Adam Dąbrowa

Oficer Wojska Polskiego, pilot, kawaler Virtuti Militari, dowódca dywizjonu 301

Adam Antoni Dąbrowa (ur. 24 grudnia 1902 r. w Bochni, zm. 14 stycznia 1988 r. w Londynie) – pułkownik nawigator Wojska Polskiego, żołnierz Polskich Sił Powietrznych, dowódca dywizjonu 301, kawaler Virtuti Militari, odznaczony Distinguished Flying Cross.

Adam Antoni Dąbrowa
pułkownik nawigator pułkownik nawigator
Data i miejsce urodzenia

24 grudnia 1902
Bochnia

Data i miejsce śmierci

14 stycznia 1988
Londyn

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego
RAF

Jednostki

3. pułk lotniczy
6. pułk lotniczy
dywizjon 301

Stanowiska

dowódca dywizjonu

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Medal Niepodległości Krzyż Walecznych (od 1941, trzykrotnie) Medal Lotniczy (czterokrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi Krzyż Wybitnej Służby Lotniczej (Wielka Brytania)

Życiorys

edytuj

Maturę zdał w Wyższej Szkole Realnej w Tarnowie i 3 listopada 1918 r. zgłosił się do służby w odrodzonym Wojsku Polskim. Wstąpił do 4. pułku piechoty Legionów i w składzie tej jednostki walczył w obronie Lwowa a następnie podczas wojny polsko-bolszewickiej. 3 maja 1920 r. został skierowany do Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie, którą ukończył w sierpniu[1].

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w Wojsku Polskim. Starał się o zmianę rodzaju broni, został skierowany do Szkoły Obserwatorów i Strzelców Lotniczych w Toruniu na kurs obserwatorów. Po jej ukończeniu został przydzielony do 3. pułku lotniczego. W styczniu 1927 r. objął stanowisko dowódcy kompanii w baonie lotniczym w Poznaniu. Tę funkcję pełnił do listopada 1932 r. a następnie został przeniesiony do 6. pułku lotniczego. Tam pełnił funkcję oficera taktycznego 64. eskadry liniowej oraz dowódcy plutonu w 63. eskadrze towarzyszącej. W październiku 1935 r. został dowódcą eskadry szkolnej, a w styczniu 1939 r. dowódcą dywizjonu towarzyszącego.

Po wybuchu II wojny światowej został przydzielony do 6 bazy lotniczej. Z chwilą ataku ZSRR na Polskę przekroczył w Kutach granicę z Rumunią. Przedostał się do Francji, gdzie na lotnisku Lyon-Bron dowodził zgrupowaniem żołnierzy. Po upadku Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Wstąpił do Polskich Sił Powietrznych, otrzymał numer służbowy RAF P-1333[2].

Od listopada 1940 r. był dowódcą zgrupowania oficerów w Blackpool. W lutym 1941 r. został skierowany na kurs nawigatorów bombardowania i strzelania, który ukończył w listopadzie. Następnie był polskim senior-oficerem na stacji RAF w St Andrews[3]. Został skierowany do 18 Operational Training Unit w Bramcote na przeszkolenie w lotach operacyjnych. Po jego ukończeniu 12 czerwca 1942 r. został przydzielony do dywizjonu 301. 23 września 1942 r. objął dowództwo nad tym dywizjonem[4]. Stanowisko zdał 13 kwietnia 1943 r. i objął funkcję dowódcy Ośrodka Wyszkolenia Wstępnego w Brighton, 18 czerwca 1944 r. został dowódcą Ośrodka Wyszkolenia Wstępnego w Faldingworth. 29 stycznia 1945 r. został powołany na szefa wydziału w Dowództwie Polskich Sił Powietrznych. 4 marca 1946 r. przeniesiono go do RAF Bomber Command na stanowisko oficera administracyjnego. Po zakończeniu działań wojennych nie zdecydował się na powrót do Polski. Po demobilizacji pracował jako tapicer i drukarz. W Institute of Polish Engineers ukończył kurs kreślarski i pracował jako kreślarz. Działał w środowisku polonijnym, m.in. w Stowarzyszeniu Lotników Polskich w Wielkiej Brytanii, wchodził w skład Komisji Historycznej Lotnictwa[5].

Zmarł 14 stycznia 1988 r. w Londynie. Został pochowany na Kensington Cemetery[6].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Za swą służbę otrzymał odznaczenia[7][8]:

Przypisy

edytuj
  1. Zieliński, Krzystek 2002 ↓, s. 50.
  2. Krzystek 2012 ↓, s. 150.
  3. Zieliński, Krzystek 2002 ↓, s. 50-52.
  4. Hodyra 2016 ↓, s. 82.
  5. Zieliński, Krzystek 2002 ↓, s. 52-53.
  6. Adam Antoni Dąbrowa. Niebieska eskadra - groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci polskich lotników. [dostęp 2023-12-22]. (pol.).
  7. Dąbrowa Adam Antoni. Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947. [dostęp 2023-12-22]. (pol.).
  8. Zieliński, Krzystek 2002 ↓, s. 53.

Bibliografia

edytuj
  • Piotr Hodyra: 301 Dywizjon Bombowy 1940-1943. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2016. ISBN 978-83-7020-664-2. OCLC 971435802.
  • Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07695-2. OCLC 834110269.
  • Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
  • Józef Zieliński, Tadeusz Krzystek: Dowódcy dywizjonów Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie = Commanders of the Polish Air Force squadrons in the West. Poznań: Bellona, 2002. ISBN 83-11-09553-1. OCLC 52033660.