19][20].
  • Gimnazjum nr 1 im. Grzegorza z Sanoka. Wcześniej od 1961 do 2001 jako Szkoła Podstawowa nr 1[21].
  • Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Wandy Kossakowej w Sanoku.

Przypisy

edytuj
  1. Wielki wylew Sanu. „Nowości Illustrowane”. Nr 15, s. 13, 13 kwietnia 1907. 
  2. Konkurs na projekt nowego osiedla w Sanoku – rozstrzygnięty. „Nowiny”, s. 3, Nr 45 z 15 lutego 1973. 
  3. Elżbieta Kolano. Architekci nie chcą się wstydzić. „Nowiny”, s. 4, Nr 265 z 20-21 listopada 1976. 
  4. Edmund Gajewski. Rozmowy. Regres architektury?. „Nowiny”, s. 5, Nr 243 z 27-28 października 1979. 
  5. Wykaz ulic. Zmiany nazw ulic. W: Piotr Kamiński (red.): Sanok. Plan miasta. Warszawa: PiTR Kartografia, 1991.
  6. Wojciech Sołtys, Budownictwo, przemysł, rzemiosło, handel, Pomiędzy wojnami światowymi 1918-1939, s. 535, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995
  7. Maria Łapiszczak: Sanok na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. II. Sanok: 2001, s. 44. ISBN 83-915388-1-8.
  8. Edward Zając: VII. Między wojnami. 1. Organizacja terytorialna i polityczna oraz stosunki demograficzne powiatu sanockiego. W: Życie gospodarcze ziemi sanockiej od XVI do XX wieku. Sanok: Stowarzyszenie Inicjowania Przedsiębiorczości, 2004, s. 182. ISBN 83-914224-9-6.
  9. Waldemar Bałda: Sowa i bocian. Opowieść o Posadzie Olchowskiej – III dzielnicy Miasta Sanoka. Kraków: AB Media, 2012, s. 89, 90. ISBN 978-83-935385-7-7.
  10. Amtliches Fernsprechbuch fűr das Generalgouvernement. Deutsche Post Osten, 1940, s. 36.
  11. Amtliches Fernsprechbuch fűr das Generalgouvernement. Deutsche Post Osten, 1941, s. 59.
  12. Amtliches Fernsprechbuch für das Generalgouvernement. Warszawa: 1941, s. 9.
  13. Prochwicz 2002 ↓, s. 31.
  14. Tadeusz Hołówkiewicz. Na granicy przed burzą. „Nowiny”, s. 4, Nr 237 z 1 września 1974. 
  15. Andrzej Olejko: Lotnicze tradycje Bieszczadów. Krosno: ruthenus, 2011, s. 184–210.
  16. Andrzej Olejko: Działania lotnictwa polskiego i czechosłowackiego w operacjach przeciwko UPA podczas Akcji Wisła - fakty i relacje uczestników walk. Rzeszów: Instytut Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012, s. 34–40.
  17. Mapa Sanoka. W: Edmund Słuszkiewicz: Przewodnik po Sanoku i Ziemi Sanockiej. Sanok: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1938, s. 74.
  18. Stefan Stefański: Sanok i okolice. Przewodnik turystyczny. Warszawa: Zarząd Oddziału PTTK w Sanoku, 1991, s. 43.
  19. Sanok wzbogaci się o nowoczesną szkołę im. gen. Br. Prugara-Ketlinga. „Nowiny”, s. 3, Nr 126 z 31 maja 1988. 
  20. Jolanta Ziobro. „Dziewiątce” stuknęła dziesiątka!. „Tygodnik Sanocki”. Nr 25 (502), s. 3, 22 czerwca 2001. 
  21. Od Grzegorza do Władysława. „Tygodnik Sanocki”. Nr 27 (504), s. 10, 6 lipca 2001.