STS-3 (ang. Space Transportation System) – trzeci (z czterech) doświadczalnych lotów wahadłowca kosmicznego Columbia[1].

STS-3
Emblemat STS-3
Dane misji
Indeks COSPAR

1982-22A

Zaangażowani

Stany Zjednoczone NASA

Oznaczenie kodowe

STS-3

Pojazd
Wahadłowiec

Columbia

Załoga
Zdjęcie STS-3
Jack R. Lousma (po lewej) i Charles Gordon Fullerton (po prawej)
Dowódca

Jack Lousma

Start
Miejsce startu

Stany Zjednoczone, KSC, LC39-A

Początek misji

22 marca 1982 (16:00:00 UTC)

Orbita okołoziemska
Apogeum

249 km

Perygeum

241 km

Okres orbitalny

89,4 min

Inklinacja orbity

38°

Lądowanie
Miejsce lądowania

White Sands

Lądowanie

30 marca 1982 (16:04:46 UTC)

Czas trwania misji

8 dni, 4 minuty i 46 sekund

Przebyta odległość

5 367 007,74 km

Liczba okrążeń Ziemi

130

Program lotów wahadłowców

Załoga

edytuj
źródło[1][2]
*(liczba w nawiasie oznacza liczbę lotów odbytych przez każdego z astronautów)

Członkowie załogi misji STS-4 byli załogą rezerwową:

Parametry misji

edytuj

Przygotowania

edytuj

Cel misji

edytuj

Trzeci doświadczalny lot wahadłowca, pierwsze próby manipulatora RMS[1].

Był to trzeci lot Columbii. Podczas wznoszenia się promu jeden z trzech pomocniczych układów zasilających, który dostarczał energię do systemu hydraulicznego układu kierowania ruchami wahadłowca, uległ przegrzaniu i został wyłączony. Okazało się, że jego system chłodzenia zamarzł. W czasie powrotu wszystkie trzy układy działały normalnie.
W STS-3 zrealizowano bardziej złożone zadania niż w czasie dotychczasowych lotów. Badano zachowanie się Columbii w czasie wznoszenia się na orbitę, na samej orbicie i w okresie powrotu przez atmosferę w bardziej surowych warunkach niż uprzednio. Podczas ekspedycji zrealizowano dziewiętnaście eksperymentów, a zestaw aparatury badawczej w luku nosił nazwę „OSS 1”. Całkowita masa aparatury doświadczalnej wyniosła prawie 10 000 kg. Eksperymenty przeprowadzone na pokładzie STS-3 dotyczyły fizyki plazmy ośrodka okołoziemskiego, fizyki Słońca, astronomii, bioastronautyki i technologii kosmicznej. Do głównych celów misji należało: dalsze sprawdzanie ramienia RMS oraz testy wytrzymałości termicznej – poprzez długotrwałe ustawienia orbitera pod różnym kątem względem Słońca. Przeprowadzono całą serię prób wykonanego w Kanadzie manipulatora RMS. Testy polegały na przenoszeniu zestawu o masie około 160 kg, przeznaczonego do diagnostyki plazmy ośrodka, w którym poruszała się Columbia. Podczas dłuższego niż poprzednio pobytu na orbicie można było przebadać charakterystyki cieplne wahadłowca i jego układów. Przeprowadzono w tym celu testy przy różnym usytuowaniu Columbii: ogonem w stronę Słońca, lukiem w jego kierunku, lukiem ku przestrzeni kosmicznej i przodem do padających promieni słonecznych. W czasie tych prób z powodzeniem uruchamiano silniki rakietowe układu sterowania usytuowaniem wahadłowca.

Lot zakończył się pełnym sukcesem. Na 203 szczegółowe czynności testowe i badawcze zrealizowano 202. Nie udało się wykonać pomiarów skażenia otaczającego środowiska. Również koordynacja czynności załogi wahadłowca, działania aparatury i współpracy z Ośrodkiem Kontroli Przebiegu Doświadczeń w Houston okazała się bardzo dobra. Lot był zaplanowany na tydzień, lecz został wydłużony o jeden dzień z powodu złych warunków pogodowych na Ziemi. Następnego dnia Columbia bez problemu wylądowała w Bazie White Sands w Nowym Meksyku – było to jedyne lądowanie w bazie w całej historii wahadłowców. Był to także ostatni lot NASA, do którego trenowała załoga rezerwowa.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Tomáš Přibyl: Dzień, w którym nie wróciła COLUMBIA. Bielsko-Biała: Wydawnictwo >DEBIT<, 2003, s. 157. ISBN 83-7167-224-1.
  2. Robert Godwin: Space Shuttle. Warszawa: Prószyński Media Sp. z o.o., 2011, s. 50, seria: Historia podboju Kosmosu. ISBN 978-83-7648-973-5.
  3. Stefan Kowal. Wyprawy wahadłowców. „Astronautyka”. 3 (121), s. 18-21, 1982. Polskie Towarzystwo Astronautyczne. ISSN 0004-623x. (pol.). 

Linki zewnętrzne

edytuj