Lista załogowych lotów kosmicznych (1981–1990)

Wszystkie daty podane są według czasu uniwersalnego (GMT).

  • Jasnożółty oznacza loty suborbitalne (w tym loty, które nie osiągnęły zamierzonej orbity).
Misja Data Załoga Opis
Sojuz T-4 12 marca – 26 maja 1981 Władimir W. Kowalonok,
Wiktor P. Sawinych
Połączenie ze stacją kosmiczną Salut 6. Piąta załoga podstawowa. Czas trwania lotu: 74d 17h 37min.
Sojuz 39 22–30 marca 1981 Władimir A. Dżanibiekow,
Dżügderdemidijn Gürragczaa
Połączenie ze stacją Salut 6.
Stany Zjednoczone STS-1 Columbia 12–14 kwietnia 1981 John W. Young,
Robert L. Crippen
Pierwszy lot doświadczalny wahadłowca kosmicznego.
Sojuz 40 14–22 maja 1981 Leonid I. Popow,
Dumitru D. Prunariu
Połączenie ze stacją Salut 6.
Stany Zjednoczone STS-2 Columbia 12–14 listopada 1981 Joe H. Engle,
Richard H. Truly
Drugi lot doświadczalny wahadłowca. Próby manipulatora SRMS. Skrócenie lotu z powodu awarii ogniwa paliwowego.
Stany Zjednoczone STS-3 Columbia 22–30 marca 1982 Jack R. Lousma,
C. Gordon Fullerton
Trzeci lot doświadczalny wahadłowca.
Sojuz T-5 13 maja – 10 grudnia 1982 Anatolij N. Bieriezowoj,
Walentin W. Lebiediew
Połączenie ze stacją kosmiczną Salut 7. Pierwsza załoga podstawowa stacji. 1 x EVA w celu wymiany aparatury. Wysłanie dwóch satelitów radioamatorskich Iskra-2 i Iskra-3. Nowy rekord długotrwałości lotu kosmicznego: 211d 09h 04min. Powrót załogi w statku Sojuz T-7.
Sojuz T-6 24 czerwca – 2 lipca 1982 Władimir A. Dżanibiekow,
Aleksandr S. Iwanczenkow,
Jean-Loup J.M. Chrétien
Połączenie ze stacją Salut 7.
Stany Zjednoczone STS-4 Columbia 27 czerwca – 4 lipca 1982 Thomas K. Mattingly II,
Henry W. Hartsfield Jr.
Czwarty i ostatni doświadczalny lot wahadłowca.
Sojuz T-7 19–27 sierpnia 1982 Leonid I. Popow,
Aleksandr A. Sieriebrow,
Swietłana J. Sawicka
Połączenie ze stacją Salut 7. Druga kobieta w kosmosie (Swietłana Sawicka). Powrót załogi w statku Sojuz T-5.
Stany Zjednoczone STS-5 Columbia 11–16 listopada 1982 Vance D. Brand,
Robert F. Overmyer,
Joseph P. Allen IV,
William B. Lenoir
Pierwszy operacyjny lot wahadłowca. Umieszczenie na orbicie satelitów telekomunikacyjnych SBC-3 i Anik-C3.
Stany Zjednoczone STS-6 Challenger 4–9 kwietnia 1983 Paul J. Weitz,
Karol J. Bobko,
Donald H. Peterson,
F. Story Musgrave
Pierwszy lot drugiego wahadłowca. Umieszczenie na orbicie satelity telekomunikacyjnego TDRS-1. 1 x EVA (Peterson, Musgrave).
Sojuz T-8 20–22 kwietnia 1983 Władimir G. Titow,
Giennadij M. Striekałow,
Aleksandr A. Sieriebrow
Nieudana próba połączenia ze stacją Salut 7 z powodu awarii anteny systemu zbliżania.
Stany Zjednoczone STS-7 Challenger 18–24 czerwca 1983 Robert L. Crippen,
Frederick H. Hauck,
John M. Fabian,
Sally K. Ride,
Norman E. Thagard
Wyniesienie na orbitę satelitów telekomunikacyjnych Anik-C2 i Palapa-B1. Umieszczenie na orbicie i przechwycenie satelity SPAS-01. Pierwsza amerykańska astronautka (Sally Ride).
Sojuz T-9 27 czerwca – 23 listopada 1983 Władimir A. Lachow,
Aleksandr P. Aleksandrow
Połączenie ze stacją kosmiczną Salut 7. Druga załoga podstawowa stacji. 2 x EVA w celu zamontowania dodatkowych ogniw słonecznych. Czas trwania lotu: 149d 10h 46min.
Stany Zjednoczone STS-8 Challenger 30 sierpnia – 5 września 1983 Richard H. Truly,
Daniel C. Brandenstein,
Dale A. Gardner,
Guion S. Bluford,
William E. Thornton
Umieszczenie na orbicie satelity telekomunikacyjnego Insat-1B. Uszkodzenie w czasie startu dyszy silnika na paliwo stałe.
Sojuz T-10-1 26 września 1983 Władimir G. Titow,
Giennadij M. Striekałow
Pożar i eksplozja rakiety nośnej na wyrzutni. Załoga uratowała się dzięki użyciu rakiety awaryjnego systemu ratunkowego.
Stany Zjednoczone STS-9 Columbia 28 listopada – 8 grudnia 1983 John W. Young,
Brewster H. Shaw Jr.,
Owen K. Garriott,
Robert A. Parker,
Byron K. Lichtenberg,
Ulf D. Merbold
Pierwszy lot laboratorium kosmicznego Spacelab-1 w ładowni wahadłowca. Awaria dwóch komputerów pokładowych. Niewielki pożar w sekcji silnikowej podczas lądowania.
Stany Zjednoczone STS-41-B Challenger 3–11 lutego 1984 Vance D. Brand,
Robert L. Gibson,
Bruce McCandless II,
Ronald E. McNair,
Robert L. Stewart
Umieszczenie na orbicie satelitów telekomunikacyjnych Westar-6 i Palapa B-2 (obydwa nie weszły na przewidzianą orbitę). 2 x EVA (McCandless, Stewart) i przeprowadzenie prób plecaka manewrującego MMU.
Sojuz T-10 8 lutego – 2 października 1984 Leonid D. Kizim,
Władimir A. Sołowjow,
Oleg J. Atkow
Połączenie ze stacją kosmiczną Salut 7. Trzecia załoga podstawowa stacji. 6 x EVA (Kizim, Sołowiow) w celu przeprowadzenia naprawy uszkodzonej magistrali paliwowej stacji i zamontowania dodatkowych baterii słonecznych. Nowy rekord długotrwałości lotu kosmicznego: 236d 22h 49min. Powrót załogi w statku Sojuz T-11.
Sojuz T-11 3–11 kwietnia 1984 Jurij W. Małyszew,
Giennadij M. Striekałow,
Rakesh Sharma
Połączenie ze stacją Salut 7. Powrót załogi w statku Sojuz T-10.
Stany Zjednoczone STS-41-C Challenger 6–13 kwietnia 1984 Robert L. Crippen,
Francis R. Scobee,
George D. Nelson,
James D. A. van Hoften,
Terry J. Hart
Przechwycenie, naprawa i ponowne umieszczenie na orbicie satelity astronomicznego Solar Maximum Mission. Umieszczenie na orbicie satelity Long Duration Exposure Facility. 2 x EVA (Nelson, van Hoften).
Sojuz T-12 17–29 lipca 1984 Władimir A. Dżanibiekow,
Swietłana J. Sawicka,
Igor P. Wołk
Połączenie ze stacją Salut 7. 1 x EVA (Dżanibiekow, Sawicka) – próby obróbki materiałów w próżni.
Stany Zjednoczone STS-41-D Discovery 30 sierpnia – 5 września 1984 Henry W. Hartsfield,
Michael L. Coats,
Judith A. Resnik,
Steven A. Hawley,
Richard M. Mullane,
Charles D. Walker
Pierwszy lot trzeciego wahadłowca. Umieszczenie na orbicie satelitów telekomunikacyjnych SBS-D, Leasat-2 i Telstar-3C. Próby z dużą baterią słoneczną OAST-1.
Stany Zjednoczone STS-41-G Challenger 5–13 października 1984 Robert L. Crippen,
Jon A. McBride,
Kathryn D. Sullivan,
Sally K. Ride,
David C. Leestma,
Marc J.J.-P. Garneau,
Paul D. Scully-Power
Umieszczenie na orbicie satelity ERBS. Obserwacje powierzchni Ziemi. 1 x EVA (Leestma, Sullivan) w celu symulacji uzupełniania paliwa satelity.
Stany Zjednoczone STS-51-A Discovery 8–16 listopada 1984 Frederick H. Hauck,
David M. Walker,
Anna L. Fisher,
Dale A. Gardner,
Joseph P. Allen IV
Umieszczenie na orbicie satelitów telekomunikacyjnych Telesat-H i Leasat-1. Przechwycenie i dostarczenie na Ziemię satelitów Palapa-B2 i Westar-6. 2 x EVA (Allen, Gardner).
Stany Zjednoczone STS-51-C Discovery 24–27 stycznia 1985 Thomas K. Mattingly II,
Loren J. Shriver,
Ellison S. Onizuka,
James F. Buchli,
Gary E. Payton
Misja wojskowa. Umieszczenie na orbicie satelity zwiadu elektronicznego Magnum 1 (USA 8).
Stany Zjednoczone STS-51-D Discovery 12–19 kwietnia 1985 Karol J. Bobko,
Donald E. Williams,
M. Rhea Seddon,
Jeffrey A. Hoffman,
S. David Griggs,
Charles D. Walker,
E. Jacob Garn
Umieszczenie na orbicie satelitów telekomunikacyjnych Telesat-I i Leasat-3. Po uwolnieniu z ładowni nie uruchomiły się systemy Leasata-3. 1 x EVA (Griggs, Hoffman) i nieudane próby uruchomienia satelity. Polityk na pokładzie (senator Garn). Uszkodzenie podwozia wahadłowca podczas lądowania.
Stany Zjednoczone STS-51-B Challenger 29 kwietnia – 6 maja 1985 Robert F. Overmyer,
Frederick D. Gregory,
Don L. Lind,
Norman E. Thagard,
William E. Thornton,
Lodewijk van den Berg,
Taylor G. Wang
Lot z laboratorium Spacelab-3. Umieszczenie na orbicie satelity Nusat.
Sojuz T-13 6 czerwca – 26 września 1985 Władimir A. Dżanibiekow,
Wiktor P. Sawinych
Połączenie z niefunkcjonującą z powodu awarii układu zasilania stacją Salut 7 (czwarta załoga stacji). Naprawa stacji i przywrócenie jej do użytku. 1 x EVA i montaż dodatkowych baterii słonecznych. Częściowa wymiana załogi: Dżanibiekow (czas lotu: 112d 03h 12min) powrócił z G.Grieczką; na stacji pozostał Sawinych (czas lotu: 168d 03h 51min).
Stany Zjednoczone STS-51-G Discovery 17–24 czerwca 1985 Daniel C. Brandenstein,
John O. Creighton,
Shannon M. W. Lucid,
John M. Fabian,
Steven R. Nagel,
Patrick P. R. Baudry,
Sultan ibn Salman Al Su’ud
Umieszczenie na orbicie satelitów telekomunikacyjnych Morelos-A, Arabsat-1B i Telstar-3D. Umieszczenie na orbicie i przechwycenie satelity SPARTAN-1-01. Test laserowego systemu śledzącego z Ziemi.
Stany Zjednoczone STS-51-F Challenger 29 lipca – 6 sierpnia 1985 C. Gordon Fullerton,
Roy D. Bridges Jr.,
F. Story Musgrave,
Anthony W. England,
Karl G. Henize,
Loren W. Acton,
John-David F. Bartoe
Przeprowadzenie obserwacji astronomicznych w laboratorium Spacelab-2. Awaria jednego z silników głównych podczas startu.
Stany Zjednoczone STS-51-I Discovery 27 sierpnia – 3 września 1985 Joe H. Engle,
Richard O. Covey,
James D. A. van Hoften,
John M. Lounge,
William F. Fisher
Umieszczenie na orbicie satelitów telekomunikacyjnych Aussat-1, ASC-1 i Leasat-4. Przechwycenie i naprawa satelity Leasat-3. 2 x EVA (van Hoften, Fisher).
Sojuz T-14 17 września – 21 listopada 1985 Władimir W. Wasiutin,
Gieorgij M. Grieczko,
Aleksandr A. Wołkow
Połączenie ze stacją Salut 7 (piąta załoga stacji). Wymiana załogi: Grieczko powrócił 26.09.1985 z W. Dżanibiekowem, do załogi dołączył W. Sawinych. Powrót w trybie awaryjnym z powodu choroby Wasiutina. Czas lotu: 64d 21h 52min (Sawinych: 168d 03h 51min).
Stany Zjednoczone STS-51-J Atlantis 3–7 października 1985 Karol J. Bobko,
Ronald J. Grabe,
David C. Hilmers,
Robert L. Stewart,
William A. Pailes
Pierwszy lot czwartego wahadłowca. Misja wojskowa. Umieszczenie na orbicie dwóch wojskowych satelitów telekomunikacyjnych DSCS-3 B4 (USA 11) i DSCS-3 B5 (USA 12).
Stany Zjednoczone STS-61-A Challenger 30 października – 6 listopada 1985 Henry W. Hartsfield Jr.,
Steven R. Nagel,
James F. Buchli,
Guion S. Bluford Jr.,
Bonnie J. Dunbar,
Reinhard A. Furrer,
Ernst W. Messerschmid,
Wubbo J. Ockels
Lot z laboratorium Spacelab D-1. Jedyny start wahadłowca z ośmioosobową załogą. Umieszczenie na orbicie satelity Glomr.
Stany Zjednoczone STS-61-B Atlantis 27 listopada – 3 grudnia 1985 Brewster H. Shaw Jr.,
Bryan D. O’Connor,
Mary L. Cleave,
Sherwood C. Spring,
Jerry L. Ross,
Rodolfo Neri Vela,
Charles D. Walker
Umieszczenie na orbicie satelitów telekomunikacyjnych Morelos-B, Aussat-2 i Satcom KU-2. 2 x EVA (Spring, Ross). Próby montażu dużych konstrukcji w kosmosie.
Stany Zjednoczone STS-61-C Columbia 12–18 stycznia 1986 Robert L. Gibson,
Charles F. Bolden Jr.,
George D. Nelson,
Franklin R. Chang-Díaz,
Steven A. Hawley,
Robert J. Cenker,
C. William Nelson Jr.
Umieszczenie na orbicie satelity telekomunikacyjnego Satcom KU-1. Polityk na pokładzie (kongresmen William Nelson).
Stany Zjednoczone STS-51-L Challenger 28 stycznia 1986 Francis R. Scobee,
Michael J. Smith,
Judith A. Resnik,
Ellison S. Onizuka,
Ronald E. McNair,
Gregory B. Jarvis,
S. Christa McAuliffe
Eksplozja wahadłowca w 73s po starcie z powodu niesprawności pierścienia uszczelniającego w prawej rakiecie wspomagającej SRB. Śmierć załogi.
Sojuz T-15 13 marca – 16 lipca 1986 Leonid D. Kizim,
Władimir A. Sołowjow
Połączenie ze stacją kosmiczną Mir (1. załoga stacji). 5 maja – 6 maja przelot do stacji Salut 7 (6. załoga stacji). Naprawa stacji Salut 7 i przywrócenie jej do użytku. 2 x EVA i próby montażu konstrukcji kratownicowej. 25 czerwca – 26 czerwca powtórny przelot do stacji Mir. Czas lotu: 125d 00h 00min.
Sojuz TM-2 5 lutego – 29 grudnia 1987 Jurij W. Romanienko,
Aleksandr I. Ławiejkin
Połączenie ze stacją kosmiczną Mir. 2. załoga podstawowa stacji. 3 x EVA: naprawa zablokowanego węzła cumowniczego z modułem Kwant i montaż dodatkowej baterii słonecznej. Wymiana załogi. Ławiejkin powrócił 30 lipca 1987 z powodu zaburzeń rytmu serca (czas lotu: 174d 03h 25min), jego miejsce zajął A. Aleksandrow. Romanienko powrócił w Sojuzie TM-3 ustanawiając nowy rekord długotrwałości lotu: 326d 11h 37min.
Sojuz TM-3 22–30 lipca 1987 Aleksandr S. Wiktorienko,
Aleksandr P. Aleksandrow*,
Muhammad Faris
Połączenie ze stacją Mir. Aleksandrow pozostał na stacji do 29 grudnia 1987 (czas lotu:160d 07h 16min). Pozostała część załogi powróciła wraz z A. Ławiejkinem w Sojuzie TM-2.

* A. Aleksandrow – kosmonauta radziecki.

Sojuz TM-4 21 grudnia 1987 – 21 grudnia 1988 Władimir G. Titow,
Musa Ch. Manarow,
Anatolij S. Lewczenko
Połączenie ze stacją kosmiczną Mir. 3. załoga podstawowa stacji (Titow, Manarow). 3 x EVA (Titow i Manarow) – wymiana baterii słonecznych i naprawa teleskopu rentgenowskiego. Nowy rekord długotrwałości lotu: 365d 22h 38min (pierwszy lot załogowy trwający rok). Powrót w statku Sojuz TM-6 (Lewczenko powrócił 29 grudnia 1987 w Sojuzie TM-3).
Sojuz TM-5 7–17 czerwca 1988 Anatolij J. Sołowjow,
Wiktor P. Sawinych,
Aleksandyr P. Aleksandrow**
Połączenie ze stacją kosmiczną Mir. Powrót w Sojuzie TM-4.

** A. Aleksandrow – kosmonauta bułgarski.

Sojuz TM-6 29 sierpnia – 7 września 1988 Władimir Lachow,
Walerij Polakow,
Abdulahad Momand
Połączenie ze stacją Mir. Polakow pozostał na pokładzie stacji do 27 kwietnia 1989 (czas lotu: 240d 22h 34min). Lachow i Momand powrócili w Sojuzie TM-5. Awaria systemu orientacji statku Sojuz w czasie próby zejścia z orbity spowodowała lądowanie z jednodniowym opóźnieniem.
Stany Zjednoczone STS-26 Discovery 29 września – 3 października 1988 Frederick H. Hauck,
Richard O. Covey,
John M. Lounge,
George D. Nelson,
David C. Hilmers
Wznowienie lotów wahadłowców. Umieszczenie na orbicie satelity telekomunikacyjnego TDRS-3.
Sojuz TM-7 26 listopada 1988 – 27 kwietnia 1989 Aleksandr A. Wołkow,
Siergiej K. Krikalow,
Jean-Loup J.M. Chrétien
Połączenie ze stacją kosmiczną Mir. 4. załoga podstawowa stacji (Wołkow i Krikalow wraz z Polakowem). 1 x EVA (Wołkow i Chrétien) w celu montażu doświadczalnej konstrukcji prętowej. Czas lotu (Wołkow i Krikalow): 151d 11h 08min. Chrétien powrócił 21 grudnia 1988 w Sojuzie TM-6.
Stany Zjednoczone STS-27 Atlantis 2–6 grudnia 1988 Robert L. Gibson,
Guy S. Gardner,
Richard M. Mullane,
Jerry L. Ross,
William M. Shepherd
Misja wojskowa. Umieszczenie na orbicie satelity zwiadowczego Lacrosse 1 (USA-34) z radarem obrazującym.
Stany Zjednoczone STS-29 Discovery 13–18 marca 1989 Michael L. Coats,
John E. Blaha,
James F. Buchli,
Robert C. Springer,
James P. Bagian
Umieszczenie na orbicie satelity telekomunikacyjnego TDRS-4.
Stany Zjednoczone STS-30 Atlantis 4–8 maja 1989 David M. Walker,
Ronald J. Grabe,
Norman E. Thagard,
Mary L. Cleave,
Mark C. Lee
Wyniesienie próbnika międzyplanetarnego Magellan.
Stany Zjednoczone STS-28 Columbia 8–13 sierpnia 1989 Brewster H. Shaw Jr.,
Richard N. Richards,
James C. Adamson,
David C. Leestma,
Mark N. Brown
Misja wojskowa. Umieszczenie na orbicie 2 satelitów wojskowych: łącznościowego SDS B-1 (USA-40) i zwiadu elektronicznego USA-41.
Sojuz TM-8 5 września 1989 – 19 lutego 1990 Aleksandr S. Wiktorienko,
Aleksandr A. Sieriebrow
Połączenie ze stacją kosmiczną Mir. 5. załoga podstawowa stacji. 5 x EVA, w tym przeprowadzenie prób plecaków odrzutowych Ikarus. Czas lotu: 166d 06h 58m.
Stany Zjednoczone STS-34 Atlantis 18–23 października 1989 Donald E. Williams,
Michael J. McCulley,
Shannon W. Lucid,
Franklin R. Chang-Díaz,
Ellen S. Baker
Wyniesienie próbnika międzyplanetarnego Galileo.
Stany Zjednoczone STS-33 Discovery 23–28 listopada 1989 Frederick D. Gregory,
John E. Blaha,
Manley L. Carter Jr.,
F. Story Musgrave,
Kathryn C. Thornton
Misja wojskowa. Umieszczenie na orbicie satelity zwiadu elektronicznego Magnum 2 (USA-48).
Stany Zjednoczone STS-32 Columbia 9–20 stycznia 1990 Daniel C. Brandenstein,
James D. Wetherbee,
Bonnie J. Dunbar,
Marsha S. Ivins,
G. David Low
Umieszczenie na orbicie satelity telekomunikacyjnego Leasat-5. Przechwycenie i sprowadzenie na Ziemię satelity LDEF.
Sojuz TM-9 11 lutego – 9 sierpnia 1990 Anatolij J. Sołowjow,
Aleksandr N. Bałandin
Połączenie ze stacją kosmiczną Mir. 6. załoga podstawowa stacji. 2 x EVA: naprawa izolacji termicznej statku Sojuz i uszkodzonego włazu modułu Kwant 2. Czas lotu: 179d 01h 17min.
Stany Zjednoczone STS-36 Atlantis 28 lutego – 4 marca 1990 John O. Creighton,
John H. Casper,
Richard M. Mullane,
David C. Hilmers,
Pierre J. Thuot
Misja wojskowa. Umieszczenie na orbicie satelity rozpoznawczego AFP-731 (USA-53, Misty-1).
Stany Zjednoczone STS-31 Discovery 24–29 kwietnia 1990 Loren J. Shriver,
Charles F. Bolden Jr.,
Bruce McCandless II,
Steven A. Hawley,
Kathryn D. Sullivan
Umieszczenie na orbicie teleskopu Hubble Space Telescope.
Sojuz TM-10 1 sierpnia – 10 grudnia 1990 Giennadij M. Manakow,
Giennadij M. Striekałow
Połączenie ze stacją kosmiczną Mir. 7. załoga podstawowa stacji. 1 x EVA w celu naprawy włazu modułu Kwant 2. Czas lotu: 130d 20h 35min.
Stany Zjednoczone STS-41 Discovery 6–10 października 1990 Richard N. Richards,
Robert D. Cabana,
Bruce E. Melnick,
William M. Shepherd,
Thomas D. Akers
Wyniesienie próbnika międzyplanetarnego Ulysses.
Stany Zjednoczone STS-38 Atlantis 15–20 listopada 1990 Richard O. Covey,
Frank L. Culbertson Jr.,
Charles D. Gemar,
Robert C. Springer,
Carl J. Meade
Misja wojskowa. Umieszczenie na orbicie satelity SDS B-2 (USA-67).
Stany Zjednoczone STS-35 Columbia 2–11 grudnia 1990 Vance D. Brand,
Guy S. Gardner,
Jeffrey A. Hoffman,
John M. Lounge,
Robert A. R. Parker,
Samuel T. Durrance,
Ronald A. Parise
Lot z laboratorium ASTRO-1. Obserwacje astronomiczne w zakresie promieniowania ultrafioletowego i rentgenowskiego.
Sojuz TM-11 2 grudnia 1990 – 26 maja 1991 Wiktor M. Afanasjew,
Musa Ch. Manarow,
Toyohiro Akiyama
Połączenie ze stacją kosmiczną Mir. 8. załoga podstawowa stacji (Afanasjew i Manarow). 4 x EVA – prace naprawcze i konstrukcyjne. Czas lotu (Afanasjew i Manarow): 175d 01h 50min. Akiyama (dziennikarz telewizyjny) powrócił 10 grudnia 1990 w Sojuzie TM-10.

Bibliografia

edytuj