Zeta Geminorum

Zeta Geminorum
	ζ Gem
	Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Bliźnięta
Rektascensja	07h 04m 06,531s
Deklinacja	+20° 34′ 13,07″
Paralaksa (π)	0,00237 ± 0,00030″
Odległość	1380 ± 200 ly; 422 ± 61 pc
Wielkość obserwowana	3,79m
Ruch własny (RA)	−7,29 ± 0,49 mas/rok
Ruch własny (DEC)	−0,41 ± 0,32 mas/rok
Prędkość radialna	2,80 ± 0,20 km/s
	Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	żółty nadolbrzym
Typ widmowy	G1 Ib
Promień	60 R☉
Jasność	3000 L☉
Temperatura	5300–5800 K
Alternatywne oznaczenia
	Oznaczenie Flamsteeda: 43 Gem
	2MASS: J07040653+2034131
	Bonner Durchmusterung: BD+20°14687
	Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 269
	Boss General Catalogue: GC 9313
	Katalog Henry’ego Drapera: HD 52973
	Katalog Hipparcosa: HIP 34088
	Katalog jasnych gwiazd: HR 2650
	SAO Star Catalog: SAO 79031
	Mekbuda

Zeta Geminorum (ζ Gem, Mekbuda) – gwiazda w gwiazdozbiorze Bliźniąt, znajdująca się w odległości około 1380 lat świetlnych od Słońca.

Nazwa

Tradycyjna nazwa gwiazdy, Mekbuda, wywodzi się od arabskiego ‏الذراع المقبوضة‎ aḏ-ḏirāʿ al-maqbūḍa i oznacza „podkuloną łapę”. Wraz z Mebsutą (Epsilon Geminorum), w wyobrażeniach starożytnych Arabów reprezentowały łapy lwa^[2]^[3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna zatwierdziła użycie nazwy Mekbuda dla określenia tej gwiazdy^[4].

Charakterystyka

Jest to żółty nadolbrzym, ma średnicę 60 razy większą niż Słońce i 3000 razy większą jasność. Jest to klasyczna cefeida, której obserwowana wielkość gwiazdowa zmienia się od 3,7 do 4,2^m w okresie około 10,2 doby. W wyniku pulsacji gwiazda zmienia rozmiar, temperaturę i jasność i przechodzi z typu widmowego G do typu F. Spośród czterech cefeid o podobnej jasności, widocznych gołym okiem na ziemskim niebie (innymi są Delta Cephei, Jota Aquilae i Beta Doradus) ma najdłuższy okres zmienności i jest najjaśniejsza^[2].

Zeta Geminorum ma bliskiego towarzysza, oddalonego o 0,1 sekundy kątowej na niebie (pomiar z 1973 roku)^[5], który jest związany grawitacyjnie z Mekbudą^[2]. Pozostałe gwiazdy widoczne w pobliżu: ζ Gem B (11,46^m, odległa o 87,4″), ζ Gem C (7,66^m, odległa o 101,3″), ζ Gem D (12,46^m, odległa o 67,8″) oraz ζ Gem E (14,80^m, odległa od składnika C o 96,5″), są jedynie optycznymi towarzyszami^[2].

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Zeta Geminorum w bazie SIMBAD (ang.)
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Jim Kaler: MEKBUDA. STARS. [dostęp 2017-04-30]. (ang.).
↑ Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 235. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-02-01. [dostęp 2017-04-30].
↑ Mason et al.: WDS J07041+2034Aa,Ab. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.

[simbad-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Zeta Geminorum w bazie SIMBAD (ang.)

[kaler-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Jim Kaler: MEKBUDA. STARS. [dostęp 2017-04-30]. (ang.).

[allen-3] Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 235. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).

[iau-4] Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-02-01. [dostęp 2017-04-30].

[WDS-5] Mason et al.: WDS J07041+2034Aa,Ab. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]